Μήπως πάσχεις από το σύνδρομο του απατεώνα;
Ένα πρόβλημα που όλο και χειροτερεύει, αλλά δεν μιλάμε για αυτό. Τι είναι το σύνδρομο του απατεώνα, και πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί;
Νιώθεις συχνά πως δεν σου αξίζει η θέση στη δουλειά σου; Φοβάσαι ότι οι συνάδελφοί σου ξέρουν περισσότερα από σένα, ότι πήρες τη δουλειά επειδή ήσουν τυχερός/η, ότι με κάποιον σχεδόν μεταφυσικό τρόπο οι πάντες έχουν υπερτιμήσει τις ικανότητές σου, και αργά ή γρήγορα θα το καταλάβουν και θα βρεθείς στο δρόμο –όπως, εδώ που τα λέμε, σου αξίζει, λέει η φωνούλα στο κεφάλι σου;
Τα νιώθεις όλα αυτά, παρ’ όλο που έχεις φάει τα νιάτα σου να διαβάζεις, έχεις πτυχία, μιλάς ξένες γλώσσες και είσαι μια χαρά επιτυχημένος στη δουλειά σου; Καλωσήρθες στο σύνδρομο του απατεώνα –αγγλιστί imposter syndrome. Συμβαίνει και στους καλύτερους. Για την ακρίβεια, κυρίως στους καλύτερους συμβαίνει.
Με επιστολή τους στο κορυφαίο επιστημονικό περιοδικό Science, ο καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Γιώργος Χρούσος, και ο δρ Αλέξιος-Φώτιος Μεντής των Εργαστηρίων Δημόσιας Υγείας του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ και του Εργαστηρίου Μικροβιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, προειδοποιούν πως η επιστημονική και ακαδημαϊκή κοινότητα πρέπει να δώσει περισσότερη προσοχή στο εν λόγω σύνδρομο.
Οι δύο έλληνες επιστήμονες επισημαίνουν πως οι ομάδες που είναι περισσότερο ευάλωτες στο σύνδρομο (γυναίκες και μειονότητες φυλετικές, θρησκευτικές, εθνοτικές κλπ) καταλήγουν να υποεκπροσωπούνται στο δυναμικό πανεπιστημίων και άλλων ακαδημαϊκών-ερευνητικών φορέων. Καλούν, λοιπόν, την επιστημονική κοινότητα αφενός να υιοθετήσει πολιτικές πρόσληψης που θα ευνοούν την ευρύτερη δυνατή εκπροσώπηση όλων των πληθυσμιακών ομάδων, και αφετέρου να λάβουν μέτρα που θα αναγνωρίζουν και θα καταπολεμούν το πρόβλημα του «συνδρόμου του απατεώνα».
Σε ατομικό επίπεδο, το σύνδρομο αυτό, τονίζουν, μπορεί να οδηγήσει σε ψυχολογικό άγχος, συναισθηματικά προβλήματα και σοβαρές ψυχικές διαταραχές, όπως χρόνιο στρες με δυσφορία, αγχώδεις διαταραχές, κατάθλιψη και χρήση ναρκωτικών ουσιών. Σε αρκετές περιπτώσεις το σύνδρομο εκδηλώνεται ήδη από τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Οι δύο επιστήμονες επισημαίνουν την ανάγκη να γίνουν σε θεσμικό επίπεδο ανοιχτές συζητήσεις για το πρόβλημα, ώστε τα αισθήματα που πηγάζουν από το σύνδρομο να έρθουν στο φως και να αντιμετωπισθούν περισσότερο ως κοινές εμπειρίες παρά ως κάτι παθολογικό. Σχετικά προγράμματα θα μπορούσαν να γίνουν ακόμη και στα σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, κάτι που θα βοηθήσει τη μελλοντική καριέρα των νέων.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Τα νιώθεις όλα αυτά, παρ’ όλο που έχεις φάει τα νιάτα σου να διαβάζεις, έχεις πτυχία, μιλάς ξένες γλώσσες και είσαι μια χαρά επιτυχημένος στη δουλειά σου; Καλωσήρθες στο σύνδρομο του απατεώνα –αγγλιστί imposter syndrome. Συμβαίνει και στους καλύτερους. Για την ακρίβεια, κυρίως στους καλύτερους συμβαίνει.
Με επιστολή τους στο κορυφαίο επιστημονικό περιοδικό Science, ο καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Γιώργος Χρούσος, και ο δρ Αλέξιος-Φώτιος Μεντής των Εργαστηρίων Δημόσιας Υγείας του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ και του Εργαστηρίου Μικροβιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, προειδοποιούν πως η επιστημονική και ακαδημαϊκή κοινότητα πρέπει να δώσει περισσότερη προσοχή στο εν λόγω σύνδρομο.
Οι δύο έλληνες επιστήμονες επισημαίνουν πως οι ομάδες που είναι περισσότερο ευάλωτες στο σύνδρομο (γυναίκες και μειονότητες φυλετικές, θρησκευτικές, εθνοτικές κλπ) καταλήγουν να υποεκπροσωπούνται στο δυναμικό πανεπιστημίων και άλλων ακαδημαϊκών-ερευνητικών φορέων. Καλούν, λοιπόν, την επιστημονική κοινότητα αφενός να υιοθετήσει πολιτικές πρόσληψης που θα ευνοούν την ευρύτερη δυνατή εκπροσώπηση όλων των πληθυσμιακών ομάδων, και αφετέρου να λάβουν μέτρα που θα αναγνωρίζουν και θα καταπολεμούν το πρόβλημα του «συνδρόμου του απατεώνα».
Σε ατομικό επίπεδο, το σύνδρομο αυτό, τονίζουν, μπορεί να οδηγήσει σε ψυχολογικό άγχος, συναισθηματικά προβλήματα και σοβαρές ψυχικές διαταραχές, όπως χρόνιο στρες με δυσφορία, αγχώδεις διαταραχές, κατάθλιψη και χρήση ναρκωτικών ουσιών. Σε αρκετές περιπτώσεις το σύνδρομο εκδηλώνεται ήδη από τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Οι δύο επιστήμονες επισημαίνουν την ανάγκη να γίνουν σε θεσμικό επίπεδο ανοιχτές συζητήσεις για το πρόβλημα, ώστε τα αισθήματα που πηγάζουν από το σύνδρομο να έρθουν στο φως και να αντιμετωπισθούν περισσότερο ως κοινές εμπειρίες παρά ως κάτι παθολογικό. Σχετικά προγράμματα θα μπορούσαν να γίνουν ακόμη και στα σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, κάτι που θα βοηθήσει τη μελλοντική καριέρα των νέων.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
