Μέσα Μάνη: Ξεχειμωνιάζοντας στους πύργους

Κείμενο - φωτογραφίες: Ηρώ Κουνάδη

«Τι θα πας να κάνεις χειμωνιάτικα στη Μάνη; Χειμερινή κολυμβήτρια είσαι;». Σκέφτομαι τις αντιρρήσεις φίλων και γνωστών που θεωρούν τη Μάνη αποκλειστικά καλοκαιρινό προορισμό και χαμογελάω συνωμοτικά στον κύριο Θόδωρο, που μου λέει πως «αυτός είναι ο χειμώνας μας, όπως τον βλέπεις τώρα» καθώς λιαζόμαστε στη βεράντα του ξενοδοχείου του. Ελάχιστα μέτρα από εδώ, τα σχεδόν ακίνητα νερά της θάλασσας καθρεφτίζουν τον ήλιο, ενώ στο φόντο ξεπροβάλλουν πέτρινοι πύργοι που υψώνονται προς τον ανέφελο ουρανό.

Η Μέσα Μάνη είναι από εκείνους τους «καλοκαιρινούς προορισμούς» που ο χειμώνας τους πάει πολύ. Τα λιθόκτιστα σοκάκια των κουκλίστικων χωριών της ισορροπούν τέλεια ανάμεσα στον χαλαρό ρυθμό της έλλειψης κόσμου και την καθημερινότητα των κατοίκων τους που –με ελάχιστες εξαιρέσεις– δεν τα αφήνουν να ερημώσουν. Η υπέροχη –και περίφημη– ιδιοσυγκρασία των κατοίκων της είναι τώρα πολύ πιο εμφανής, αφού οι πάντες έχουν χρόνο για έναν βαρύ γλυκό στο καφενείο ή για μια συζήτηση που ξεκινά αυθόρμητα σε ένα πετρόχτιστο καλντερίμι και καταλήγει σε κρασιά σε κάποιο ταβερνάκι. Αν έρθετε καλοκαίρι, θα κερδίσετε βουτιές σε γαλαζοπράσινα νερά και ουζοκατάνυξη σε ταβερνάκια πλάι στο κύμα. Θα χάσετε, όμως, το πραγματικό πρόσωπο της αυθεντικής Μάνης –το οποίο είναι γοητευτικότερο και από την πιο ειδυλλιακή παραλία της.

Το Οίτυλο: Παλαιό και νέο

Σκαρφαλωμένο στην πλαγιά του βουνού που υψώνεται πάνω από το λιμανάκι του Νέου Οίτυλου, ένα πετρόχτιστο χωριό σκεπασμένο από κατακόκκινες κεραμιδοσκεπές απολαμβάνει τη χειμωνιάτικη ησυχία του μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα. Σε αντίθεση με άλλα –διάσημα και μη– χωριά της Μάνης, το Οίτυλο δεν είναι αυτό που θα λέγαμε «πάνω στο δρόμο σας»: για να καταλήξετε εδώ πρέπει να ξεκινήσετε για εδώ, οδηγώντας στον φιδωτό δρόμο που ανηφορίζει το βουνό μέχρι να φανούν τα πρώτα κεραμίδια.

Χωρίς ιδιαίτερη τουριστική ανάπτυξη, πέρα από ένα καφενεδάκι και μια ταβέρνα την οποία βρήκαμε κλειστή μια ηλιόλουστη Κυριακή του Νοεμβρίου, το Οίτυλο θα γίνει το αγαπημένο «μυστικό χωριό» όσων αρέσκονται να ανακαλύπτουν «μυστικά χωριά» και να περιπλανώνται με τις ώρες στα ήσυχα δρομάκια τους, ανάμεσα σε χαριτωμένα σπίτια και λουλουδιασμένες αυλές. Οι λάτρεις της πεζοπορίας θα χαρούν, επίσης, να μάθουν ότι από εδώ ξεκινούν καλά σηματοδοτημένα μονοπάτια, που καταλήγουν μεταξύ άλλων στο Κάστρο της Κελεφάς, που δεσπόζει στην απέναντι βουνοπλαγιά και χρονολογείται από τον 17ο αιώνα, αλλά και στη Μονή Ντεκούλων, του 18ου αιώνα.

Στην αγκαλιά του Όρμου του Οίτυλου, πίσω από την κινηματογραφικών διαστάσεων παραλία, απλώνεται το Νέο Οίτυλο, το παραθαλάσσιο χωριό που συγκεντρώνει μερικές από τις καλύτερες προτάσεις διαμονής στην περιοχή –το Itilo Hotel βρίσκεται ψηλά στη λίστα με τα αγαπημένα μας, αλλά σε λεπτομέρειες θα μπούμε παρακάτω– καθώς και ταβερνάκια που σερβίρουν φρέσκο ψάρι πλάι στο κύμα, τους καλοκαιρινούς κυρίως μήνες.

Ένας πολύ καλός λόγος για να βρεθείτε χειμώνα στο Νέο Οίτυλο, πέρα από τους εξαιρετικούς ξενώνες του, είναι το Φαράγγι Μυλολάγκαδο, το οποίο προσφέρεται για πεζοπορικές διαδρομές στα άριστα σηματοδοτημένα μονοπάτια του. Στα βάθη του φαραγγιού βρίσκεται κρυμμένο το μοναστήρι της Παναγιάς της Σπηλιώτισσας. Πολύ σύντομα, το φαράγγι θα είναι επισκέψιμο και με τα άλογα του Itilo Hotel, που σχεδιάζει διαδρομές ιππασίας για την άνοιξη.

Η Αρεόπολη: Στην καρδιά της Μάνης

Ίσως το ομορφότερο χωριό ολόκληρης της Μάνης –ας μας συγχωρεθεί ο υποκειμενισμός– η Αρεόπολη είναι πλημμυρισμένη στους πετρόχτιστους πύργους, τις χρωματιστές ξύλινες πόρτες, τις λουλουδιασμένες αυλές και την Ιστορία, που αποτυπώνεται εύγλωττα στο μικρό, ιδιωτικό Μουσείο Πολέμου με τα παράσημα και τα λάβαρα της Επανάστασης του ’21, που ξεκίνησε από εδώ στις 17 Μαρτίου.

Ο κεντρικός πεζόδρομος της Αρεόπολης καταλήγει στην πλατεία της της 17ης Μαρτίου 1821 και την εκκλησία των Ταξιαρχών, με το εντυπωσιακό ξυλόγλυπτο τέμπλο και το γιγάντιο καμπαναριό που θα σας βοηθήσει να προσανατολιστείτε αν παρ’ ελπίδα χαθείτε στα δαιδαλώδη σοκάκια, καθώς είναι ορατό από κάθε σημείο της πόλης.

Από την πλατεία και κάτω τα λιθόκτιστα δρομάκια στενεύουν, οι πύργοι ψηλώνουν και η οχυρωματική αρχιτεκτονική του οικισμού γίνεται εμφανής. Πέτρινα σπίτια με οικόσημα στις προσόψεις, μικρά εκκλησάκια που ξεφυτρώνουν εδώ κι εκεί και ψηλές –το μαντέψατε– πέτρινες μάντρες που προστατεύουν την καρδιά του οικισμού συνθέτουν γειτονιές στις οποίες δεν χορταίνεις να τριγυρνάς –χαλάλι οι απότομες ανηφοροκατηφόρες. Στα “must” αξιοθέατα σημειώστε την εκκλησία του Αγίου Ιωάννη των Μαυρομιχαλαίων, στην ομώνυμη πλατεία, για τις θαυμάσιες τοιχογραφίες της που χρονολογούνται από το 1746, και τους επιβλητικούς Πύργους Καπετανάκου (που σήμερα έχει μετατραπεί σε ξενώνα) και Πικουλάκη.

Εκείνες, όμως, που θα σας τραβήξουν την προσοχή πολύ περισσότερο από τα grande αξιοθέατα είναι οι λεπτομέρειες: ένας τεράστιος, κατακόκκινος ιβίσκος που κάνει τέλεια αντίθεση με την καφετιά πέτρα του τοίχου στον οποίο στηρίζεται, ένα πέτρινο πηγάδι στολισμένο με σιδερένια φαναράκια και περίπλοκες μαντεμένιες λεπτομέρειες, ένα χτιστό καναπεδάκι με χρωματιστά μαξιλάρια στην αυλή ενός café από το οποίο ακούγονται jazz νότες. Μιλώντας για ατμοσφαιρικά café, αυτά έχουν την τιμητική τους στον κεντρικό πεζόδρομο: το Bukka και το Aula είναι δύο από τα αγαπημένα μας, που ξενυχτούν με πολύχρωμα κοκτέιλ και funk μουσικές μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες.

Τα Σπήλαια του Διρού

Η ομορφιά της Μάνης δεν εξαντλείται… πάνω από το έδαφος. Τα περίφημα σπήλαια του Διρού, που φημίζονται για μια από τις ομορφότερες λιμναίες διαδρομές στον κόσμο, αλλά και για το μέγεθός τους που τα κατατάσσει στην πρώτη θέση των ελληνικών σπηλαίων, αξίζουν οπωσδήποτε μια επίσκεψη, παρά το μάλλον τσιμπημένο εισιτήριο των 12€. Το πρώτο μισό της επίσκεψης αποτελεί η πραγματικά συναρπαστική βόλτα με τη βάρκα, η οποία περνά κάτω από παραμυθένιους σχηματισμούς σταλακτιτών και σταλαγμιτών και μέσα από απόκοσμα τούνελ, πλέοντας στα σχεδόν ακίνητα νερά που καθρεφτίζουν τους φωτισμένους σταλακτίτες κάνοντας την εικόνα ακόμη πιο ονειρική.

Το βάθος των νερών, τα οποία είναι κατά το ήμισυ θαλασσινά και κατά το ήμισυ υπόγειου ποταμού, αγγίζει σε ορισμένα σημεία τα 30 μέτρα, ενώ οι σταλακτιτικοί σχηματισμοί –πολλοί εκ των οποίων μετρούν την ηλικία τους σε δισεκατομμύρια χρόνια– είναι τόσο παράξενοι που έχουν «βαφτιστεί» με ονόματα όπως «το κεφάλι του αλόγου», «ο ιπτάμενος δίσκος», «η γέφυρα των στεναγμών» και «οι ηράκλειες στήλες». Το δεύτερο μισό της βόλτας είναι περίπου τετρακόσια μέτρα χερσαίας διαδρομής, κατά την οποία διασχίζετε ένα ατμοσφαιρικά φωτισμένο μονοπάτι, θαυμάζοντας ακόμα μερικούς εντυπωσιακούς σταλακτίτες και σταλαγμίτες, μέχρι να βγείτε στην έξοδο πλάι στην παραλία του Διρού. Συνολικά, η επίσκεψη στο Σπήλαιο της Βλυχάδας διαρκεί περί την μισή ώρα.

Λίγα μέτρα από την έξοδο του σπηλαίου βρίσκεται το Νεολιθικό Σπήλαιο του Διρού, που φιλοξενεί ευρήματα όπως εργαλεία, μαρμάρινα ειδώλια και αγγεία που έφεραν στο φως οι ανασκαφές στα σπήλαια της Βλυχάδας και της Αλεπότρυπας –το δεύτερο, προς το παρόν, δεν είναι επισκέψιμο.

Το Λιμένι και τα εξωτικά νερά του

Σε μια στροφή του δρόμου από την Αρεόπολη προς το Οίτυλο, το βλέμμα σταματά σε ένα τοπίο σχεδόν εξωπραγματικό: μπροστά από ένα μικρό, πετρόχτιστο χωριό απλώνεται μια θάλασσα τόσο γαλαζοπράσινη, που θα μπορούσε άνετα να κοσμεί καρτ-ποστάλ της Καραϊβικής. Καθώς βαθαίνουν, τα τιρκουάζ νερά δίνουν τη θέση τους σε ένα βαθύ μπλε που κάνει τέλεια αντίθεση με την καφεγκρί πέτρα των πύργων και των καπετανόσπιτων του χωριού. Υπάρχει εξήγηση για αυτόν τον εξωτικό συνδυασμό χρωμάτων: τα νερά στα πρώτα μέτρα είναι γλυκά, καθώς βγαίνουν στη θάλασσα από υπόγεια ρεύματα.

Το ίδιο το Λιμένι είναι ένα γλυκύτατο μικρό χωριό, με επιβλητικά πυργόσπιτα από τα οποία ξεχωρίζει ο τετραώροφος Πύργος των Μαυρομιχαλαίων –ναι, της οικογένειας του Πετρόμπεη– με τα τοξωτά παράθυρα και τις σειρές από πολεμίστρες. Φημισμένο για τα ταβερνάκια του που σερβίρουν φρέσκο ψάρι πλάι στο κύμα το καλοκαίρι, το Λιμένι είναι εξίσου όμορφο –αν όχι ομορφότερο, στη μεγαλοπρεπή ησυχία του– τον χειμώνα. Τα στενά δρομάκια του που καταλήγουν σχεδόν ανεξαιρέτως στη θάλασσα ελίσσονται ανάμεσα σε πέτρινους πύργους, χαμηλά σπιτάκια με κόκκινες κεραμιδοσκεπές και μικρές, αναπάντεχες εκπλήξεις όπως η εγκαταλελειμμένη εκκλησία της Παναγίας Βρεττής με το εντυπωσιακό καμπαναριό της.

Η Βάθεια και το ηλιοβασίλεμά της

Σκαρφαλωμένη στην κορυφή του λόφου, σαν καστροπολιτεία βγαλμένη από παραμύθι με ιππότες και νεράιδες, η Βάθεια είναι από εκείνες τις μανιάτικες εικόνες που δύσκολα τις ξεχνάς. Οι πανύψηλοι πύργοι της υψώνονται προς τον ουρανό, περιτριγυρισμένοι από χαμηλά, πετρόχτιστα σπιτάκια, και αγναντεύουν από τη μία την απεραντοσύνη της θάλασσας που αγγίζει τη γραμμή του ορίζοντα –δεν υπάρχει ούτε ίχνος στεριάς απέναντι– και από την άλλη τις υποβλητικές, άγονες κορυφές της Μάνης.

Μια βόλτα στα πετρόχτιστα σοκάκια της, ανάμεσα σε πυργόσπιτα, σκαλοπάτια που οδηγούν στο κατώφλι παλαιών αρχοντικών, μικρά εκκλησάκια και ελαιοτριβεία μοιάζει με ταξίδι στον χρόνο. Η Βάθεια είναι εγκαταλελειμμένη, αποπνέει όμως αυτήν την παράξενη αίσθηση συνέχειας –λες και οι κάτοικοί της κάπου πετάχτηκαν, άφησαν τα σπίτια τους για λίγο και επιστρέφουν από στιγμή σε στιγμή. Ελάτε το απόγευμα, για να θαυμάσετε από κάποιο πέτρινο πλάτωμα την θέα του ήλιου που βουτά στη θάλασσα, λούζοντας τους πύργους στο χρυσαφένιο φως και κάνοντας το σιωπηλό τοπίο ακόμα πιο απόκοσμο.

Πού (και τι) θα φάτε

Μαγειρείο Το Κατώι, στην Αρεόπολη: Εξαίσια μαγειρευτά, αλλά και ντόπια κρέατα στη σχάρα και τον φούρνο –μη χάσετε για τίποτα στον κόσμο το γουρουνόπουλο στον φούρνο– και τοπικές λιχουδιές που περιλαμβάνουν εξαιρετικό σύγκλινο και λουκάνικο με πορτοκάλι. Τα ηλιόλουστα μεσημέρια, βγάζει τραπεζάκια έξω, πλάι στην πλατεία 17ης Μαρτίου. Για ένα full extra γεύμα, με υπέροχο ντόπιο κρασί, υπολογίστε περί τα 20€ το άτομο.

Itilo, στο Νέο Οίτυλο: Το παραδοσιακό εστιατόριο στο ισόγειο του ομώνυμου ξενοδοχείου σερβίρει τοπικές σπεσιαλιτέ και σπιτική κουζίνα. Μανιάτικος κόκορας με τσακιστές ελιές και τυρί σφέλα, μανιάτικη τυρόπιτα, και αγριοκάτσικο με αγκινάρες και μάραθο ψημένο στον χωριάτικο φούρνο είναι μερικές μόνο από τις προτάσεις του μενού που εναλλάσσεται καθημερινά. Υπολογίστε περί τα 20€ το άτομο, για πλήρες γεύμα με κρασί.

Τάκης, Λιμένι: Αν δεν μπορείτε να περιμένετε μέχρι το καλοκαίρι για να απολαύσετε τα φημισμένα ψαροταβερνάκια στο Λιμένι, σας έχουμε καλά νέα: ο Τάκης σερβίρει ωραιότατους ψαρομεζέδες πλάι στο κύμα και τον χειμώνα –αλλά μόνο Παρασκευές, Σάββατα και Κυριακές. Οι τιμές κυμαίνονται στα 25-30€ το άτομο, αναλόγως ψαριάς και… όρεξης.

Πού θα μείνετε

Itilo Hotel, στο Νέο Οίτυλο: Πέτρα και ξύλο, παράδοση και design, αυθεντική μανιάτικη φιλοξενία, πλούσιο, λαχταριστό πρωινό, τεράστια μπαλκόνια που αγναντεύουν τη θάλασσα και άλογα για να βολτάρουν τα πιτσιρίκια σας. Στα συν, τα αφράτα ανατομικά στρώματα (δεν θα θέλετε να σηκωθείτε) και οι παροχές που περιλαμβάνουν plasma τηλεοράσεις και δωρεάν wi-fi στο δωμάτιο. Οι τιμές για το δίκλινο δωμάτιο με πρωινό κυμαίνονται στα 90€, ενώ τακτικότατα πραγματοποιούνται προσφορές, και εκπτώσεις για διαμονή. 

Κτήμα Καραγιώργου, Αρεόπολη: Πέτρινοι τοίχοι, ξύλινα πατώματα και ταβάνια, σφυρήλατα κρεβάτια με ρομαντικές κουνουπιέρες, ατμοσφαιρικός φωτισμός και πλούσιο παραδοσιακό πρωινό συνθέτουν ένα ρομαντικό ξενώνα στην καρδιά της Αρεόπολης. Οι τιμές των δωματίων ξεκινούν από 70€ για το δίκλινο με πρωινό, αν κάνετε την κράτηση μέσω του Booking.

Άρεως Πόλις, Αρεόπολη: Φωτεινά χρώματα, ρομαντικές λεπτομέρειες, ηλιόλουστοι χώροι και παροχές που περιλαμβάνουν δορυφορική τηλεόραση και δωρεάν wi-fi συνθέτουν μία από τις καλύτερες low budget επιλογές διαμονής στην περιοχή. Οι τιμές ξεκινούν από 58€ για το δίκλινο δωμάτιο με πρωινό, αν κάνετε την κράτηση μέσω του Booking.

Limeni Village, Λιμένι: Σκαρφαλωμένοι στο λόφο πάνω από τα γαλαζοπράσινα νερά του Λιμενίου, οι πέτρινοι πύργοι του Limeni Village πανοραμική θέα στη θάλασσα και το χωριό. Η διακόσμηση των δωματίων είναι παραδοσιακή, με έμφαση στην πέτρα και το ξύλο. Οι τιμές των δωματίων κυμαίνονται στα 90€ για το δίκλινο με πρωινό. Κρατήσεις πραγματοποιούνται και μέσω του Booking, από εδώ.

Κυριμαί, Γερολιμένας: Σε ένα πυργόσπιτο του 19ου αιώνα, το πολυτελές Κυρίμαι προσφέρει ατμοσφαιρικά διακοσμημένα δωμάτια, επιπλωμένα με vintage αντίκες και king size κρεβάτια, και εξοπλισμένα με παροχές που περιλαμβάνουν δορυφορική τηλεόραση και mini bar. Οι τιμές ξεκινούν από 75€ για το δίκλινο δωμάτιο με πρωινό, αν κάνετε κράτηση μέσω του Booking.