Σκύρος: Το φθινόπωρο πάει… Αιγαίο

Ποια είναι η καλύτερη εποχή για να επισκεφθούμε ένα μέρος; Είναι ορισμένοι τόποι που δεν επιτρέπουν τις ξεκάθαρες απαντήσεις και- ευτυχώς- η ελληνική επικράτεια έχει αρκετούς τέτοιους. Όπως η Σκύρος. Το «νησί του Αχιλλέα» στέκει στη μέση του Αιγαίου, σε μικρή απόσταση από την Εύβοια και ευθεία απέναντι από την έξοδο του Ελλησπόντου, και περιμένει να το ανακαλύψουμε.

Οι καιρικές συνθήκες εκεί είναι ήπιες και το κλίμα οικογενειακό. Με καλό φαγητό, φοβερές διαδρομές για πεζοπορία, αλλά και μπόλικη ιστορία για τους φιλομαθείς, η Σκύρος είναι ιδανικός φθινοπωρινός προορισμός, κατάλληλη τόσο για τους εκδρομείς του Σαββατοκύριακου, που αναζητούν ένα σύντομο διάλειμμα αναψυχής, όσο και για απαιτητικούς ταξιδιώτες.

Γενικά μιλώντας

Η Σκύρος είναι ένας «θυρωρός» του Αιγαίου και οι κάτοικοί της, αυστηροί και φιλόξενοι μαζί, έχουν πάρει κάτι από τον χαρακτήρα του τόπου τους. Δεν θα πάει κάποιος στην Σκύρο για την έντονη ζωή της. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν έχει θερινή ζωή, αλλά ότι η ζωή αυτή δεν έχει τους ξέφρενους ρυθμούς των υπερτουριστικών κυκλαδίτικων νησιών, της Ρόδου ή της Κρήτης. Θα μπορούσε να περιληφθεί σε λίστα με τα λιγότερα τουριστικά νησιά του Αιγαίου, καθώς διαθέτει τα πολύτιμα πλέον χαρακτηριστικά των νησιών της «άγονης γραμμής». Αρκεί να αναφέρουμε ότι το πρώτο beach bar στο νησί άνοιξε το 2010, και σήμερα αριθμεί όλα και όλα τέσσερα, τα οποία λειτουργούν την θερινή σεζόν. Και δεν της λείπουν οι (ωραίες) παραλίες. Όσοι δεν διστάζουν να βουτήξουν και τέτοια εποχή, ας σημειώσουν τον αμμουδερό Άγιο Φωκά, τον Πεύκο, τα Μαγαζιά, τον ερημικό Άγιο Πέτρο, την «κρυφή» παραλία Μαρκέσι στα βόρεια του νησιού, και τα Γυρίσματα.

Τον Αύγουστο το νησί σφύζει από κόσμο, τόσο από ημεδαπούς (πρωτίστως Ευβοιώτες), όσο και από αλλοδαπούς (οι Γάλλοι φαίνεται να έχουν την μερίδα του λέοντος στον σκυριανό τουρισμό). Τους υπόλοιπους μήνες του χρόνου στην Σκύρο θα πάει ο επισκέπτης που αγαπά τη φύση, που θέλει τοπίο και από Κυκλάδες και από Σποράδες, που απολαμβάνει την ηρεμία και τους χαμηλούς τόνους. Αν αναγνωρίσατε κάτι από εσάς, συνεχίστε την ανάγνωση.

Φθινόπωρο στη Σκύρο

Οι πεζοπορικές διαδρομές είναι από τα κεντρικότερα σημεία του φθινοπωρινού τουρισμού στη Σκύρο. Διαθέτοντας ένα μεγάλο δίκτυο μονοπατιών, κυρίως γύρω από το όρος Κόχυλα, το νησί αποτελεί προορισμό περιπατητών ή και αθλητών της πεζοπορίας, και προσφέρεται για διαδρομές στην άγρια- ή λιγότερο άγρια- φύση. Στο allovergreece μπορείτε να δείτε προτάσεις σηματοδοτημένης περιήγησης στην σκυριανή εξοχή, χωρισμένες ανάλογα με τις δυνατότητές των ενδιαφερομένων.

Το λιμάνι της Σκύρου στα Λινάρια προσφέρει πολύ ικανοποιητικό επίπεδο φιλοξενίας ιστιοπλοϊκών και ταχύπλοων σκαφών με περισσότερες παροχές από τις πιο πολλές μαρίνες. Τα έξι χρυσά και ένα ασημένιο βραβεία τουρισμού που έχει αποσπάσει εγγυώνται ότι οι υπηρεσίες προς τα σκάφη, αν και χαμηλού κόστους, είναι υψηλού επιπέδου, όπως το τουριστικό καταφύγιο εντός του λιμένα ή ο παραθαλάσσιος σταθμός καυσίμων. Αξίζει να αναφερθεί το σχεδιαζόμενο καταδυτικό πάρκο της Σκύρου, οι εργασίες για το οποίο, ωστόσο, είναι ακόμη στο στάδιο της προέγκρισης.

Στην περιοχή του υγροτόπου της Καλαμίτσας στο κεντρικό τμήμα του νησιού, αλλά στο όρος Κόχυλας, οι γνωρίζοντες θα έχουν την ευκαιρία να επιδοθούν σε birdwatching: γλαρόνια, θαλασσοπούλια, ερωδιοί, σουσουράδες, σπίζες, τσιχλόνια και πολλά άλλα δίποδα σταματούν ή διαμένουν στο φιλόξενο φυσικό καταφύγιο της Σκύρου, δίνοντας τέλεια αφορμή για φυσιολατρικές εμπειρίες. Οι θαλάσσιες σπηλιές σε διάφορα με΄ρη του νησιού και η περιοχή Natura στο νότιο τμήμα δίνουν ακόμη περισσότερες επιλογές για συνάντηση με την φύση.

Η Χώρα

Η Χώρα της Σκύρου αξίζει την περιήγηση του ταξιδιώτη. Στα μικρά της στενά η κυκλαδίτικη ομορφιά συναντά το σκληρό παρελθόν των πειρατικών επιδρομών. Χτισμένη στο σκαρφάλωμα ενός μεγάλου βράχου που δεσπόζει στο τοπίο, κρύβεται από την θάλασσα και τους κινδύνους που έρχονταν από εκεί. Η πολύ όμορφη πλατεία της, όπως και το καστρομονάστηρο με το κατανυκτικό εκκλησάκι του Άη Γιώργη θα χρειαστούν οπωσδήποτε μία ημέρα. Στον συγκεκριμένο περίπατο θα πρέπει να περιλάβετε και το Μουσείο Φαλτάιτς, ένα πραγματικά μοναδικό ίδρυμα αφιερωμένο βασικά στην σπουδαία προσωπικότητα του επιφανούς σκυριανού Μάνου Φαλτάιτς, ο οποίος υπήρξε καλλιτέχνης, πνευματικός άνθρωπος του νησιού αλλά και συλλέκτης κειμηλίων της ελληνικής ιστορίας και της σκυριανής λαογραφίας.

Τον Σεπτέμβριο, τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο που οι θερμοκρασίες σίγουρα το επιτρέπουν, η περιπλάνηση στα ανηφορικά σοκάκια της Χώρας και η προσπέλαση χαριτωμένων ή/και παραδοσιακών καταστημάτων είναι από τις πιο ωραίες βόλτες που μπορεί να απολαύσει κανείς στην Σκύρο.

Στο κτήμα Μουριές, στο κεντρικό τμήμα του νησιού, ο χώρος αναπαραγωγής της μοναδικής φυλής του σκυριανού αλόγου φιλοξενεί πληθυσμό άνω των εκατό ζώων. Με ανοιχτές πόρτες για εθελοντική εργασία, αλλά και για υιοθεσία του χαρακτηριστικού μικρόσωμου αλόγου του νησιού, ο υπεύθυνος του κτήματος, Μανώλης Τραχανάς ζητά ενίσχυση για να μπορέσει η φιλοζωική του προσπάθεια να επιβιώσει. Τα έσοδά του προέρχονται από το εξαιρετικό εστιατόριο του αγροκτήματος και από τις βόλτες που οι μικροί φίλοι των (μικρών) αλόγων κάνουν μαζί τους σε ελεγχόμενο από το προσωπικό και απολύτως ασφαλή χώρο. «Κάθε χρόνο έρχονται δεκάδες εθελοντές για να φροντίσουν τα άλογα και να μείνουν μαζί μας εδώ στο κτήμα. Σχεδόν κανένας από αυτούς δεν είναι Έλληνας», μας είπε ο Μανώλης.

Η λαογραφική παράδοση

Η Σκύρος έχει έντονη λαογραφική παράδοση. Οι πτυχές της είναι ίσως το πιο ενδιαφέρον στοιχείο του νησιού που καλείται να εξερευνήσει ο επισκέπτης της. Η ξυλογλυπτική παράδοση και τα σκυριανά έπιπλα ήταν για πολλές δεκαετίες «σήμα κατατεθέν» του νησιού. Όλα, αλλά κυρίως, το μικρό χαρακτηριστικό σκαμνάκι, παρότι θυμίζουν… μινιατούρες, είναι απόλυτα λειτουργικά και άνετα. Τα σκαλίσματά τους είναι γεωμετρικά σχήματα ή απεικονίζουν ζώα, πουλιά, λουλούδια ή ακόμη και φανταστικά πλάσματα. Όπως αναφέρει η σκυριανή δημοσιογράφος Άννα Φαλτάις «σε επίπεδο τεχνικής, το χαρακτηριστικό τους είναι πως το σκάλισμα τους είναι απλό και χωρίς μεγάλο βάθος, διαφοροποιώντας τα από τα άλλα ξυλόγλυπτα έπιπλα, κυρίως τα βυζαντινά. Πάνω απ’ όλα όμως, είναι το μεράκι των τεχνητών που τα κατασκευάζουν και τα διακοσμούν, αυτή η προσωπική πινελιά που κάνει το κάθε ένα έπιπλο πραγματικά μοναδικό».

Στο Μουσείο Φαλτάιτς- αν και όπως εξηγήσαμε δεν πρόκειται για αμιγώς λαογραφικό μουσείο- μπορεί κανείς να θαυμάσει πολλές και διαφορετικές πτυχές της λαογραφικής παράδοσης του νησιού: έπιπλα και παραδοσιακές στολές αλλά και ένα ολόκληρο σκυριανό σπίτι, το οποίο αποτελεί μέρος του μουσείου περιμένουν τον επισκέπτη. Κοιτάζοντας τις περιορισμένες του διαστάσεις και τους στενούς χώρους της παραδοσιακής σκυριανής κατοικίας εύκολα κατανοεί κανείς ότι το μικρό μέγεθος των επίπλων ήταν επιβεβλημένο από την χρηστικότητα και όχι από την τάση να είναι τα έπιπλα «χαριτωμένα».

Σήμερα, επισκέψιμα εργαστήρια σκυριανής ξυλογλυπτικής είναι αυτά του Λευτέρη Αυγοκλούρη, του Γιάννη Μπαλωτή και της οικογένειας Ανδρέου. Εκεί θα μπορέσετε να δείτε τα στάδια της επεξεργασίας του επίπλου, αλλά και να αγοράσετε κάποιο από αυτά.

Λιγότερο διάσημα, αλλά εξίσου όμορφα είναι τα σκυριανά κεραμικά που που ήρθαν στο νησία μέσω της... πειρατείας και απο τότε κατασκευάζονται κατασκευάζονται με παραδοσιακές μεθόδους από τεχνίτες του είδους. Τα πολλά κοινά στοιχεία σταματούν εκεί, καθώς ο κάθε ένας διαθέτει το δικό του προσωπικό στυλ ζωγραφικής των κεραμεικών. Ο Γιάννης Φτούλης, ο οποίος συνεχίζει την τέχνη του πατέρα του, ο Μανώλης Μαυρίκος ο οποίος φτιάχνει κόκκινα κεραμικά παρασκευάζοντας ο ίδιος και τα πήλινα σκεύη, ο Στάθης Κατσαρέλιας, η Όλγα Ζαχαράκη και ο Λευτέρης Μαδιανός, είναι οι άνθρωποι που δίνουν συνέχεια στην παραδοσιακή κεραμοποιεία του νησιού. Ο Λ. Μαδιανός μάλιστα, πουλά τα παραδοσιακά κεραμικά του και στην Αθήνα, στο 75 της Χαριλάου Τρικούπη, όπου λειτουργεί το κατάστημα Αργώ.

Εξάλλου, ξεχωριστή πτυχή της σκυριανής λαογραφικής παράδοσης αποτελούν οι απόκριες, όπου το έθιμο του «γέρου» και της «κορέλλας» γεφυρώνει την βυζαντινή-χριστιανική παράδοση με την παγανιστική παράδοση του ελληνικού χώρου σε μια εμπειρία καθαρά διονυσιακή. Οι ενδιαφερόμενοι να ζήσετε από κοντά τα «κουδούνια» να τριγυρνούν με ανατρεπτική διάθεση στα στενά της Χώρας προτιμήστε όχι το τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας, αλλά το Σαββατοκύριακο μετά την Τσικνοπέμπτη για να πάρετε γεύση αληθινής ελληνικής παράδοσης.

Φαγητό

Το φαγητό είναι από τα δυνατά σημεία της Σκύρου. Τα πιο διάσημα αλμυρά εδέσματα είναι η (τηγανιτή) λαδόπιτα, η φάβα, οι αστακομακαρονάδες, το ντόπιο κατσικάκι, αλλά και το σκυριανό τυρί- ένα πεντανόστιμο σκληρό τυρί που ταιριάζει καταπληκτικά με τα ντόπια λευκά κρασιά. Η γλυκιά σπεσιαλιτέ του νησιού δεν είναι άλλη από τα αμυγδαλωτά- όσοι τα προμηθευτούν από το ζαχαροπλαστείο του Χιώτη στον κεντρικό δρόμο της Χώρας θα είναι σίγουροι πως θα δοκιμάσουν την καλύτερη εκδοχή τους.

Στο οινοποιείο Νικολάου με την ντόπια παραγωγή θα έχετε την ευκαιρία να δοκιμάσετε τις ετικέτες που με μεράκι επιμελείται ο οινοποιός. Η παραγωγή του είναι μικρή και πολύ ενδιαφέρουσα, ενώ ο ίδιος θα χαρεί να σας εξηγήσει τα μυστικά της.

Οι επιλογές για φαγητό είναι λιγότερες τους φθινοπωρινούς μήνες, αλλά όχι λίγες και, κυρίως, όχι μέτριες. Το φαγητό στην Σκύρο δεν είναι ακριβό, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι πάμφθηνο. Έχετε στο μυαλό σας τιμές Αθήνας και θα αποφύγετε τις εκπλήξεις. Στην ταβέρνα του Στέλιου στα Γυρίσματα φτιάχνουν την καλύτερη ίσως αστακομακαρονάδα του νησιού, ενώ το «ξεχασμένο» κατσικάκι που σιγομαγειρεύεται επί επτά ώρες είναι πραγματική απόλαυση δίπλα στην φθινοπωρινή θάλασσα (υπολογίστε γύρω στα 25-30 ευρώ το άτομο με κρασί, αν δεν πάρετε φρέσκο ψάρι ή αστακό). Εξαιρετικό είναι το φαγητό και στις Μουριές, το παραδοσιακό αγρόκτημα με τα σκυριανά αλογάκια που λέγαμε πιο πάνω. Με το εστιατόριο συμπληρώνει τα έσοδά του- ευτυχώς για τους επισκέπτες που μπορούν να γευτούν ορισμένες από τις ωραιότερες γεύσεις του νησιού. Φήμες λένε ότι όσοι δοκιμάσουν το κατσικάκι, δεν μπορούν να φύγουν από το νησί (υπολογίστε γύρω στα 25 ευρώ το άτομο).

Εξαιρετικές επιλογές φαγητού, τις οποίες μπορεί κανείς να βρει στη Χώρα είναι ακόμη ο Μαργέτης, αλλά και το Γωνιακό για κρέατα, όπως και το στέκι των ντόπιων, το καφενείον Plaza, όπου σερβίρονται οικονομικοί μεζέδες και προσφέρεται συζήτηση με παππούδες της Σκύρου. Ιδανικό για όσους το φαγητό γίνεται νοστιμότερο όταν συνοδεύεται από την αναζήτηση της «ψυχής» ενός τόπου.

Εκτός της Χώρας και στο ίδιο εύρος τιμών, αξίζουν μια δοκιμή η Μανωλιά, η ταβέρνα στον Άγιο Πέτρο που μαγειρεύει με τα δικά της βιολογικά υλικά, αλλά και ο Λάμπρος στην περιοχή Ασπούς.

Διαμονή

Το τεσσάρων αστέρων Nefeli Resort με τα standard και τα ιδιαίτερα δωμάτια στην είσοδο της Χώρας, αν και αποτελεί μία από τις πολυτελέστερες επιλογές ξενοδοχείου στο νησί, δεν παύει να είναι ταυτόχρονα και μια value for money πρόταση για διαμονή. Το φθινόπωρο βρίσκουμε το standard δίκλινο δωμάτιο, αλλά και το studio σε στυλ σκυριανού σπιτιού, στα 60 ευρώ ανά βράδυ. Μια πολύ καλή εναλλακτική λύση διαμονής αποτελεί η αναζήτηση στο SkyrosBnB , όπου μπορείτε να εντοπίσετε καταλύματα που θα σας δώσουν περισσότερο την αίσθηση της σκυριανής καθημερινότητας. Ενδεικτικά, ξεχωρίσαμε το πολύ προσεγμένο και κατάλληλο για οικογένειες ή παρέες «Άννα» κοντά στο κεντρικό μνημείο του Μπρουκ και το μικρότερο και οικονομικότερο Koukis House, το οποίο είναι ένα παραδοσιακό σκυριανό σπίτι κατάλληλα τροποποιημένο.

Πώς θα πάω

Η Σκύρος είναι κοντά στην Αθήνα αλλά όχι πολύ κοντά. Τα αεροπορικά εισιτήρια είναι μια καλή λύση για να φτάσει κανείς στο νησί, καθώς επιδοτούνται ώστε να είναι φθηνότερα, ενώ στο κομμάτι της πτήσης- αναχώρησης από την Σκύρο τα ναύλα δεν επιβαρύνονται με φόρους, καθώς το αεροδρόμιο είναι στρατιωτικό. Για όσους επιλέξουν να μεταβούν οδικά και άρα να έχουν και το αυτοκίνητό τους μαζί, η απόσταση μέχρι την Κύμη, από όπου φεύγει το ferry για την Σκύρο, είναι λίγο παραπάνω από δύο ώρες από την Αθήνα, ενώ το τελευταίο τμήμα του δρόμου, από την Ερέτρια μέχρι την Κύμη, είναι κακό. Η διαδρομή με το πλοίο διαρκεί λίγο περισσότερο από μιάμιση ώρα. Τα εισιτήρια μετάβασης κοστίζουν 19 ευρώ για κάθε ενήλικα, ενώ το Ι.Χ. θα σας κοστίσει 39 ευρώ one way.