Η Τήνος δεν είναι καθόλου αυτό που νομίζεις
Ξέχνα ό,τι ξέρεις και έλα να σου τα πούμε από την αρχή, για αυτό το μαγικό νησί, τα απολύτως κυκλαδίτικα χωριά του και τις φανταστικές παραλίες του.
της Ηρώς Κουνάδη
Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που σκέφτεσαι όταν μιλάμε για την Τήνο; Μπορούμε να βάλουμε στοίχημα πως έχει κάποια σχέση με το κακώς εννοούμενο φολκλόρ του Δεκαπενταύγουστου, με ορδές προσκυνητών να ανεβαίνουν με τα γόνατα στην Παναγία ανάμεσα σε ξύλινους πάγκους που πουλάνε φυλαχτά και τάματα. Αλλά η Τήνος δεν είναι αυτό.
Η Τήνος είναι μερικές δεκάδες χωριά το ένα ομορφότερο από τ’ άλλο, με λευκά σπιτάκια, μπλε παράθυρα και πέτρινες καμάρες, απλωμένα σε ανεμοδαρμένες πλαγιές διάσπαρτες με περίτεχνους περιστερώνες που κανείς δεν είναι ίδιος με τον άλλο, και οροπέδια με αλλόκοσμους, βραχώδεις σχηματισμούς. Η Τήνος είναι άλλες τόσες αμμουδερές παραλίες με διάφανα, κυκλαδίτικα νερά χωρίς χαμό από ξαπλωστρομπρέλες και μπητσόμπαρα να παίζουν τα τελευταία χιτάκια του καλοκαιριού. Και βέβαια, η Τήνος είναι η κουζίνα της, μια από τις νοστιμότερες κουζίνες των Κυκλάδων.
Τα πιο ωραία τα χωριά
Ο Βώλακας: Είναι διάσημος για το απολύτως σεληνιακό τοπίο γύρω του, με τους διάσπαρτους ολοστρόγγυλους βράχους που κανείς δεν ξέρει ακριβώς από πού προήλθαν –μπορεί να ήταν μετεωρίτης, ή μπορεί να ήταν έκρηξη ηφαιστείου, λένε οι επικρατέστερες θεωρίες. Πέρα, όμως, από το αλλόκοσμο του πράγματος, τον Βώλακα θα τον αγαπήσεις και για τα κουκλίστικα δρομάκια του, και για τα ποιήματα και τα στιχάκια που είναι γραμμένα σε όλες σχεδόν τις πόρτες των σπιτιών του.
Ο Πύργος: Η ιδιαίτερη πατρίδα του Γιαννούλη Χαλεπά είναι ένα ολόλευκο χάρμα οφθαλμών, φουλ του μάρμαρου, με την υπέροχη πλατανοσκέπαστη πλατεία του, τα μαρμάρινα υπέρθυρα των σπιτιών, τις φουντωτές μπουκαμβίλιες και τα πολύ ενδιαφέροντα μουσεία του, στα οποία περιλαμβάνεται και το σπίτι όπου γεννήθηκε ο Χαλεπάς.
Ο Τριπόταμος: Στη σκιά του εξωπραγματικού βράχου του Ξώμπουργκου, υπάρχει ένα πανέμορφο χωριό ανάμεσα σε τρία ποτάμια που του δώσαν’ το όνομά τους. Ο θρύλος λέει πως τα λευκά σπιτάκια του Τριπόταμου είναι χτισμένα τόσο κοντά μεταξύ τους, που μπορείς να διασχίσεις όλο το χωριό πηγαίνοντας μόνο από ταράτσα σε ταράτσα.
Τα Δυο Χωριά: Δεν συγκαταλέγονται στο βαρύ πυροβολικό των δημοφιλέστερων χωριών της Τήνου. Κακώς, αν μας ρωτάς, αλλά και καλώς από την άλλη, για να εξερευνήσεις με την ησυχία σου τα γλυκύτατα, πλακόστρωτα δρομάκια τους, ακολουθώντας τα τρεχούμενα νερά στη διαδρομή σου. Και όταν κουραστείς, να πιάσεις θέση για καφέ στη σκιά των πλατανιών, σε μια από τις δύο ωραιότερες πλατείες του νησιού (η άλλη είναι του Πύργου).
Η Καρδιανή: Το πρώτο από τα πανέμορφα χωριά της Έξω Μεριάς τα έχει όλα: Ψηλά πλατάνια να προσφέρουν απλόχερα τη σκιά τους τα ζεματιστά μεσημέρια, καμάρες να στολίζουν τα πλακόστρωτα σοκάκια του, ασβεστωμένες αυλές πνιγμένες στα λουλούδια, τρεχούμενα νερά, και γραφικά εκκλησάκια.
Τα Υστέρνια: Απολαμβάνουν ίσως την ωραιότερη θέα στην θάλασσα απ’ όλα τα χωριά της Τήνου, έτσι όπως είναι χτισμένα σαν μπαλκόνι στην πλαγιά του βουνού. Τα μαρμαρόστρωτα σοκάκια του να ελίσσονται ανάμεσα σε κυκλαδίτικα σπίτια και παραδοσιακές καμάρες. Όταν κουραστείς από τις βόλτες, θα πιάσεις οπωσδήποτε θέση στα τραπεζάκια του Μαγιού, για καφεδάκι ή ποτά με θέα το απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου.
Ο Πάνορμος: Φυσικά και έχει και παραθαλάσσια χωριά η Τήνος, τι νόμιζες; Ίσως το ομορφότερο απ’ όλα, ο Πάνορμος είναι βγαλμένος από τις διακοπές των παιδικών μας χρόνων, με τα λευκά σπιτάκια του να ακουμπούν σχεδόν στο κύμα, και τα ταβερνάκια του να σερβίρουν ολόφρεσκα θαλασσινά στην προκυμαία.
Οι παραλίες, οι παραλίες…
Αμμουδερές σχεδόν στο σύνολό τους, με νερά να τα πιείς στο ποτήρι, χωρίς ντεσιμπέλ και άλλα αντιπαθητικά όπως λέγαμε και στην αρχή. Αν πετύχεις μέρες με αέρα (πράγμα εξαιρετικά πιθανό τον Αύγουστο) ρώτα τους ντόπιους πριν ξεκινήσεις από το δωμάτιο, να σου πουν σε ποια να πας αναλόγως τον αέρα που φυσάει –ναι, υπάρχουν σχεδόν πάντα προστατευμένες. Στις «οπωσδήποτε» σημείωσε τις εξής:
Παχιά Άμμος: Αυτό που λέει το όνομά της, μια υπέροχη αφράτη αμμουδιά, που καταλήγει σε νερά παραδεισένια. Θέλει περπάτημα για να την προσεγγίσεις, και προμήθειες καθότι δεν είναι οργανωμένη, αξίζει όμως κάθε βήμα που θα κάνεις για να φτάσεις εδώ.
Ρόχαρη: Διάφανα σαν πισίνας νερά, χρυσαφένια αμμουδιά, ξαπλώστρες και ομπρέλες που όμως δεν καταλαμβάνουν ολόκληρη την παραλία, και φυσική σκιά από τα αρμυρίκια. Θα τη βρεις πολύ κοντά στον Πάνορμο.
Αγία Θάλασσα: Διεκδικεί επάξια τον τίτλο του καλύτερου ονόματος παραλίας έβερ, και είναι ονειρικά ερημική, με κρυστάλλινα νερά, απαλή αμμουδιά και αρμυρίκια για σκιά στο πίσω μέρος της.
Κολυμπήθρα: Ξακουστή και κοσμαγάπητη, σχεδόν μόνιμα με κύμα (την αγαπούν πολύ οι σερφάδες γι' αυτό) μισή οργανωμένη και μισή ελεύθερη για να μη μένει παραπονεμένος κανείς. Έχει τέλεια ψιλή άμμο και φανταστικά νερά.
Άγιος Ρωμανός: Καλά προστατευμένη από τα αυγουστιάτικα μελτέμια, η τέλεια αμμουδιά του Αγίου Ρωμανού έχει άφθονα αρμυρίκια για σκιά, αλλά και ξαπλώστρες σε ένα τμήμα της αν προτιμάς. Είναι εύκολα προσβάσιμη με το αυτοκίνητο, πράγμα που την κάνει δημοφιλή και σε οικογένειες με πιτσιρίκια.
Πόρτο: Άλλη μία παραλία που θα σου συστήσουν όταν φυσάει βοριάς, το Πόρτο έχει επίσης φανταστική αμμουδιά, ρηχά βαθυγάλαζα νερά, ξαπλώστρες και ομπρέλες στην άκρη της παραλίας αλλά και άφθονο χώρο ελεύθερο αν προτιμάς να απλώσεις τις ψάθες και τα κουβαδάκια σου.
Γεύση από Τήνο
Η τηνιακή κουζίνα είναι τόσο συγκλονιστική, που όπου και να κάτσεις άσχημα δεν θα φας. Μερικές από τις αγαπημένες μας διευθύνσεις, όμως, θα σου τις δώσουμε για αρχή:
- Κατώι στο Σμαρδάκιτο για φανταστικά μαγειρευτά (μην χάσεις τον κόκορα με χυλοπίτες) στα 17€ το άτομο με κρασί. Ανοίγει μόνο βράδυ.
- Δυο Χωριά, στο ομώνυμο χωριό, για τέλειες πίτες και μαγειρευτά (ο μουσακάς στα οπωσδήποτε) στα 15€ το άτομο.
- Δήμητρα στην Καρδιανή για μεζεδάκια, και για την καλύτερη ίσως φουρτάλια του νησιού. Στα 15€ το άτομο με ουζάκια.
- Μπεε στον Αρνάδο για τα πιο φημισμένα κρέατα του νησιού –μην χάσεις με τίποτα το κοντοσούβλι. Λογαριασμός με μπύρες ή κρασί, στα 20€ περίπου το άτομο.
- Ντίνος στον όρμο Γιαννάκη, για φρέσκο ψάρι και θαλασσινά, αλλά και σούπερ μαγειρευτά σαν το λεμονάτο μοσχαράκι. Με ουζάκια, ο λογαριασμός στα 20-25€ το άτομο.
- Αγνάντι στον Κτικάδο, για ζουμερά κρεατικά στη σχάρα και τέλειο μοσχαράκι κοκκινιστό με φανταστική θέα. Υπολόγισε περί τα 17-20€ το άτομο με κρασί.
Και πού μένουμε;
Τώρα αρχίζουν τα δύσκολα, καθότι ως γνωστόν οι κυκλαδίτικες τιμές έχουν φέτος ξεφύγει, και η διαθεσιμότητα τον Αύγουστο αγγίζει μονοψήφια ποσοστά. Αν, ωστόσο, είσαι των φρονίμων παιδί και κράτησες την άδεια για τα τέλη του Αυγούστου, ή τις αρχές Σεπτέμβρη ακόμα καλύτερα, μερικές ωραιότατες επιλογές είναι το Boussetil Rooms στη Χώρα (55€ το δίκλινο) το κουκλίστικο Ioanna's στον Πύργο (90€ το σπιτάκι για δύο άτομα) το Terra Aeolica στον Αρνάδο (89€ ολόκληρο το σπίτι, που φιλοξενεί μέχρι τρία άτομα) και η Λυγαριά στον Άγιο Ιωάννη (65€ το δίκλινο στούντιο).
Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που σκέφτεσαι όταν μιλάμε για την Τήνο; Μπορούμε να βάλουμε στοίχημα πως έχει κάποια σχέση με το κακώς εννοούμενο φολκλόρ του Δεκαπενταύγουστου, με ορδές προσκυνητών να ανεβαίνουν με τα γόνατα στην Παναγία ανάμεσα σε ξύλινους πάγκους που πουλάνε φυλαχτά και τάματα. Αλλά η Τήνος δεν είναι αυτό.
Η Τήνος είναι μερικές δεκάδες χωριά το ένα ομορφότερο από τ’ άλλο, με λευκά σπιτάκια, μπλε παράθυρα και πέτρινες καμάρες, απλωμένα σε ανεμοδαρμένες πλαγιές διάσπαρτες με περίτεχνους περιστερώνες που κανείς δεν είναι ίδιος με τον άλλο, και οροπέδια με αλλόκοσμους, βραχώδεις σχηματισμούς. Η Τήνος είναι άλλες τόσες αμμουδερές παραλίες με διάφανα, κυκλαδίτικα νερά χωρίς χαμό από ξαπλωστρομπρέλες και μπητσόμπαρα να παίζουν τα τελευταία χιτάκια του καλοκαιριού. Και βέβαια, η Τήνος είναι η κουζίνα της, μια από τις νοστιμότερες κουζίνες των Κυκλάδων.
Τα πιο ωραία τα χωριά
Ο Βώλακας: Είναι διάσημος για το απολύτως σεληνιακό τοπίο γύρω του, με τους διάσπαρτους ολοστρόγγυλους βράχους που κανείς δεν ξέρει ακριβώς από πού προήλθαν –μπορεί να ήταν μετεωρίτης, ή μπορεί να ήταν έκρηξη ηφαιστείου, λένε οι επικρατέστερες θεωρίες. Πέρα, όμως, από το αλλόκοσμο του πράγματος, τον Βώλακα θα τον αγαπήσεις και για τα κουκλίστικα δρομάκια του, και για τα ποιήματα και τα στιχάκια που είναι γραμμένα σε όλες σχεδόν τις πόρτες των σπιτιών του.
Ο Πύργος: Η ιδιαίτερη πατρίδα του Γιαννούλη Χαλεπά είναι ένα ολόλευκο χάρμα οφθαλμών, φουλ του μάρμαρου, με την υπέροχη πλατανοσκέπαστη πλατεία του, τα μαρμάρινα υπέρθυρα των σπιτιών, τις φουντωτές μπουκαμβίλιες και τα πολύ ενδιαφέροντα μουσεία του, στα οποία περιλαμβάνεται και το σπίτι όπου γεννήθηκε ο Χαλεπάς.
Ο Τριπόταμος: Στη σκιά του εξωπραγματικού βράχου του Ξώμπουργκου, υπάρχει ένα πανέμορφο χωριό ανάμεσα σε τρία ποτάμια που του δώσαν’ το όνομά τους. Ο θρύλος λέει πως τα λευκά σπιτάκια του Τριπόταμου είναι χτισμένα τόσο κοντά μεταξύ τους, που μπορείς να διασχίσεις όλο το χωριό πηγαίνοντας μόνο από ταράτσα σε ταράτσα.
Τα Δυο Χωριά: Δεν συγκαταλέγονται στο βαρύ πυροβολικό των δημοφιλέστερων χωριών της Τήνου. Κακώς, αν μας ρωτάς, αλλά και καλώς από την άλλη, για να εξερευνήσεις με την ησυχία σου τα γλυκύτατα, πλακόστρωτα δρομάκια τους, ακολουθώντας τα τρεχούμενα νερά στη διαδρομή σου. Και όταν κουραστείς, να πιάσεις θέση για καφέ στη σκιά των πλατανιών, σε μια από τις δύο ωραιότερες πλατείες του νησιού (η άλλη είναι του Πύργου).
Η Καρδιανή: Το πρώτο από τα πανέμορφα χωριά της Έξω Μεριάς τα έχει όλα: Ψηλά πλατάνια να προσφέρουν απλόχερα τη σκιά τους τα ζεματιστά μεσημέρια, καμάρες να στολίζουν τα πλακόστρωτα σοκάκια του, ασβεστωμένες αυλές πνιγμένες στα λουλούδια, τρεχούμενα νερά, και γραφικά εκκλησάκια.
Τα Υστέρνια: Απολαμβάνουν ίσως την ωραιότερη θέα στην θάλασσα απ’ όλα τα χωριά της Τήνου, έτσι όπως είναι χτισμένα σαν μπαλκόνι στην πλαγιά του βουνού. Τα μαρμαρόστρωτα σοκάκια του να ελίσσονται ανάμεσα σε κυκλαδίτικα σπίτια και παραδοσιακές καμάρες. Όταν κουραστείς από τις βόλτες, θα πιάσεις οπωσδήποτε θέση στα τραπεζάκια του Μαγιού, για καφεδάκι ή ποτά με θέα το απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου.
Ο Πάνορμος: Φυσικά και έχει και παραθαλάσσια χωριά η Τήνος, τι νόμιζες; Ίσως το ομορφότερο απ’ όλα, ο Πάνορμος είναι βγαλμένος από τις διακοπές των παιδικών μας χρόνων, με τα λευκά σπιτάκια του να ακουμπούν σχεδόν στο κύμα, και τα ταβερνάκια του να σερβίρουν ολόφρεσκα θαλασσινά στην προκυμαία.
Οι παραλίες, οι παραλίες…
Αμμουδερές σχεδόν στο σύνολό τους, με νερά να τα πιείς στο ποτήρι, χωρίς ντεσιμπέλ και άλλα αντιπαθητικά όπως λέγαμε και στην αρχή. Αν πετύχεις μέρες με αέρα (πράγμα εξαιρετικά πιθανό τον Αύγουστο) ρώτα τους ντόπιους πριν ξεκινήσεις από το δωμάτιο, να σου πουν σε ποια να πας αναλόγως τον αέρα που φυσάει –ναι, υπάρχουν σχεδόν πάντα προστατευμένες. Στις «οπωσδήποτε» σημείωσε τις εξής:
Παχιά Άμμος: Αυτό που λέει το όνομά της, μια υπέροχη αφράτη αμμουδιά, που καταλήγει σε νερά παραδεισένια. Θέλει περπάτημα για να την προσεγγίσεις, και προμήθειες καθότι δεν είναι οργανωμένη, αξίζει όμως κάθε βήμα που θα κάνεις για να φτάσεις εδώ.
Ρόχαρη: Διάφανα σαν πισίνας νερά, χρυσαφένια αμμουδιά, ξαπλώστρες και ομπρέλες που όμως δεν καταλαμβάνουν ολόκληρη την παραλία, και φυσική σκιά από τα αρμυρίκια. Θα τη βρεις πολύ κοντά στον Πάνορμο.
Αγία Θάλασσα: Διεκδικεί επάξια τον τίτλο του καλύτερου ονόματος παραλίας έβερ, και είναι ονειρικά ερημική, με κρυστάλλινα νερά, απαλή αμμουδιά και αρμυρίκια για σκιά στο πίσω μέρος της.
Κολυμπήθρα: Ξακουστή και κοσμαγάπητη, σχεδόν μόνιμα με κύμα (την αγαπούν πολύ οι σερφάδες γι' αυτό) μισή οργανωμένη και μισή ελεύθερη για να μη μένει παραπονεμένος κανείς. Έχει τέλεια ψιλή άμμο και φανταστικά νερά.
Άγιος Ρωμανός: Καλά προστατευμένη από τα αυγουστιάτικα μελτέμια, η τέλεια αμμουδιά του Αγίου Ρωμανού έχει άφθονα αρμυρίκια για σκιά, αλλά και ξαπλώστρες σε ένα τμήμα της αν προτιμάς. Είναι εύκολα προσβάσιμη με το αυτοκίνητο, πράγμα που την κάνει δημοφιλή και σε οικογένειες με πιτσιρίκια.
Πόρτο: Άλλη μία παραλία που θα σου συστήσουν όταν φυσάει βοριάς, το Πόρτο έχει επίσης φανταστική αμμουδιά, ρηχά βαθυγάλαζα νερά, ξαπλώστρες και ομπρέλες στην άκρη της παραλίας αλλά και άφθονο χώρο ελεύθερο αν προτιμάς να απλώσεις τις ψάθες και τα κουβαδάκια σου.
Γεύση από Τήνο
Η τηνιακή κουζίνα είναι τόσο συγκλονιστική, που όπου και να κάτσεις άσχημα δεν θα φας. Μερικές από τις αγαπημένες μας διευθύνσεις, όμως, θα σου τις δώσουμε για αρχή:
- Κατώι στο Σμαρδάκιτο για φανταστικά μαγειρευτά (μην χάσεις τον κόκορα με χυλοπίτες) στα 17€ το άτομο με κρασί. Ανοίγει μόνο βράδυ.
- Δυο Χωριά, στο ομώνυμο χωριό, για τέλειες πίτες και μαγειρευτά (ο μουσακάς στα οπωσδήποτε) στα 15€ το άτομο.
- Δήμητρα στην Καρδιανή για μεζεδάκια, και για την καλύτερη ίσως φουρτάλια του νησιού. Στα 15€ το άτομο με ουζάκια.
- Μπεε στον Αρνάδο για τα πιο φημισμένα κρέατα του νησιού –μην χάσεις με τίποτα το κοντοσούβλι. Λογαριασμός με μπύρες ή κρασί, στα 20€ περίπου το άτομο.
- Ντίνος στον όρμο Γιαννάκη, για φρέσκο ψάρι και θαλασσινά, αλλά και σούπερ μαγειρευτά σαν το λεμονάτο μοσχαράκι. Με ουζάκια, ο λογαριασμός στα 20-25€ το άτομο.
- Αγνάντι στον Κτικάδο, για ζουμερά κρεατικά στη σχάρα και τέλειο μοσχαράκι κοκκινιστό με φανταστική θέα. Υπολόγισε περί τα 17-20€ το άτομο με κρασί.
Και πού μένουμε;
Τώρα αρχίζουν τα δύσκολα, καθότι ως γνωστόν οι κυκλαδίτικες τιμές έχουν φέτος ξεφύγει, και η διαθεσιμότητα τον Αύγουστο αγγίζει μονοψήφια ποσοστά. Αν, ωστόσο, είσαι των φρονίμων παιδί και κράτησες την άδεια για τα τέλη του Αυγούστου, ή τις αρχές Σεπτέμβρη ακόμα καλύτερα, μερικές ωραιότατες επιλογές είναι το Boussetil Rooms στη Χώρα (55€ το δίκλινο) το κουκλίστικο Ioanna's στον Πύργο (90€ το σπιτάκι για δύο άτομα) το Terra Aeolica στον Αρνάδο (89€ ολόκληρο το σπίτι, που φιλοξενεί μέχρι τρία άτομα) και η Λυγαριά στον Άγιο Ιωάννη (65€ το δίκλινο στούντιο).
