Οι ελληνικές ποικιλίες σταφυλιού είναι το μέλλον
Ένας από τους πλέον καταρτισμένους ειδικούς του ελληνικού κρασιού, μιλά για τη ζύμωση που ετοιμάζεται να εκτοξεύσει το ελληνικό κρασί.
του Θόδωρου Λέλεκα
Τις προάλλες βρέθηκα για άλλη μια φορά στη Νεμέα. Ήταν ένα όμορφο, ηλιόλουστο πρωινό του Οκτωβρίου, ωστόσο ο σκοπός μου δεν ήταν μία ακόμη οινοτουριστική εκδρομή. Αποκλειστικό αντικείμενο της επίσκεψής μου ήταν να συναντήσω τον Κώστα Μπακασιέτα, στα φυτώρια της οικογένειάς του, στην περιοχή Λεόντιο.
Ο Κώστας Μπακασιέτας είναι ο αδιαμφισβήτητος «γητευτής» των αμπελιών της Ελλάδας. Μέσα από τόσο την εμπορική, όσο και την ερευνητική του δραστηριότητα, γνωρίζει τον Ελληνικό αμπελώνα από τη μία άκρη του ως την άλλη και συνεργάζεται με τους περισσότερους Έλληνες αμπελουργούς και οινοποιούς. Γνωρίζει τις ποικιλίες (Ελληνικές και διεθνείς) που καλλιεργούνται επί Ελληνικού εδάφους όσο ίσως κανένας άλλος και έχει ολοκληρωμένη εικόνα για τις προκλήσεις, τις δυνατότητες και τις προοπτικές τους σε βάθος χρόνου. Για όλους αυτούς τους λόγους, ήθελα να τον συναντήσω και να ζητήσω τα φώτα του σχετικά με τις κλιματικές αλλαγές στον κόσμο και τις επιπτώσεις τους στον Ελληνικό αμπελώνα και το Ελληνικό κρασί. Μέσα από την ενδιαφέρουσα κουβέντα που κάναμε, ωστόσο, εκτίμησα το βάθος των γνώσεών του, καθώς και την έκταση του ερευνητικού του έργου, για το οποίο, ομολογώ, δεν γνώριζα.
Η εταιρεία
Η εταιρεία της οικογένειας Μπακασιέτα ιδρύθηκε το 1981 από τον πατέρα του Παναγιώτη και από το 2004 στεγάζεται σε υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις, στο Λεόντιο της Νεμέας. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα φυτώρια αμπέλου της Νότιας Ευρώπης, με εκτεταμένη εμπορική δραστηριότητα εντός και εκτός συνόρων. Εντός Ελλάδος, συνεργάζεται με την πλειονότητα του αμπελουργικού και οινοπαραγωγικού κλάδου ανά την επικράτεια, συμβουλεύοντάς τους, προμηθεύοντας τα κατάλληλα κλήματα για τα αμπέλια τους και παρέχοντάς τους ολοκληρωμένη υποστήριξη. Εκτός συνόρων, εξάγει κλήματα σε 10 χώρες (Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Λίβανο, Κύπρο, Τυνησία, Τουρκία, ΠΓΔΜ, Βουλγαρία και Αλβανία). Αυτό εκπροσωπεί περίπου το 30% της συνολικής δραστηριότητας της εταιρείας και σημαίνει ότι ο Κώστας (όταν δεν «οργώνει» την Ελλάδα) ταξιδεύει ανά την Ευρώπη και τον κόσμο πολύ τακτικά.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι ο Κώστας Μπακασιέτας είναι απόφοιτος της Γεωπονικής Αθηνών και έχει μεταπτυχιακό στην Αμπελουργία & Οινολογία από τα Πανεπιστήμια του Montpelier και του Bordeaux στη Γαλλία. Ο αδερφός του Βασίλης, ο οποίος είναι επίσης βασικό στέλεχος της οικογενειακής επιχείρησης, είναι πτυχιούχος στο Marketing Αγροτικών Προϊόντων.
Πολύ σημαντικό ερευνητικό έργο
Σε επίπεδο έρευνας, η εταιρεία ασχολείται με τις Ελληνικές ποικιλίες και συγκεκριμένα με την αναπαραγωγή τους, την παραγωγή κλώνων και την διάσωση ποικιλιών που απειλούνται με εξαφάνιση. Το έργο αυτό το επιτελεί σε συνεργασία με το ENTAV, το Γαλλικό Ινστιτούτο Οίνου και Αμπέλου, έναν έγκριτο οργανισμό που ασχολείται με την έρευνα και την πιστοποίηση των αμπελουργικών πρακτικών. Μέσω αυτής της συνεργασίας, η εταιρεία της οικογένειας Μπακασιέτα ασχολείται με την παραγωγή πιστοποιημένων κλώνων των ελληνικών ποικιλιών.
Πρόκειται για ένα έργο στρατηγικής σημασίας, το οποίο εκτυλίσσεται μέσα από μια επίπονη διαδικασία που ξεκίνησε το 2004 και αναμένεται να φέρει τα πρώτα του αποτελέσματα το 2015. Πολύ συνοπτικά, το ερευνητικό αυτό έργο αφορά στην επιλογή των εκλεκτότερων κλώνων των ελληνικών ποικιλιών και την γενετική τους επεξεργασία, έτσι ώστε αυτές να παραδοθούν, εν τέλει, στους αμπελουργούς και τους οινοποιούς ατόφιες, με όλα τα αυθεντικά γενετικά τους χαρακτηριστικά και απελευθερωμένες από ιώσεις και κάθε είδους γενετικές ανωμαλίες που προέκυψαν μέσα από τη φυσική τους εξέλιξη στο χρόνο, μέσα στο ευρύτερο οικοσύστημα του ελληνικού αμπελώνα.
Η σημασία αυτού του ερευνητικού έργου είναι τεράστια και με πολλαπλές προεκτάσεις. Πρώτα από όλα, όταν ολοκληρωθεί, θα μας δώσει την ευκαιρία να γνωρίσουμε πραγματικά τις Ελληνικές ποικιλίες και να εκτιμήσουμε ουσιαστικά από την αρχή τη δυναμική τους σε επίπεδο αρωματικών και γευστικών χαρακτηριστικών, αλλά και σε επίπεδο εξέλιξης στο χρόνο. Εκεί όμως που η σημασία του έργου αυτού αποκτά εθνικό και στρατηγικό χαρακτήρα, είναι η αλλαγή που θα επιφέρει στη θέση των Ελληνικών ποικιλιών στον παγκόσμιο οινικό χάρτη, καθώς, εφόσον οι νέοι αυτοί κλώνοι θα έχουν διεθνή πιστοποίηση, ουσιαστικά θα ανοίξει ο δρόμος για την εξαγωγή τους στο εξωτερικό, κάτι για το οποίο υπάρχει ζήτηση εδώ και καιρό.
Όπως χαρακτηριστικά μου ανέφερε ο Κώστας, ένας από τους λόγους που οι γαλλικές ποικιλίες είναι τόσο διαδεδομένες ανά τον κόσμο, είναι το γεγονός ότι είναι επίσημα πιστοποιημένες εδώ και δεκαετίες (και ακολουθούν από κοντά οι Ιταλικές και οι Ισπανικές). Κι όλο αυτό επειδή, πολύ σωστά, οι διεθνείς πρακτικές αλλά και η σχετική νομοθεσία, απαγορεύουν την διακίνηση κλώνων αμπέλου μεταξύ κρατών (εντός και εκτός Ε.Ε.) αν δεν φέρουν διεθνή πιστοποίηση.
Αισιοδοξία για το μέλλον
Ως νέος άνθρωπος, ο Κώστας Μπακασιέτας είναι ρεαλιστής αλλά και αισιόδοξος. Πιστεύει πολύ στις δυνατότητες των Ελληνικών ποικιλιών και το δηλώνει με κάθε ευκαιρία. «Οι Ελληνικές ποικιλίες είναι το μέλλον», μου λέει χαρακτηριστικά, «απλά εμείς δεν το έχουμε καταλάβει ακόμα». Ελπίζει –κι εγώ μαζί του– ότι όταν ολοκληρωθεί το ερευνητικό του έργο, θα αρχίσουμε να εκτιμάμε πραγματικά τις δυνατότητες και τις προοπτικές τους για τον κλάδο και για τη χώρα.
Και κάτι σημαντικό που προέκυψε από την συζήτηση που κάναμε σχετικά με τις κλιματικές αλλαγές: Μέσα από τη δουλειά του, παρατηρεί και ο ίδιος ότι η μέση θερμοκρασία στον παγκόσμιο αμπελώνα έχει ανοδικές τάσεις, και αυτό θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στην παραγωγή σταφυλιού και την ποιότητα του κρασιού σε διεθνές επίπεδο. Θεωρεί, ωστόσο, ότι οι ποικιλίες της Μεσογείου είναι αυτές που επηρεάζονται λιγότερο από το φαινόμενο αυτό, τόσο λόγω της φυσιολογίας τους, όσο και λόγω των χιλιάδων ετών «σκληραγώγησης» που έχουν υποστεί μέσα στο διαχρονικά θερμό οικοσύστημα της ευρύτερης περιοχής. Αυτό είναι ένα ακόμα στοιχείο που θα κάνει τις Ελληνικές ποικιλίες – αργά ή γρήγορα – περιζήτητες στο εξωτερικό, αρκεί να είμαστε έτοιμοι και οργανωμένοι για να το αξιοποιήσουμε σωστά.
Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα της εταιρείας της οικογένειας Μπακασιέτα στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.bakasietas.gr/. Η ιστοσελίδα βρίσκεται, αυτή τη στιγμή, υπό κατασκευή, ωστόσο αναγράφει τα πλήρη στοιχεία επικοινωνίας της εταιρείας.
Τις προάλλες βρέθηκα για άλλη μια φορά στη Νεμέα. Ήταν ένα όμορφο, ηλιόλουστο πρωινό του Οκτωβρίου, ωστόσο ο σκοπός μου δεν ήταν μία ακόμη οινοτουριστική εκδρομή. Αποκλειστικό αντικείμενο της επίσκεψής μου ήταν να συναντήσω τον Κώστα Μπακασιέτα, στα φυτώρια της οικογένειάς του, στην περιοχή Λεόντιο.
Ο Κώστας Μπακασιέτας είναι ο αδιαμφισβήτητος «γητευτής» των αμπελιών της Ελλάδας. Μέσα από τόσο την εμπορική, όσο και την ερευνητική του δραστηριότητα, γνωρίζει τον Ελληνικό αμπελώνα από τη μία άκρη του ως την άλλη και συνεργάζεται με τους περισσότερους Έλληνες αμπελουργούς και οινοποιούς. Γνωρίζει τις ποικιλίες (Ελληνικές και διεθνείς) που καλλιεργούνται επί Ελληνικού εδάφους όσο ίσως κανένας άλλος και έχει ολοκληρωμένη εικόνα για τις προκλήσεις, τις δυνατότητες και τις προοπτικές τους σε βάθος χρόνου. Για όλους αυτούς τους λόγους, ήθελα να τον συναντήσω και να ζητήσω τα φώτα του σχετικά με τις κλιματικές αλλαγές στον κόσμο και τις επιπτώσεις τους στον Ελληνικό αμπελώνα και το Ελληνικό κρασί. Μέσα από την ενδιαφέρουσα κουβέντα που κάναμε, ωστόσο, εκτίμησα το βάθος των γνώσεών του, καθώς και την έκταση του ερευνητικού του έργου, για το οποίο, ομολογώ, δεν γνώριζα.
Η εταιρεία
Η εταιρεία της οικογένειας Μπακασιέτα ιδρύθηκε το 1981 από τον πατέρα του Παναγιώτη και από το 2004 στεγάζεται σε υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις, στο Λεόντιο της Νεμέας. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα φυτώρια αμπέλου της Νότιας Ευρώπης, με εκτεταμένη εμπορική δραστηριότητα εντός και εκτός συνόρων. Εντός Ελλάδος, συνεργάζεται με την πλειονότητα του αμπελουργικού και οινοπαραγωγικού κλάδου ανά την επικράτεια, συμβουλεύοντάς τους, προμηθεύοντας τα κατάλληλα κλήματα για τα αμπέλια τους και παρέχοντάς τους ολοκληρωμένη υποστήριξη. Εκτός συνόρων, εξάγει κλήματα σε 10 χώρες (Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Λίβανο, Κύπρο, Τυνησία, Τουρκία, ΠΓΔΜ, Βουλγαρία και Αλβανία). Αυτό εκπροσωπεί περίπου το 30% της συνολικής δραστηριότητας της εταιρείας και σημαίνει ότι ο Κώστας (όταν δεν «οργώνει» την Ελλάδα) ταξιδεύει ανά την Ευρώπη και τον κόσμο πολύ τακτικά.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι ο Κώστας Μπακασιέτας είναι απόφοιτος της Γεωπονικής Αθηνών και έχει μεταπτυχιακό στην Αμπελουργία & Οινολογία από τα Πανεπιστήμια του Montpelier και του Bordeaux στη Γαλλία. Ο αδερφός του Βασίλης, ο οποίος είναι επίσης βασικό στέλεχος της οικογενειακής επιχείρησης, είναι πτυχιούχος στο Marketing Αγροτικών Προϊόντων.
Πολύ σημαντικό ερευνητικό έργο
Σε επίπεδο έρευνας, η εταιρεία ασχολείται με τις Ελληνικές ποικιλίες και συγκεκριμένα με την αναπαραγωγή τους, την παραγωγή κλώνων και την διάσωση ποικιλιών που απειλούνται με εξαφάνιση. Το έργο αυτό το επιτελεί σε συνεργασία με το ENTAV, το Γαλλικό Ινστιτούτο Οίνου και Αμπέλου, έναν έγκριτο οργανισμό που ασχολείται με την έρευνα και την πιστοποίηση των αμπελουργικών πρακτικών. Μέσω αυτής της συνεργασίας, η εταιρεία της οικογένειας Μπακασιέτα ασχολείται με την παραγωγή πιστοποιημένων κλώνων των ελληνικών ποικιλιών.
Πρόκειται για ένα έργο στρατηγικής σημασίας, το οποίο εκτυλίσσεται μέσα από μια επίπονη διαδικασία που ξεκίνησε το 2004 και αναμένεται να φέρει τα πρώτα του αποτελέσματα το 2015. Πολύ συνοπτικά, το ερευνητικό αυτό έργο αφορά στην επιλογή των εκλεκτότερων κλώνων των ελληνικών ποικιλιών και την γενετική τους επεξεργασία, έτσι ώστε αυτές να παραδοθούν, εν τέλει, στους αμπελουργούς και τους οινοποιούς ατόφιες, με όλα τα αυθεντικά γενετικά τους χαρακτηριστικά και απελευθερωμένες από ιώσεις και κάθε είδους γενετικές ανωμαλίες που προέκυψαν μέσα από τη φυσική τους εξέλιξη στο χρόνο, μέσα στο ευρύτερο οικοσύστημα του ελληνικού αμπελώνα.
Η σημασία αυτού του ερευνητικού έργου είναι τεράστια και με πολλαπλές προεκτάσεις. Πρώτα από όλα, όταν ολοκληρωθεί, θα μας δώσει την ευκαιρία να γνωρίσουμε πραγματικά τις Ελληνικές ποικιλίες και να εκτιμήσουμε ουσιαστικά από την αρχή τη δυναμική τους σε επίπεδο αρωματικών και γευστικών χαρακτηριστικών, αλλά και σε επίπεδο εξέλιξης στο χρόνο. Εκεί όμως που η σημασία του έργου αυτού αποκτά εθνικό και στρατηγικό χαρακτήρα, είναι η αλλαγή που θα επιφέρει στη θέση των Ελληνικών ποικιλιών στον παγκόσμιο οινικό χάρτη, καθώς, εφόσον οι νέοι αυτοί κλώνοι θα έχουν διεθνή πιστοποίηση, ουσιαστικά θα ανοίξει ο δρόμος για την εξαγωγή τους στο εξωτερικό, κάτι για το οποίο υπάρχει ζήτηση εδώ και καιρό.
Όπως χαρακτηριστικά μου ανέφερε ο Κώστας, ένας από τους λόγους που οι γαλλικές ποικιλίες είναι τόσο διαδεδομένες ανά τον κόσμο, είναι το γεγονός ότι είναι επίσημα πιστοποιημένες εδώ και δεκαετίες (και ακολουθούν από κοντά οι Ιταλικές και οι Ισπανικές). Κι όλο αυτό επειδή, πολύ σωστά, οι διεθνείς πρακτικές αλλά και η σχετική νομοθεσία, απαγορεύουν την διακίνηση κλώνων αμπέλου μεταξύ κρατών (εντός και εκτός Ε.Ε.) αν δεν φέρουν διεθνή πιστοποίηση.
Αισιοδοξία για το μέλλον
Ως νέος άνθρωπος, ο Κώστας Μπακασιέτας είναι ρεαλιστής αλλά και αισιόδοξος. Πιστεύει πολύ στις δυνατότητες των Ελληνικών ποικιλιών και το δηλώνει με κάθε ευκαιρία. «Οι Ελληνικές ποικιλίες είναι το μέλλον», μου λέει χαρακτηριστικά, «απλά εμείς δεν το έχουμε καταλάβει ακόμα». Ελπίζει –κι εγώ μαζί του– ότι όταν ολοκληρωθεί το ερευνητικό του έργο, θα αρχίσουμε να εκτιμάμε πραγματικά τις δυνατότητες και τις προοπτικές τους για τον κλάδο και για τη χώρα.
Και κάτι σημαντικό που προέκυψε από την συζήτηση που κάναμε σχετικά με τις κλιματικές αλλαγές: Μέσα από τη δουλειά του, παρατηρεί και ο ίδιος ότι η μέση θερμοκρασία στον παγκόσμιο αμπελώνα έχει ανοδικές τάσεις, και αυτό θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στην παραγωγή σταφυλιού και την ποιότητα του κρασιού σε διεθνές επίπεδο. Θεωρεί, ωστόσο, ότι οι ποικιλίες της Μεσογείου είναι αυτές που επηρεάζονται λιγότερο από το φαινόμενο αυτό, τόσο λόγω της φυσιολογίας τους, όσο και λόγω των χιλιάδων ετών «σκληραγώγησης» που έχουν υποστεί μέσα στο διαχρονικά θερμό οικοσύστημα της ευρύτερης περιοχής. Αυτό είναι ένα ακόμα στοιχείο που θα κάνει τις Ελληνικές ποικιλίες – αργά ή γρήγορα – περιζήτητες στο εξωτερικό, αρκεί να είμαστε έτοιμοι και οργανωμένοι για να το αξιοποιήσουμε σωστά.
Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα της εταιρείας της οικογένειας Μπακασιέτα στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.bakasietas.gr/. Η ιστοσελίδα βρίσκεται, αυτή τη στιγμή, υπό κατασκευή, ωστόσο αναγράφει τα πλήρη στοιχεία επικοινωνίας της εταιρείας.
