Διεθνής Διαγωνισμός Οίνου Θεσσαλονίκης: Τα καλύτερα κρασιά... με βούλα!

του Θόδωρου Λέλεκα

Κάθε χρόνο, το Μάρτιο, η Θεσσαλονίκη γίνεται το επίκεντρο του οινικού κόσμου σε Ελληνικό (και όχι μόνο) επίπεδο. Ο Διεθνής Διαγωνισμός Οίνου Θεσσαλονίκης είναι ένα σημαντικό διεθνές γεγονός στο οποίο συμμετέχουν οινοποιοί και γενικότερα επαγγελματίες του κρασιού απ’ όλη την Ελλάδα, αλλά και από διάφορα μέρη του κόσμου. Ο Διαγωνισμός μετράει πλέον 12 χρόνια συνεχούς παρουσίας στον οινικό κλάδο και το επίπεδο κάθε χρόνο όλο και ανεβαίνει.

Πώς ξεκίνησε

Ο Διεθνής Διαγωνισμός Οίνου Θεσσαλονίκης διοργανώθηκε για πρώτη φορά το 1999, με στόχο να συμβάλει στην ανάδειξη της σημασίας της Ελλάδας στον παγκόσμιο οινικό χάρτη και να προσελκύσει το ενδιαφέρον του διεθνούς οινικού κλάδου στην Ελλάδα, τα terroir και τα κρασιά της. Σήμερα είναι ένας από τους πλέον έγκριτους διεθνείς διαγωνισμούς οίνου, ο οποίος αναδεικνύει ορισμένα από τα πλέον αξιόλογα Ελληνικά και διεθνή κρασιά, στα οποία προσδίδει κύρος και εμπορικό πλεονέκτημα.

Από πού... κρατάει η σκούφια του

Ο Διεθνής Διαγωνισμός Οίνου Θεσσαλονίκης διεξάγεται με βάση τις αρχές του Παγκόσμιου Οργανισμού Αμπέλου και Οίνου, ο οποίος θέτει τους κανόνες αξιολόγησης των συμμετοχών, αλλά συμμετέχει και ο ίδιος μέσω ενός αντιπροσώπου του που τίθεται πάντα επικεφαλής της κριτικής επιτροπής. Διοργανώνεται από την Ένωση Οινοπαραγωγών του Αμπελώνα της Βορείου Ελλάδος και διέπεται από τη νομοθεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Επιπλέον, τελεί υπό την αιγίδα πολλών ενώσεων και οργανώσεων του ευρύτερου κλάδου, όπως η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Αμπέλου και Οίνου, o Σύνδεσμος Ελληνικού Οίνου, η Ένωση Ελλήνων Οινολόγων, η Κεντρική Συνεταιριστική Ένωση Αμπελοοινικών Προϊόντων, η Πανελλήνια Ένωση Πτυχιούχων Οινολόγων, η Πανελλήνια Ένωση Οινοχόων, η Ένωση Ελλήνων Δημοσιογράφων Οίνου, καθώς και ο Οργανισμός Προώθησης Ελληνικών Εξαγωγών και ο Δήμος Θεσσαλονίκης.
 
Πρόσωπα και πράγματα

Ένας έμπειρος και εκτενής μηχανισμός βρίσκεται πάντα στα μετώπισθεν για την υλοποίηση κάθε λεπτομέρειας του προγράμματος της διοργάνωσης, αλλά και για την επεξεργασία των βαθμολογιών και την κατηγοριοποίηση των τελικών αποτελεσμάτων. Κάθε χρόνο η κριτική επιτροπή αποτελείται από Έλληνες και ξένους οινολόγους, σομελιέ, δημοσιογράφους οίνου και άλλους επαγγελματίες του κλάδου.

Οι κριτές από το εξωτερικό είναι πάντα περισσότεροι από τους Έλληνες και για λόγους αντικειμενικότητας, αλλά και για να υπάρχει πάντα πλουραλισμός στις οπτικές γωνίες εξέτασης των κρασιών που συμμετέχουν. Από τον Διαγωνισμό έχουν περάσει στο παρελθόν σημαντικές προσωπικότητες όπως ο Steven Spurrier, σύμβουλος του περιοδικού Decanter και του Οίκου Δημοπρασιών Christie’s, ο βραβευμένος δημοσιογράφος οίνου Tom Stevenson, καθώς και πολλοί Masters of Wine και Master Sommeliers.

Παρότι η πλειονότητα των κρασιών που διαγωνίζονται προέρχονται από την Ελλάδα, οι συμμετοχές από το εξωτερικό δεν είναι λίγες, αφού άλλωστε ο Διαγωνισμός είναι Διεθνής. Εκτός από την Ελλάδα, οι χώρες που έχουν συνολικά συμμετάσχει στον Διαγωνισμό είναι 24. Περισσότερες συμμετοχές μέχρι σήμερα έχει «γράψει» η Κύπρος (12), ακολουθούμενη από την Ιταλία (11), την Ισπανία (10), την Πορτογαλία και τη Βραζιλία (από 9) και τη Γαλλία (8).

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι την υποστήριξη του Διαγωνισμού, με βασικό αντικείμενο την προετοιμασία και το σερβίρισμα των δειγμάτων στους κριτές, αναλαμβάνουν κάθε χρόνο αφιλοκερδώς οι μαθητές τουριστικών επαγγελμάτων της ΕΠΑΣ Μακεδονίας.

Η διαδικασία

Καθόλη την διάρκεια του χρόνου, οινοποιοί από την Ελλάδα και τον υπόλοιπο κόσμο υποβάλλουν συμμετοχή στον Διαγωνισμό και στέλνουν δείγματα των κρασιών τα οποία επιθυμούν να διαγωνιστούν.Τα κρασιά κατηγοριοποιούνται ανάλογα με το χρώμα, το στυλ ή την ξηρότητά τους και προετοιμάζονται για τον διαγωνισμό.

Κατά την διάρκεια του Διαγωνισμού τα κρασιά δοκιμάζονται «τυφλά», δηλαδή οι κριτές δεν γνωρίζουν την ετικέτα του κρασιού που δοκιμάζουν, παρά μόνο το χρώμα ή κάποια άλλη λεπτομέρεια (αν είναι γλυκό ή αφρώδες) και τη χρονιά της εσοδείας. Κάθε κρασί βαθμολογείται με βάση το πρότυπο του OIV με άριστα το 100. Οι κριτές χωρίζονται σε υπο-επιτροπές, καθεμία από τις οποίες δοκιμάζει διαφορετικά δείγματα σε διαφορετική σειρά.

Τα μετάλλια που μπορούν να απονεμηθούν ξεκινούν από το Χάλκινο και φτάνουν μέχρι και το Μεγάλο Χρυσό, ενώ υπάρχουν και κάποιες υπο-κατηγορίες, οι οποίες βραβεύονται χωριστά.

Ο φετινός διαγωνισμός

Η φετινή διοργάνωση, στην οποία είχα την τιμή να λάβω μέρος κι εγώ ως κριτής, διεξήχθη στο Ξενοδοχείο Hyatt Regency από τις 12 εως τις 14 Μαρτίου. Διαγωνίστηκαν 616 δείγματα από την Ελλάδα και άλλες 8 χώρες (Βουλγαρία, Βραζιλία, Γερμανία, Ιταλία, Κύπρο, Σλοβακία, Ρουμανία, Τουρκία). 35 γευσιγνώστες, κατά την πλειοψηφία τους οινολόγοι, 20 από το εξωτερικό και 15 από την Ελλάδα, αποτελέσαμε την Κριτική Επιτροπή του Διαγωνισμού, που χωρίστηκε σε 5 σειρές των 7 ατόμων. Η κάθε σειρά δοκίμασε και θα βαθμολόγησε 40-45 δείγματα ανά ημέρα, με τυφλή γευσιγνωσία.

Ήταν μια όμορφη και άκρως ενδιαφέρουσα εμπειρία, αλλά και μία διοργάνωση που υλοποιήθηκε άψογα. Για εμάς τους κριτές ήταν μία αφορμή να ξαναδούμε φίλους και συναδέλφους από την Ελλάδα και το εξωτερικό, και βέβαια να κάνουμε καινούριες γνωριμίες. Για τα οινοποιεία ήταν μία ευκαιρία να θέσουν τα κρασιά τους υπό την αξιολόγηση ειδικών από όλο τον κόσμο και, εφόσον κέρδισαν, να αποκτήσουν ένα ακόμα «όπλο» στο μάρκετινγκ των προϊόντων τους στην εγχώρια αλλά και τη διεθνή αγορά.

Τα αποτελέσματα του 12ου Διεθνούς Διαγωνισμού Οίνου Θεσσαλονίκης έγιναν γνωστά λίγες ημέρες μετά την λήξη των αξιολογήσεων των δειγμάτων από τους κριτές, ενώ οι βραβεύσεις έγιναν στο πλαίσιο της επαγγελματικής έκθεσης κρασιού ΟΙΝΟΡΑΜΑ, to Σάββατο 17 Μαρτίου. Η πλήρης λίστα με τα κρασιά που διακρίθηκαν στον Διαγωνισμό βρίσκεται στην ιστοσελίδα της Εταιρείας Οίνοι Βορείου Ελλάδος, στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.winesofnorthgreece.gr.