Αναπαλαίωση: Σκοτώνουν τα αυτοκίνητα όταν γεράσουν;
Σκαραβαίοι του ’56, Porsche 911 του ‘73 Mini Cooper του ’60. Ανακαλύπτουμε την μαγεία της αναπαλαίωσης κλασικών αυτοκινήτων μιλώντας με τους ειδικούς.
Παλαιότερο των 360 ημερών
του Νικόλα Γεωργιακώδη
Το ξέρατε ότι ο πρώτος «Σκαραβαίος» του 1938 κατασκευάστηκε με εντολή του Χίτλερ για να σταλεί στον πόλεμο ως KDF (Kraft durch Freude/Δύναμη μέσα από την χαρά)-Wagen; Εμείς όχι. Όμως είναι το λιγότερο που μπορεί να μάθει κανείς αν ασχοληθεί έστω και λίγο με ένα «χόμπι» για λίγους, αυτό τις αναπαλαίωσης κλασικών αυτοκινήτων.
Ο Κωσταντής Πασχαλίδης, 37 χρονών, υπήρξε φανατικός λάτρης των κλασικών σκαραβαίων από τα 17 του όταν και απόκτησε το πρώτο του Κατσαριδάκι. Σήμερα, είναι ιδιοκτήτης του Oval Dean Parts, ενός μαγαζιού το οποίο εισάγει αξεσουάρ και ανταλλακτικά για όλου του τύπου τα κλασικά VolksWagen και τις κλασικές Porsche.
«Έχω αλλάξει τρεις Σκαραβαίους μέχρι σήμερα. Στα 17 μου είχα ένα μοντέλο του ’64 που το αναπαλαίωσα τότε σε φανοποιείο. Μετά πήρα ένα μοντέλο του ’70 και πλέον έχω αυτό που πάντα ήθελα, ένα μοντέλο του ’56, είναι το παλαιότερο που μπορεί να βρει κάποιος στην Ελλάδα. Είχα τρελό πάθος με το αντικείμενο, και από την στιγμή που έμεινα άνεργος πριν από δύο χρόνια χρόνια, παρά το γεγονός ότι δεν είχα σπουδάσει κάτι αντίστοιχο, άνοιξα το μαγαζί», λέει ο ίδιος τονίζοντας ότι δεν είναι εύκολο πράγμα να ξεκινήσει κανείς μια τέτοιου είδους επιχείρηση.
«Από τα 17 διαβάζω αγγλικά και γαλλικά περιοδικά και πάω σε συναντήσεις Σκαραβαίων σε όλον τον κόσμο. Αν δεν ξέρεις τεχνικές λεπτομέρειες και χρονολογίες για το κάθε μοντέλο δεν μπορείς να κάνεις αυτό το επάγγελμα. Σου λέει ένας πελάτης έχω ένα μοντέλο του ’68 και θέλω μπίζα για το γκάζι. Το 1968 μόνο για τον Σκαραβαίο υπήρχαν τρεια διαφορετικά μήκη μπίζας. Πρέπει να ξέρεις τρελές λεπτομέρειες για να κάνεις κάτι τέτοιο. Ο πελάτης εκμαιεύει την γνώση μου και γι’ αυτό έρχεται σε μένα», λέει χαρακτηριστικά για την έναρξη της επιχείρησης.
Τα ανταλλακτικά για τα κλασικά μοντέλα έρχονται από το Βέλγιο, την Γερμανία, το Μεξικό και τη Βραζιλία, από εταιρείες που δεν έχουν καμία σχέση με την επίσημη αντιπροσωπεία της VW, όμως κατασκευάζουν υλικά άριστης ποιότητας. Είναι, όπως λέει ο Κωσταντής, ακριβώς ίδια με τα γνήσια, με την διαφορά ότι δεν έχουν την σφραγίδα της εταιρείας. Και φυσικά, δεν μπορεί σήμερα να τα βρει κάποιος στην εταιρεία.
Η διαδικασία της αναπαλαίωσης
Βήμα προς βήμα, η ιεροτελεστία της αναπαλαίωσης είναι πραγματικά εντυπωσιακή (βλ. Photo Gallery για την αναπαλαίωση του θρυλικού 1956 Oval Beetle).
«Αν ο πελάτης θέλει ολική αναπαλαίωση, τότε κοιτάμε τα σημεία που έχει σκουριά. Είναι το πρώτο πρόβλημα του σκαραβαίου, όπου έχει προχωρήσει η σκουριά αναγκαστικά αλλάζουμε όλο το πάνελ. Τα στάνταρ σημεία είναι τα πατώματα, οι θόλοι και οι αεραγωγοί. Μετά κοιτάζουμε να δούμε τι χρώμα θέλει να το βάψει ο πελάτης. Θέλει το χρώμα που είχε όταν πρωτοκυκλοφόρησε από το εργοστάσιο; Ή θέλει να το κάνει custom; Μην ξεχνάς ότι ο Σκαραβαίος ήταν το αυτοκίνητο των χίπηδων και τον έβαφαν σε διάφορα παρδαλά χρώματα!», περιγράφει ο Κωσταντής.
Τι ειρωνεία! Το αυτοκίνητο που κατασκευάστηκε κατ’ εντολή του Χίτλερ να γίνει αυτοκίνητο – έμβλημα του κινήματος των hippies! Το αυτοκίνητο που όλοι θα έπρεπε να μισούν, να λατρεύεται από εκατομμύρια κόσμου..
«Πιθανώς μετά να θέλει ο πελάτης να αλλάξουμε τις τσιμούχες στα παράθυρα και στις πόρτες ή να βάλουμε καινούργιο ουρανό στο σαλόνι και να αλλάξουμε τις ταπετσαρίες των καθισμάτων», συνεχίζει ο ίδιος, λέγοντας ότι υπάρχει συγκεκριμένη εταιρεία στην Αμερική, η οποία εδώ και τριάντα περίπου χρόνια φτιάχνει πιστά αντίγραφα των ταπετσαριών. «Και μηχανές;», τον ρωτάμε.
«Οι μηχανές είναι αλεξίσφαιρες!», λέει γελώντας. «Σπάνια θα συναντήσεις Σκαραβαίο που να έχει πρόβλημα με τον κινητήρα. Είναι σαν να φτιάχτηκε για να μη χαλάει. Χρειάζεται μίνιμουμ συντήρηση, μόνο λαδάκι και βενζίνη, και σε πάει κανονικά. Σκέψου ότι όλοι οι Σκαραβαίοι καίνε αμόλυβδη και δεν παθαίνουν τίποτα, ούτε ‘βήχουν’ ούτε βγάζουν καπνούς. Είναι κινητήρας με τρελές αντοχές και ανοχές. Στην Βραζιλία οι Σκαραβαίοι καίνε ακόμα και αλκοόλ!», απαντά ο ίδιος.
Μια σωστή αναπαλαίωση, όπως μας πληροφορεί ο Κωσταντής, χρειάζεται τουλάχιστον επτά μήνες για να γίνει σωστά, μπορεί όμως να διαρκέσει ακόμα και χρόνια ή και λιγότερο.
Αίτια καθυστέρησης μπορεί να είναι η αναμονή ενός σπάνιου ανταλλακτικού, π.χ. ενός ντεπόζιτου. Ο ίδιος, κατά κύριο λόγο επιβλέπει την αναπαλαίωση κατά απαίτηση του πελάτη συνεργαζόμενος με συνεργεία τα οποία εξειδικεύονται στα κλασικά αυτοκίνητα.
Ένα από αυτά τα συνεργεία είναι εκείνο του Δημήτρη Χατζήμπαλη στον Ασπρόπυργο, ο οποίος έμαθε την δουλειά από τον πατέρα του. «Δουλεύω από πιτσιρικάς στο συνεργείο, το οποίο όταν άνοιξε τότε τα αυτοκίνητα αυτά ήταν καινούργια. Συνεχίζω να το δουλεύω μέχρι σήμερα από αγάπη για το παλιό αυτοκίνητο. Νομίζω ότι έπρεπε να ήμουν γεννημένος άλλη εποχή», λέει ο Δημήτρης, φανοποιός με εξειδίκευση σε κλασικά μοντέλα όπως το πεντακοσαράκι της Fiat και το θρυλικό Mini Cooper.
«Όταν οι άλλοι τα έπαιρναν και τα σιχαίνονταν και μετά τα πετούσαν, εγώ τα έφτιαχνα. Όποιος έμπαινε παλαιότερα μέσα στο συνεργείο μου έλεγε ‘τι το θέλεις το κουσούρι αυτό είναι δουλειά για φυλακόβιους!’. Ακόμα είναι δουλειά για φυλακόβιους», λέει χαρακτηριστικά.
Από τα χέρια του και το remover του έχουν περάσει δεκάδες κλασικά αυτοκίνητα. «Αυτή τη στιγμή φτιάχνω ένα Ford V8 του ’34, μια παγόδα Mini Cooper, έναν Σκαραβαίου Spider 380 CL και ένα Citroen Traction το οποίο πρέπει να είναι του ’47. Μέσα έχω και ένα τρίτροχο που φτιάχνω», προσθέτει. Τρίτροχο; Τι τρίτροχο;
«Είναι φτιαγμένο από τις λαμαρίνες των αεροπλάνων Στούκας. Όταν τελείωσε ο πόλεμος, έφτιαξε με την καμπίνα τους αυτοκίνητα πόλης με τιμόνι, τα messerschmitt. Επτά τέτοια οχήματα υπάρχουν στην Ελλάδα, από τα εβδομήντα που κατέβασε ένα καράβι κάποτε», εξηγεί ο ίδιος.
Το κόστος και οι συλλέκτες/πελάτες
Το κόστος της αναπαλαίωσης μπορεί να ξεκινήσει από τα 3.500 ευρώ για εργασία, βάψιμο και φανοποιεία, χωρίς το κόστος των ανταλλακτικών. Αν το αυτοκίνητο χρειάζεται μόνο άλλαγμα των ανταλλακτικών του, τότε το κόστος κυμαίνει από 200 μέχρι 1500 ευρώ. Ποιος άραγε θα ήταν διατεθειμένος να δώσει τόσα λεφτά; Κατά κοινή ομολογία του Κωσταντή και του Δημήτρη, οι συλλέκτες και όσοι είναι συναισθηματικά συνδεδεμένοι με το αυτοκίνητο.
«Ο Σκαραβαίος είναι ένα αυτοκίνητο που δεν έχει απόδοση, είναι αργό, δεν έχει καλά φρένα, δεν έχει ‘κρατήματα’, σχεδόν ποτέ δε λειτουργεί το καλοριφέρ. Οπότε το κρατάς καθαρά είτε για συλλεκτική είτε για συναισθηματική αξία», λέει χαρακτηριστικά ο Κωσταντής και προσθέτει:
«Έχω πελάτη που έχει στο γκαράζ του είκοσι διαφορετικά συλλεκτικά αυτοκίνητα, αλλά έχω και πιτσιρικά που το κληρονόμησε από τον παππού του, δουλεύει σε καφετέρια και έρχεται να πάρει έναν προφυλακτήρα. Έχω όλων των ειδών τις κοινωνικές τάξεις. Ακόμα και έναν παππού που στα 75 του αποφάσισε να πάρει έναν παλιό Σκαραβαίο από καημό. Μου λέει ‘ δεν μπορώ να το οδηγάω, απλά θέλω να το έχω στο γκαράζ και να το βλέπω’».
«Οι πελάτες μου είναι αυτοί που αγαπάνε το κλασικό αυτοκίνητο και είναι ιδεολόγοι. Όχι αυτοί που μπαίνουν για να κάνουν χιούμορ ή να προβληθούν μέσα από αυτό, όπως συμβαίνει συνήθως στην Ελλάδα. Για να καταλάβεις, οι άνθρωποι που έχουν τα καλύτερα κλασικά αυτοκίνητα στην Ελλάδα δεν τα βγάζουν ούτε για βόλτα!», λέει από την πλευρά του ο Δημήτρης.
Τα… best of μοντέλα
Ο Δημήτρης δηλώνει αμετανόητος φαν του Fiat 500, αλλά και της Bianchina του ’59, «δύο μόνο τέτοιες υπάρχουν στην Ελλάδα», λέει, ενώ ο Κωσταντής απαριθμεί τα πέντε top μοντέλα που έβγαλε ποτέ η VolksWagen:
* Hebmuller
«Ίσως η πιο σπάνια μετατροπή σκαραβαίου και πιο ακριβή να αποκτήσει κανείς, αν βρει κάποιο διαθέσιμο προς πώληση. Είναι κάμπριο και έχει χαρακτηριστικό πίσω καπώ που μοιάζει με το μπροστινό. Το εργοστάσιο που τα κατασκεύαζε κάηκε το 1949, με αποτέλεσμα να καταστραφούν σχεδόν όλα όσα ήταν στη γραμμή παραγωγής. Μέχρι σήμερα κανείς δεν γνωρίζει τον συνολικό αριθμό παραγωγής τους»
* Schwimmwagen
«Είναι ένα τετρακίνητο αμφίβιο όχημα, το οποίο πάλι βασίζεται στον Σκαραβαίο και χρησιμοποιήθηκε στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Χρονιές παράγωγης του 1942 – 1944»
* Kubelwagen
«Είναι ένα όχημα σχεδιασμένο από τον Porsche και κατασκευασμένο από την Volkswagen για τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο βασισμένο στον Σκαραβαίο. Χρονιές παράγωγης 1940 – 1945».
* Type 2 Samba Barndoor Bus
«Πρόκειται για φορτηγάκια της Volkswagen με χαρακτηριστικό γνώρισμα τα πολλά παράθυρα (23 το σύνολο) και το μεγάλο πίσω άνοιγμα της πόρτας του κινητήρα. Εξού και το όνομα 'barndoor'. Κατασκευάστηκαν από το 1950 έως το 1955».
* Karmann Ghia Lowlight
«Για πολλούς το πιο όμορφο μοντέλο της Volkswagen, αν και πριν δουν το σήμα νομίζουν ότι είναι κάποιο σπορ Ιταλικής κατασκευής σπάνιο κουπέ αυτοκίνητο. Δεν μοιάζει καθόλου με Σκαραβαίο, αλλά μοιράστηκε πολλά μηχανικά μέρη του. Τον σχεδιασμό του επιμελήθηκε ο Luigi Segre της Ιταλικης Ghia και κατασκευάστηκε από τον Γερμανικό οίκο Karmann. H παράγωγη του ήταν από το 1955 έως το 1974, αν και τα πιο σπάνια μοντέλα είναι μέχρι το 1959».