του Λουκά Τσουκνίδα
Η λέξη ”blog”, μπορεί μεν να προέρχεται από τη λέξη ”weblog” που σημαίνει διαδικτυακό ημερολόγιο, όμως μέσα στην τελευταία δεκαετία απέκτησε έναν αρκετά πιο πολυσυλλεκτικό χαρακτήρα.
Χώρος προσωπικών εξομολογήσεων, κρυμμένων πίσω από τη σχετική ανωνυμία του ίντερνετ αρχικά, εξελίχθηκε σε βήμα έκφρασης απόψεων, ενημέρωσης, ακτιβισμού, κριτικής, παρουσίασης, διαφήμισης, δυσφήμισης και σε αρκετές περιπτώσεις έγινε μέσο βιοπορισμού για το δημιουργό του.
Τα blogs εν ολίγοις αποτελούν ένα σχετικά καινούργιο και ενδιαφέρον επικοινωνιακό φαινόμενο.
Φλας μπακ: Νέα Υόρκη 2004. Ο δημοσιογράφος Πήτερ Ρόχας κάθεται μπροστά στον υπολογιστή του και ψάχνει ειδήσεις για τα τελευταία και πιο περίεργα ”γκάτζετ” του κόσμου. Μ’ αυτές θα γεμίσει τις σελίδες του blog του. Πάνω από δέκα ώρες την ημέρα σερφάρει και ξεθάβει πληροφορίες που θα ικανοποιήσουνε τους ”γκατζετάκηδες” που τον διαβάζουν ανελλιπώς κάνοντας την προσωπική του σελίδα ”Engadget”, ιδιαίτερα δημοφιλή.
Για να αντιληφθεί κάποιος τις δυνατότητες ή τους περιορισμούς ενός blog πρέπει πρώτα να αντιληφθεί τις ιδιαιτερότητες του ευρύτερου μέσου που τα φιλοξενεί. Το ίντερνετ, είναι ένα μέσο ιδιαίτερα δυναμικό που η αλληλεξάρτησή του με την τεχνολογία του δίνει απεριόριστες δυνατότητες εξέλιξης. Ουσιαστικά, ακόμα μαθαίνουμε ως που εκτείνεται το φάσμα των πολλαπλών χρήσεών του και πειραματιζόμαστε με τη διαδραστικότητά του.
Το ίντερνετ, είναι όμως κι ένα μέσο μαζικής επικοινωνίας. Διαθέτει τεράστιο όγκο πληροφοριών και προσφέρει ανοιχτό βήμα σε πολύ κόσμο για διαρκή διακίνηση ιδεών και απόψεων. Είναι μια απέραντη βάση δεδομένων, εύκολα προσβάσιμη, στη διαχείριση της οποίας μπορεί να συμμετέχει ο κάθε χρήστης και μια νέα, διαρκώς μετασχηματιζόμενη δημόσια σφαίρα, όπου μπορούν να παρεμβαίνουν πλέον και οι πιο αρχάριοι από εμάς.
Σατιρική αδεία, ας πούμε ότι στο χώρο του ίντερνετ ισχύει ένας μόνο κανόνας: Δεν υπάρχουν κανόνες.
Από τη στιγμή που η δημιουργία ενός blog έγινε εύκολη υπόθεση για όλους, οι bloggers πολλαπλασιάζονται με φρενήρη ρυθμό. Γράφουν για τα πάντα, δοκιμάζοντας τις δυνάμεις τους είτε στην ενημέρωση είτε στην ψυχαγωγία απέναντι στο τεράστιο κοινό του τοπικού ή διεθνούς διαδικτύου.
Στο εξωτερικό, πολλά πετυχημένα blogs έφεραν κέρδη στους δημιουργούς τους από διαφημίσεις, άλλα εκδόθηκαν ως βιβλία και άλλα εξελίχθηκαν σε πηγές ενημέρωσης και δημοσιογραφικής έρευνας.
Οι ρεπόρτερ χωρίς σύνορα (RSF) εξέδωσαν εγχειρίδιο δεοντολογίας του blogger, οι ηλεκτρονικές εκδόσεις μεγάλων εφημερίδων καλωσόρισαν το φαινόμενο βάζοντας τους καλύτερους γραφιάδες τους να συμμετέχουν σ’ αυτό, ενισχύοντας έτσι τη διαδραστικότητα του περιεχομένου τους και κάποια σημαντικά μυαλά όπως ο Νοαμ Τσόμσκι ξεκίνησαν το δικό τους blog για να πλησιάσουν το σχετικό κοινό.
Στον αντίποδα βέβαια, υπάρχει σκεπτικισμός και ανησυχία. Η ταχύτητα διάδοσης μιας φήμης μεταξύ bloggers είναι πλέον τόσο μεγάλη που κάνει μια εκστρατεία σπίλωσης πολύ εύκολη υπόθεση και δελεαστική για κάθε καλοθελητή. Τα blogs, πολλαπλασιάζονται με τέτοιο ρυθμό που είναι αδύνατο να έχει κάποιος σφαιρική άποψη σε σχέση με το περιεχόμενό τους, ενώ το κύρος τους είναι συχνά αμφισβητήσιμο.
Φλας Φόργουορντ: Νέα Υόρκη 2006. Το blog του Πήτερ Ρόχας είναι το πιο δημοφιλές του είδους του στον κόσμο, ανήκει πλέον στην AOL και ανανεώνεται από δημοσιογραφική ομάδα. Ο ίδιος, είναι ο πιο πετυχημένος οικονομικά blogger στη σύντομη ιστορία των διαδικτυακών ημερολογίων. Στέλεχος πια και με εξασφαλισμένο μέλλον, μπορεί να αφοσιωθεί απερίσπαστος στα υπόλοιπα σχέδιά του.
Στην Ελλάδα ο κόσμος των blogs είναι νεότευκτος. Το μεγάλο ξέσπασμα έγινε μέσα στον τελευταίο χρόνο. Τα ”ιστολόγια” (νεολογισμός για τη λέξη blog) πολλαπλασιάστηκαν ταχύτατα ξεπερνώντας εδώ και καιρό τα χίλια, γνωστοί δημοσιογράφοι διατηρούν πλέον blog ενώ κυκλοφόρησαν και τα πρώτα βιβλία με κείμενα κάποιων δημοφιλών ελλήνων bloggers.
Ταυτόχρονα, κάποιοι πυρήνες ιστολόγων έκαναν και τις πρώτες προσπάθειες για παρέμβαση στα κοινά και προώθηση μαζικών αντιδράσεων σε συγκεκριμένα θέματα.
Δυστυχώς ή ευτυχώς, όσο η ενασχόληση με το ίντερνετ παραμένει υποτυπώδης για ένα μεγάλο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας τα ιστολόγια θα παραμένουν μια υπόθεση για λίγους.
Η ουσία που διαφεύγει από πολλούς, είναι ότι η πλειοψηφία αυτών των ”λίγων” δεν είναι απλά ”κομπιουτεράδες” που εξερευνούν ένα καινούργιο πεδίο δράσης μέχρι να βαρεθούν. Είναι αναγνώστες, θεατές, ερασιτέχνες, άνθρωποι δραστήριοι που γράφουν πολλές φορές όπως θα ήθελαν να είναι αυτά που διαβάζουν, γράφουν για πράγματα που αγαπάνε και για άλλα που περνάνε στα ψιλά των ΜΜΕ, αποδελτιώνουν τον τύπο ή το ευρύτερο ίντερνετ για τους υπόλοιπους και αν μη τι άλλο διαθέτουν πάθος.
Για όσους έχουν δείξει ενδιαφέρον για τη νέα αυτή μορφή λόγου μα και για όσους ανησυχούν, υπομονή, το blogging στην Ελλάδα- όπως και το ίντερνετ- έχει πολύ δρόμο μπροστά του.
* Η περιήγηση στο χώρο των ελληνικών blogs μπορεί να γίνει από το ένα στο άλλο μέσω των συνδέσμων του κάθε ιστολογίου ή από τη σελίδα ”monitor.vrypan.net” όπου είναι καταχωρημένα τα περισσότερα από αυτά.
