Βασίλης Νικολαΐδης: "Ο δικός μας Ναμπούκο φοράει σαρίκι"

της Μάνιας Ζούση

Δημοφιλής κλασσική όπερα, ο Ναμπούκο του Βέρντι, την οποία επέλεξαν οι Μιλανέζοι για να εγκαινιάσουν τη Σκάλα του Μιλάνου το 1946, με το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, αποτελεί έργο αιχμής στο ρεπερτόριο των λυρικών θεάτρων. Βασίζεται δε, στο ιστορικό γεγονός της καταστροφής της Ιερουσαλήμ και του ναού του Σολομώντα, από τον βασιλιά των Βαβυλωνίων, Ναβουχοδονόσωρα.

«Είναι πιθανόν, ο Τεμίστοκλε Σολέρα που έγραψε το λιμπρέτο, να μην γνώριζε τον βιβλικό μύθο, αλλά γνώριζε ένα θεατρικό έργο των Μπουρζουά – Κορνύ που έκανε πάταγο στο Παρίσι το 1863», εξηγεί στο in2life ο σκηνοθέτης Βασίλης Νικολαΐδης που υπογράφει τη σκηνοθεσία στην παράσταση του Ναμπούκο που ανεβάζει η Εθνική Λυρική Σκηνή στο Ηρώδειο. «Ήταν η εποχή που κυριαρχούσε ένας εξωτισμός. Οι Μπουρζουά και Κορνύ διαχειρίστηκαν τον ιστορικό μύθο με τέτοιο τρόπο, που όταν τον διαβάζεις γελάς πάρα πολύ, καθώς το ένα θαύμα διαδέχεται το άλλο σε τέτοιο βαθμό που ακόμα και νεκροί ανασταίνονται.
 
"Το λιμπρέτο κρατά κάποια βασικά χαρακτηριστικά του μύθου και των ηρώων αλλά η εποχή που γράφτηκε ο Ναμπούκο, το 1842, είναι τελείως διαφορετική, καθώς οι Ιταλοί βρίσκονταν υπό αυστριακή κατοχή και χρειάζονταν έργα που να εξάρουν τον πατριωτισμό και την ανάγκη για ελευθερία και ελπίδα. Έτσι η προσευχή των υπόδουλων Εβραίων αντιπροσώπευε την κραυγή των υπόδουλων Ιταλών και το χορωδιακό «Va’, pensiero» , όπου σε στιγμές δουλείας και σκλαβιάς η σκέψη αφήνεται να πετάξει ελεύθερα, αποτέλεσε το απόλυτο hit του έργου και έγινε σχεδόν ένας διαχρονικός Εθνικός Ύμνος των Ιταλών, τότε αλλά και τώρα.

"Πριν λίγο καιρό στην Όπερα της Ρώμης, ο αρχιμουσικός Ρικάρντο Μούτι, όταν το κοινό ζήτησε ξανά το «Va’, pensiero» , απάντησε ότι ο ίδιος δεν κάνει biz αλλά η εποχή είναι τέτοια που όχι μόνο το επιτρέπει αλλά και το επιβάλλει, για αυτό και διηύθυνε το κοινό. Αυτό το πλέον γνωστό κομμάτι του έργου, ο κόσμος το ξέρει και ίσως για αυτό πηγαίνει να δει την παράσταση. Στο τέλος αυτού του χορωδιακού σχεδιάζω την ανύψωση, το πέταγμα ενός παιδιού προς τον ουρανό, σε μια κίνηση που να εκφράζει την ελπίδα πως η επόμενη γενιά θα είναι πιο τυχερή.

Δυο είναι οι πιθανότητες στο ανέβασμα του Ναμπούκο. Είτε κάνεις μια παράσταση που να παρουσιάζει την ρομαντική αρχαιότητα και τον εξωτισμό της Βαβυλώνας, είτε την κάνεις σύγχρονη. Την σύγχρονη διάσταση την είδα πολύ επιφυλακτικά καθώς σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει. Οι Εβραίοι δεν είναι πια ο καταπιεσμένος λαός και αν τοποθετούσαμε το έργο π.χ στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, και παρουσιάζαμε τον Ναμπούκο ως Γκέρινγκ, θα γελούσε ο κόσμος με μια τέτοια γελοιότητα.

"Έτσι σκεφτήκαμε και σχεδιάσαμε κάτι πιο δύσκολο ως προς την εκτέλεση, αλλά πιο γοητευτικό. Τοποθετήσαμε τον δικό μας Ναμπούκο στον κόσμο των πινάκων των μεγάλων Ευρωπαίων ζωγράφων του 17ου αιώνα, που έχουν σαν θέμα σκηνές από την Παλαιά Διαθήκη. Ειδικά ο Ρέμπραντ εμπνεύστηκε πολύ από τη Βίβλο και φυσικά αποτύπωσε στους πίνακές του όλη την αισθητική του καιρού του που είναι η αρχαιότητα και η Ανατολή, όπως τα είδε ο 17ος αιώνας. Έτσι ο δικός μας Ναμπούκο και οι Βαβυλώνιοι ευγενείς θα φορούν σαρίκι, ενώ οι στρατιώτες θα μοιάζουν με σιδηρόφρακτους ιππότες. Στο φινάλε προχωρήσαμε σε μια μικρή αλλαγή όπου η ηρωίδα δεν αυτοκτονεί με δηλητήριο στο παρασκήνιο, αλλά με το ξίφος της επί σκηνής, ως πολεμιστής".

Ταυτότητα
Ναμπούκο του Τζουζέπε Βέρντι
Ηρώδειο 26, 27, 28, 29 Ιουλίου
Μουσική διεύθυνση Ηλίας Βουδούρης
Σκηνοθεσία Βασίλης Νικολαΐδης
Σκηνικά - κοστούμια Γιάννης Μετζικώφ
Φωτισμοί Ελευθερία Ντεκώ
Κινησιολογία Θεμιστοκλής Παυλής
Διεύθυνση χορωδίας Νίκος Βασιλείου

Ναμπούκο Δημήτρης Πλατανιάς (26, 28/7), Αλεξάντρου Αγκάκε (27, 29/7)
Αμπιγκαΐλλε Αμαρίλλι Νίτσα (26, 28 /7), Άντα Λουΐζ Μπόγκτζα (27, 29/7)
Ζαχαρίας Παάτα Μπουρτζουλάτζε (26, 28 , 29/7), Λουίζ – Οττάβιο Φαρία (27/7)
Φενένα Χαρίκλεια Μαυροπούλου (26 ,27, 28, 29/7)
Ισμαήλ Αντώνης Κορωναίος (26, 27, 28, 29/7)
Αρχιερέας του Βάαλ Δημήτρης Κασιούμης (26, 28/7)
Κωνσταντίνος Σφυρής (27, 29/7)
Αμπντάλλο Δημήτρης Σιγαλός (26, 27, 28, 29/7)
Άννα Γεωργία Ηλιοπούλου (26, 28, 29/7), Aντωνία Καλογήρου (27/7)

Συμμετέχει η Ορχήστρα και η Χορωδία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής

Τιμές εισιτηρίων €100, €85, €60, €55, €45, €25,
Παιδικό, φοιτητικό €15

Για τη μετακίνησή σας
Λόγω της απεργίας των οδηγών ταξί και για τη διευκόλυνση των θεατών της όπερας Ναμπούκο στο Ηρώδειο, η Εθνική Λυρική Σκηνή ήρθε σε συμφωνία με την διοίκηση της εταιρείας Αττικό Μετρό A.E, για την παράταση της λειτουργίας του Μετρό έως τις 00.40 μετά τα μεσάνυχτα.

Η παράσταση Ναμπούκο ολοκληρώνεται στις 23.55.
Η παράταση του ωραρίου λειτουργίας αφορά και τις δύο γραμμές του Μετρό, ενώ υπάρχει ικανός χρόνος και για την μετεπιβίβαση στον Ηλεκτρικό σιδηρόδρομο.