Είδαμε πρώτη φορά όπερα στη νέα πλατφόρμα της Λυρικής
Η Εθνική Λυρική Σκηνή απέκτησε τη δική της streaming πλατφόρμα, κι εμείς βάλαμε μια συντάκτρια που δεν είχε ξαναδεί όπερα ποτέ να σου γράψει εντυπώσεις.
της Ηρώς Κουνάδη
Ένα από τα βασικά πράγματα που μας δίδαξε ετούτο το λοκντάουν, είναι πως το παραμικρό καινούριο πράγμα μπορεί να κάνει ένα μικρό θαύμα για την ψυχική μας υγεία. Ειδικά κάτι που μοιάζει έστω και αμυδρά με «γεγονός», κάτι που συμβαίνει όσο εμείς είμαστε παγιδευμένοι σε μια πεντάμηνη Μέρα της Μαρμότας, είναι ικανό να μας γυρίσει πίσω στην παλιά μας ζωή –τότε που ένα καινούριο πράγμα συνέβαινε σχεδόν κάθε μέρα, κι εμείς σου λέγαμε και σου ξαναλέγαμε πως αυτός είναι ένας από τους βασικότερους λόγους που αγαπάμε την Αθήνα.
Η streaming πλατφόρμα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, που βρισκόταν σε δοκιμαστική λειτουργία από τον Νοέμβριο, σήκωσε και επίσημα την ηλεκτρονική αυλαία της την Κυριακή 14 Μαρτίου, κι αυτό σε όρους καραντίνας ήταν κάτι τόσο κοντά σε γεγονός που οριακά σκεφτήκαμε να βάλουμε τα καλά μας για να δούμε από το σαλόνι μας την πρεμιέρα του Ντον Τζιοβάνι.
Ο Ντον Τζιοβάνι, που λες, είναι η πρώτη από τις διεθνείς συμπαραγωγές της Λυρικής. Το μεγαλόπνοο σχέδιο ήταν να κάνει πρεμιέρα στην Αθήνα, και εν συνεχεία να ταξιδέψει στα άλλα δύο λυρικά θέατρα που συμμετέχουν στην παραγωγή, την Όπερα του Γκέτεμποργκ στη Σουηδία και τη Βασιλική Όπερα της Δανίας, της οποίας ο καλλιτεχνικός διευθυντής είναι και ο σκηνοθέτης της παράστασης. Η πανδημία όμως ήρθε και χάλασε όλα αυτά τα ωραία πλάνα, κι έτσι η εντυπωσιακή παράσταση έμελλε να κάνει διεθνή πρεμιέρα μέσα από το GNO TV, τη νεοεγκαινιασθείσα πλατφόρμα της ΕΛΣ.
Ουδέν κακό αμιγές καλού βέβαια, και η ευκαιρία να δεις όπερα από το σαλόνι σου είναι ωραιότατη, ειδικά αν δεν έχεις ξαναδεί όπερα ποτέ σου. Ο Ντον Τζιοβάνι, μάλιστα, είναι ιδανική αφετηρία για αρχαρίους, γιατί η μουσική του Μότσαρτ δεν ξένισε ποτέ κανένα απαίδευτο αυτί, και γιατί η ιστορία είναι ενδιαφέρουσα και παρακολουθείται εύκολα: Εδώ έχουμε έναν τύπο Δον Ζουάν, ο οποίος αποπειράται κάποια στιγμή να βιάσει μια γυναίκα, τον κάνουν όμως τσακωτό, και στην προσπάθειά του να δραπετεύσει σκοτώνει τον πατέρα της. Το φάντασμα του άτυχου ανδρός θα γυρίσει να τον στοιχειώσει, κι η τελευταία σκηνή του έργου έχει κάτι από Σαίξπηρ και κάτι από αρχαιοελληνική κάθαρση. Σπόιλερ δεν θα κάνουμε, κι ας είχες 234 χρόνια την ευκαιρία σου (ο Ντον Τζιοβάνι ακούστηκε –έτσι λέμε για τις όπερες, όχι ανέβηκε– για πρώτη φορά στην Πράγα το 1787).
Γιατί όμως να δω όπερα από το σαλόνι μου;
Καταρχάς γιατί, αν δεν έχεις ξαναδεί όπερα ποτέ, μπορεί η μεγάλη διάρκεια των παραστάσεων να σε τρομάζει. Ο Ντον Τζιοβάνι απλώνεται σε 160 λεπτά, κι αυτό δεν είναι μια ιδιαιτερότητα της συγκεκριμένης παραγωγής. Η διαρκής επανάληψη στίχων και διαλόγων, που γράφονται για να πατάνε πάνω στη μουσική και όχι το ανάποδο, στην αρχή θα σε ξενίσει αν αυτό που έχεις στο μυαλό σου ότι θα δεις είναι ένα είδος θέατρου, απλά με μουσική. Η όπερα έχει τη δική της γλώσσα, και όπως κάθε νέα γλώσσα θα χρειαστείς χρόνο για να τη συνηθίσεις. Κομμάτι της είναι και οι, περίεργες για έναν πρωτάρη, εκφράσεις των πρωταγωνιστών –που δεν τους λέμε «ηθοποιούς της όπερας» αλλά «τραγουδιστές της όπερας», κι αυτό πρέπει αν μη τι άλλο να σου δίνει ένα χιντ ότι οι ερμηνείες εδώ κρίνονται βασικά με μουσικούς και όχι με θεατρικούς όρους.
Μετά, είναι και η τεχνικά άρτια δουλειά που έχει γίνει για την πλατφόρμα streaming της Λυρικής, που δεν έχει καμία σχέση με την απλή μαγνητοσκόπηση μιας παράστασης τη στιγμή που παίζεται μπροστά σε κοινό. Οκτώ κάμερες καταγράφουν τη σκηνική δράση του Ντον Τζιοβάνι, και μάλιστα με σκηνοθεσία κινηματογραφική, ειδικά σχεδιασμένη για το streaming της παράστασης. Αλλιώς δεν θα χωρούσε με τίποτα το μεγαλειώδες σκηνικό και η δράση που εκτυλίσσεται παράλληλα σε διαφορετικά σημεία της σκηνής.
Άντε καλά, τι πρέπει να κάνω για να το δοκιμάσω;
Καταρχάς φτιάχνεις δωρεάν λογαριασμό στο tv.nationalopera.gr. Διαλέγεις την παράσταση που θέλεις να δεις, αγοράζεις εισιτήριο (από 5€ έως 10€) και από τη στιγμή που θα πατήσεις το play, έχεις στη διάθεσή σου έναν ολόκληρο μήνα να τη δεις, να την ξαναδείς, να τη σταματήσεις και να την ξαναξεκινήσεις, να ξαναδείς μόνο τις σκηνές που σου άρεσαν, να «το τρέξεις» όταν η επανάληψη των στίχων κουράσει το απαίδευτο αυτί σου και μετά να επανέλθεις όταν σοφός θα έχεις γίνει και με τόση πείρα, γενικώς να κάνεις ό,τι θέλεις. Όλες οι παραστάσεις έχουν ελληνικούς και αγγλικούς υπότιτλους, κάποιες και σε άλλες γλώσσες, για την περίπτωση που βλέπεις με διεθνή παρέα. Στις κατηγορίες Συναυλίες, Χορός, και Μουσικό Θέατρο για παιδιά και νέους, θα βρεις και κάποιες δωρεάν παραστάσεις.
Εκτός από τον Ντον Τζιοβάνι, τι άλλο έχει να δω;
- Τη Μαντάμα Μπατερφλάι του Τζιάκομο Πουτσίνι που πρόλαβε και παίχτηκε για λίγο στη Λυρική τον Οκτώβριο του 2020.
- Το ελληνικό Λυκόφως των Χρεών των Χαράλαμπου Γωγιού, Δημήτρη Δημόπουλου, Αλέξανδρου Ευκλείδη, που βασίζεται στο Λυκόφως των Θεών του Βάγκνερ.
- Τον σπαρταριστό Μικάδο των Γκίλμπερτ και Σάλλιβαν, που θεωρούνται προπάτορες των Μόντι Πάιθον.
- Το αντιναζιστικό Λευκό Ρόδο που έγραψε ο Ούντο Τσίμμερμαν το 1986.
- Τις δύο μονόπρακτες όπερες δωματίου του Χάρη Βρόντου, Ρέκβιεμ Αχμάτοβα και Η επέτειος, σε μία ενιαία παράσταση.
- Τον Αντρέα Σενιέ του Ουμπέρτο Τζορντάνο, για τον βίο και την πολιτεία Ελληνογάλλου ποιητή κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης.
Ένα από τα βασικά πράγματα που μας δίδαξε ετούτο το λοκντάουν, είναι πως το παραμικρό καινούριο πράγμα μπορεί να κάνει ένα μικρό θαύμα για την ψυχική μας υγεία. Ειδικά κάτι που μοιάζει έστω και αμυδρά με «γεγονός», κάτι που συμβαίνει όσο εμείς είμαστε παγιδευμένοι σε μια πεντάμηνη Μέρα της Μαρμότας, είναι ικανό να μας γυρίσει πίσω στην παλιά μας ζωή –τότε που ένα καινούριο πράγμα συνέβαινε σχεδόν κάθε μέρα, κι εμείς σου λέγαμε και σου ξαναλέγαμε πως αυτός είναι ένας από τους βασικότερους λόγους που αγαπάμε την Αθήνα.
Η streaming πλατφόρμα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, που βρισκόταν σε δοκιμαστική λειτουργία από τον Νοέμβριο, σήκωσε και επίσημα την ηλεκτρονική αυλαία της την Κυριακή 14 Μαρτίου, κι αυτό σε όρους καραντίνας ήταν κάτι τόσο κοντά σε γεγονός που οριακά σκεφτήκαμε να βάλουμε τα καλά μας για να δούμε από το σαλόνι μας την πρεμιέρα του Ντον Τζιοβάνι.
Ο Ντον Τζιοβάνι, που λες, είναι η πρώτη από τις διεθνείς συμπαραγωγές της Λυρικής. Το μεγαλόπνοο σχέδιο ήταν να κάνει πρεμιέρα στην Αθήνα, και εν συνεχεία να ταξιδέψει στα άλλα δύο λυρικά θέατρα που συμμετέχουν στην παραγωγή, την Όπερα του Γκέτεμποργκ στη Σουηδία και τη Βασιλική Όπερα της Δανίας, της οποίας ο καλλιτεχνικός διευθυντής είναι και ο σκηνοθέτης της παράστασης. Η πανδημία όμως ήρθε και χάλασε όλα αυτά τα ωραία πλάνα, κι έτσι η εντυπωσιακή παράσταση έμελλε να κάνει διεθνή πρεμιέρα μέσα από το GNO TV, τη νεοεγκαινιασθείσα πλατφόρμα της ΕΛΣ.
Ουδέν κακό αμιγές καλού βέβαια, και η ευκαιρία να δεις όπερα από το σαλόνι σου είναι ωραιότατη, ειδικά αν δεν έχεις ξαναδεί όπερα ποτέ σου. Ο Ντον Τζιοβάνι, μάλιστα, είναι ιδανική αφετηρία για αρχαρίους, γιατί η μουσική του Μότσαρτ δεν ξένισε ποτέ κανένα απαίδευτο αυτί, και γιατί η ιστορία είναι ενδιαφέρουσα και παρακολουθείται εύκολα: Εδώ έχουμε έναν τύπο Δον Ζουάν, ο οποίος αποπειράται κάποια στιγμή να βιάσει μια γυναίκα, τον κάνουν όμως τσακωτό, και στην προσπάθειά του να δραπετεύσει σκοτώνει τον πατέρα της. Το φάντασμα του άτυχου ανδρός θα γυρίσει να τον στοιχειώσει, κι η τελευταία σκηνή του έργου έχει κάτι από Σαίξπηρ και κάτι από αρχαιοελληνική κάθαρση. Σπόιλερ δεν θα κάνουμε, κι ας είχες 234 χρόνια την ευκαιρία σου (ο Ντον Τζιοβάνι ακούστηκε –έτσι λέμε για τις όπερες, όχι ανέβηκε– για πρώτη φορά στην Πράγα το 1787).
Γιατί όμως να δω όπερα από το σαλόνι μου;
Καταρχάς γιατί, αν δεν έχεις ξαναδεί όπερα ποτέ, μπορεί η μεγάλη διάρκεια των παραστάσεων να σε τρομάζει. Ο Ντον Τζιοβάνι απλώνεται σε 160 λεπτά, κι αυτό δεν είναι μια ιδιαιτερότητα της συγκεκριμένης παραγωγής. Η διαρκής επανάληψη στίχων και διαλόγων, που γράφονται για να πατάνε πάνω στη μουσική και όχι το ανάποδο, στην αρχή θα σε ξενίσει αν αυτό που έχεις στο μυαλό σου ότι θα δεις είναι ένα είδος θέατρου, απλά με μουσική. Η όπερα έχει τη δική της γλώσσα, και όπως κάθε νέα γλώσσα θα χρειαστείς χρόνο για να τη συνηθίσεις. Κομμάτι της είναι και οι, περίεργες για έναν πρωτάρη, εκφράσεις των πρωταγωνιστών –που δεν τους λέμε «ηθοποιούς της όπερας» αλλά «τραγουδιστές της όπερας», κι αυτό πρέπει αν μη τι άλλο να σου δίνει ένα χιντ ότι οι ερμηνείες εδώ κρίνονται βασικά με μουσικούς και όχι με θεατρικούς όρους.
Μετά, είναι και η τεχνικά άρτια δουλειά που έχει γίνει για την πλατφόρμα streaming της Λυρικής, που δεν έχει καμία σχέση με την απλή μαγνητοσκόπηση μιας παράστασης τη στιγμή που παίζεται μπροστά σε κοινό. Οκτώ κάμερες καταγράφουν τη σκηνική δράση του Ντον Τζιοβάνι, και μάλιστα με σκηνοθεσία κινηματογραφική, ειδικά σχεδιασμένη για το streaming της παράστασης. Αλλιώς δεν θα χωρούσε με τίποτα το μεγαλειώδες σκηνικό και η δράση που εκτυλίσσεται παράλληλα σε διαφορετικά σημεία της σκηνής.
Άντε καλά, τι πρέπει να κάνω για να το δοκιμάσω;
Καταρχάς φτιάχνεις δωρεάν λογαριασμό στο tv.nationalopera.gr. Διαλέγεις την παράσταση που θέλεις να δεις, αγοράζεις εισιτήριο (από 5€ έως 10€) και από τη στιγμή που θα πατήσεις το play, έχεις στη διάθεσή σου έναν ολόκληρο μήνα να τη δεις, να την ξαναδείς, να τη σταματήσεις και να την ξαναξεκινήσεις, να ξαναδείς μόνο τις σκηνές που σου άρεσαν, να «το τρέξεις» όταν η επανάληψη των στίχων κουράσει το απαίδευτο αυτί σου και μετά να επανέλθεις όταν σοφός θα έχεις γίνει και με τόση πείρα, γενικώς να κάνεις ό,τι θέλεις. Όλες οι παραστάσεις έχουν ελληνικούς και αγγλικούς υπότιτλους, κάποιες και σε άλλες γλώσσες, για την περίπτωση που βλέπεις με διεθνή παρέα. Στις κατηγορίες Συναυλίες, Χορός, και Μουσικό Θέατρο για παιδιά και νέους, θα βρεις και κάποιες δωρεάν παραστάσεις.
Εκτός από τον Ντον Τζιοβάνι, τι άλλο έχει να δω;
- Τη Μαντάμα Μπατερφλάι του Τζιάκομο Πουτσίνι που πρόλαβε και παίχτηκε για λίγο στη Λυρική τον Οκτώβριο του 2020.
- Το ελληνικό Λυκόφως των Χρεών των Χαράλαμπου Γωγιού, Δημήτρη Δημόπουλου, Αλέξανδρου Ευκλείδη, που βασίζεται στο Λυκόφως των Θεών του Βάγκνερ.
- Τον σπαρταριστό Μικάδο των Γκίλμπερτ και Σάλλιβαν, που θεωρούνται προπάτορες των Μόντι Πάιθον.
- Το αντιναζιστικό Λευκό Ρόδο που έγραψε ο Ούντο Τσίμμερμαν το 1986.
- Τις δύο μονόπρακτες όπερες δωματίου του Χάρη Βρόντου, Ρέκβιεμ Αχμάτοβα και Η επέτειος, σε μία ενιαία παράσταση.
- Τον Αντρέα Σενιέ του Ουμπέρτο Τζορντάνο, για τον βίο και την πολιτεία Ελληνογάλλου ποιητή κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης.
