του Λουκά Τσουκνίδα
Το 1972 στους Ολυμπιακούς του Μονάχου, μια ομάδα Παλαιστίνιων τρομοκρατών απήγαγε 11 Ισραηλινούς αθλητές. Σε μια από τις ”μαύρες” στιγμές της ιστορίας των Ολυμπιακών Αγώνων, θύτες και θύματα κατακρεουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της επιχείρησης διάσωσης από τις γερμανικές αρχές.
Το ”Μόναχο” του Στίβεν Σπήλμπεργκ αφηγείται μια υποτιθέμενη επιχείρηση αντιποίνων της Ισραηλινής Μοσάντ, πατώντας επάνω στο βιβλίο του Τζωρτζ Γιόνας, ”Vengeance”. Στο επίκεντρο βρίσκεται ο Άβνερ, ένας άπειρος πράκτορας και οικογενειάρχης που καλείται να ηγηθεί της αποστολής δολοφονίας των ανθρώπων που συμμετείχαν στο σχεδιασμό της τρομοκρατικής επίθεσης στο Μόναχο.
Παρ’ ότι περιμένει το πρώτο του παιδί, αναλαμβάνει την ευθύνη ως δείγμα της αφοσίωσής του στην πατρίδα και την υπηρεσία. Η ομάδα του αποτελείται από τέσσερις φαινομενικά καθημερινούς ανθρώπους, ετερόκλητους, αλλά με ένα κοινό σκοπό. Να θέσουν τις γνώσεις τους ή και τη ζωή τους στην υπηρεσία του μητροπολιτικού κράτους.
Όσο η αποστολή προχωρά έρχονται αντιμέτωποι με πολύ διαφορετικούς εχθρούς απ’ ότι περίμεναν...
Ο Σπήλμπεργκ αναλαμβάνει επίσης μια δύσκολη αποστολή. Να αποστασιοποιηθεί από την καταγωγή του και χωρίς να διαλέξει πλευρά, να αποκαλύψει το πραγματικό δράμα πίσω από το φαύλο κύκλο της τρομοκρατίας και των αντιποίνων. Ο κύριος χαρακτήρας είναι ”παρθένος” στις μυστικές αποστολές και παρ’ ότι πατριώτης, είναι σαν πηλός που θα πλαστεί μέσα από τις πρώτες του εμπειρίες.
Μαζί με το θεατή λοιπόν ξεκινά μια πορεία προς τη συνειδητοποίηση της πραγματικής φύσης της αποστολής του και όλων των διλημμάτων ή επιπλοκών που τη συνοδεύουν. Αναγκάζεται να μάθει τους κανόνες του παιχνιδιού παίζοντας και ανακαλύπτει σιγά-σιγά πόσο σημαντικός παίχτης είναι στ’ αλήθεια.
Τον άνθρωπο αυτό ενσαρκώνει υπέροχα σε όλα τα επίπεδα ο Έρικ Μπάνα, ενώ οι συνεργάτες του σκιαγραφούν πειστικά τέσσερις διαφορετικές προσεγγίσεις του πολίτη-στρατιώτη σε αποστολή.
Το μήνυμα είναι προφανές έως και απλοϊκό, η βία φέρνει βία και ο στρατιώτης στην πορεία αμφισβητεί τα ίδια του τα κίνητρα. Ο σκηνοθέτης όμως καταλήγει εκεί, αφηγούμενος άψογα μια ιστορία κατασκοπικής δράσης, με καταπληκτικές σκηνοθετικές στιγμές και όμορφες εικόνες μιας εποχής που η τεχνολογία δεν μπορούσε να ελαχιστοποιήσει ακόμα την ανθρώπινη συμμετοχή.
Μεταφέρει τη δράση σε διάφορες πόλεις του κόσμου όπου τρομοκράτες, εκδικητές και διπλοί πράκτορες, παθιάζονται και σαστίζουν παίζοντας κατασκοπικά παιχνίδια. Η τελική σκηνή με φόντο τους δίδυμους πύργους, είναι ανοιχτή σε ερμηνείες. Ας μην ξεχνάμε ότι η ταινία περιγράφει μια διάσημη ιστορία αντιποίνων σε μια εποχή που οι ΗΠΑ είναι ”κολλημένες” στη Μέση Ανατολή και στην δική τους εκδίκηση...
Ένα τολμηρό πολιτικό σχόλιο από ένα μεγάλο σκηνοθέτη και διάσημο εβραίο. Άριστη ψυχαγωγία με υποψία διδακτικού τόνου.
Σκηνοθεσία: Στίβεν Σπήλμπεργκ
Με τους: Ερικ Μπάνα, Ντάνιελ Κρεγκ, Τζέφρι Ρας, Ματιέ Κασοβίτς
Διάρκεια: 164 λεπτά
Διανομή: UIP
