Babel: Κινηματογραφική πολιτισμική αλληλεπίδραση

του Λουκά Τσουκνίδα

Η τριλογία που ξεκίνησαν ο μεξικανός σκηνοθέτης Αλεχάντρο Γκονζάλες Ιναρίτου κι ο συμπατριώτης του σεναριογράφος, Γκιγιέρμο Αριάγκα με τα ”Amores Perros” και ”21 Grams”, κλείνει με την καινούργια τους ”σπονδυλωτή” συνεργασία, ”Babel”.

Ένα ζευγάρι αμερικανών, ταξιδεύουν στα άδυτα του Μαρόκου για να ξαναβρούν τη χαμένη φλόγα στη σχέση τους. Την ίδια στιγμή, ένας Μαροκινός κτηνοτρόφος αγοράζει μια σύγχρονη κυνηγετική καραμπίνα και τη δίνει στους γιους του, να σκοτώσουν τα επικίνδυνα για το κοπάδι τους τσακάλια. Εκείνοι όμως, σημαδεύουν ένα λεωφορείο με τουρίστες.

Πίσω στο Σαν Ντιέγκο, η γκουβερνάντα των παιδιών του ζεύγους δε βρίσκει κάπου να τ’ αφήσει και τα παίρνει μαζί της για ένα γάμο στο Μεξικό. Όσο γίνονται αυτά, πάμε στο Τόκιο, όπου η νεαρή κωφάλαλη Τσιέκο προσπαθεί να ενηλικιωθεί παλεύοντας με το φάντασμα του χαμού της μάνας και τις δυσκολίες της επικοινωνίας με τους άλλους, κυρίως τον πατέρα της.

Ο Γκιγιέρμο Αριάγκα έδωσε στο περσινό φεστιβάλ κινηματογράφου στη Θεσσαλονίκη μια διάλεξη όπου μεταξύ άλλων, είπε πως όταν γράφεις ένα σενάριο δεν ξεκινάς με την προϋπόθεση να είναι βαθύ. Αν είσαι βαθύς, θα βγει και στο σενάριο χωρίς να έχει σχέση αν θα είναι καλό ή κακό. Η διάθεσή του να πηγαινοέρχεται στο χρόνο είναι εμφανής στις προηγούμενες δουλειές με τον Ιναρίτου καθώς και στις ”3 Ταφές του Μελκιάδες Εστράντα” με τη διαφορά ότι εκεί, εστιάζει σε δυο ανθρώπους και καταφέρνει να μας τους γνωρίσει με άψογο τρόπο.

Στο ”Babel”, εισάγει για ακόμα μια φορά πολλαπλούς χαρακτήρες που συνδέονται μέσω απίθανων συμβάντων και τους αποτελειώνει πριν προλάβουμε να ”νοιαστούμε” γι’ αυτούς. Η ταινία είναι ήδη αρκετά μεγάλη κι έτσι, ο γοητευτικός αλλά επιπόλαιος Σαντιάγκο εξαφανίζεται χωρίς εξηγήσεις, αφού κάνει την δεύτερη πιο αψυχολόγητη κίνηση του έργου (τα παιδιά του βοσκού που πυροβολούν χωρίς δισταγμό ένα λεωφορείο γεμάτο ανθρώπους είναι μακράν η πρώτη), προωθώντας έτσι σημαντικά την πλοκή.

Η σύνδεση που αντιλήφθηκα εγώ, πέρα από κλισέ τύπου πεταλούδας που χτυπά τα φτερά της στην Αίγυπτο και επηρεάζει το χρηματιστήριο στο Τόκυο, είναι μέσω των παιδιών που είτε προσπαθούν να μπουν είτε βρίσκονται ξαφνικά στον ακαταλαβίστικο κόσμο των μεγάλων. Σ’ αυτόν τον κόσμο υπάρχουν συνέπειες. Ακόμα και κάτι που έγινε εν αγνοία μας μπορεί να επηρεάσει βαθύτατα εμάς και τους άλλους, γύρω μας ή ακόμα και χιλιόμετρα μακριά μας. Οι τέσσερις κουλτούρες (Μαρόκο, ΗΠΑ, Μεξικό και Ιαπωνία) μπορεί να είναι διαφορετικές αλλά οι μηχανισμοί δεν απέχουν πολύ. Επιπλέον, οι μεγάλοι αποδεικνύονται το ίδιο ανήμποροι και επιπόλαιοι με τα παιδιά που βασίζονται σ’ αυτούς.

Η μικρή απ’ το Τόκιο είναι ο πιο ανεπτυγμένος χαρακτήρας της ταινίας και η ιστορία της είναι αυτή που κρατάει το ενδιαφέρον γέρνοντας αισθητά τις ισορροπίες μεταξύ των επεισοδίων. Η σκηνοθεσία του Ιναρίτου στο στιλ που ξέρει πλέον καλά και οι ερμηνείες των πρωταγωνιστών του, δίνουν πολλά συν στο έργο με μόνο μειονέκτημα τον λιγοστό ρόλο της Κέιτ Μπλάνσετ.

Οι υπόλοιπες

Το ”Shortbus” είναι η πορνογραφική ηθογραφία της μετά-9/11 Νέας Υόρκης του Τζον Κάμερον Μίτσελ, που κέρδισε το βραβείο κοινού στις φετινές Νύχτες Πρεμιέρας. Με πολύ καλές στιγμές αλλά για ειδικό κοινό.

”Fearless”, λέγεται το τελευταίο έπος πολεμικών τεχνών του Τζετ Λι, βασισμένο στην ιστορία του Κινέζου ήρωα Χούο Γιουάν Τζια. Χωρίς στιλιστικές υπερβολές και καλλιτεχνικά προσχήματα, μια γνήσια ταινία πολεμικών τεχνών.

Βγαίνουν ακόμα το πολύ ενδιαφέρον ντοκιμαντέρ ”Unknown White Male”, το στερεοτυπικό και χλιαρό ”The Guardian”, με τους Κέβιν Κόστνερ και Άστον Κάτσερ και η καινούργια ταινία του Νίκου Παναγιωτόπουλου, ένα υπαρξιακό μιούζικαλ που δε με άγγιξε στο ελάχιστο.

Όλες οι Ταινίες