Νύχτες Πρεμιέρας: Αθήνα vs... Κάννες

Τις καλύτερες ταινίες της διεθνούς ανεξάρτητης παραγωγής αναζητά και φέτος το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας ”Νύχτες Πρεμιέρας”. Από τις 20 Σεπτεμβρίου έως και την 1η Οκτωβρίου, στις γνωστές αίθουσες Αττικόν και Απόλλων Cinemax Class, Δαναός 1 και Δαναός 2, οι Νύχτες Πρεμιέρας δίνουν, για άλλη μια φορά, έμφαση στον κινηματογράφο των νέων και ανήσυχων δημιουργών, των αναζητήσεων και των πειραματισμών.

Πρεμιέρα με Αλμοδόβαρ

Η τελευταία ταινία του Πέδρο Αλμοδόβαρ, Volver, που αγαπήθηκε όσο καμιά άλλη στο Φεστιβάλ των Καννών και κέρδισε το Βραβείο Σεναρίου και το Βραβείο Γυναικείας Ερμηνείας -το οποίο δόθηκε ομαδικά και για τις έξι πρωταγωνίστριές του- θα ανοίξει το πρόγραμμα της φετινής διοργάνωσης.

Σε αυτό το ”κωμικό δράμα”, όπως χαρακτηρίζει ο ίδιος τη δημιουργία του, ο διάσημος ισπανός σκηνοθέτης ξανασυνεργάζεται με την αγαπημένη του Πενέλοπε Κρουζ, αλλά και με την, απούσα εδώ και 12 χρόνια από τη φιλμογραφία του, Κάρμεν Μάουρα, αποσπώντας εκπληκτικές ερμηνείες και χαρίζοντάς μας το πιο ώριμο έργο του.

Με κεντρικό θέμα την ταραχώδη ζωή τριών γυναικών από τρεις διαφορετικές γενιές, που ανήκουν στην ίδια οικογένεια, ο Αλμοδόβαρ υπογράφει μια συγκινητική όσο και απολαυστική ταινία, συνδυάζοντας το δράμα και το χιούμορ, με τον μοναδικό, προσωπικό του τρόπο.

Χρυσή Αθηνά

Μερικές από τις πιο μοντέρνες ταινίες της διεθνούς παραγωγής θα αποτελέσουν το φετινό Διαγωνιστικό Τμήμα διεκδικώντας το βραβείο του Φεστιβάλ, Χρυσή Αθηνά.

Όπως και πέρυσι, το βραβείο θα απονεμηθεί από την Κριτική Επιτροπή Νέων η οποία θα απαρτίζεται από σπουδαστές κινηματογραφικών και δραματικών σχολών, 18 έως 25 ετών, που θα προέρχονται από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι Νύχτες Πρεμιέρας είναι το μόνο διεθνές φεστιβάλ κινηματογράφου στον κόσμο που εμπιστεύεται την απονομή των επίσημων βραβείων του σε μια επιτροπή νέων.

Το βραβείο - το οποίο απονέμεται στο σκηνοθέτη της ταινίας και συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 5.000 ευρώ- σχεδιάστηκε από τον γλύπτη Γιώργο Σεπετζόγλου, ενώ η κατασκευή του αποτελεί ευγενική χορηγία των κοσμηματοπωλείων ZOLOTAS.

Εκτός από τη Χρυσή Αθηνά, η Κριτική Επιτροπή του Φεστιβάλ απονέμει ακόμη το Βραβείο Σκηνοθεσίας της Πόλης των Αθηνών και το Βραβείο Σεναρίου. Τέλος, όπως και κάθε χρόνο, το κοινό έχει την δυνατότητα να αναδείξει την αγαπημένη του ταινία ψηφίζοντας για το Βραβείο Κοινού.

Κεντρικοί Άξονες

Το Πανόραμα, με επιλεγμένες πρωτοποριακές ταινίες από όλο τον κόσμο, οι Ανεξάρτητοι Αμερικανοί, με τις καλύτερες ταινίες της πρόσφατης παραγωγής αλλά και το εξαιρετικά δημοφιλές τμήμα Μουσική και Φιλμ, με ξεχωριστά ντοκιμαντέρ αγαπημένων καλλιτεχνών και συγκροτημάτων, παραμένουν οι σταθερές αξίες του Φεστιβάλ.

Στο πρόγραμμα συναντάμε ακόμη ταινίες των Ελλήνων της Διασποράς, ανατρεπτικά Ντοκιμαντέρ, αφιερώματα στο έργο ξεχωριστών δημιουργών στην ιστορία του σινεμά και ταινίες Μικρού Μήκους ενώ, για ακόμα μια φορά το ειδικό τμήμα του Φεστιβάλ ”Σινεμά στα Όρια” φιλοξενεί ταινίες που σοκάρουν το κοινό με την προκλητικότητα των θεμάτων και την πρωτοτυπία τους.

Φιλμικές Εκπλήξεις

Για άλλη μια χρονιά, οι Νύχτες Πρεμιέρας προβάλλουν ταινίες που ξεχώρισαν στα μεγάλα ευρωπαϊκά φεστιβάλ, αποσπώντας σημαντικά βραβεία.

Δύο χρόνια πριν, παρακολουθήσαμε στο πλαίσιο του Φεστιβάλ τη μικρού μήκους ταινία της Άντρεα Άρνολντ, Wasp, που κέρδισε, λίγους μήνες αργότερα, το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας Μικρού Μήκους. Φέτος θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία της σκηνοθέτιδος, Red Road, που αποτέλεσε μία από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις στο πρόσφατο Φεστιβάλ των Καννών και κέρδισε το Βραβείο της Επιτροπής.

Απρόβλεπτη, υποβλητική και με μία από τις πιο έντονες και αξέχαστες ερωτικές σκηνές του πρόσφατου σινεμά, η ταινία της Άρνολντ αποτελεί ένα σεξουαλικά φορτισμένο και γεμάτο κίνδυνο ταξίδι. Κεντρική ηρωίδα του, μια γυναίκα που εργάζεται πίσω από τις κάμερες παρακολούθησης του Λονδίνου όταν, μια μέρα, βλέπει στο μόνιτόρ της έναν άνδρα που της ξυπνά τον πιο φοβερό εφιάλτη του παρελθόντος της...

Θα παρακολουθήσουμε, ακόμη, το Der Freie Wille (ελληνικός τίτλος Η Ελεύθερη Βούληση) του Ματίας Γκλάσνερ, ο πρωταγωνιστής της οποίας, Γιούργκεν Βόγκελ, βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ του Βερολίνου με την Αργυρή Άρκτο Ειδικής Συνδρομής για τη συμμετοχή του στην ταινία, όχι μόνο ως ηθοποιός, αλλά και ως συν-σεναριογράφος και παραγωγός.

Κινηματογραφώντας την εύθραυστη σχέση ανάμεσα σε ένα βιαστή που προσπαθεί να ενταχθεί στην κοινωνική ζωή μετά την αποφυλάκισή του, και μια, καταπιεσμένη από το οικογενειακό της περιβάλλον, κοπέλα, ο σκηνοθέτης χτίζει ένα συγκλονιστικό δράμα για τη μοναξιά, το σωματικό και πνευματικό βιασμό, την έννοια της ελευθερίας και τον έρωτα.

Έχοντας κερδίσει το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας στο Διεθνές Διαγωνιστικό του φεστιβάλ του Σάντανς, αλλά και την ένθερμη ανταπόκριση του κοινού, έρχεται στις ”Νύχτες Πρεμιέρας” η πρώτη μεγάλου μήκους, γαλλόφωνη ταινία του Γεωργιανού Τζέλα Μπαμπλουάνι, 13 (Tzameti).

Το θέμα της σοκαριστικό: ένας απελπισμένος νέος συμμετέχει σ΄ ένα θανάσιμο παιχνίδι ρώσικης ρουλέτας. Οι σφαίρες είναι αληθινές και γύρω από τους μελλοθάνατους έχει στηθεί μια παράνομη λέσχη στοιχημάτων. Νικητής είναι απλά αυτός που θα μείνει ζωντανός στο τέλος. Σπαραχτικός ρεαλισμός και εκπληκτικές ασπρόμαυρες εικόνες στο εντυπωσιακό μέγεθος του σινεμασκόπ.

Τέλος, μια απρόσμενα μεγάλη εισπρακτική επιτυχία στην Αμερική, η πανέξυπνη σάτιρα για την (αντι)καπνιστική υστερία, με τίτλο Thank You For Smoking του Τζέισον Ράιτμαν, θα κάνει την πρεμιέρα της στο Φεστιβάλ, έχοντας προηγουμένως σταθεί μια από τις πολυσυζητημένες στιγμές του φεστιβάλ Σάντανς.

Εντυπωσιακό επιτελείο ηθοποιών (Άαρον Έκχαρτ, Μαρία Μπέλο, Γουίλιαμ Μέισι, Ρόμπερτ Ντιβάλ, Κέϊτι Χολμς) και ένα από τα πιο έξυπνα σενάρια που προέκυψαν από το αμερικανικό σινεμά τελευταία, συνηγορούν σε ένα μικρό χιουμοριστικό διαμάντι που δεν αποκλείεται να φιγουράρει ανάμεσα στις επόμενες υποψηφιότητες των Όσκαρ.

Τεντώστε τα αυτιά σας!

Το ιδιαίτερα αγαπητό στο κοινό τμήμα Μουσική & Φιλμ περιλαμβάνει και φέτος άκρως ενδιαφέρουσες προτάσεις για τους μουσικόφιλους. Ανάμεσα στις ταινίες που θα προβληθούν, το βρετανικό Glastonbury του Τζούλιεν Tέμπλ αποτελεί ένα εορταστικό χρονικό για τα 30 χρόνια παρουσίας του θρυλικού φεστιβάλ της Μ. Βρετανίας με εμφανίσεις από τον David Bowie και τον Νick Cave μέχρι τη Bjork, τους Chemical Brothers, τους Massive Attack, τους New Order, τους Primal Scream και τους Pulp, για να αναφέρουμε μερικά μόνο από τα ονόματα.

Τους Pixies, το σπουδαίο indie-rock συγκρότημα που έχει επηρεάσει όσο λίγα την μετέπειτα ανεξάρτητη μουσική σκηνή, παρουσιάζει το ντοκιμαντέρ loudQUIETloud: A Film About the Pixies. Οι Στίβεν Κάντορ και Μάθιου Γκάλκιν ακολουθούν τα μέλη του συγκροτήματος σε πολυάριθμες εμφανίσεις τους αλλά και στις καθημερινές τους στιγμές, για μια σειρά συναυλιών που πραγματοποίησαν μετά την επανασύνδεσή τους.

Ο πολυπράγμων Μισέλ Γκοντρί (σκηνοθέτης της Αιώνιας Λιακάδας Ενός Καθαρού Μυαλού και δημιουργός μιας σειράς video-clip διάσημων μουσικών) απευθύνεται στους φαν της μαύρης μουσικής με το, εξαιρετικά επιτυχημένο εισπρακτικά στις ΗΠΑ, Dave Chappelle’ s Block Party, στο οποίο κινηματογραφεί τον εκκεντρικό κωμικό, μουσικό και showman Dave Chapelle ενώ οργανώνει ένα ξεχωριστό πάρτι για τους παλιούς του γείτονες στο Μπρούκλιν, όπου λαμβάνουν μέρος, μεταξύ άλλων, οι Kanye West, Έρικα Μπαντού, Roots, αλλά και οι Fugees στη μοναδική, ειδική για την περίσταση, επανένωση τους από το 1997.

Πρέστον Στάρτζες: Ο μεγάλος παραγνωρισμένος του Χόλιγουντ

Στο πλαίσιο του καθιερωμένου αφιερώματος σ’ έναν κορυφαίο σκηνοθέτη του παρελθόντος, οι Νύχτες Πρεμιέρας τιμούν φέτος τον Πρέστον Στάρτζες (1898-1959), έναν από τους σημαντικότερους δημιουργούς της αμερικανικής κωμωδίας, ο οποίος αποτέλεσε, με την πνευματώδη πένα, το αιχμηρό χιούμορ και τις ευρηματικές σάτιρες που σκαρφίστηκε, ισχυρή επιρροή και αστείρευτη πηγή έμπνευσης σε σπουδαίους μετέπειτα σκηνοθέτες, όπως ο Μάρτιν Σκορσέζε, ο Γούντι Άλεν και οι Τζόελ και Ίθαν Κοέν, που στηρίχθηκαν στο αριστουργηματικό Sullivan’s Travels για να γυρίσουν το δικό τους ”Ω Αδερφέ, Που Είσαι;”

Πρώτος σεναριογράφος του ομιλούντος κινηματογράφου ο οποίος μπόρεσε να σκηνοθετήσει ο ίδιος τα σενάριά του, ο Στάρτζες κατόρθωσε να υπογράψει σε ένα απίστευτα δημιουργικό διάστημα λίγων μόλις χρόνων (από το 1940 έως το 1944) μερικές από τις ωραιότερες κωμικές στιγμές στην ιστορία του σινεμά.

Οι Νύχτες Πρεμιέρας εξασφάλισαν τις καλύτερες στιγμές της φιλμογραφίας του σε ολοκαίνουρια επεξεργασμένες κόπιες, έτσι ώστε να προβάλλουν το έργο του εξαίρετου αυτού σκηνοθέτη ακριβώς όπως του αξίζει. Πλάι σε κλασικά φιλμ όπως το The Lady Eve (με το αξέχαστο ζευγάρι Χένρι Φόντα- Μπάρμπαρα Στάνγουικ), το Unfaithfully Yours, και το περίφημο Sullivan’s Travels, το ελληνικό κοινό θα έχει για πρώτη φορά την ευκαιρία να δει στις αίθουσες κινηματογραφικά διαμάντια όπως το Hail The Conquering Hero και το The Palm Beach Story.

Σταθμοί του Queer Cinema

Με τον όρο Queer Cinema έγινε γνωστό ένα κινηματογραφικό κίνημα που ξεπέρασε τα όρια του underground και αναδείχθηκε σε ”είδος” ξαφνιάζοντας με την τόλμη αλλά και τις καινοτομίες του. Καταπιάστηκε με το, απαγορευμένο για τη mainstream παραγωγή, θέμα της ομοφυλοφιλίας, προβάλλοντας εμφατικά την gay, λεσβιακή και αμφισεξουαλική κουλτούρα, για να διεκδικήσει έναν απελευθερωμένο κινηματογράφο που να μη φοβάται τη διαφορετικότητα.

Η αρχή του τοποθετείται τις δεκαετίες του ’60 και του ’70 με ταινίες κυρίως πειραματικές και πάντα πολύ χαμηλού προϋπολογισμού. Αργότερα, στις δεκαετίες του ’80 και του ’90, το Queer Cinema εξελίχθηκε σταδιακά σε ένα σημαντικό κεφάλαιο του μοντέρνου σινεμά.

Οι Νύχτες Πρεμιέρας που, και στο παρελθόν, δεν έχουν διστάσει μπροστά στις τολμηρές δημιουργίες, δίνουν το προβάδισμα στην ιδιαιτερότητα καλώντας το αθηναϊκό κοινό να γνωρίσει τον ξεχωριστό queer κόσμο. Συγκεντρώνοντας τις σημαντικότερες -και πλέον δυσεύρετες- ταινίες του κινήματος παρουσιάζουμε ένα Αφιέρωμα στους Σταθμούς του Queer Cinema, τις μοναδικές αυτές δημιουργίες που άνοιξαν τους ορίζοντες του σινεμά και ανανέωσαν την αισθητική του.

Ιδανική εισαγωγή στην εξερεύνηση μας, το εξαιρετικά ενδιαφέρον ντοκιμαντέρ, Fabulous! The Story of Queer Cinema, των Λίζα Έιντς και Λέσλι Κλέινμπεργκ, που έκανε αισθητή την παρουσία του στο Φεστιβάλ του Βερολίνου. Στη συνέχεια, πιάνουμε το νήμα από τη δεκαετία του ’60, εκεί όπου ξεκίνησαν όλα, και διατρέχουμε τις τρεις επόμενες δεκαετίες με ταινίες αναγνωρισμένων πια δημιουργών αλλά και ταλέντων που αγνοήθηκαν. Ένα must see Αφιέρωμα που θα συζητηθεί.

Κλείστε στο φακό σας ένα φεστιβάλ!

Μία ακόμα καινοτομία στο κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Αθήνας ”Νύχτες Πρεμιέρας”, που εδώ και 12 χρόνια προωθεί τη σύγχρονη δημιουργία και δίνει προβάδισμα στους νέους.

Η νέα πρόσκληση του Φεστιβάλ απευθύνεται στους φοιτητές δημοσίων ή ιδιωτικών σχολών Φωτογραφίας της Ελλάδας και του Εξωτερικού. Αποστολή τους θα είναι να φωτογραφίζουν όλα τα σημαντικά στιγμιότυπα της διοργάνωσης, τους επίσημους καλεσμένους, αλλά και τους ανώνυμους θεατές και να αιχμαλωτίσουν στο φακό τους την γιορτινή ατμόσφαιρα του Φεστιβάλ.

Οι φωτογραφίες της κάθε ημέρας θα εκτίθενται σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους στα σημεία διεξαγωγής του Φεστιβάλ ενώ οι καλύτερες από αυτές θα βραβευθούν και θα δημοσιευθούν στο περιοδικό ΣΙΝΕΜΑ και σε άλλα έντυπα.

Οι Νύχτες Πρεμιέρας πιστεύουν ότι ένα κινηματογραφικό φεστιβάλ δεν πρέπει να είναι μια απλή έκθεση ταινιών ούτε βέβαια ένα εμπορικό παζάρι κινηματογραφικών προϊόντων. Ένα κινηματογραφικό φεστιβάλ που σέβεται τον εαυτό του, οφείλει να προωθεί την εκπαίδευση και να δίνει ερεθίσματα στους νέους θεατές.

Γι’ αυτό και οι Νύχτες Πρεμιέρας είναι το μόνο κινηματογραφικό φεστιβάλ στον κόσμο που εμπιστεύτηκε την απονομή των επίσημων βραβείων του σε μία Επιτροπή Νέων. Για τον ίδιο λόγο δίνει τη δυνατότητα σε νέους φωτογράφους να ασκηθούν σε ένα απαιτητικό θέμα και να δείξουν τη φρεσκάδα της ματιάς τους και την τολμηρή τους διάθεση.

Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να αποστείλουν βιογραφικό και δείγμα της δουλειάς τους (3-5 εκτυπωμένες φωτογραφίες ή cd) στα γραφεία του Φεστιβάλ: Μπενάκη 5 & Αγ. Νεκταρίου, ΤΚ 15238 Χαλάνδρι με την ένδειξη: για το διαγωνισμό: ”Κλείστε στο φακό σας ένα φεστιβάλ”.

Σκηνοθέτες με κύρος και το νέο αίμα

Από τις πιο πολυαναμενόμενες ταινίες της χρονιάς είναι η νέα ταινία του Μπράϊαν Ντε Πάλμα, Μαύρη Ντάλια, που θα κάνει πρεμιέρα στο Φεστιβάλ της Βενετίας. Βασισμένη στο ομώνυμο αστυνομικό μυθιστόρημα του κορυφαίου συγγραφέα του είδους Τζέιμς Έλροϊ (Λος Άντζελες Εμπιστευτικό, Το Μεγάλο Πουθενά κ.α.) η ταινία πραγματεύεται την αληθινή, πολυσυζητημένη υπόθεση δολοφονίας της νεαρής στάρλετ Ελίζαμπεθ Σορτ. Το πτώμα της βρέθηκε τεμαχισμένο τον Ιανουάριο του ’47 στο Λος Άντζελες ενώ οι ένοχοι δεν αποκαλύφθηκαν ποτέ.

Η μεταφορά ενός από τα κλασικότερα νουάρ μυθιστορήματα της μοντέρνας λογοτεχνίας από τον κατεξοχήν σκηνοθέτη αστυνομικών θρίλερ αποτέλεσε μεγάλη κινηματογραφική είδηση και δημιούργησε έντονο κλίμα προσμονής. Διαθέτοντας, επιπλέον, ένα υψηλού προφίλ καστ (Σκάρλετ Γιόχανσον, Τζος Χάρτνετ, Χίλαρι Σουάνκ, Άαρον Έκχαρτ, Μία Κίρσνερ κ.α), η Μαύρη Ντάλια φιγουράρει ως μια από τις καλύτερες παραγωγές του Χόλιγουντ για τη χρονιά αυτή.

Στην πιο ώριμη ίσως στιγμή του, ο πολυβραβευμένος Άκι Καουρισμάκι διατηρεί το ξεχωριστό ύφος και το ιδιόμορφο χιούμορ του για να δημιουργήσει ένα ιδιότυπο φιλμ νουάρ που προσεγγίζει τον χαρακτήρα γλυκόπικρης κομεντί. Με την νέα του ταινία Φώτα στο Σούρουπο, ολοκληρώνει την τριλογία που ξεκίνησε με τα Μακριά Πετούν τα Σύννεφα και Ένας Άνθρωπος Χωρίς Παρελθόν (το οποίο απέσπασε το Μέγα Bραβείο στο Φεστιβάλ των Καννών 2002). Και εδώ κεντρικός του ήρωας είναι ένας συνεσταλμένος σύγχρονος ”αλητάκος” του Τσάπλιν, του οποίου η μοναξιά και η θλίψη καθρεφτίζονται σε κάθε πλάνο της μελαγχολικής, όσο και αστείας αυτής ταινίας.

Η νέα ταινία-σκάνδαλο, από τον δημιουργό του πολυαγαπημένου Hedwig and the Angry Inch, Τζον Κάμερον Μίτσελ (Βραβείο Κοινού στις ”Νύχτες Πρεμιέρας” 2001), που προκάλεσε στις φετινές Κάννες όσο λίγες στην ιστορία του φεστιβάλ, έρχεται στις Νύχτες Πρεμιέρας για να ξεσηκώσει το σινεφίλ -και όχι μόνο- κοινό.

Ερεθιστικό και ακραίο, αλλά και με διάσπαρτες τρυφερές και χιουμοριστικές πινελιές, το Shortbus ακροβατεί στα όρια της πορνογραφίας αποφεύγοντας αριστοτεχνικά τη χυδαιότητα. Shortbus είναι το όνομα ενός νεοϋρκέζικου underground club-καταφύγιου για καλλιτέχνες -και μη- της μητρόπολης, που αποζητούν την ελευθερία της έκφρασης στην τρομοκρατημένη, μετά την 11η Σεπτεμβρίου, Αμερική.

Μια φωτογράφος που επιδίδεται στο σαδομαζοχισμό, μια ψυχολόγος που δεν έχει φτάσει ποτέ σε οργασμό και ένα gay ζευγάρι που δοκιμάζει να προσθέσει έναν τρίτο στο κρεβάτι του είναι μερικοί από τους θαμώνες του club που βρίσκουν στον απενοχοποιημένο έρωτα ένα μέσο διαφυγής και γιατρειάς.

Για κάθε προβολή της 12ης Διοργάνωσης του Φεστιβάλ, το εισιτήριο θα κοστίζει 6 ευρώ ενώ θα διατίθεται κάρτα διαρκείας για 24 προβολές στην τιμή των 60 ευρώ.