2000-2021: Καλύτερες ελληνικές ταινίες (Μέρος Β)

Πριν λίγο καιρό τα είπαμε νέτα, σκέτα και κινηματογραφικά παρουσιάζοντας το πρώτο μέρος με τις 21 καλύτερες ελληνικές ταινίες που κυκλοφόρησαν τα τελευταία 21 χρόνια. Στο πρώτο μέρος του αφιερώματος επικεντρωθήκαμε σε φιλμ που βγήκαν στις κινηματογραφικές αίθουσες την πρώτη δεκαετία της περιόδου, δηλαδή από το 2000 μέχρι και το 2009. Στο δεύτερο μέρος θα ασχοληθούμε με τις ελληνικές ταινίες που βγήκαν σε κυκλοφορία από το 2010 κι έπειτα αποδεικνύοντας ότι ο εγχώριος κινηματογράφος αντεπιτίθεται και δείχνει τα δόντια του (κι όχι μόνο τον Κυνόδοντα). Μην χάνεις χρόνο, πάτα το Play.

Attenberg της Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη (2010)



To Attenberg είναι μια από τις πιο weird ταινίες του weird wave κύματος που έκανε γνωστό τον σύγχρονο ελληνικό κινηματογράφο στο εξωτερικό. Πρόκειται για ένα σπουδαίο φιλμ που ξυπνά ένα ανοίκειο αίσθημα τρυφερότητας στο θεατή, παρά τις παραδοξότητες της ιστορίας του. Βάζει σαν κεντρικό του στόρι τη γυναικεία ενηλικίωση με κρυφό χαρτί την υπέροχη ερμηνεία της Αριάν Λαμπέντ που μας συνεπαίρνει με το ταλέντο της και την εξαιρετική σωματική απόδοση του σεναρίου. Το Αttenberg μιλά για την εξέλιξη του πιο ενδιαφέροντος θηλαστικού που εμφανίστηκε στον πλανήτη. Έχει ανθρώπινη μορφή, καταπιεσμένη σεξουαλικότητα και ιδιαίτερη σχέση με τους γονείς του.

Suntan του Αργύρη Παπαδημητρόπουλου (2016)



To Suntan είναι η πιο ηδονιστική ελληνική ταινία που έχουμε δει στο ελληνικό σινεμά μετά τις Μικρές Αφροδίτες του Κούνδουρου. Γυρισμένο εξ ολοκλήρου στην Αντίπαρο το φιλμ του Αργύρη Παπαδημητρόπουλου είναι μια ντελιριακή αποτύπωση της ερωτικής εμμονής που ξυπνά όταν βρεθεί ο λάθος άνθρωπος στο λάθος σημείο. Πέρα από τη συγκλονιστική φωτογραφία του ηλιοκαμένου Suntan η ταινία πατά πάνω στην ηλεκτρισμένη ερμηνεία του Μάκη Παπαδημητρίου κι απογειώνεται. Διεγερτικό, παθιασμένο, απαγορευμένο, καταστροφικό κι αξέχαστο το Suntan δεν πρέπει μόνο να το δεις, αλλά να το νιώσεις.

Έτερος Εγώ του Σωτήρη Τσαφούλια (2016)



Το Έτερος Εγώ κυκλοφόρησε το 2016 κι έκανε ομολογουμένως ντόρο, μιας και η χώρα μας απέκτησε το δικό της Seven, δίνοντας την ευκαιρία στους θεατές να δουν ένα αστυνομικό θρίλερ από το πάνω ράφι της ποιότητας, με έξυπνο σενάριο, ανατροπές επί ανατροπών και μαθηματικούς γρίφους και τη συμμετοχή του Φρανσουά Κλουζέ να ανεβάζει κι άλλο το Level της ταινίας. O Σωτήρης Τσαφούλιας μας απέδειξε ότι αν μπολιάσεις τα σωστά κινηματογραφικά υλικά, τότε μπορείς να φτιάξεις μια ταινία που πέντε χρόνια μετά την προβολή της καταφέρνει να συζητιέται ακόμη.

Νορβηγία του Γιάννη Βεσλεμέ (2014)



Το κινηματογραφικό alter ego του Felizol, ο Γιάννης Βεσλεμές δηλαδή, μας έδωσε το 2014 την πιο art-house ταινία που γυρίστηκε ποτέ στα μέρη μας. Με τίτλο εμπνευσμένο από ένα υπέροχο τραγούδι των Χωρίς Περιδέραιο, μας προσκάλεσε σε ένα ταξιδάκι με φωτοφοβικούς βρυκόλακες που συχνάζουν στη ντίσκο Ζαρντόζ κι εκτός από δεινοί χορευτές είναι και περιθωριακοί φιλόσοφοι, λούμπεν ατακαδόροι κι ορκισμένοι καψούρηδες. Έχουν ορκιστεί ότι θα σταματήσουν να χορεύουν, μόνο όταν σταματήσει κι η καρδιά τους. Η καρδιά της Νορβηγίας ωστόσο δεν σταματά να χτυπά. Πάλλεται στο ρυθμό της αγνής παρθένας eight-ίλας που μεγάλωσε αθάνατα μουσικά παιδιά κι αποτυπώνεται στην οθόνη σαν ασπρόμαυρο κόμικ του Φρανκ Μίλερ πριν γίνει mainstream.

Xenia του Πάνου Κούτρα (2014)



Μετά την επιτυχία της Στρέλλας ο Πάνος Κούτρας δεν επαναπαύτηκε στις δάφνες της, αντίθετα ξεκίνησε να δουλεύει την επόμενη εξαιρετική ταινία του. Την εποχή που η ελληνική ακροδεξιά απολαμβάνει την άνεση των βουλευτικών εδράνων ο Κούτρας παρουσιάζει ένα φιλμ με πανέξυπνο σενάριο που κλείνει το μάτι στα ξενοφοβικά αντανακλαστικά της ελληνικής κοινωνίας. Μετά το θάνατο της μητέρας τους, δυο νεαρά αδέλφια αλβανικής καταγωγής ξεκινούν από την Αθήνα για τη Θεσσαλονίκη σε αναζήτηση του πατέρα τους, η ανεύρεση του οποίου μπορεί να τους εξασφαλίσει την ελληνική ιθαγένεια. Καταφύγιο θα βρουν στα χαλάσματα ενός παλιού ξενοδοχείου σε μια ανεστραμμένη queer εκδοχή της Οδύσσειας. Νευρώδης σκηνοθεσία, αποστομωτικά ρεαλιστικές ερμηνείες, τεταμένη ατμόσφαιρα κι εξαιρετική κλιμάκωση συνθέτουν μια από τις πιο φρέσκιες κι ενδιαφέρουσες ταινίες του ευρωπαϊκού σινεμά των τελευταίων χρόνων.

Miss Violence του Αλέξανδρου Αβρανά (2012)



Η ταινία του Αλέξανδρου Αβρανά ήταν από αυτές που συντέλεσαν στην ανάταση του ελληνικού κινηματογράφου σε φεστιβαλικό και διεθνές επίπεδο, ακολουθώντας τον δρόμο που άνοιξε ο Κυνόδοντας του Γιώργου Λάνθιμου λίγα χρόνια πριν. Όπως και σε εκείνη την ταινία, στο Miss Violence πρωταγωνιστεί μια παρεκκλίνουσα εικόνα της Αγίας Ελληνικής Οικογένειας.

Ενώ λοιπόν φαινομενικά όλα βαίνουν καλώς, όσο το σενάριο προχωρά βλέπουμε να ξεσκεπάζεται το ψεύτικα υγιές προσωπείο μιας οικογένειας που προσπαθεί να ξεπεράσει το τραγικό συμβάν της αυτοκτονίας της μικρής κόρης της. Κάδρο με το κάδρο ο θεατής παρακολουθεί με σφιγμένο στομάχι την αποκαθήλωση των γονεϊκών προτύπων μέσα από φρικτές κι ανομολόγητες πράξεις. Η ταινία απέσπασε το βραβείο καλύτερης σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ Βενετίας όπως και το βραβείο καλύτερης Αντρικής Ερμηνείας για τον υπέροχο Θέμη Πάνου.

Digger του Τζώρτζη Γρηγοράκη (2020)



Η ταινία του Τζώρτζη Γρηγοράκη δεν έχει προβληθεί ακόμη στις αίθουσες. Έχει μια σπουδαία φεστιβαλική πορεία (με βραβεία στο Φεστιβάλ του Βερολίνου και του Σαράγιεβο) κι ελπίζουμε όταν ανοίξουν επιτέλους οι σινεμάδες να την δεις όπως της αρμόζει μιας και μιλάμε για την καλύτερη ελληνική ταινία των τελευταίων χρόνων.

Ένα σύγχρονο περιβαλλοντικό γουέστερν γυρισμένο με νεύρο κι ένταση περιγράφει την ιδιόρρυθμη σχέση πατέρα και γιου που αποτυπώνεται εξαιρετικά από τις ερμηνείες του Βαγγέλη Μουρίκη και του Αργύρη Πανταζάρα. Ο πρώτος υποδύεται ένα last man standing villain που δεν πρόκειται να παραχωρήσει το κτήμα του όσα χρήματα κι αν του προσφέρουν. Ο δεύτερος είναι ένας απρόσκλητος επισκέπτης που έρχεται να διαταράξει τη ζωή του χωριού. Με μαεστρία ο Γρηγοράκης καθοδηγεί τους ηθοποιούς του σε ένα σκοτεινό και διορατικό φιλμ, για την στοιχειωτική σχέση του ανθρώπου με τη φύση, την ώρα που ένα περιβαλλοντικό έγκλημα αποσιωπάται και διογκώνεται στο βωμό του βιοπορισμού και της «καταπολέμησης της ανεργίας». Βαθιά συμβολικό το Digger ήρθε για να γίνει κλασικό.

Η Μπαλάντα της Τρύπιας Καρδιάς του Γιάννη Οικονομίδη (2020)



Η τελευταία ταινία του Γιάννη Οικονομίδη, ήταν ξεκάθαρα η πιο badass από όλες του και μακράν η πιο απολαυστική. Ο δημιουργός μας δίνει ένας ξέφρενο b-movie που θυμίζει τις καλύτερες στιγμές του Γκάι Ρίτσι (Δύο Καπνισμένες Κάνες, Snatch) με το σύνηθες μπινελίκι των ταινιών του να απογειώνεται μέσα από καλτ χαρακτήρες της τιμημένης ελληνικής επαρχίας. Ημιδιάσημοι τραγουδιστές, ερωτοχτυπημένοι μαφιόζοι, στυγνοί εκτελεστές και λαϊκά παιδιά της νύχτας βρίσκονται στο κυνήγι ενός εκατομμυρίου ευρώ, την ώρα που δίπλα τους πέφτει ασταμάτητο πιστολίδι και κανείς δεν ξέρει αν θα μείνει ζωντανός.

Ο Οικονομίδης με κατάμαυρο χιούμορ δεν χαρίζει κάστανα και μαζί με τον Δημοσθένη Παπαμάρκο μας σερβίρει κάποιους από τους πιο αστείους διαλόγους του ελληνικού σινεμά κι ατάκες που δεν πρόκειται να ξεπεράσουμε ποτέ. Αν την έβλεπε ο Ταραντίνο θα την έκανε άνετα αμερικανικό remake.

Ευτυχία του Άγγελου Φραντζή (2019)



Ο Άγγελος Φραντζής είναι ένας από τους πιο ενδιαφέροντες σκηνοθέτες της γενιάς του (Το όνειρο του σκύλου, Μέσα στο Δάσος) για αυτό και χαρήκαμε ιδιαίτερα όταν μάθαμε ότι θα κάτσει πίσω από την καρέκλα του σκηνοθέτη σε ένα από τα πιο μεγαλεπήβολα κινηματογραφικά πρότζεκτ της χώρας. Μεταφέροντας τη ζωή της πιο σημαντικής Ελληνίδας στιχουργού, της Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου, ο Φραντζής πετυχαίνει κάτι πολύ σπουδαίο. Φτιάχνει καλλιτεχνικά άρτιο εμπορικό σινεμά που ξεφεύγει από τους σινεφίλ κύκλους και φτάνει μέχρι το σαλόνι κάποιου που έχει δει δέκα ταινίες σε όλη του τη ζωή.

Είχαμε να δούμε κάτι αντίστοιχο από την εποχή της Πολίτικης Κουζίνας του Τάσου Μπουλμέτη κι είναι σημαντικό που η Ευτυχία έκανε ρεκόρ εισιτηρίων κι αποθεώθηκε τόσο από τους κριτικούς αλλά και από το κοινό που θαύμασε τις υπέροχες ερμηνείες, τη στιβαρή σκηνοθεσία και τη ρεαλιστική απεικόνιση μιας εποχής μακριά από φολκλόρ καρικατούρες.

Τετάρτη 04:45 του Αλέξη Αλεξίου (2015)



Ο Αλέξης Αλεξίου είναι ένας δημιουργός που δεν φοβάται να πάρει ρίσκα και πολύ καλά κάνει. Μετά από την Ιστορία 52, που απέδειξε ότι κι η Ελλάδα μπορεί να βγάλει ψυχολογικά θρίλερ, επιλέγει με την Τετάρτη 04:45 να φτιάξει ένα φιλμ νουάρ που θα έκανε περήφανο τον Ρόμπερτ Άλντριχ και τον Τσαρλς Λότον.

Όχι γιατί κόπιαρε τα περίφημα αμερικανικά νουάρ της δεκαετίας του 1950 αλλά γιατί εντρύφησε στο πνεύμα τους και παρέδωσε ένα αριστουργηματικό φιλμ, στην Αθήνα του σήμερα, κρατώντας τις βασικές θεμελιώδεις αρχές τους. Ανατρεπτικό σενάριο, σκληρό ρομαντισμό, περιθωριακούς ήρωες που δεν έχουν τίποτα να χάσουν, χορογραφημένη βία κι ανατριχιαστική μουσική υπόκρουση. Η σεκάνς της ταράτσας, γυρισμένη υπό βροχή, είναι ίσως η πλέον εντυπωσιακή που είδαν ποτέ τα ματάκια μας σε ελληνικούς σινεμάδες αφού κοιτά περήφανα στα μάτια τις ασιατικές αναφορές του action cinema που λατρεύει ο Αλεξίου.