Το ημερολόγιο ενός εξωγήινου: Ευτράπελο και… ερεθιστικό

Μια ιστορία αλήθειας και κλείνει το τραύμα (MC Yinka):
Τελικά δεν είναι ένα καινούργιο βιβλίο. Αλλά μια αναθεώρηση του μυθιστορήματος “Ο Ζίγκι απ’ τον Μάρφαν” που είχε κυκλοφορήσει το 1998. Όμως δεν με πειράζει, αφού δεν είχα διαβάσει τότε το έργο. Και τώρα βουτάω σύγκορμη σ’ ένα διασκεδαστικό, αν μη τι άλλο, βιβλίο.

Τα κακά τα κείμενα / Τη δική μου τη φθορά / Τα ψευτοπαλίκαρα (MC Yinka):
Ο Παναγιωτόπουλος επιχειρεί να βάλει στο ίδιο πλαίσιο τη φαντασία και τον παραλογισμό του κόσμου μας. Κι επειδή αυτά τα δύο είναι αντίθετα, δημιουργείται ένα πεδίο χιουμοριστικής παραμόρφωσης και δραματικής αντίθεσης. Επειδή ο κόσμος μας είναι αφύσικος, ο αφηγητής πιστεύει ότι δεν κατάγεται από αυτόν τον κόσμο, αλλά είναι εξωγήινος.

Αφηγητής είναι ο μικρός δωδεκαετής, που στην αρχή δεν έχει όνομα, αλλά σταδιακά ονομάζεται Zighi. Διάφορα εξωτερικά χαρακτηριστικά του, αλλά κυρίως η ασυμβατότητα με τους γονείς και το περιβάλλον του, τον έχουν πείσει ότι κατάγεται απ’ τον πλανήτη Marfan. Στόχος του να βρει το διαστημόπλοιο που θα ρθει να τον πάρει πίσω. Ως τότε νομίζει ότι όσα περισσότερα μαθαίνει τόσο πιο γρήγορα θα γεμίσει το κεφάλι του και θα ξεχάσει, ελλείψει χώρου, την εξωγήινη καταγωγή του. Έτσι, αφενός δεν διαβάζει για το σχολείο, ώστε να μην γεμίσει ο σκληρός δίσκος του εγκεφάλου του. Αφετέρου, γράφει ημερολόγιο ώστε να μην λησμονήσει την προέλευσή του.

Ο μικρός είναι ένας Don Quixote. Όχι τόσο επειδή μάχεται ανεμόμυλους και φαντάσματα του μυαλού του. Κυρίως όμως επειδή επηρεάζεται απ’ όσα του λένε κι όσα διαβάζει, με αποτέλεσμα να ζει στο δικό του σενάριο. Ο Salinger και η εξαφάνισή του, αλλά και ο Tom Robins που θεωρεί τους κοκκινομάλληδες εξωγήινους απ’ τον πλανήτη Άργκον τον επηρέασαν σφόδρα. Κι έπειτα ταινίες με εξωγήινους, όπως η “Μέρα ανεξαρτησίας”. Και κυρίως τα κόμικς που δίνουν ονόματα στους χαρακτήρες, όπως Thorn τον πατέρα του Zighi, η Reina και άλλοι που παίρνουν καρτουνίστικες διαστάσεις.

Έτσι, μετατρέπει τα κείμενα, προφορικά και γραπτά, σε ένα θεατρικό έργο που το ζει και το πιστεύει. Είναι ένας Don Quixote που, ιδεαλιστικά σκεπτόμενος, μπαίνει ολόκληρος στο σενάριο και μάχεται να φέρει εις πέρας την προσωπική του αποστολή. Φυσικά διαφέρει καθώς δεν θέλει να σώσει τον κόσμο. Dulcinea πάντως υπάρχει και είναι η διπλανή του στο σχολείο, η Ramona.

Η παιδική φαντασία έρχεται να αναστρέψει την κακοφτιαγμένη καθημερινότητα και να την δει ως άλλου πλανήτη πραγματικότητα. Έρχεται να μεταφράσει τον κόσμο στη δική του γλώσσα, γεμάτη χιούμορ, αντιφάσεις, δεκτικότητα σε ποικίλες εξηγήσεις, δυσπιστία απέναντι στους μεγάλους, απορία, αλλά και παιδικό πείσμα, μαχητικότητα, δυναμισμό. Κι ακόμα περισσότερο η έξυπνη οπτική γωνία του Zighi δίνει το κάτι άλλο στο κείμενο: αφενός η παιδική ματιά που εκ προοιμίου δεν έχει ακόμα συλλάβει την πραγματικότητα όπως οι μεγάλοι· αφετέρου η εξωγήινη "φύση" του γίνεται πρίσμα που διηθεί την πραγματικότητα, ακόμα πιο ψευδαισθητικά. Με αποτέλεσμα αυτή να αποδίδεται με λοξό τρόπο, αλλόκοτους συλλογισμούς, εντελώς αληθοφανείς στο μυαλό του, ισχύ ερμηνείας στις ενδείξεις που ο μικρός συγκεντρώνει. Αυτή η διπλή ματιά, ενιαία στην αφήγηση, είναι κάτι καινούριο στην πεζογραφία μας, που αποδίδει a lot.

Το μυαλό μου ν’ ανοίξει να δώσει τροφή στην πένα (MC Yinka):
Απολαυστικό ανάγνωσμα. Ευτράπελο όσο και ερεθιστικό. Με ένα τέλος δραματικό, αλλά φυσικό. Ο Παναγιωτόπουλος ανοίγει μια νέα οπτική, μια νέα εικόνα του κόσμου.

Πάπισσα Ιωάννα