Η εικαστικός Lynda Benglis στην Αθήνα

του Γιάννη Ασδραχά

Ριζοσπάστρια της φόρμας αλλά και συνεπής στις αρχές της… Οι χαρακτηρισμοί αφορούν την διεθνούς φήμης ελληνοαμερικανίδα εικαστικό Lynda Benglis. Η καλλιτεχνική της διάσταση διαμορφώθηκε από τα εικαστικά ρεύματα της αμφισβήτησης που πότισαν τη δεκαετία του 1960, ενώ στην μέχρι τώρα παρουσία της, το έργο της διέπεται από μία σαφή στιβαρή πορεία με ισχυρό στίγμα.

Δύο μνημειακών διαστάσεων γλυπτά της από αλουμίνιο παρουσιάζονται αυτό το διάστημα, πρώτη φορά παγκοσμίως, στον χώρο της Kappatos Athens Art Residency. Τα έργα έχουν συγγενικές μορφές, τις οποίες όμως παράλλαξαν διαφορετικές διαδικασίες. Οι αντανακλάσεις του φωτός πάνω τους, φανερώνουν στον θεατή πυκνούς και περιπλεκόμενους ο ένας με το άλλον, κυλινδρικούς όγκους. Αυτές οι συνθέσεις, οι οποίες καλύπτουν ολοκληρωτικά την επιφάνεια των έργων, θυμίζουν οργανικό υλικό. Αμφότερα τα έργα άτιτλα, απελευθερώνουν τη σκέψη του θεατή στο να επινοήσει τις δικές του ερμηνείες.

Όπως σημειώνει η ίδια, αποδίδει στα γλυπτά της, στοιχεία σωματικής δράσης, επιθυμίας, αυτοματισμού και ταχύτητας. Στη διαδικασία δημιουργίας, η καλλιτέχνης μεταπλάθει σε φόρμες και σε άμορφες εικόνες τις προσωπικές επιθυμίες και έννοιες με τρόπο χειρονομιακό και άμεσο. Σε αυτή την απόδοση προσδίδουν υπόσταση η ίδια η φύση και οι ιδιότητες των υλικών της.

Η Lynda Benglis στο σύνολο του έργου της εξακολουθεί να εξερευνά τα όρια μεταξύ υλικού και γλυπτικής, επιφάνειας και όγκου, εικόνας και περιεχομένου. Μία διαδικασία που η ίδια ονομάζει «κατάρρευση του χώρου», και ερμηνεύει ως συμπύκνωση της ενέργειας που υποδηλώνεται από την χρήση του αλουμινίου, όχι μόνο λόγω της μονιμότητάς του αλλά κυρίως λόγω των εγγενών χαρακτηριστικών του -όπως η αντανακλαστική του επιφάνεια.



Λίγα λόγια για την καλλιτέχνιδα
Η εικαστικός γεννήθηκε στην Λουιζιάνα των ΗΠΑ το 1941 από μητέρα Αμερικανίδα και πατέρα ελληνικής καταγωγής, από το Καστελόριζο. Πρωτοεμφανίστηκε στη καλλιτεχνική σκηνή στο τέλος της δεκαετίας του 1960. Συνδέθηκε με τους πρωτοποριακούς καλλιτέχνες της εποχής και άντλησε στοιχεία από τους πρώτους Αμερικανούς Αφηρημένους Εξπρεσιονιστές. Στην τότε δουλεία της, συνδύασε την προσωπική ιδεολογική στάση της με τα σύγχρονα ρεύματα και τις κοινωνικοπολιτικές δράσεις της εποχής, αρθρώνοντας εν τέλει ένα προσωπικό και δυναμικό λόγο με έντονο κριτική διάθεση.

Αξιομνημόνευτο είναι πως στα μέσα της δεκαετίας του 1970 αποτύπωσε με την εικαστική γλώσσα ειρωνικά την αντίθεσή της στα κυρίαρχα φαλλοκρατικά ανδρικά πρότυπα. Αυτή η δουλεία της βρήκε απήχηση στο διεθνές πεδίο και εν τέλει, με την προσωπική της καλλιτεχνική έρευνα, ξεχώρισε στην γενιά της.

Έχει παρουσιάσει τη δουλειά της σε εκθέσεις σε όλο τον κόσμο. Έργα της υπάρχουν σε σπουδαίες συλλογές και Μουσεία όπως: Guggenheim Museum (Νέα Υόρκη), County Museum of Art (Λος Άντζελες), Museum of Modern Art (Νέα Υόρκη), National Gallery of Victoria (Μελβούρνη), Museum of Modern Art (Σαν Φρανσίσκο) κ. α. Μια διεθνής Αναδρομική έκθεση των έργων της παρουσιάσθηκε το 2010-11 σε σημαντικά μουσεία σε Ευρώπη Αμερική και Αυστραλία. Επίσης έχει τιμηθεί με σημαντικές διεθνείς διακρίσεις.

*Η έκθεση παρουσιάζεται στο πλαίσιο του δεύτερου κύκλου του Προγράμματος Φιλοξενίας Καλλιτεχνών και Προσωπικοτήτων της Τέχνης στην Αθήνα στα πλαίσια του ΕΣΠΑ του Ε. Π. «Αττική» υπό την Αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, που μεταξύ άλλων φιλοξένησε το 2015 τους Roy Ascott, Martin Creed και Santiago Sierra.