Τι είναι το doomscrolling και γιατί μας κάνει κακό;
Το να καταβροχθίζεις αρνητικές ειδήσεις σκρολάροντας στο κινητό σου κάνει κακό. Ποιος θα το περίμενε, ε; Σου έχουμε και χρήσιμα νέα –από τι προκαλείται και πώς το σταματάς, ας πούμε.
Η ώρα έχει πάει τρεις το πρωί κι εσύ αντί να κοιμάσαι, σκρολάρεις δίχως αύριο και διαβάζεις τη μία κακή είδηση μετά την άλλη. Ειδικά τη στιγμή που συμβαίνει άλλη μια τραγωδία, κρίση ή καταστροφή, δεν μπορείς να σταματήσεις να διαβάζεις το ένα ποστ μετά το άλλο, και ειδήσεις επί ειδήσεων πάνω στο ίδιο θέμα. Σου θυμίζει κάτι; Μην ανησυχείς, σχεδόν όλοι το έχουμε κάνει. Doomscrolling το λένε, ή doomsurfing εξίσου εύγλωττα.
Όπως μπορείς να μαντέψεις, όλα αυτά τα άσχημα νέα μπορούν να επηρεάσουν τη διάθεσή σου και όχι μόνο: Το doomscrolling μπορεί να υπερδιεγείρει τον εγκέφαλό σου και να σε εξαντλήσει. Μπορεί επίσης να σε κάνει να νιώσεις αβεβαιότητα, άγχος ή στεναχώρια. Και αυτά τα συναισθήματα μπορούν να σου στερήσουν ώρες ύπνου, όρεξη, κίνητρο ή επιθυμία να κάνεις πράγματα που συνήθως απολαμβάνεις, σύμφωνα με έρευνες. Αν έχεις ήδη άγχος ή κατάθλιψη, το doomscrolling μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα ή να οδηγήσει ακόμα και σε κρίσεις πανικού, λένε οι ειδικοί.
Ποιος είναι πιο πιθανό να κάνει doomscrolling;
Ο καθένας μπορεί να αφιερώσει υπερβολικό χρόνο χαμένος στις αρνητικές ειδήσεις και τα social media. Ωστόσο, μελέτες δείχνουν ότι:
- Οι άντρες έχουν ελαφρώς περισσότερες πιθανότητες από τις γυναίκες να κάνουν doomscrolling.
- Οι νεότεροι ενήλικες το κάνουν πιο συχνά από τους μεγαλύτερους.
- Άτομα που ασχολούνται έντονα με την πολιτική είναι πιο πιθανό να το κάνουν.
Γιατί το παθαίνουμε το doomscrolling;
Πολλοί από εμάς θέλουμε να είμαστε ενημερωμένοι για γεγονότα που μας αφορούν ή μας επηρεάζουν, όπως μια πανδημία, φυσικές καταστροφές, βίαια περιστατικά ή πολιτικά γεγονότα. Όμως, η υπερβολική έκθεση μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα.
Έρευνες δείχνουν ότι η παρακολούθηση ειδήσεων γίνεται πρόβλημα όταν απορροφάσαι υπερβολικά από το περιεχόμενο, τσεκάρεις ξανά και ξανά για νέες ειδήσεις, και αυτό αρχίζει να παρεμβαίνει στην καθημερινότητά σου.
Κάποιοι λόγοι που μπορεί να σε σπρώχνουν στο doomscrolling:
- Νιώθεις αναστατωμένος από κάτι στις ειδήσεις και αναζητάς πληροφορίες που επιβεβαιώνουν το πώς νιώθεις, απορρίπτοντας οτιδήποτε δεν ταιριάζει στην οπτική σου.
- Προσπαθείς να βρεις θετικές ειδήσεις, αλλά είτε δεν υπάρχουν, είτε σε τραβάνε σαν σειρήνες από τον δρόμο σου οι αρνητικές.
- Θέλεις τόσο πολύ να ενημερώνεσαι που αρχίζεις να σκρολάρεις από συνήθεια, σχεδόν μηχανικά.
- Νιώθεις πεσμένος/η, οπότε περνάς περισσότερο χρόνο στο διαδίκτυο για να νιώσεις καλύτερα—κάτι που μπορεί να έχει το αντίθετο αποτέλεσμα μακροπρόθεσμα.
- Αν έχεις ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (OCD), μπορεί να εγκλωβίζεσαι σε έναν φαύλο κύκλο αναζήτησης πληροφοριών για να καταπραΰνεις το άγχος σου. Σε αυτή την περίπτωση, η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία (CBT) μπορεί να βοηθήσει.
Πώς να το σταματήσεις
Αν νιώθεις ότι το doomscrolling επηρεάζει την ψυχική σου υγεία, μπορείς να πάρεις κάποια μέτρα για να το περιορίσεις:
Θέσε όρια: Προγραμμάτισε συγκεκριμένες ώρες για να δεις ειδήσεις ή social media και βάλε ξυπνητήρι για να θυμάσαι πότε να σταματήσεις.
Κλείσε τις ειδοποιήσεις: Ρύθμισε τις εφαρμογές σου να μην σου βγάζουν notifications –κράτα μόνο τις ειδοποιήσεις των εφαρμογών μηνυμάτων (Messenger, Signal, Whatsapp, Instagram Direct, Telegram και SMS) όλα τα άλλα αντίο.
Περιορίσου σε αξιόπιστες πηγές: Διάβαζε μόνο λίγες, επιλεγμένες πηγές και απόφυγε εκείνες που σου προκαλούν υπερβολικό άγχος.
Παρατήρησε τη συμπεριφορά σου: Αν πιάσεις τον εαυτό σου να κάνει scroll μηχανικά, σταμάτα για μια στιγμή και σκέψου γιατί το κάνεις.
Έλεγξε τα συναισθήματά σου: Αν νιώθεις άγχος ή στεναχώρια, αυτό είναι σημάδι ότι χρειάζεται να κάνεις ένα διάλειμμα.
Αντιστάσου στις υπερβολές: Αν μια ανάρτηση σε κάνει να ανησυχείς για το χειρότερο δυνατό σενάριο, ρώτα τον εαυτό σου αν υπάρχει μια πιο ρεαλιστική εναλλακτική.
Εστίασε στο παρόν: Ο διαλογισμός ενσυνειδητότητας (mindfulness) μπορεί να σε βοηθήσει να αποσυνδεθείς από το ατελείωτο scrolling.
Σκρόλαρε με επίγνωση: Μην κάνεις scroll βιαστικά. Το γρήγορο σκρολάρισμα κάνει το μυαλό σου να λειτουργεί πιο χαοτικά.
Κλείσε τις συσκευές πριν τον ύπνο: Βάλε ένα όριο τουλάχιστον 2 ώρες πριν κοιμηθείς και προσπάθησε να αφήνεις το κινητό έξω από το υπνοδωμάτιο.
Βρες offline δραστηριότητες: Πέρνα χρόνο με φίλους και οικογένεια, αφιερώσου σε χόμπι που σου αρέσουν και κινήσου σωματικά.
Ζήτα βοήθεια αν χρειάζεται: Αν νιώθεις ότι το doomscrolling σε επηρεάζει έντονα ή σου προκαλεί άγχος και κατάθλιψη, μίλησε με έναν ειδικό ψυχικής υγείας. Η κατάλληλη υποστήριξη μπορεί να σε βοηθήσει να νιώσεις καλύτερα.
Με πληροφορίες από το WebMD
