Η ιστορία πίσω από τη διάσημη φωτογραφία του Φιλιού

Τραβηγμένη στις 14 Αυγούστου του 1945, την ημέρα που ανακοινώθηκε η ήττα της Ιαπωνίας και το τέλος του Β ‘ Παγκοσμίου Πολέμου, η φωτογραφία του φιλιού ενός ναύτη και μιας νοσοκόμας είναι ίσως μια από τις πιο αναγνωρίσιμες εικόνες του περασμένου αιώνα.

Η φωτογραφία τραβήχτηκε από τον φωτογράφο Alfred Eisenstaedt στην Times Square της Νέας Υόρκης, κατά τη διάρκεια των εορτασμών για το τέλος του πολέμου. Αν και η εικόνα έγινε παγκοσμίως διάσημη και θεωρείται σύμβολο της νίκης και της αίσθησης της ελευθερίας, με το πέρασμα του χρόνου έχει επίσης εγείρει συζητήσεις σχετικά με την έννοια της συναίνεσης.

Δεν θέλουμε να σου το χαλάσουμε, αλλά…

Ο George Mendonsa και η Greta Zimmer Friedman επιβεβαίωσαν, αρκετά χρόνια μετά τη λήψη της φωτογραφίας, πως ήταν οι πρωταγωνιστές της. Η Friedman, μάλιστα, έκανε αρκετές δηλώσεις σχετικά με αυτή, εξηγώντας μεταξύ άλλων ότι, ενώ το φιλί είχε αποτυπωθεί ως στιγμή γιορτής, δεν ήταν κάτι στο οποίο είχε συμφωνήσει, ή που της είχε προκαλέσει χαρά. Πρόσθεσε, μάλιστα, ότι αρχικά δεν ήξερε καν ποιος ήταν ο ναύτης που την φίλησε και ότι η ίδια είχε σοκαριστεί και είχε αισθανθεί λίγο αμήχανα, καθώς δεν ήταν κάτι που είχε επιδιώξει.

Σύμφωνα με την ίδια, το φιλί δεν ήταν μια ρομαντική ή ερωτική χειρονομία, αλλά μάλλον μια αυθόρμητη αντίδραση στην υπέρμετρη χαρά και την αγαλλίαση που επικρατούσε εκείνη την ημέρα. Επιπλέον, ανέφερε ότι ο ναύτης δεν είχε ζητήσει την συγκατάθεσή της πριν την φιλήσει. Παρόλα αυτά, πρόσθεσε ότι δεν είχε κακές αναμνήσεις από την στιγμή αυτή, αν και δεν ήθελε να την θεωρήσουν κάτι πέρα από μια στιγμιαία αυθόρμητη πράξη μέσα σε μια τεράστια στιγμή της ιστορίας.

Ποια ήταν η Greta Zimmer Friedman;

Η εβραία νοσοκόμα της διάσημης φωτογραφίας γεννήθηκε το 1924 στη Βιέννη της Αυστρίας, και πέθανε το 2016 στις ΗΠΑ. Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, η οικογένεια της αντιμετώπισε τις επιπτώσεις του Ναζισμού και το 1939 μετανάστευσαν στις Ηνωμένες Πολιτείες για να αποφύγουν τις διώξεις. Η οικογένεια εγκαταστάθηκε στη Νέα Υόρκη, όπου η Greta μεγάλωσε και ολοκλήρωσε τις σπουδές της.

Στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, η Greta Zimmer Friedman εργάστηκε ως νοσοκόμα στο αμερικανικό Ναυτικό. Στη διάρκεια αυτής της περιόδου, υπηρετούσε στο Naval Hospital στη Νέα Υόρκη.

Μετά τη λήξη του πολέμου, η Greta Zimmer Friedman συνέχισε την καριέρα της ως νοσοκόμα. Αργότερα παντρεύτηκε και απέκτησε παιδιά. Παρέμεινε αρκετά διακριτική όσον αφορά τη δημοσιότητα που απέκτησε λόγω της φωτογραφίας.

Ποιος ήταν ο George Mendonsa;

Γεννημένος το 1923 στο Rhode Island των ΗΠΑ, ο George Mendonsa ήταν ναύτης στο αμερικανικό Πολεμικό Ναυτικό κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Υπηρετούσε στο USS The Sullivans, ένα αντιτορπιλικό στον Ειρηνικό Ωκεανό, όπου ο πόλεμος ήταν ιδιαίτερα σφοδρός.

Ο Mendonsa δεν αναγνώρισε αμέσως τη σημασία της φωτογραφίας. Αν και η εικόνα κυκλοφόρησε παγκοσμίως και έγινε το σύμβολο της νίκης, ο ίδιος δεν είχε πλήρη συνείδηση της δημοσιότητας που θα ακολουθούσε. Αργότερα, όταν οι άνθρωποι τον αναγνώρισαν και τον ρώτησαν για την εικόνα, εκμυστηρεύτηκε ότι δεν είχε μιλήσει με τη γυναίκα που είχε φιλήσει και δεν ήξερε ποια ήταν, μέχρι να αναγνωριστεί η ταυτότητά της. Μετά από αρκετές δεκαετίες, το 1980, ο Mendonsa επιβεβαίωσε ότι ήταν εκείνος στη φωτογραφία και συναντήθηκε με τη Greta Zimmer Friedman.

Μετά τον πόλεμο, παντρεύτηκε και απέκτησε παιδιά. Εργάστηκε σε διάφορες δουλειές, και αργότερα ασχολήθηκε με την ασφαλιστική βιομηχανία. Όπως και η Friedman, υπήρξε ταπεινός σχετικά με την αναγνωρισιμότητα του και προτιμούσε να κρατά τη ζωή του μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Πέθανε το 2019, σε ηλικία 95 ετών.

Ποιος ήταν ο Alfred Eisenstaedt;

Ο φωτογράφος της διάσημης φωτογραφίας ήταν ένας από τους πιο διάσημους φωτογράφους του 20ού αιώνα, γνωστός για την ικανότητά του να αποτυπώνει ιστορικές στιγμές και ανθρώπινες συναισθηματικές καταστάσεις. Είχε σημαντική καριέρα στο φωτορεπορτάζ και είναι κυρίως γνωστός για τις φωτογραφίες του για το περιοδικό Life" όπου εργάστηκε για πολλά χρόνια και συνέβαλε στην καταγραφή μερικών από τις πιο εμβληματικές στιγμές της σύγχρονης ιστορίας.

Ο Alfred Eisenstaedt γεννήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 1898 στο Άλτονα, κοντά στο Αμβούργο της Γερμανίας. Εξαιτίας της ανόδου του Ναζισμού και των πολιτικών αναταραχών στη Γερμανία τη δεκαετία του 1930, ο Eisenstaedt –που ήταν Εβραίος– μετανάστευσε το 1935 στην Αμερική για να αποφύγει την πολιτική καταπίεση και την αυξανόμενη επικινδυνότητα στη χώρα του. Η συνεργασία του με το διάσημο περιοδικό Life, που έμελλε να καθορίσει ολόκληρη την καριέρα του, ξεκίνησε το 1936.

Γνωστός για τη χρήση της φωτογραφικής τεχνικής «γεωμετρικής σύνθεσης» και την ικανότητά του να αποτυπώνει την αυθεντικότητα των ανθρώπινων συναισθημάτων, χρησιμοποιούσε συνήθως μικρές φωτογραφικές μηχανές 35mm και την τεχνική του «αυθόρμητου πορτραίτου», δηλαδή προσπαθούσε να αιχμαλωτίσει φυσικές και αυθόρμητες εκφράσεις χωρίς να επιβάλλεται στη σκηνή ή να προκαλεί την αντίδραση του υποκειμένου. Οι φωτογραφίες του έχουν εκτεθεί σε σημαντικά μουσεία παγκοσμίως, και το έργο του εξακολουθεί να μελετάται από επαγγελματίες φωτογράφους και ιστορικούς της φωτογραφίας.

Ο Alfred Eisenstaedt συνέχισε τη φωτογραφική του καριέρα ακόμα και μετά την αποχώρησή του από το Life το 1972, και παρέμεινε ενεργός για πολλά χρόνια μετά την αποχώρησή του από το περιοδικό. Πέθανε το 1995 σε ηλικία 96 ετών, αφήνοντας πίσω του εμβληματικές φωτογραφίες που καταγράφουν με μοναδικό τρόπο την ανθρώπινη ιστορία.

Και ένα φαν φακτ, από εκείνα που αποδεικνύουν ότι καμιά φορά η ζωή είναι δίκαιη

Πολλά χρόνια πριν τη διάσημη φωτογραφία του Φιλιού, ο Eisenstaedt είχε τραβήξει μία άλλη, περιβόητη φωτογραφία: Εκείνη που ο Γιόζεφ Γκέμπελς πληροφορείται, μια στιγμή πριν από το κλικ, ότι ο φωτογράφος του είναι Εβραίος, και η φωτογραφία του περνά στην Ιστορία ως «Τα μάτια του μίσους».