Τα βασικά για τα έργα που παίζουν φέτος στην Επίδαυρο

Είσαι πρωτάρης/α στο αρχαίο δράμα; Σχεδιάζεις να πας Επίδαυρο και θα ήθελες να ξέρεις έστω τα βασικά για κάθε παράσταση, αλλά μπερδεύεις τους δυο Οιδίποδες μεταξύ τους και δεν πολυέχεις εικόνα γιατί σκοτώνει η Μήδεια τα παιδιά της; Μην στεναχωριέσαι και μην απελπίζεσαι. Εμείς είμαστε εδώ, να βάλουμε τα πράγματα σε τάξη και να σου κάνουμε μια σύντομη, ίσως και λίγο βλάσφημη, περίληψη του καθενός από τα έργα που ανεβαίνουν τα επόμενα Σαββατοκύριακα στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου.

Μήδεια
21 και 22 Ιουλίου

…Δεν είναι ακριβώς αυτή που νομίζεις: Κόρη του βασιλιά της Κολχίδας, ερωτεύτηκε τον δικό μας τον προκομμένο, τον Ιάσωνα, που πήγε εκεί με την Αργοναυτική Εκστρατεία να φέρει το χρυσόμαλλο δέρας. Πράγμα που με τίποτα δεν θα είχε καταφέρει μόνος του, χωρίς τα μαγικά της Μήδειας, η οποία μάλιστα σκότωσε και τον αδερφό της που τους κυνήγησε για τους εμποδίσει να φύγουν, και το ευχαριστώ του Ιάσωνα ποιο ήταν; Να της πουλήσει έρωτα, και να την φέρει μαζί του στο Βόλο (στην Ιωλκό, συγνώμη) μόνο και μόνο για να της πει ότι ερωτεύτηκε τελικά και θα παντρευτεί μιαν άλλη. Μέχρι να γίνει βέβαια αυτό είχε προλάβει να της κάνει και δυο παιδιά, αλλά δε βαριέσαι, συμβαίνουν αυτά.

Η τραγωδία του Ευριπίδη, που οι παλιοί μελετητές έλεγαν πως επικρίνει την Μήδεια ως ξένη και βάρβαρη, στην πραγματικότητα ρίχνει εξίσου μεγάλο, αν όχι και μεγαλύτερο, φταίξιμο στον Ιάσωνα για τα όσα ακολούθησαν –που ναι, από εδώ το πάμε από εκεί το φέρνουμε, αλλά έφτασε η ώρα να το πούμε, είναι ο φόνος των δύο παιδιών.

Βατράχια
28 και 29 Ιουλίου

Κανονικά λέγεται Βάτραχοι, και είναι κωμωδία του Αριστοφάνη, που σατιρίζει απολαυστικά τις τραγωδίες και τους συγγραφείς τους. Η υπόθεση έχει ως εξής: Ο θεός Διόνυσος, απογοητευμένος από την κατάσταση του θεάτρου στην Αθήνα μετά τον θάνατο των μεγάλων τραγικών, κατεβαίνει στον Άδη μαζί με τον δούλο του Ξανθία με σκοπό να φέρει πίσω τον καλύτερο τραγικό ποιητή. Όπως μπορείς να φανταστείς, με το που φτάνουν στον Κάτω Κόσμο γίνεται το σώσε. Ο Ευριπίδης διεκδικεί από τον Αισχύλο την τιμητική θέση και ο Άδης, για να λυθεί η διαφορά, βάζει τον Διόνυσο σε ρόλο διαιτητή, και τους τραγικούς σε έναν δραματικό διαγωνισμό. Ο αγώνας για την ανάδειξη του καλύτερου, αρχίζει, με τα φαρσικά επεισόδια και τα κωμικά ευρήματα να διαδέχονται το ένα το άλλο.

Οιδίπους επί Κολωνώ
4 και 5 Αυγούστου

Ο Οιδίποδας είναι ο βασιλιάς της Θήβας, και η ζωή του δεν έχει πάει πολύ καλά: Πρώτα έχει σκοτώσει τον πατέρα του χωρίς να ξέρει ποιος είναι, μετά έχει παντρευτεί τη μητέρα του, επίσης χωρίς να ξέρει ποια είναι, και της έχει κάνει και παιδιά (τέσσερα, για την ακρίβεια, δυο αγόρια και δυο κορίτσια) μετά τα έχει μάθει όλα αυτά κι έχει αποτρελαθεί, αυτοτυφλωθεί και αυτοεξοριστεί. Στο Οιδίπους επί Κολωνώ όλα αυτά δε συμβαίνουν, έχουν συμβεί στο prequel, το Οιδίπους Τύραννος, λεπτομέρειες για το οποίο έχουμε παρακάτω. Εδώ ο Οιδίποδας, γέρος και τυφλός και αυτοεξόριστος, περιπλανιέται στην Ελλάδα και ψάχνει πόλη για να ζήσει τις τελευταίες του μέρες μέχρι να πεθάνει. Εννοείται ότι καμία δεν τον δέχεται, επειδή τον θεωρούν όλοι μιαρό, ώσπου φτάνει στην Αθήνα της οποίας είναι βασιλιάς ο Θησέας, γαμάτος σαν την πόλη του (να ευλογήσουμε και λίγο τα γένια μας) και του λέει ναι.

Μεσολαβεί, μέχρι το πολυπόθητο ναι, μια από τις πιο δυνατές σκηνές του αρχαίου δράματος, όπου ο ένας από τους δυο τους γιους έρχεται στην Αθήνα να βρει τον πατέρα του και να του πει ότι ο αδερφός του, με τον οποίον είχαν συμφωνήσει να εναλλάσσονται στον θρόνο έχει στρογγυλοκάτσει εκεί και δεν το κουνάει. Δίκιο έχει το παιδί, αλλά ο Οιδίποδας που έχει τα δικά του ζόρια δεν θα κάτσει να ασχοληθεί και με τους καυγάδες των μυξιάρικων, του ρίχνει έναν εξάψαλμο και μια κατάρα να πάει στο διάολο. Ο Πολυνείκης φεύγει ταπεινωμένος και πάει να μαζέψει στρατό να την πέσει στη Θήβα και στον αδερφό του που πολλά του τα ‘κανε. Αλλά αυτό δεν το ξέρουμε ακόμα, θα συμβεί στο sequel που λέγεται Επτά επί Θήβας, και δεν θα το δούμε φέτος στην Επίδαυρο.

Εκάβη
11 και 12 Αυγούστου

Η Εκάβη ήταν η βασίλισσα της Τροίας τον καιρό του Τρωικού Πολέμου. Γυναίκα του Πριάμου και μάνα του Πάρη, του Έκτορα, της Κασσάνδρας και πολλών ακόμα παιδιών που δεν έχεις ακουστά, η Εκάβη είναι μια από τις πιο τραγικές ηρωίδες του Ευριπίδη ειδικώς και τους αρχαίου δράματος γενικώς. Στην τραγωδία που έχει το όνομά της, πρώτα γίνεται μάρτυρας της θυσίας της κόρης της, Πολυξένης, που την σκοτώνουν οι Αχαιοί ως θυσία στον τάφο του Αχιλλέα, και στη συνέχεια εκδικείται τυφλώνοντας τον βασιλιά των Θρακών, Πολυμήστορα, ο οποίος είχε σκοτώσει τον γιο της, Πολύδωρο για να του πάρει το χρυσάφι του πατέρα του.

Τρωάδες
18 και 19 Αυγούστου

Μακράν το πιο αντιπολεμικό, και πιο σπαρακτικό, έργο του Ευριπίδη, διαδραματίζεται στο τέλος του Τρωικού Πολέμου κι έχει για πρωταγωνίστριες τις γυναίκες της Τροίας που θρηνούν για τα όσα συνέβησαν και μαθαίνουν τα ακόμα χειρότερα που τους περιμένουν: Η Εκάβη θα ακολουθήσει στην Ελλάδα τον Οδυσσέα, η κόρη της, Κασσάνδρα, θα γίνει παλλακίδα του Αγαμέμνονα –γνωρίζοντας, χάρη στις μαντικές της ικανότητες πως όταν φτάσουν στο Άργος η Κλυταιμνήστρα θα την σκοτώσει, κι αυτήν και αυτόν– η Ανδρομάχη, χήρα του Έκτορα, θα φύγει με τον γιο του Αχιλλέα και σαν να μην έφτανε η μικρότερη κόρη της Εκάβης, η Πολυξένη, έχει μόλις δολοφονηθεί ως θυσία στον τάφο του Αχιλλέα.

Και γίνεται χειρότερο: Το μωρό της Ανδρομάχης, ο Αστυάνακτας, εγγονός της Εκάβης, έχει επίσης καταδικαστεί σε θάνατο από τους Αχαιούς, οι οποίοι ώσπου να τελειώσει το έργο θα τον έχουν σκοτώσει ρίχνοντάς τον από τα τείχη της Τροίας. Η μάνα του δεν θα προλάβει καν να τον θάψει, καθώς τα πλοία φεύγουν, και ένας από τους Έλληνες, ο Ταλθύβιος, δίνει στην προτελευταία σκηνή του έργου το άψυχο σώμα του στην Εκάβη. Κι αν πρόσεξες ότι σε αυτή την παράγραφο δεν κάναμε κανένα αστειάκι, είναι επειδή δεν χωράει.

Οιδίπους Τύραννος
25 και 26 Αυγούστου

Το prequel του Οιδίπους Επί Κολωνώ, η πρώτη από τις τραγωδίες που διηγούνται το έπος της Θήβας (αυτό του Οιδίποδα και των παιδιών του, με τελευταία την Αντιγόνη) μας εξιστορεί με λεπτομέρειες ποιος ήταν ο Οιδίποδας και πώς ήρθε αντιμέτωπος με την τραγική του μοίρα: Πώς τον εγκατέλειψε βρέφος ο πατέρας του στο ποτάμι, επειδή ένας χρησμός του είχε πει πως ο Οιδίποδας όταν μεγαλώσει θα τον σκοτώσει. Πώς τον σκότωσε όντως, σε ένα σταυροδρόμι, χωρίς να έχει ιδέα ποιος ήταν. Πώς έλυσε το αίνιγμα της Σφήκας και έγινε βασιλιάς της Θήβας και παντρεύτηκε τη χήρα βασίλισσα Ιοκάστη, χωρίς να έχει ιδέα πως ήταν η μητέρα του. Και πώς έκανε μαζί της τέσσερα παιδιά. Όλα αυτά τα μαθαίνουμε σε flashback, από εξιστορήσεις που συμβαίνουν επί σκηνής, ενόσω ο Οιδίποδας είναι αμέριμνος βασιλιάς μέσα στο παλάτι. Την αποκάλυψη της ταυτότητάς του τη ζούμε μαζί του, σε πραγματικό χρόνο, και σε μία από τις συναρπαστικότερες στιγμές του αρχαίου δράματος.