Τι θα (πρωτο)δούμε το καλοκαίρι στην Επίδαυρο;

Οκτώ σούπερ ενδιαφέρουσες παραστάσεις, δύο κωμωδίες και έξι τραγωδίες, κάποιες εκ των οποίων βλέπουμε σπάνια έως και ποτέ στις θεατρικές σκηνές της χώρας, ανακοίνωσε για το καλοκαίρι του 2023 το Φεστιβάλ Επιδαύρου. Έλα να δυσκολευτούμε μαζί να διαλέξουμε.

7 & 8 Ioυλίου
ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ – ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΥ
Ιππόλυτος του Ευριπίδη

Η Kατερίνα Ευαγγελάτου, διακεκριμένη σκηνοθέτις και Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Φεστιβάλ, επανέρχεται στην Επίδαυρο με το Εθνικό Θέατρο μετά την Άλκηστη (2017) που δημιούργησε ιδιαίτερη αίσθηση.

Η Αφροδίτη στήνει ένα παιχνίδι εκδίκησης και παρακολουθεί με ηδονοβλεπτική ματιά πώς το ανθρώπινο είδος γίνεται άθυρμα των επιθυμιών της. Το μάτι της γίνεται μάτι μας και τα πρόσωπα απογυμνώνονται. Τα γυμνά σώματα μεταφέρουν την έκρηξη, τον πόθο, τη λαγνεία αλλά και την αγνότητα του γένους των ανθρώπων. Μια σκηνοθεσία που βουτάει στο άγριο σύμπαν του έργου του Ευριπίδη βλέποντάς το σαν έναν σύγχρονο εφιάλτη μέσα σε ένα ποιητικό σκηνικό, όπου τα πρόσωπα παλεύουν με τις αδυναμίες τους και ο έρωτας είναι τόσο παράφορος που δεν μπορεί παρά να είναι μοιραίος. Ένας δυνατός θίασος 24 ηθοποιών και τεσσάρων μουσικών θα βρίσκεται συνεχώς επί σκηνής.

Μετάφραση Κώστας Τοπούζης • Δραματουργική επεξεργασία – Διασκευή –Σκηνοθεσία Κατερίνα Ευαγγελάτου • Σκηνικά Εύα Μανιδάκη • Μουσική Αλέξανδρος Δράκος Κτιστάκης • Φωτισμοί Ελίζα Αλεξανδροπούλου • Χορογραφία Αλέξανδρος Σταυρόπουλος • Βίντεο Παντελής Μάκκας • Βοηθός σκηνοθέτιδας Γιώργος Μπραουδάκης • Βοηθός σκηνογράφος Κατερίνα Βλάχμπεη • Βοηθός φωτίστριας Λάμπρος Παπούλιας • Παίζουν (αλφαβητικά) Κόρα Καρβούνη, Αμαλία Νίνου, Δημήτρης Παπανικολάου, Μαρία Σκουλά, Έλενα Τοπαλίδου, Γιάννης Τσορτέκης, Ορέστης Χαλκιάς • Συμμετέχει 17 μελής Χορός (θ.α.) • Μουσικοί επί σκηνής Γιάννος Γιοβάνος, Ορέστης Ζαφειρίου, Γιάννης Παπαδόπουλος, Βαγγέλης Παρασκευαΐδης

14 & 15 Ioυλίου
ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ – ΛΕΝΑ ΚΙΤΣΟΠΟΥΛΟΥ
Σφήκες του Αριστοφάνη

Η αιρετική Λένα Κιτσοπούλου στην πρώτη της σκηνοθετική κάθοδο στην Επίδαυρο ανεβάζει μια διασκευή της δηκτικής κωμωδίας του Αριστοφάνη. Στους Σφήκες ο ποιητής σατιρίζει με ευφάνταστο τρόπο τη μανία των Αθηναίων να λύνουν δικαστικά τις διαφορές τους, αλλά και τις ρωγμές του δικαστικού συστήματος που επέτρεπε σε επιτήδειους να χειραγωγούν τη δικαιοσύνη προς όφελός τους. Εξήντα χρόνια μετά την παράσταση του Αλέξη Σολομού, το Εθνικό Θέατρο καλεί την ανατρεπτική δημιουργό να στρέψει τη ματιά της στα κρίσιμα ερωτήματα που θέτει το αριστοφανικό έργο, σαρκάζοντας τις σύγχρονες παθογένειες με τον δικό της ιδιαίτερο τρόπο.

Μετάφραση Στέλιος Χρονόπουλος • Δραματουργική επεξεργασία – Διασκευή – Σκηνοθεσία Λένα Κιτσοπούλου • Σκηνικά – Κοστούμια Μαγδαληνή Αυγερινού • Μουσική Νίκος Κυπουργός • Φωτισμοί Νίκος Βλασόπουλος • Βοηθός σκηνοθέτιδας Μαριλένα Μόσχου • Παίζουν (αλφαβητικά) Έμιλυ Κολιανδρή, Γιάννης Κότσιφας, Ιωάννα Μαυρέα, Πάνος Παπαδόπουλος, Κωνσταντίνος Πλεμμένος, Θοδωρής Σκυφτούλης
Η ολοκληρωμένη διανομή και οι υπόλοιποι συντελεστές θα ανακοινωθούν το προσεχές διάστημα.

21 & 22 Ioυλίου / ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΠΡΕΜΙΕΡΑ
FRANK CASTORF
Μήδεια
Βασισμένο στον Ευριπίδη

Στη συνέχεια του κύκλου των αναθέσεων αρχαίων έργων σε κορυφαίους ευρωπαίους σκηνοθέτες που ξεκίνησε το 2021 με την πρόσκληση του Τόμας Οστερμάιερ και συνεχίστηκε το 2022 με τις παγκόσμιες πρεμιέρες του Γιόχαν Σίμονς και του Ούλριχ Ράσε, το Φεστιβάλ καλεί φέτος για πρώτη φορά στην Επίδαυρο τον Φρανκ Κάστορφ να σκηνοθετήσει Μήδεια σε μια παράσταση που δίνει το διεθνές στίγμα του φετινού προγράμματος. Ο καινοτόμος

σκηνοθέτης, ιστορικός διευθυντής της βερολινέζικης Φολκσμπίνε, που σφράγισε από τη δεκαετία του 1990 το «γερμανικό στιλ», θα συνεργαστεί με σπουδαίους ηθοποιούς του θεάτρου μας παντρεύοντας τον αναρχικό τρόπο παιξίματος, τον αυτοσχεδιασμό και την υποκριτική ελευθερία με την σύγχρονη ελληνική σκηνή σε μια εκρηκτική σκηνοθετική πρόταση.

Στο Φεστιβάλ τον γνωρίσαμε το 2007 με το Nord (1960), πρώτο μέρος της Γερμανικής Τριλογίας του Σελίν. Επανήλθε επ’ αφορμής του μεγάλου αφιερώματος στη Φολκσμπίνε στην Πειραιώς 260 το 2017 με τον Παίκτη, που βασίστηκε στο έργο του Ντοστογέφσκι.
Ο Κάστορφ υπηρετεί ένα θέατρο ακραίο και ρηξικέλευθο με υλικά μια έντονα εικαστική γλώσσα και μια σύγχρονη υποκριτική υψηλής θερμοκρασίας. Συνηθίζει να συνθέτει διαφορετικά κείμενα ανεξαρτήτως εποχής με στόχο να αναδείξει τον στοχασμό και τη φιλοσοφική αντιπαράθεση στο υπόστρωμα της κάθε ιστορίας.

Σκηνοθεσία Frank Castorf • Σκηνικό Aleksandar Denic • Κοστούμια Adriana Braga-Peretzki • Μουσική William Minke • Φωτισμοί Lothar Baumgarte • Βίντεο Andreas Deinert • Διεύθυνση καλλιτεχνικής παραγωγής Sebastian Klink • Παίζουν (αλφαβητικά) Στεφανία Γουλιώτη, Σοφία Κόκκαλη, Μαρία Ναυπλιώτου, Αγγελική Παπούλια, Ευδοκία Ρουμελιώτη, Αινείας Τσαμάτης, Νικόλας Χανακούλας, Νίκος Ψαρράς

28 & 29 Ioυλίου
ΕΦΗ ΜΠΙΡΜΠΑ
Βατράχια του Αριστοφάνη
Μια κωμωδία με DNA τραγωδίας

Η Αθήνα διανύει μια βαθιά πολιτική και πνευματική κρίση, κρίση θεσμών και αξιών. Στην άνυδρη και δυσοίωνη πραγματικότητα της πόλης, ο Διόνυσος, πατέρας κι εμπνευστής του θεάτρου, ξεκινά το ταξίδι στον Κάτω Κόσμο για να φέρει πίσω τον σπόρο της αναγέννησης, την ποίηση, ώστε να σώσει τον κόσμο που καταρρέει. Με συνοδοιπόρους τον Ξανθία και τον θόρυβο των βατράχων, μέσα από αλλεπάλληλες κωμικές και παράδοξες συναντήσεις φτάνει στον Άδη για να αναστήσει τον Ποιητή. Εκείνον που μπορεί ν’ αναμετρηθεί με την επερχόμενη καταστροφή.

Από τις ρωγμές της ατόφιας κωμικότητας του έργου εκφύονται αδυναμίες ζώντων και τεθνεώτων και ανακινούνται τα δύσοσμα νερά της πραγματικότητας. Με όραμα τη μεγάλη ιδέα της σωτηρίας του κόσμου, η κάθοδος του Διονύσου στον Άδη γίνεται ταυτόχρονα κατάβαση στον ίδιο τον μηχανισμό του θεάτρου. Στα ίχνη του Διονύσου, η παράσταση ζητά να φτάσει με τη σειρά της στον πυρήνα της θεατρικής δημιουργίας με οδοδείκτη τον υπέροχο «αριστοφανικό εξπρεσιονισμό».

Μετάφραση Κωνσταντίνος Μπλάθρας • Σκηνοθεσία – Σκηνογραφία Έφη Μπίρμπα • Διασκευή Έφη Μπίρμπα, Άρης Σερβετάλης, Κωνσταντίνος Μπλάθρας • Μουσική Κωνσταντίνος Σκουρλής • Σχεδιασμός φωτισμών Γιώργος Καρβέλας • Κοστούμια Έφη Μπίρμπα • Παίζουν (αλφαβητικά) Μιχάλης Θεοφάνους, Αλεξάνδρα Καζάζου, Έκτορας Λιάτσος, Μαίρη Μηνά, Νάνσυ Μπούκλη, Ηλέκτρα Νικολούζου, Αργύρης Ξάφης, Κυριάκος Σαλής, Μιχάλης Σαράντης, Άρης Σερβετάλης • Συμπαραγωγή με το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

4 & 5 Αυγούστου
ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΚΕΥΑΣ
Οιδίπους επί Κολωνώ του Σοφοκλή

«Αγγελικό και μαύρο, φως,/ γέλιο των κυμάτων στις δημοσιές του πόντου,/ δακρυσμένο γέλιο,/ σε βλέπει ο γέροντας ικέτης/ πηγαίνοντας να δρασκελίσει τις αόρατες πλάκες/ καθρεφτισμένο στο αίμα του/ που γέννησε τον Ετεοκλή και τον Πολυνείκη». Το «αγγελικό και μαύρο φως», που «βλέπει» ο τυφλός Οιδίποδας, ο «γέροντας ικέτης», όπως γράφει στην «Κίχλη» ο Σεφέρης, είναι η συντριβή και η δικαίωσή του μαζί, το μετέωρο πέρασμά του στον άλλο τόπο, τις αόρατες πλάκες του άλσους των Ευμενίδων, που θα τον υποδεχτούν και θα τον καταπιούν.

Η παράσταση φέρνει στο προσκήνιο τη διφορούμενη εκκρεμότητα του τέλους ενός ήρωα σημαδεμένου από τη μοίρα. Πώς μπορεί να μεταφραστεί σκηνικά αυτή η ταλάντευση ανάμεσα στο δίκαιο και το άδικο, ανάμεσα στην αποδοχή της μοίρας και την άρνησή της; Ο λόγος του Σοφοκλή, ο λόγος στα χείλη των ηρώων του, του Οιδίποδα, της Αντιγόνης, της Ισμήνης, του Πολυνείκη, του Κρέοντα, δεν επιδέχεται κανέναν οριστικό διαχωρισμό του καλού απ’ το κακό, του ιερού απ’ το βλάσφημο. Αυτός ο λόγος, μέσα από τη μουσική των σωμάτων, γίνεται ένας τόπος αιώνιος, ο αιώνιος χρησμός. Αυτόν τον λόγο και τη βαθιά ποιητική, χρησμική του δύναμη, ζητά να απελευθερώσει η παράσταση του Γιώργου Σκεύα.

Μετάφραση Χρύσα Προκοπάκη, Θάνος Τσακνάκης • Σκηνοθεσία Γιώργος Σκεύας • Δραματουργική επεξεργασία Γιώργος Σκεύας, Χρύσα Προκοπάκη • Μουσική Σήμη Τσιλαλή • Φωτισμοί Λευτέρης Παυλόπουλος • Παίζουν (αλφαβητικά) Αλεξάνδρα Αϊδίνη, Δημήτρης Καταλειφός, Μάξιμος Μουμούρης, Αγγελική Παπαθεμελή • Συμπαραγωγή με το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Η ολοκληρωμένη διανομή και οι υπόλοιποι συντελεστές θα ανακοινωθούν το προσεχές διάστημα.

11 & 12 Αυγούστου
ΙΩ ΒΟΥΛΓΑΡΑΚΗ
Εκάβη του Ευριπίδη

Καθημερινά φτάνουν στις οθόνες μας εικόνες από πολέμους, εικόνες αφόρητης βίας και σπαραγμού από κάθε σημείο του κόσμου. Το παράλογο του πολέμου μοιάζει να αφορά μόνο αυτούς που το ζουν, για όλους τους άλλους περιορίζεται σε μια στεγνή, εικονική και ακίνδυνη πληροφορία. Θάβεται ανάμεσα σε πλήθος ειδήσεων, αποκόβεται από το βίωμα του πένθους. Εξοικειωνόμαστε έτσι με την εικόνα και την πληροφορία της βίας, εκπαιδευόμαστε στον θάνατο αλλά ξεμάθαμε να πενθούμε.

Η Εκάβη στην ομώνυμη τραγωδία του Ευριπίδη ξεκινά ως πρόσωπο από αυτό το σημείο, από αυτό που έχουμε ξεχάσει, τον δρόμο του θρήνου. Στο πρώτο μέρος του έργου το πένθος, προσωπικό αλλά και συλλογικό, μοιάζει να γεννά τη μεταφυσική του: ζωντανοί και νεκροί βρίσκονται σε διαρκή συνομιλία, ένα αγόρι άταφο ταράζει τον ύπνο της μάνας του, ένα κορίτσι στέκει στο όριο ζωής και θανάτου. Στην Εκάβη τα πάντα συμβαίνουν σε έναν μεταιχμιακό χρόνο, μετά το τέλος του πολέμου. Η βία όμως δεν έχει τελειώσει. Και εκεί ακριβώς, στον χρόνο της μετάβασης, η Εκάβη του πένθους γίνεται η Εκάβη της εκδίκησης, ανοίγοντας μια τολμηρή διαλεκτική με το σήμερα.

Ένας πολυμελής θίασος εξαιρετικών ηθοποιών και μουσικών και η νέα μετάφραση της Ελένης Βαροπούλου, που πραγματοποιήθηκε ειδικά για την παράσταση, είναι οι πυλώνες του εγχειρήματος.

Μετάφραση Ελένη Βαροπούλου • Σκηνοθεσία Ιώ Βουλγαράκη • Βοηθός σκηνοθέτιδας Μάγια Κυριαζή • Σκηνικά – Κοστούμια Μαγδαληνή Αυγερινού • Μουσική Νίκος Γαλενιανός • Κίνηση Χαρά Κότσαλη • Φωτισμοί Αλέκος Αναστασίου • Παίζουν (αλφαβητικά) Ιωσήφ Ιωσηφίδης, Μαρίνα Καλογήρου, Ελένη Κοκκίδου, Θανάσης Κουρλαμπάς, Ερρίκος Μηλιάρης, Ηλεάνα Μπάλλα, Άκης Σακελλαρίου, Αλέκος Συσσοβίτης • Χορός Ελισάβετ, Γιαννοπούλου, Μαρία Κωνσταντά, Ευσταθία Λαγιόκαπα, Χριστίνα Μαξούρη, Λυγερή Μητροπούλου, Ειρήνη Μπούνταλη, Χρύσα Τουμανίδου, Νιόβη Χαραλάμπους

18 & 19 Αυγούστου
ΚΡΑΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ – ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΟΥΓΑΡΗΣ
Τρωάδες του Ευριπίδη

Οι Τρωάδες, η μόνη σωζόμενη τραγωδία της ευριπίδειας τριλογίας για τον Τρωικό Πόλεμο, διδάχτηκε το 415 π.Χ. στα Μεγάλα Διονύσια. Το έργο γράφτηκε λίγο μετά την καταστροφή της Μήλου το 416 π.Χ., όταν οι Αθηναίοι, με απάνθρωπη βιαιότητα, σκότωσαν όλους τους ενήλικες άντρες της Μήλου και πούλησαν για δούλους τις γυναίκες και τα παιδιά.

Ο Ευριπίδης επιχειρεί να προειδοποιήσει για τις συνέπειες της ασυδοσίας των νικητών και να υπενθυμίσει τη σημασία του να παραμένει κανείς άνθρωπος, μακριά από την ψευδαίσθηση παντοδυναμίας που προκαλούν οι εφήμερες νίκες. Στις Τρωάδες ο ποιητής αναδεικνύει την ανθρώπινη διάσταση του εχθρού και, εστιάζοντας στο μεγαλείο των γυναικών της Τροίας, προβάλλει τη δύναμη εκείνη που κάνει τον άνθρωπο να επιμένει ακόμα και μετά την καταστροφή.

Ο σκηνοθέτης Χρήστος Σουγάρης, βραβευμένος από την Ένωση Ελλήνων Θεατρικών Κριτικών με το βραβείο «Νέου θεατρικού δημιουργού» για το 2018, υπεύθυνος καλλιτεχνικού προγραμματισμού του ΚΘΒΕ, μας παρουσιάζει φέτος μια ανατρεπτική ανάγνωση του αριστουργηματικού έργου του Ευριπίδη.

Μετάφραση Θεόδωρος Στεφανόπουλος • Σκηνοθεσία Χρήστος Σουγάρης • Μουσική σύνθεση – Ερμηνεία επί της ορχήστρας Στέφανος Κορκολής • Σκηνικά – Κοστούμια Ελένη Μανωλοπούλου • Σχεδιασμός φωτισμών Αλέκος Αναστασίου • Παίζουν (αλφαβητικά) Μαρία Διακοπαναγιώτου, Αντώνης Καφετζόπουλος, Αλέξανδρος Μπουρδούμης, Ρούλα Πατεράκη, Δημήτρης Πιατάς, Μαρίζα Τσάρη

Η ολοκληρωμένη διανομή και οι υπόλοιποι συντελεστές θα ανακοινωθούν το προσεχές διάστημα.

25 & 26 Αυγούστου
ΣΙΜΟΣ ΚΑΚΑΛΑΣ
Οιδίπους Τύραννος του Σοφοκλή

Ποτέ άλλοτε στην ιστορία της ανθρωπότητας δεν έχουμε «δει» τόσο μακριά μέσα στο σύμπαν και τόσο βαθιά μέσα στον άνθρωπο. Πολύ συχνά στο χείλος μιας καταστροφής διαπιστώνουμε ότι το κακό που πολεμάμε είμαστε οι ίδιοι. Το πρόσωπο του Οιδίποδα είναι η ίδια η ανθρωπότητα στον καθρέφτη. Έχοντας βρει τον υπαίτιο, βρίσκεται στο σημείο να πρέπει επιτακτικά να κάνει μια επιλογή έστω την τελευταία στιγμή, έστω έχοντας ήδη κάνει το μεγαλύτερο σφάλμα.
Σ’ αυτή την παράσταση, ιδωμένη ως τελετουργικό εξαγνισμού, μια ομάδα με μάσκες γερόντων αποτελεί τον χορό συστρέφεται, θρηνεί και αγωνιά. Μέσα από αυτόν τον χορό αποκαλύπτονται τα τραγικά πρόσωπα Οιδίποδας, Ιοκάστη, Τειρεσίας και Κρέοντας.

Μετάφραση Γιώργος Μπλάνας • Σκηνοθεσία Σίμος Κακάλας • Δραματουργική επεξεργασία Ελένη Τριανταφυλλοπούλου • Σκηνικά Γιάννης Κατρανίτσας • Κοστούμια Άγγελος Μέντης • Μουσική Φώτης Σιώτας • Κίνηση Σοφία Πάσχου • Φωτισμοί Αλέκος Γιάνναρος • Μάσκες Μάρθα Φωκά • Διεύθυνση παραγωγής Αναστασία Καβαλλάρη • Εκτέλεση παραγωγής Kart Productions – Μαρία Ξανθοπουλίδου • Παίζουν (αλφαβητικά) Γιώργος Αμούτζας, Σίμος Κακάλας, Χρήστος Μαλάκης, Άννα Μάσχα, Κωνσταντίνος Μωραΐτης, Γιάννης Νταλιάνης, Γιάννης Στάνκογλου και άλλοι 7 ηθοποιοί • Μουσικός επί σκηνής Φώτης Σιώτας • Παραγωγή Θεατρικά Δρώμενα Ίασμος • Επικοινωνία παράστασης Ανζελίκα Καψαμπέλη

Η ολοκληρωμένη διανομή και οι υπόλοιποι συντελεστές θα ανακοινωθούν το προσεχές διάστημα.

7 Ιουλίου – 26 Αυγούστου
Δημιουργική απασχόληση παιδιών στην Επίδαυρο

Το επιτυχημένο θεατροπαιδαγωγικό πρόγραμμα συνεχίζεται και φέτος, φέρνοντας κοντά στα παιδιά το υπέροχο και μυστηριώδες σύμπαν των αρχαίων μύθων. Ενώ οι μεγάλοι παρακολουθούν την παράσταση στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου απερίσπαστοι, τα παιδιά απασχολούνται δημιουργικά προσεγγίζοντας το περιεχόμενο του ίδιου έργου. Το πρόγραμμα συντονίζει η θεατρολόγος Έλλη Γαβριήλ, σε συνεργασία με ομάδα έμπειρων θεατροπαιδαγωγών και δασκάλων μουσικοκινητικής και αισθητικής αγωγής.

Κάθε Παρασκευή και Σάββατο
κατά τη διάρκεια των παραστάσεων στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου
Για παιδιά 5 - 12 ετών