Αν από κάποιες πόλεις, μπορείς να πάρεις το ”μεδούλι” τους επισκεπτόμενος μια ή δύο ”καυτές” περιοχές τους, η Λισσαβόνα σίγουρα δεν προσφέρεται για τέτοιου είδους τουρισμό.
Η ουσία της Λισσαβόνας για τον περιηγητή βρίσκεται στις βόλτες. Και αν θέλετε να έχετε μια καλή γεύση από την πόλη, θα πρέπει να κάνετε αρκετές. Περιδιαβείτε οποιοδήποτε σημείο της, θαυμάστε τις υπέροχες ψηφιδωτές προσόψεις των κτιρίων και περπατήστε στα υπέροχα ψηφιδωτά πεζοδρόμια, τους λιθόστρωτους δρόμους και τους γραφικούς λόφους.
Στους περισσότερους από τους τελευταίους θα σας οδηγήσουν τα καταπληκτικά κίτρινα τραμ- σήμα κατατεθέν της πόλης, τα οποία πέρα του ότι θα σας χαρίσουν την πεπαλαιωμένη αισθητική τους, θα σας γλιτώσουν από αρκετές ανηφόρες- τον ”εχθρό” του περιπατητή της Λισσαβόνας. Αρκετά καλό είναι το δίκτυο των λεωφορείων, αλλά η αξιοπιστία του, θα σας θυμίσει την πατρίδα μας.
Το μετρό δεν είναι ιδιαίτερα χρήσιμο, καθώς καλύπτει σχετικά μικρή έκταση της πόλης και δεν μπορείς να το χρησιμοποιήσεις για να φτάσεις στη νοτιοδυτική πλευρά, ενώ τα ταξί είναι λίγο ακριβότερα από τα ελληνικά με τη ”σημαία” στα 2,5 ευρώ.
Ξεκινήστε τις περιηγήσεις σας από το κέντρο της Λισσαβόνας και την περιώνυμη περιοχή του Bairro Alto. Πρόκειται για δαιδαλώδη και λιθόστρωτα σοκάκια που φιλοξένησαν στο παρελθόν την αφρόκρεμα της πορτογαλικής διανόησης. Εκεί θα βρείτε καταστήματα για περισσότερο ”εναλλακτικά” ψώνια, αλλά και διάσπαρτα καλόγουστα μπαράκια, εστιατόρια και καφέ.
Στο 120 της Rua Garett, στο κέντρο του Bairo Alto βρίσκεται το θρυλικό Café a Brasileira. Στις έξω καρέκλες θα δείτε το άγαλμα του πορτογάλου πεζογράφου και ποιητή Φερνάντο Πεσόα να παίρνει πρόγευμα. Όχι τυχαία. Εκεί ήταν το αγαπημένο του μέρος.
Σταματήστε για λίγο τα ψώνια και επισκεφθείτε την ίδια περιοχή το Herois στην Calcada do Sacramento για ένα σύντομο γευστικό γεύμα που θα σας κοστίσει περίπου 20 ευρώ το άτομο. Αν επισκεφτείτε για ένα ποτό (νωρίς) το Pavilhao Chines (Rua Dom Petro, 89) με τα υπέροχα κοκτέηλς πηγαίνετε κατευθείαν στο πίσω μπαρ. Εκεί θα βρείτε τους ντόπιους που προσπαθούν να αποφύγουν τους … τουρίστες.
Αν νιώθετε έτοιμοι για ”γκλαμ νύχτες”, εμπιστευθείτε την after διασκέδασή σας στο mainstream club Lux. Στην άκρη της πόλης και δίπλα στη θάλασσα, τα δύο του stages συγκεντρώνουν όλες τις ηλικίες, ενώ η εσωτερική του διακόσμηση υπόσχεται σχετική ιδιωτικότητα σε όποιον το επιθυμεί, αλλά και πολύβουες χορευτικές συναθροίσεις. Αυτή τουλάχιστον την εποχή είναι το ”must” της νυχτερινής Λισσαβόνας.
Στη Rua Agusta θα συναντήσετε τον ψηλό μεταλλικό πύργο που ορθώνεται σαν αρχιτεκτονική παραφωνία ανάμεσα στα παρακείμενα κτίρια. Κατασκευασμένος από τον ίδιο άνθρωπο που κατασκεύασε τον πύργο του Άιφελ, ο πύργος της Santa Justa προσφέρει μοναδική θέα σε όλο το κέντρο της πόλης- τουλάχιστον έως εκεί που αρχίζει ο κοντινότερος λόφος- και λόγω της κλίσης, σας γλιτώνει από δρόμο αν θελήσετε να βγείτε στο Bairro Alto. Μη διστάσετε να πάρετε τον παμπάλαιο ανελκυστήρα και έναντι 1,5 ευρώ, να φτάσετε σχεδόν στην κορυφή του, όπου μπορείτε να πιείτε έναν χαλαρό καφέ ή μια μπύρα και να απολαύσετε τα ζωντανά μουσικά happenings που διαδραματίζονται εκεί.
Η περιοχή του Belem στη νότια πλευρά της πόλης θεωρείται από μόνη της ένα από τα βασικά αξιοθέατα της Λισσαβόνας. Ομολογώ ότι δεν ενθουσιάστηκα, αλλά αυτός δεν είναι λόγος για να μην περάσει κανείς ένα πρωινό βολτάροντας στα παραθαλάσσια δρομάκια. Εξάλλου η περιοχή φιλοξενεί πολύ ενδιαφέροντας μνημεία, όπως το ιστορικού ενδιαφέροντος Μοναστήρι των Ιερωνύμων στην Placa do Imperio που κατασκευάστηκε από τον αυτοκράτορα Manuel για την επιστροφή του Βάσκο Ντα Γκάμα.
Πιο ενδιαφέρουσα διαδρομή είναι αυτή που περνά από την Alfama. Πιο ανατολικά από το Belem, επίσης στην πλευρά της όχθης που βλέπει τον Τάγο, η ισλαμική συνοικία έχει παραμείνει σχεδόν αναλλοίωτη από την εποχή που οι ισλαμιστές κατείχαν την πόλη. Στενά σοκάκια, αραβικά μαγαζιά και αισθητά χαμηλότερο οικονομικό επίπεδο χαρακτηρίζουν τη συνοικία αυτή που με την παρουσία της και μόνο αποδεικνύει ότι το ένα πόδι της Λισσαβόνας κάποτε πατούσε στην Ανατολή.
Μια και θα βρίσκεστε στην περιοχή, αξίζει μια βόλτα στο κάστρο του Αγίου Γεωργίου που δεσπόζει πάνω από το κέντρο της πόλης.
Όπως είπαμε, η πόλη ενσωμάτωσε στο παρελθόν επτά λόφους κάθε ένας από τους οποίους αντιστοιχεί σε έναν υπέροχο, αν και ανηφορικό περίπατο. Στην κορυφή κάθε λόφου υπάρχουν τα ”παρατηρητήρια” ή όπως τα λένε οι ντόπιοι, τα ”Miradouros”. Εκεί μπορείτε να καθίσετε να απολαύσετε τον καφέ σας έχοντας σε κάθε ένα διαφορετική θέα. Σίγουρα δεν θα σας απογοητεύσει μια επίσκεψη στο Miradouro de Santa Catalina από όπου μπορείτε να απλώσετε το βλέμμα σας στην πιο ”ζωντανή” γειτονιά της πόλης ή αυτό που βρίσκεται πάνω από την αραβική Alfama (das Portas do Sol).
Απαραίτητη κρίνεται και μια βόλτα στο πλωτό Aquarium της πόλης, όπου φιλοξενούνται είδη θαλάσσιας ζωής από όλο τον Ατλαντικό.
Τα Fados
Για τα fados είχα μάλλον κακή άποψη που πήγαζε κατ΄ αρχάς από την έσχατη (;) μανία των Ελλήνων με οτιδήποτε έθνικ και εν συνεχεία με τη δική μου αντιδραστικότητα.
Κάποιες βραδιές στη Λισσαβόνα με έφεραν στο… άλλο στρατόπεδο. Η πρώτη μου εντύπωση όταν μπήκα στα μαγαζιά που φιλοξενούν το αυθεντικότερο πολιτιστικό προϊόν της Πορτογαλίας ήταν ότι κατά λάθος μπήκα σε ελληνικό κουτούκι. Χαμηλά φώτα, τραπέζια με παρέες, μουσική από κιθάρες, μεζέδες και κρασιά.
Με μια δεύτερη ματιά είδα ότι υπάρχει μια σημαντική διαφορά: Εκει όταν τραγουδούν τα fados, δεν ακούγεται κιχ. Ίσως για το λόγο αυτό, κάθε τρία περίπου τραγούδια η ορχήστρα και οι επιβλητικοί ερμηνευτές σταματούν, τα φώτα δυναμώνουν και ως δια μαγείας η ”ταβέρνα” αποκτά τον κανονικό της ρυθμό με γέλια, ήχους από μαχαιροπίρουνα και έντονες ομιλίες.
Είναι μύθος ότι τα fados είναι αποκλειστικά θλιβερά τραγούδια, αν και οι μαυροντυμένες ξερακιανές φιγούρες που τα ερμηνεύουν σε προδιαθέτουν ακριβώς για αυτό.
Στα περισσότερα από τα μαγαζιά αυτά, υπάρχει ελάχιστη κατανάλωση που φτάνει περίπου στα 18 με 20 ευρώ το άτομο. Αυτά τουλάχιστον συμβαίνουν στην περιοχή του Bairro Alto- που στα στενά του σοκάκια φιλοξενεί ουκ ολίγες από αυτές τις μουσικές ”τρύπες”.
Δυστυχώς, μόλις την τελευταία ημέρα παραμονής μου έπιασα κουβέντα με παλιό ντόπιο λάτρη των fados που μου αποκάλυψε πως τα μη τουριστικά μαγαζιά με fados βρίσκονται στην Alfama και όχι στο Bairro Alto, όπου εγώ παρεπιδημούσα. ”Εκεί”, μου είπε, ”πηγαίνουν σχεδόν μόνο τουρίστες ή πιτσιρικάδες”. Με την επιφύλαξη της μη προσωπική εμπειρίας, προτιμώ να σας μεταφέρω τη δική του πρόταση, παρά τα δικά μου… αμφισβητούμενα ευρήματα.
Έτσι, στο 1 της Beco do Espirito Santo, στην Alfama, βρίσκεται το Parreirinha de Alfama που συχνά προσελκύει σημαντικά ονόματα της σημερινής σκηνής των fados, ενώ στο 92 της Rua de Sγo Joγo, της ίδιας περιοχής, θα βρείτε το Clube de Fado.
Τα Μουσεία
Τα μουσεία δεν είναι το δυνατό σημείο της Λισσαβόνας, αλλά τα περισσότερα από αυτά- λόγω της εξειδίκευσής τους- θα σας επιτρέψουν να περάσετε αρκετές ευχάριστες ώρες. Όπως και να έχει, μην παραλείψετε το αρχαιολογικό μουσείο και το μουσείου του design.
Συνοπτικά:
* Το Museu da Cidade (μουσείο της πόλης), μια αναδρομή στην ιστορία της Λισσαβόνας από την αρχαιότητα μέχρι το 1910.
* Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και το Μουσείο Design στο πολιτιστικό κέντρο Belem
* Το κάστρο Santo Jorge, στην κορυφή του ομώνυμου λόφου, με τη μαγευτική θέα ολόκληρης της πόλης.
* Το αρχαιολογικό μουσείο του Carmo, με την εκτενέστατη συλλογή κεραμικών, νομισμάτων και άλλων αρχαιολογικών ευρημάτων της προϊστορικής, ρωμαϊκής και μεσαιωνικής περιόδου.
* Το Κέντρο Μοντέρνας Τέχνης, με την πλούσια συλλογή σύγχρονων έργων Πορτογάλων καλλιτεχνών, από τις αρχές του 20ου αιώνα μέχρι σήμερα
* Το Ναυτικό Μουσείο, ένα από τα σημαντικότερα της Ευρώπης, με μοντέλα πλοίων από τον 15ο αιώνα και άλλα ναυτικά ντοκουμέντα.
Ψώνια
Η Λισσαβόνα είναι η πιο φτηνή πρωτεύουσα του άλλοτε λεγόμενου ”δυτικού κόσμου”. Το ίδιο ισχύει και στα ψώνια. Στην κεντρική Rua Agusta και στους πέριξ αυτήν δρόμους μπορείτε να βρείτε ακριβές και λιγότερο ακριβές επώνυμες μάρκες περίπου 15- 20% φθηνότερα από ότι εδώ.
Οι θιασώτες του εναλλακτικού shopping θα πρέπει να καταφύγουν στο Bairro Alto ή σε κάποια αγορά, όπως η Campo de Ourique Mercado ή η Feira de Ladra. Σε όσους ενδιαφέρονται για αντίκες, να πούμε ότι η Λισσαβόνα έχει αρκετές ”ευκαιρίες” και να συστήσουμε το Antiqualia στο 76 της οδού Luis de Camoes.
