Γιατί παχαίνω ενώ δεν τρώω πολύ;
Με την πάροδο τον χρόνων, τα ποσοστά παχυσαρκίας ανά τον κόσμο αυξάνονται δραματικά. Γιατί συμβαίνει αυτό; Έξι επιστημονικές απαντήσεις για το περιττό βάρος.
του Νικόλα Γεωργιακώδη
Γιατί παχαίνω; Γιατί τρως πολύ και δεν καις. Μπακαλίστικη απάντηση, αλλά σε γενικές γραμμές ορθή. Αν καταναλώσουμε περισσότερες θερμίδες από αυτές που «καίμε» κατά τη διάρκεια της ημέρας, η αύξηση του βάρους είναι προ των πυλών.
Πέρα όμως από αυτόν τον βασικό διατροφικό κανόνα, τι έχει κάνει την ανθρωπότητα πιο υπέρβαρη – και κατ’ επέκταση πιο ασθενική – από ποτέ; Γιατί όσο περνούν τα χρόνια οι άνθρωποι παχαίνουν με ολοένα και αυξανόμενο ρυθμό;
Πρόσφατα η έγκριτη ιστοσελίδα Authority nutrition, αναφέρθηκε σε κάποιους από τους λόγους για τους οποίους παίρνουμε βάρος. Και οι απαντήσεις στην ερώτηση «Γιατί παχαίνουμε;» παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον.
Τρώμε περισσότερη «σαβούρα»
Σε σχέση με παλαιότερα χρόνια, ο κόσμος καταναλώνει περισσότερες θερμίδες με την πλειοψηφία αυτών να προέρχεται από επεξεργασμένες τροφές. Έρευνες που έγιναν στην Αμερική, δείχνουν ότι στις αρχές του 21ου αιώνα ο κόσμος έτρωγε κατά κύριο λόγο απλά, σπιτικά γεύματα. Από το 2009 και μετά τα μισά γεύματα από αυτά που κατανάλωναν ήταν από fast food ή από άλλες τροφές εκτός σπιτιού.
Η κατανάλωση ζάχαρης έχει αυξηθεί
Η επιπρόσθετη ζάχαρη ενδεχομένως είναι το χειρότερο συστατικό στη σύγχρονη διατροφή. Δεκάδες μελέτες έχουν δείξει ότι οι μεγάλες ποσότητες επιπρόσθετης ζάχαρης μπορούν να έχουν άσχημες επιπτώσεις στον μεταβολισμό, οδηγώντας σε ανοχή στην ινσουλίνη, αύξηση του λίπους στην περιοχή της κοιλιάς και άυξηση στον αριθμό των τριγλυκεριδίων. Παράλληλα, αρκετές μελέτες όπως αυτή δείχνουν ότι οι άνθρωποι που καταναλώνουν σε καθημερινή βάση μεγάλες ποσότητες ζάχαρης έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο στο να εμφανίσουν διαβήτη τύπου ΙΙ και έμφραγμα.
Παίρνουμε κιλά στις διακοπές και τα κρατάμε
Η αύξηση του βάρους δεν προκαλείται εν μία νυκτί. Συμβαίνει αργά, με την πάροδο των χρόνων και των δεκαετιών. Όπως προκύπτει από το παρακάτω γράφημα, το σωματικό βάρος των ανθρώπων αυξάνεται κατακόρυφα την περίοδο των γιορτών/διακοπών, περίοδος κατά την οποία τείνουμε να υποκύπτουμε σε κάθε λογής διατροφικές ατασθαλίες. Μέχρι εδώ όλα καλά – αν χάναμε τα κιλά αυτά με το που επανερχόμασταν σε κανονικούς ρυθμούς. Όμως αυτό αρκετές φορές δε συμβαίνει, γεγονός που οδηγεί στην μόνιμη αύξηση του βάρους όπως φαίνεται εδώ.
Το φαγητό είναι πολύ πιο φθηνό
Οι χαμηλές τιμές του φαγητού είναι ακόμα ένας παράγοντας ο οποίος ενδεχομένως μας κάνει να τρώμε περισσότερο. Όπως φαίνεται σε αυτό εδώ το γράφημα, οι τιμές των προϊόντων παγκοσμίως έχουν μειωθεί κατά 25% τα τελευταία 80χρόνια. Σίγουρα αυτό είναι μια θετική εξέλιξη, όμως αναλογιστείτε ότι το πραγματικό φαγητό δεν είναι φθηνότερο. Το επεξεργασμένο είναι. Οι καλές τροφές είναι για την ακρίβεια τόσο ακριβές που ο μέσος καταναλωτής δεν μπορεί να τις αγοράσει, με αποτέλεσμα να καταφεύγει στις φθηνότερες και πιο ανθυγιεινές εναλλακτικές.
Δεν καίμε τόσες θερμίδες όσο δουλεύουμε
Αρκετός κόσμος αποδίδει την παχυσαρκία στη μείωση της φυσικής δραστηριότητας και στο γεγονός ότι «καίμε» λιγότερες θερμίδες από αυτές που καταναλώνουμε. Αν και η καθημερινή φυσική δραστηριότητα έχει αυξηθεί με τα χρόνια, εξίσου έχουν αυξηθεί και οι δουλειές οι οποίες είναι κατά κύριο λόγο «καθιστικές». Όπως φαίνεται σε αυτό το γράφημα ο μέσος άνθρωπος «καίει» 100 θερμίδες λιγότερες ανά ημέρα στη δουλειά του συγκριτικά με παλαιότερα, κάτι το οποίο συνεισφέρει στην αύξηση του βάρους.
Κοιμόμαστε λιγότερο
Όπως έχουμε αναφέρει και σε παλαιότερα άρθρα, ο ύπνος πέρα από τα δεκάδες οφέλη που έχει στην υγεία βοηθά σημαντικά στη διατήρηση ενός υγιούς βάρους, κάτι που τείνουμε αρκετές φορές να ξεχνάμε. Η κακή ποιότητα ύπνου έχει αρνητικές επιπτώσεις σε μια σειρά ορμονών οι οποίες συνδέονται με την αύξηση του βάρους και μπορούν να αυξήσουν την όρεξη και τις… λιγούρες. Τις τελευταίες δεκαετίες, η μέση διάρκεια ύπνου μειώθηκε κατά 1-2 ώρες ανά νύχτα. Οι λόγοι για αυτό είναι αρκετοί, με τον αυξημένο τεχνητό φωτισμό και τις ηλεκτρονικές συσκευές να αποτελούν τους κατ’ εξοχήν υπαίτιους.
Γιατί παχαίνω; Γιατί τρως πολύ και δεν καις. Μπακαλίστικη απάντηση, αλλά σε γενικές γραμμές ορθή. Αν καταναλώσουμε περισσότερες θερμίδες από αυτές που «καίμε» κατά τη διάρκεια της ημέρας, η αύξηση του βάρους είναι προ των πυλών.
Πέρα όμως από αυτόν τον βασικό διατροφικό κανόνα, τι έχει κάνει την ανθρωπότητα πιο υπέρβαρη – και κατ’ επέκταση πιο ασθενική – από ποτέ; Γιατί όσο περνούν τα χρόνια οι άνθρωποι παχαίνουν με ολοένα και αυξανόμενο ρυθμό;
Πρόσφατα η έγκριτη ιστοσελίδα Authority nutrition, αναφέρθηκε σε κάποιους από τους λόγους για τους οποίους παίρνουμε βάρος. Και οι απαντήσεις στην ερώτηση «Γιατί παχαίνουμε;» παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον.
Τρώμε περισσότερη «σαβούρα»
Σε σχέση με παλαιότερα χρόνια, ο κόσμος καταναλώνει περισσότερες θερμίδες με την πλειοψηφία αυτών να προέρχεται από επεξεργασμένες τροφές. Έρευνες που έγιναν στην Αμερική, δείχνουν ότι στις αρχές του 21ου αιώνα ο κόσμος έτρωγε κατά κύριο λόγο απλά, σπιτικά γεύματα. Από το 2009 και μετά τα μισά γεύματα από αυτά που κατανάλωναν ήταν από fast food ή από άλλες τροφές εκτός σπιτιού.
Η κατανάλωση ζάχαρης έχει αυξηθεί
Η επιπρόσθετη ζάχαρη ενδεχομένως είναι το χειρότερο συστατικό στη σύγχρονη διατροφή. Δεκάδες μελέτες έχουν δείξει ότι οι μεγάλες ποσότητες επιπρόσθετης ζάχαρης μπορούν να έχουν άσχημες επιπτώσεις στον μεταβολισμό, οδηγώντας σε ανοχή στην ινσουλίνη, αύξηση του λίπους στην περιοχή της κοιλιάς και άυξηση στον αριθμό των τριγλυκεριδίων. Παράλληλα, αρκετές μελέτες όπως αυτή δείχνουν ότι οι άνθρωποι που καταναλώνουν σε καθημερινή βάση μεγάλες ποσότητες ζάχαρης έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο στο να εμφανίσουν διαβήτη τύπου ΙΙ και έμφραγμα.
Παίρνουμε κιλά στις διακοπές και τα κρατάμε
Η αύξηση του βάρους δεν προκαλείται εν μία νυκτί. Συμβαίνει αργά, με την πάροδο των χρόνων και των δεκαετιών. Όπως προκύπτει από το παρακάτω γράφημα, το σωματικό βάρος των ανθρώπων αυξάνεται κατακόρυφα την περίοδο των γιορτών/διακοπών, περίοδος κατά την οποία τείνουμε να υποκύπτουμε σε κάθε λογής διατροφικές ατασθαλίες. Μέχρι εδώ όλα καλά – αν χάναμε τα κιλά αυτά με το που επανερχόμασταν σε κανονικούς ρυθμούς. Όμως αυτό αρκετές φορές δε συμβαίνει, γεγονός που οδηγεί στην μόνιμη αύξηση του βάρους όπως φαίνεται εδώ.
Το φαγητό είναι πολύ πιο φθηνό
Οι χαμηλές τιμές του φαγητού είναι ακόμα ένας παράγοντας ο οποίος ενδεχομένως μας κάνει να τρώμε περισσότερο. Όπως φαίνεται σε αυτό εδώ το γράφημα, οι τιμές των προϊόντων παγκοσμίως έχουν μειωθεί κατά 25% τα τελευταία 80χρόνια. Σίγουρα αυτό είναι μια θετική εξέλιξη, όμως αναλογιστείτε ότι το πραγματικό φαγητό δεν είναι φθηνότερο. Το επεξεργασμένο είναι. Οι καλές τροφές είναι για την ακρίβεια τόσο ακριβές που ο μέσος καταναλωτής δεν μπορεί να τις αγοράσει, με αποτέλεσμα να καταφεύγει στις φθηνότερες και πιο ανθυγιεινές εναλλακτικές.
Δεν καίμε τόσες θερμίδες όσο δουλεύουμε
Αρκετός κόσμος αποδίδει την παχυσαρκία στη μείωση της φυσικής δραστηριότητας και στο γεγονός ότι «καίμε» λιγότερες θερμίδες από αυτές που καταναλώνουμε. Αν και η καθημερινή φυσική δραστηριότητα έχει αυξηθεί με τα χρόνια, εξίσου έχουν αυξηθεί και οι δουλειές οι οποίες είναι κατά κύριο λόγο «καθιστικές». Όπως φαίνεται σε αυτό το γράφημα ο μέσος άνθρωπος «καίει» 100 θερμίδες λιγότερες ανά ημέρα στη δουλειά του συγκριτικά με παλαιότερα, κάτι το οποίο συνεισφέρει στην αύξηση του βάρους.
Κοιμόμαστε λιγότερο
Όπως έχουμε αναφέρει και σε παλαιότερα άρθρα, ο ύπνος πέρα από τα δεκάδες οφέλη που έχει στην υγεία βοηθά σημαντικά στη διατήρηση ενός υγιούς βάρους, κάτι που τείνουμε αρκετές φορές να ξεχνάμε. Η κακή ποιότητα ύπνου έχει αρνητικές επιπτώσεις σε μια σειρά ορμονών οι οποίες συνδέονται με την αύξηση του βάρους και μπορούν να αυξήσουν την όρεξη και τις… λιγούρες. Τις τελευταίες δεκαετίες, η μέση διάρκεια ύπνου μειώθηκε κατά 1-2 ώρες ανά νύχτα. Οι λόγοι για αυτό είναι αρκετοί, με τον αυξημένο τεχνητό φωτισμό και τις ηλεκτρονικές συσκευές να αποτελούν τους κατ’ εξοχήν υπαίτιους.
