Καλοκαιρινή δίαιτα: Κίνδυνοι και tips για αποτέλεσμα
Το καλοκαίρι αχνοφαίνεται στον ορίζοντα, όμως τα περιττά κιλά επιμένουν. Διατροφικές συμβουλές από τους ειδικούς για υγιή μείωση του λίπους.
Παλαιότερο των 360 ημερών
του Νικόλα Γεωργιακώδη
Διανύοντας την προ-καλοκαιρινή περίοδο, παρατηρούμε σιγά σιγά να βγαίνουν από το… καβούκι τους όλα εκείνα τα διατροφικά «έθιμα» τα οποία, σε πείσμα οποιασδήποτε επιστημονικής λογικής, αποκτούν ολοένα και περισσότερους πιστούς. Συμπληρώματα διατροφής (βλ. Λιποδιαλύτες) και δίαιτες αστραπή (βλ. Δίαιτα Άτκινς, Δίαιτα Orac, Δίαιτα South Beach, Δίαιτα Ducan, Δίαιτα 17 ημερών) υπόσχονται γρήγορα και εντυπωσιακά αποτελέσματα.
Αποδομώντας τις «διάσημες» δίαιτες
«Το κοινό χαρακτηριστικό όλων αυτών των fad diets, δηλαδή των ανορθόδοξων διαιτών, είναι η γρήγορη απώλεια κιλών. Η απώλεια αυτή όμως είναι πάντα ταυτόσημη με την απώλεια υγρών και γλυκογόνου και όχι με την απώλεια λίπους. Επίσης, στις περισσότερες από αυτές η ημερήσια κατανάλωση των υδατανθράκων είναι εξαιρετικά χαμηλή, κάτι που ‘πιέζει’ το σώμα να χρησιμοποιεί ως κύρια πηγή ενέργειας τα λιπαρά και μπορεί να προκαλέσει μια κατάσταση στο σώμα μας, η οποία ονομάζεται κέτωση», εξηγεί ο κ. Βασίλης Παπαμίκος, Νοσοκομειακός Διατροφολόγος.
«Η κέτωση χαρακτηρίζεται από υψηλή συγκέντρωση κετονοσωμάτων στο αίμα, τα οποία είναι τοξικά για τον οργανισμό και μπορούν να προκαλέσουν βλάβες σε νεύρα ή ακόμα και ουρική αρθρίτιδα. Ένας ενήλικας χρειάζεται μίνιμουμ 130 γραμμάρια υδατανθράκων σε ημερήσια βάση για να λειτουργήσουν σωστά όλες οι σωματικές ‘εργασίες’, συμπεριλαμβανομένης και αυτή του εγκεφάλου», προσθέτει ο ίδιος για την υπερβολικά χαμηλή ποσότητα υδατανθράκων, η οποία αποτελεί κοινό σημείο σε δίαιτες όπως η Άτκινς, η South Beach και η Ντουκάν.
Όσον αφορά την δίαιτα Άτκινς σχολιάζει: «Μεταξύ αυτών που ισχυρίζεται περνάει εμμέσως το μήνυμα ότι τα φυσικά λιπαρά, συμπεριλαμβανομένων των τρανς και των κορεσμένων, είναι καλά για την υγεία και μπορούμε να τα καταναλώνουμε άφοβα. Αυτά τα λιπαρά όμως, είναι υπεύθυνα για καρδιαγγειακές νόσους». Επίσης, για την ιδιαιτέρως διαδεδομένη τον τελευταίο καιρό πρωτεϊνική διαίτα Ντουκάν, σημειώνει: "Στην πρώτη φάση της διαίτας απαγορεύονται ολόκληρες ομάδες χρήσιμων τροφίμων όπως τα φρούτα, τα λαχανικά και οι αμυλώδεις υδατάνθρακες, ενώ στην δεύτερη φάση οι απεριοόριστες ποσότητες λαχανικών μπορούν να οδηγήσουν σε επικίνδυνες διατροφικές επιλογές. Η λέξη "απεριόριστες", δρα πάντα αποπροσανατολιστικά προς τους καταναλωτές οι οποίοι μόνο και μόνο εξαιτίας του γενικότερα στερητικού χαρατήρα του διατροφικού πλάνου θα αξιοοποιήσουν στο μέγιστο βαθμό τη συγκεκριμένη οδηγία προκειμένουν να εκτονωθούν ψυχολογικά".
Για την Δίαιτα των 17 ημερών, ο κ. Παπαμίκος στέκεται στις λίστες της με τροφές που επιτρέπονται και τροφές που απαγορεύονται. «Από την στιγμή που η επιστήμη της διατροφής ορίζει ότι πρέπει να τρώμε από όλες της κατηγορίες τροφίμων, το να βγαίνει ένα διατροφικό πλάνο και να παρουσιάζει το τι επιτρέπεται και τι όχι έρχεται σε αντίθεση με τις βασικές αρχές της διατροφής. Επίσης, η εν λόγω δίαιτα αναφέρει ότι δεν υπάρχει περιορισμός στην κατανάλωση πουλερικών η ψαριού. Ένα τέτοιο διατροφικό πλάνο αγνοεί εντελώς τους βασικούς νόμους της θερμοδυναμικής, ότι δηλαδή όλα τα τρόφιμα έχουν θερμίδες και ανάλογα με τις ανάγκες μας θα πρέπει να εκτιμούμε και να αξιολογούμε τι και πόσο τρώμε. Καμία διατροφική οδηγία δεν λέει ‘φάτε απεριόριστα από μια κατηγορία τροφίμων’», λέει χαρακτηριστικά.
Τέλος, για την Αντιοξειδωτική Δίαιτα Όρακ, μια δίαιτα η οποία βασίζεται στον Δείκτη Όρακ για να αξιολογήσει και να ενσωματώσει τροφές στην καθημερινή διατροφή με βάση την αντιοξειδωτική τους δράση, αναφέρει: «Στην βάση δεδομένων των αμερικάνικων τροφίμων αφαιρέθηκε πρόσφατα η βάση δεδομένων των τιμών Όρακ, οι οποίες έδειχναν την αντιοξειδωτική ικανότητα των τροφίμων τα οποία περιλαμβάνονται στην δίαιτα αυτή. Ο λόγος ήταν ότι οι τιμές αυτές δεν έχουν καμία σχέση με την δράση συγκεκριμένων βιοενεργών συστατικών όπως είναι οι πολυφαινόλες. Επομένως, καταρρίπτεται όλο το θεωρητικό υπόβαθρο αυτής της δίαιτας και αποδεικνύεται για ακόμα μια φορά ότι οι εταιρείες έχουν την τάση να μεγεθύνουν ορισμένες έννοιες, ελπίζοντας ότι μέσα από αυτή την μεγέθυνση θα ανακαλύψουν μια καινούργια δράση των τροφίμων την οποία μέχρι πρότινος αγνοούσαν και θα προσελκύσουν κόσμο οποίος αναζητά τον ‘καινούργιο’ και ‘εύκολο’ τρόπο».
Καλοκαιρινή δίαιτα ή διατροφή;
«Ίσως λοιπόν, θα πρέπει να ξεχάσουμε την λέξη δίαιτα και να μιλήσουμε για μια καλύτερη θρεπτικά και πλούσια διατροφή εν όψει καλοκαιριού», καταλήγει ο κ. Παπαμίκος και δίνει τις απαραίτητες κατευθυντήριες γραμμές για να μπούμε σωστά και στο μονοπάτι της υγιούς απώλειας βάρους. Και λέγοντας υγιούς, εννοούμε περίπου μισό κιλό ανά εβδομάδα:
* Προσοχή στην συχνότητα των γευμάτων. Ο κανόνας των πέντε γευμάτων κατά την διάρκεια της ημέρας που διέπει την χειμωνιάτικη διατροφή, αλλάζει εν όψει καλοκαιριού. Μπορείτε κάλλιστα να είστε πιο χαλαροί και στο θέμα του αριθμού των γευμάτων, κάνοντας πολύ μικρά και πιο πολλά γεύματα μέσα στην ημέρα. Δείτε εδώ μερικές εξαιρετικές επιλογές σε νόστιμα και ελαφριά σνακ.
* Ενδώστε στους πειρασμούς, αλλά μην το παρακάνετε. Δεν είναι κακό κάποια στιγμή να ενδώσετε σε… «γουρουνιές», άνθρωποι είμαστε – διατροφικά – σφάλματα κάνουμε. Απλά μην αφήσετε την αμαρτία της στιγμής να σας χαλάσει όλη την ημέρα. Αν ένα από τα γεύματά σας ήταν περισσότερο θερμιδοφόρο απ’ όσο θα έπρεπε, φροντίστε το επόμενο να είναι πιο… μαζεμένο και μην χαλάσετε όλη την ημέρα για μια ατασθαλία της στιγμής.
* Το νερό… νεράκι. Ένα σημαντικό λάθος που κάνουμε κατά τη διάρκεια των διακοπών είναι ότι αμελούμε την κατανάλωση υγρών. Το καλοκαίρι λόγω των υψηλών θερμοκρασιών αυξάνεται η εφίδρωση και συνεπώς αυξάνονται και οι απώλειες υγρών. Παράλληλα όμως με το νερό που αποβάλλεται μέσω του ιδρώτα, χάνονται και μεγάλες ποσότητες ηλεκτρολυτών όπως νάτριο και κάλιο. Επομένως, για να διατηρηθεί ο οργανισμός μας υγιής και σε καλή κατάσταση θα πρέπει οι απώλειες αυτές να αναπληρωθούν. Η αναπλήρωση αυτή μπορεί να γίνει με συνδυασμό κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών και νερού. Το νάτριο μπορεί πολύ εύκολα να αναπληρωθεί, καθώς το βρίσκουμε στα περισσότερα τρόφιμα και είναι και συστατικό του αλατιού. Όσο για το κάλιο τροφές που είναι πλούσιες σε αυτό είναι το σπανάκι, το μπρόκολο, το αγγούρι, η ντομάτα, τα βερίκοκα, το πεπόνι, η μπανάνα.
* Οι εναλλακτικές του κρέατος. Η ποσότητα, αλλά και η ποιότητα των κυρίως γευμάτων εν όψει καλοκαιριού αλλάζει σημαντικά, αφού πλέον αφενός πρέπει να καταναλώνουμε μικρότερες ποσότητες αφετέρου να αντικαταστήσουμε τα λιπαρά κρέατα που καταναλώναμε τον χειμώνα λόγω κρύου με άλλα τρόφιμα. Αρκετά πιο light εναλλακτικές του κρέατος, είναι κυρίως τα θαλασσινά ,όπως το ψάρι. Αν δεν έχετε πρόσβαση σε φρέσκο ψάρι, μια καλή εναλλακτική είναι και ο τόνος. Επίσης, το κρέας δεν χρειάζεται να έχει την μορφή της εξατομικευμένης μερίδας, αλλά μπορεί να μπει ως «επικουρικό» τρόφιμο στην σαλάτα. Για παράδειγμα, μερικά κομμάτια ψητού κοτόπουλου σε μια σαλάτα με ρόκα, μαρούλι, ντομάτα, μπαλσάμικο και ελαιόλαδο.
* Προσοχή στο επιδόρπιο. Το χειμώνα το επιδόρπιο συνδέεται με την έννοια του επιβαρυμένου θερμιδικά γλυκού με ζάχαρη, κρέμα γάλακτος, σιρόπια και γενικά με κορεσμένα λιπαρά. Εν όψει καλοκαιριού, είναι μια καλή ευκαιρία να αντικαταστήσετε αυτά τα επιδόρπια με άλλα, που να έχουν ως βάση το παγωμένο γιαούρτι και τα φρούτα. Πριν βιαστείτε να τρέξετε να αγοράσετε με το… κιλό παγωμένο γιαούρτι από τα δεκάδες μαγαζιά που έχουν ανοίξει, να σας ενημερώσουμε ότι λέγοντας «παγωμένο γιαούρτι» εννοούμε το κανονικό, με μειωμένα λιπαρά γιαούρτι, το οποίο μπορείτε να αφήσετε για μερικά λεπτά στην κατάψυξη και ύστερα να το ανακατέψετε με φρέσκα φρούτα. Μια εξίσου light και δροσιστική επιλογή για επιδόρπιο είναι και τα smoothies. Και πάλι όμως, όχι αυτά τα οποία πωλούνται έξω, αλλά εκείνα τα οποία μπορούμε να φτιάξετε στο σπίτι με γάλα ή γιαούρτι, πάγο και φρούτα ή φρέσκους χυμούς φρούτων.
* Ουσίες και οινοπνεύματα. Το ιδανικό για ένα «καλοκαιρινό» κορμί, θα ήταν να καταναλώσετε ένα ποτήρι οινοπνευματώδες ποτό της αρεσκείας σας την ημέρα. Αν όμως οι ανάγκες της παρέας επιτάσσουν περισσότερα, τότε έχετε υπόψη αφ’ ενός ότι ένα γραμμάριο αλκοόλ αποδίδει περίπου επτά θερμίδες, αφ’ ετέρου ότι αναμειγνύοντας τα αλκοολούχα ποτά με χυμούς, αναψυκτικά και τόνικ, οι συνολικές θερμίδες ενός ποτού διπλασιάζονται ή ακόμη και τριπλασιάζονται. Το κρασί και η μπύρα είναι οι καλύτερες επιλογές και δεν είναι απαραίτητο να συνδυαστούν με ξηρούς καρπούς ή πατατάκια αλλά με sticks λαχανικών. Αν πάλι θέλετε να πιείτε κάποιο άλλο είδος αλκοολούχου ποτού, προτιμήστε «λευκά» ποτά σκέτα με πάγο ή με την προσθήκη αναψυκτικών τύπου light για καλύτερο έλεγχο των θερμίδων.
* Βάλτε την άσκηση στο πρόγραμμα. Αν είστε γυναίκα και ονειρεύεστε το ιδανικό bikini και φυσικά, το ιδανικό σώμα μέσα σε αυτό, συμβουλευτείτε το video του in2life, στο οποίο η personal trainer δίνει οδηγίες για κυκλικό πρόγραμμα για κάψιμο λίπους εδώ και προετοιμάστε το «τέλειο κορμί» με τον last minute οδηγό που θα βρείτε εδώ. Οι άντρες, ακολουθήστε τις συμβουλές του personal trainer για κάψιμο λίπους, στο video του in2life που μπορείτε να δείτε εδώ.