H τρελή ιστορία της… δίαιτας

του Γιώργου Φλώκα

Η δίαιτα για την απώλεια βάρους, όπως την ξέρουμε σήμερα, έχει τις ρίζες της στη βικτωριανή εποχή, καθώς στην αρχαιότητα, ο περιορισμός της τροφής είχε την έννοια της βελτίωσης της πνευματικής και σωματικής υγείας.

Η δίαιτα για λόγους αισθητικής, με στόχο την απώλεια βάρους κάνει την εμφάνισή της στο 19ο αιώνα και αποκτά άμεσα πολλούς οπαδούς στα υψηλότερα κοινωνικά στρώματα (τα χαμηλότερα πεινούσαν ούτως ή άλλως). Ας δούμε λοιπόν μερικούς από τους πιο ασυνήθιστες και ανθυγιεινές πρακτικές που ακολουθούσαν.

Φτου… ξελευθερία

Στις αρχές του 20ού αιώνα, ο αμερικανός Χόρας Φλέτσερ καθιέρωσε τη δίαιτα δια του… πτύειν. Ο Φλετσερισμός, όπως αποκαλούταν, προωθούσε την ιδέα του να γεμίζει κανείς το στόμα του με τροφή, να μασάει έως ότου απορροφηθούν τα «καλά στοιχεία». Όπως έλεγε, κάθε μπουκιά έπρεπε να μασηθεί τουλάχιστον 700 (!) φορές οπότε μάλλον το γεύμα ήταν μια full time απασχόληση. Παραδόξως, η μέθοδος ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένη και είχε διάσημους οπαδούς, όπως ο Φράντς Κάφκα και ο Χένρι Τζέιμς. Ποιος ξέρει, πιθανόν ο Κάφκα να τη χρησιμοποιούσε ως έμπνευση για κάποια από τα εφιαλτικά του διηγήματα…

Ταινία έχεις παιδάκι μου;

Η γνωστή έκφραση για όποιον τρώει ασταμάτητα αναφέρεται σε συγκεκριμένο παράσιτο, την ταινία, το οποίο αναπτύσσεται συνήθως στα βοοειδή. Ωστόσο, στις αρχές του 20ού αιώνα, μια ολόκληρη δίαιτα είχε βασιστεί επάνω του. Πιο διάσημη οπαδός της, η μεγάλη υψίφωνος Μαρία Κάλλας.

Η διαδικασία αφορούσε την κατάποση του παρασίτου σε μορφή… χαπιού. Όταν η ταινία φτάνει στα έντερα, αρχίζει να απορροφά τροφή και να ωριμάζει, με αποτέλεσμα ο φορέας να χάνει βάρος, σε συνδυασμό με ανεπιθύμητες παρενέργειες, όπως η διάρροια, αλλά και σοβαρές αρρώστιες.

Από τη στιγμή που ο φορέας έφτανε στο επιθυμητό βάρος, έπαιρνε αντιπαρασιτοκτόνο, με την ελπίδα να θανατωθεί η ταινία. Μετά, έπρεπε να την αποβάλλει δια της… φυσικής οδού, πράγμα εξόχως δύσκολο δεδομένου ότι σε πλήρη ανάπτυξη, το σκουλήκι φτάνει τα 9 μέτρα. Από την άλλη, τι είναι ο πόνος μπρος στα κάλλη, ε, Μαρία Κάλλας;



Αρσενικό και στρυχνίνη!

Τα φάρμακα και τα χάπια για την απώλεια βάρους έγιναν ιδιαίτερα δημοφιλή στα τέλη του 19ου αιώνα. Ωστόσο, οι «συνταγές – θαύματα» της εποχής περιείχαν συχνά επικίνδυνα συστατικά, όπως το αρσενικό και η στρυχνίνη.

Τα εν λόγω σκευάσματα διαφημιζόταν ότι επιταχύνουν το μεταβολισμό, όπως οι αμφεταμίνες. Η ποσότητα αρσενικού στα χάπια, αν και μικρή, ήταν σχετικά επικίνδυνη ενώ πολλοί λάμβαναν μεγαλύτερη, σε σχέση με τη συνιστώμενη, δόση, κινδυνεύοντας να δηλητηριαστούν. Επίσης, πολλές φορές το αρσενικό δεν αναγραφόταν καν στα συστατικά, λόγω και του χαλαρού πλαισίου της εποχής…

Ξίδι για το… χρωματάκι

Ένας από τους «πρωτεργάτες» της δίαιτας, με την μορφή που τη γνωρίζουμε σήμερα, δεν είναι άλλος από το Λόρδο Βύρωνα. Στις αρχές του 1800, ο φιλέλληνας ποιητής «λανσάρισε» τη δίαιτα του ξιδιού, που περιλάμβανε καταπόσεις μεγάλων ποσοτήτων αλλά και γεύματα με πατάτες -βουτηγμένες φυσικά στο ξίδι. Η εν λόγω διατροφή είχε παρενέργειες, όπως διάρροια και στομαχικές διαταραχές, αλλά ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένη στους ρομαντικούς ποιητές που ζήλευαν το αδύνατο κορμί και την χλωμάδα του.