Όπου ακούς μεγάλο γεύμα, κράτα… μεγάλο πιρούνι

Εν τέλει, το μέγεθος μετράει ακόμα και αν έχουμε να κάνουμε με… πιρούνια. Αυτό έδειξε τουλάχιστον πρόσφατη έρευνα, η οποία επικεντρώθηκε στο μέγεθος της μπουκιάς – ή στην ποσότητα τροφής που καταναλώνουμε σε κάθε μπουκιά. Επειδή όμως, θα ήταν τουλάχιστον αγένεια (ή και αηδία) να κοιτάξουν μέσα στο… στόμα κάποιου ενώ μασάει, οι ερευνητές αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν το μέγεθος του πιρουνιού για να μετρήσουν την ποσότητα τροφής που καταναλώνουμε σε μία μπουκιά.

Η μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε online στο περιοδικό Journal of Consumer Research, εξέτασε κατά πόσο το μέγεθος του πιρουνιού επηρεάζει την ποσότητα φαγητού που καταναλώνουμε. Κατά την διάρκεια δύο μεσημεριανών γευμάτων και δύο δείπνων σε Ιταλικό εστιατόριο, οι ερευνητές σύγκριναν τις ποσότητες φαγητού που κατανάλωσαν όσοι είχαν μεγάλο πιρούνι – 20% μεγαλύτερο από το κανονικό – και όσοι είχαν μικρό – 20% μικρότερο από το κανονικό.

Ζύγισαν το περιεχόμενο του κάθε πιάτου πριν και μετά το σερβίρισμα, ελέγχοντας παράλληλα και άλλους παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν την κατανάλωση σε ένα εστιατόριο: την τιμή, το αν ήταν μεσημεριανό γεύμα ή βραδινό και το αν υπήρχε αλκοόλ ή αναψυκτικό μαζί με το γεύμα.

Οι πελάτες που συμμετείχαν στην έρευνα άφησαν περισσότερο φαγητό στο πιάτο τους όταν χρησιμοποίησαν μεγαλύτερο πιρούνι, κόντρα σε ότι είχαν δείξει οι μέχρι τώρα έρευνες. «Τα αποτελέσματα από την χρήση μεγαλύτερου πιρουνιού είναι αντιφατικά», λέει η Arul Mishra, αναπληρωτρια καθηγήτρια Marketing στο Πανεπιστήμιο της Utah και επικεφαλής της μελέτης.

Αλλά αυτό δεν είναι το μόνο παράδοξο: Επιστήμονες πραγματοποίησαν παρόμοια έρευνα ζητώντας από 81 άτομα να φάνε σαλάτα με ζυμαρικά από ένα συγκεκριμένου μεγέθους μπολ όχι σε εστιατόριο, αλλά στο εργαστήριο. Οι εθελοντές χρησιμοποίησαν τα ίδια μικρά ή μεγάλα πιρούνια από το Ιταλικό εστιατόριο, ενώ τους ζητήθηκε να φάνε όσο θέλουν.

Αυτήν την φορά, όμως, οι συμμετέχοντες οι οποίοι έφαγαν με μεγαλύτερο πιρούνι κατανάλωσαν περισσότερη σαλάτα σε σχέση με αυτούς που χρησιμοποίησαν μικρότερο – το αντίθετο δηλαδή απ’ ότι συνέβη στο εστιατόριο. Προς τι λοιπόν η διαφορά;

Η Arul Mishra υποπτεύεται πως όσοι συμμετείχαν στην μελέτη του εργαστηρίου πιθανώς να μην είχαν προκαθορίσει το μέγεθος της… πείνας τους και επίσης δεν πλήρωσαν για να καταναλώσουν ένα γεύμα της επιλογής τους. Επομένως, είχαν διαφορετικά κίνητρα από αυτούς που έφαγαν στο εστιατόριο, οι οποίοι επένδυσαν περισσότερο χρόνο, προσπάθεια και χρήμα στο γεύμα τους.

Στο εστιατόριο όμως, το μέγεθος του πιρουνιού έκανε την διαφορά μόνο στις μεγάλες μερίδες. Έχοντας να «αντιμετωπίσουν» ένα μεγάλο πιάτο με φαγητό «οι άνθρωποι δεν μπορούν να οπτικοποιήσουν την πρόοδό τους στην ικανοποίηση της πείνας τους χρησιμοποιώντας ένα μικρό πιρούνι», λέει ο Mishra, «επομένως τρώνε περισσότερο». Επιπλέον, προσθέτει ότι δεν είναι σαφές με ποιόν τρόπο τα αποτελέσματα αυτά μπορούν να ισχύσουν και για τα γεύματα στο σπίτι, αφού κάτι τέτοιο δεν έχει μελετηθεί επαρκώς.