Πώς να ρίξετε τα τριγλυκερίδια
Ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές τριγλυκεριδίων στο αίμα μας και πώς μπορούμε να τις «κατακτήσουμε»; Πληροφορίες και συμβουλές για να μείνουμε υγιείς.
Τι ακριβώς είναι τα τριγλυκερίδια; Γιατί μαζί με την χοληστερίνη ακούγονται σαν τους χειρότερους εχθρούς του οργανισμού μας; Είναι έτσι, και αν ναι, πώς μπορούμε να ρυθμίσουμε τις τιμές τους; Διαβάστε παρακάτω για να ξεδιαλύνετε παρεξηγήσεις και να πληροφορηθείτε για όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε όλοι σχετικά με τα τριγλυκερίδια.
Τι είναι τα τριγλυκερίδια;
Πρόκειται για μια μορφή λίπους που συναντάται στο φαγητό μας, στο σώμα και στο αίμα μας και αποθηκεύεται στους λπώδεις ιστούς του οργανισμού μας. Μαζί με την χοληστερόλη, συναποτελούν το 95% του συνολικού μας λίπους. Και παρ’ ότι αυτό μπορεί να ακούγεται άσχημο, σας υπενθυμίζουμε πως το λίπος είναι απαραίτητο «εφόδιο» για τον οργανισμό. Σε κανονικές συγκεντρώσεις – ήτοι όταν βρίσκονται σε τιμές εντός των φυσιολογικών ορίων- είναι σημαντικά για την ανάπτυξη και την υγιή λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού. Μπορεί ωστόσο, όταν βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα, να αυξήσουν τον κίνδυνο αρτηριοσκλήρωσης και καρδιακών παθήσεων.
«Τα τριγλυκερίδια αποτελούν ένα ενεργειακό νόμισμα, καθώς συνιστούν την κυριότερη μορφή αποθήκευσης ενέργειας του οργανισμού. Μετά το φαγητό, ο οργανισμός μετατρέπει τις θερμίδες που δεν χρειάζεται σε τριγλυκερίδια, τα οποία αποθηκεύει στους λιπώδεις ιστούς του σώματος», σημειώνει ο κ. Γιώργος Μιλέσης, κλινικός διαιτολόγος-διατροφολόγος σε σχετικό δημοσίευμα του iatronet.gr. Όταν ο οργανισμός χρειαστεί ενέργεια, στρέφεται στα αποθηκευμένα τριγλυκερίδια – αντίθετα, τα λιπίδια της χοληστερόλης δεν χρησιμοποιούνται ως πηγή ενέργειας, αλλά για την σύνθεση κυττάρων και ορμονών.
Τα φυσιολογικά επίπεδα των τριγλυκεριδίων
Κανονικά θεωρούνται τα επίπεδα τριγλυκεριδίων στο αίμα όταν κατόπιν αιματολογικών εξετάσεων προκύπτουν χαμηλότερα από 150mg/dL. Οριακά ψηλά θεωρούνται μέχρι και 200mg/dL, ψηλά (τόσο ώστε να αυξάνουν τον κίνδυνο σχετικών παθήσεων) σε τιμές από 200 ως 500mg/dL, ενώ από 500mg/dL και πάνω θεωρούνται πολύ υψηλά και οι κίνδυνοι που επιφέρουν εκτινάσσονται.
Σύμφωνα με την ειδική παθολόγο, κ. Αναστασία Μοσχοβάκη, ανησυχητικά θα μπορούσαν να θεωρηθούν σε ορισμένες περιπτώσεις και τα εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων, καθώς θα μπορούσαν να σημαίνουν υποκείμενη παθολογία και μειωμένη ενεργειακή προσφορά. Ωστόσο, τα χαμηλά τριγλυκερίδια στις περισσότερες περιπτώσεις δεν επιφέρουν προβλήματα στον οργανισμό.
Πού οφείλονται τα υψηλά τριγλυκερίδια;
Τα παθολογικά αίτια αύξησής τους περιλαμβάνουν την κληρονομικότητα, τον διαβήτη, τον χρόνιο αλκοολισμό, την παχυσαρκία, τις νεφρικές παθήσεις, τις παρενέργειες φαρμάκων, την αντίσταση στην ινσουλίνη και την κακή διατροφή. Όταν δεν υπάρχουν τα υπόλοιπα παθολογικά αίτια (ασθένειες, κληρονομικότητα κλπ), μεγάλη σημασία πρέπει να δοθεί στην διατροφή και τον τρόπο ζωής, ώστε να ρυθμιστούν τα επίπεδα σε φυσιολογικές τιμές.
Οι κίνδυνοι των υψηλών τριγλυκεριδίων
«Τα υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων στο αίμα, συμβάλλουν στην πρόκληση αθηρωμάτωσης, η οποία με τη σειρά της οδηγεί σε αυξημένο κίνδυνο για καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικά επεισόδια και άλλες παθήσεις των αρτηριών ή της καρδιάς», αναφέρει ο κ. Μιλέσης.
Η μεγάλη αύξηση των τριγλυκεριδίων μπορεί να προκαλέσει παγκρεατίτιδα, ενώ σε ευαίσθητους οργανισμούς και σε συνδυασμό με παράγοντες όπως το αυξημένο σάκχαρο ή το κάπνισμα, μπορεί να συντελέσει στην εμφάνιση αποφρακτικής αρτηριοσκληρυντικής αγγειοπάθειεας, καθώς και προβλημάτων όπως στυτική δυσλειτουργία, έμφραγμα ή ανεύρυσμα, συμπληρώνει η κ. Μοσχοβάκη.
Επίσης, τα υψηλά τριγλυκερίδια συνήθως συνοδεύονται από χαμηλά επίπεδα HDL (ο μεταφορέας της «καλής χοληστερόλης») και από τάση προς διαβήτη, γι’ αυτό και ο κίνδυνος καρδιακών παθήσεων αυξάνεται.
Πώς να διατηρήσετε φυσιολογικά επίπεδα
Συγκεντρώνουμε παρακάτω συμβουλές από ειδικούς για την αντιμετώπιση του κινδύνου αυξημένων τριγλυκεριδίων.
-Διατηρήστε κανονικό σωματικό βάρος
-Ασκηθείτε τακτικά
-Αποφύγετε τη ζάχαρη και καταναλώστε υγιεινό φυτικό λίπος, όπως το ελαιόλαδο και ψάρια με ω-3 λιπαρά οξέα, όπως το σκουμπρί και ο σολομός
-Αποφύγετε την κατανάλωση αλκοόλ
-Καταναλώστε φρούτα, λαχανικά και προϊόντα ολικής άλεσης
-Καταναλώστε λιγότερες θερμίδες στο πλαίσιο των κανονικών αναγκών του σώματός σας
-Φροντίστε νε μειώσετε την χοληστερίνη σας – δείτε πώς στο σχετικό δημοσίευμα του In2life
-Σε κάθε περίπτωση, επισκεφθείτε έναν ειδικό γιατρό, ο οποίος θα εντοπίσει ακριβώς τους λόγους για τους οποίους τα τριγλυκερίδιά σας είναι αυξημένα (όπως είπαμε, είναι πιθανό ο «ένοχος» να μην βρίσκεται μόνο στον διατροφικό παράγοντα αλλά και στην κληρονομικότητα ή άλλα παθολογικά αίτια) και θα σας προτείνει την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή, αν κριθεί απαραίτητο.
-Μην ξεχνάτε πως μετά τα 30, ο ετήσιος αιματολογικός έλεγχος για τα τριγλυκερίδια (και όχι μόνο – δείτε εδώ το σχετικό δημοσίευμα του In2life για το τσεκ απ) κρίνεται απαραίτητος.
Επιμέλεια: Γιώργος Κόκουβας
Τι είναι τα τριγλυκερίδια;Πρόκειται για μια μορφή λίπους που συναντάται στο φαγητό μας, στο σώμα και στο αίμα μας και αποθηκεύεται στους λπώδεις ιστούς του οργανισμού μας. Μαζί με την χοληστερόλη, συναποτελούν το 95% του συνολικού μας λίπους. Και παρ’ ότι αυτό μπορεί να ακούγεται άσχημο, σας υπενθυμίζουμε πως το λίπος είναι απαραίτητο «εφόδιο» για τον οργανισμό. Σε κανονικές συγκεντρώσεις – ήτοι όταν βρίσκονται σε τιμές εντός των φυσιολογικών ορίων- είναι σημαντικά για την ανάπτυξη και την υγιή λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού. Μπορεί ωστόσο, όταν βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα, να αυξήσουν τον κίνδυνο αρτηριοσκλήρωσης και καρδιακών παθήσεων.
«Τα τριγλυκερίδια αποτελούν ένα ενεργειακό νόμισμα, καθώς συνιστούν την κυριότερη μορφή αποθήκευσης ενέργειας του οργανισμού. Μετά το φαγητό, ο οργανισμός μετατρέπει τις θερμίδες που δεν χρειάζεται σε τριγλυκερίδια, τα οποία αποθηκεύει στους λιπώδεις ιστούς του σώματος», σημειώνει ο κ. Γιώργος Μιλέσης, κλινικός διαιτολόγος-διατροφολόγος σε σχετικό δημοσίευμα του iatronet.gr. Όταν ο οργανισμός χρειαστεί ενέργεια, στρέφεται στα αποθηκευμένα τριγλυκερίδια – αντίθετα, τα λιπίδια της χοληστερόλης δεν χρησιμοποιούνται ως πηγή ενέργειας, αλλά για την σύνθεση κυττάρων και ορμονών.
Τα φυσιολογικά επίπεδα των τριγλυκεριδίων
Κανονικά θεωρούνται τα επίπεδα τριγλυκεριδίων στο αίμα όταν κατόπιν αιματολογικών εξετάσεων προκύπτουν χαμηλότερα από 150mg/dL. Οριακά ψηλά θεωρούνται μέχρι και 200mg/dL, ψηλά (τόσο ώστε να αυξάνουν τον κίνδυνο σχετικών παθήσεων) σε τιμές από 200 ως 500mg/dL, ενώ από 500mg/dL και πάνω θεωρούνται πολύ υψηλά και οι κίνδυνοι που επιφέρουν εκτινάσσονται.
Σύμφωνα με την ειδική παθολόγο, κ. Αναστασία Μοσχοβάκη, ανησυχητικά θα μπορούσαν να θεωρηθούν σε ορισμένες περιπτώσεις και τα εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων, καθώς θα μπορούσαν να σημαίνουν υποκείμενη παθολογία και μειωμένη ενεργειακή προσφορά. Ωστόσο, τα χαμηλά τριγλυκερίδια στις περισσότερες περιπτώσεις δεν επιφέρουν προβλήματα στον οργανισμό.
Πού οφείλονται τα υψηλά τριγλυκερίδια; Τα παθολογικά αίτια αύξησής τους περιλαμβάνουν την κληρονομικότητα, τον διαβήτη, τον χρόνιο αλκοολισμό, την παχυσαρκία, τις νεφρικές παθήσεις, τις παρενέργειες φαρμάκων, την αντίσταση στην ινσουλίνη και την κακή διατροφή. Όταν δεν υπάρχουν τα υπόλοιπα παθολογικά αίτια (ασθένειες, κληρονομικότητα κλπ), μεγάλη σημασία πρέπει να δοθεί στην διατροφή και τον τρόπο ζωής, ώστε να ρυθμιστούν τα επίπεδα σε φυσιολογικές τιμές.
Οι κίνδυνοι των υψηλών τριγλυκεριδίων
«Τα υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων στο αίμα, συμβάλλουν στην πρόκληση αθηρωμάτωσης, η οποία με τη σειρά της οδηγεί σε αυξημένο κίνδυνο για καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικά επεισόδια και άλλες παθήσεις των αρτηριών ή της καρδιάς», αναφέρει ο κ. Μιλέσης.
Η μεγάλη αύξηση των τριγλυκεριδίων μπορεί να προκαλέσει παγκρεατίτιδα, ενώ σε ευαίσθητους οργανισμούς και σε συνδυασμό με παράγοντες όπως το αυξημένο σάκχαρο ή το κάπνισμα, μπορεί να συντελέσει στην εμφάνιση αποφρακτικής αρτηριοσκληρυντικής αγγειοπάθειεας, καθώς και προβλημάτων όπως στυτική δυσλειτουργία, έμφραγμα ή ανεύρυσμα, συμπληρώνει η κ. Μοσχοβάκη.
Επίσης, τα υψηλά τριγλυκερίδια συνήθως συνοδεύονται από χαμηλά επίπεδα HDL (ο μεταφορέας της «καλής χοληστερόλης») και από τάση προς διαβήτη, γι’ αυτό και ο κίνδυνος καρδιακών παθήσεων αυξάνεται.
Πώς να διατηρήσετε φυσιολογικά επίπεδα Συγκεντρώνουμε παρακάτω συμβουλές από ειδικούς για την αντιμετώπιση του κινδύνου αυξημένων τριγλυκεριδίων.
-Διατηρήστε κανονικό σωματικό βάρος
-Ασκηθείτε τακτικά
-Αποφύγετε τη ζάχαρη και καταναλώστε υγιεινό φυτικό λίπος, όπως το ελαιόλαδο και ψάρια με ω-3 λιπαρά οξέα, όπως το σκουμπρί και ο σολομός
-Αποφύγετε την κατανάλωση αλκοόλ
-Καταναλώστε φρούτα, λαχανικά και προϊόντα ολικής άλεσης
-Καταναλώστε λιγότερες θερμίδες στο πλαίσιο των κανονικών αναγκών του σώματός σας
-Φροντίστε νε μειώσετε την χοληστερίνη σας – δείτε πώς στο σχετικό δημοσίευμα του In2life
-Σε κάθε περίπτωση, επισκεφθείτε έναν ειδικό γιατρό, ο οποίος θα εντοπίσει ακριβώς τους λόγους για τους οποίους τα τριγλυκερίδιά σας είναι αυξημένα (όπως είπαμε, είναι πιθανό ο «ένοχος» να μην βρίσκεται μόνο στον διατροφικό παράγοντα αλλά και στην κληρονομικότητα ή άλλα παθολογικά αίτια) και θα σας προτείνει την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή, αν κριθεί απαραίτητο.
-Μην ξεχνάτε πως μετά τα 30, ο ετήσιος αιματολογικός έλεγχος για τα τριγλυκερίδια (και όχι μόνο – δείτε εδώ το σχετικό δημοσίευμα του In2life για το τσεκ απ) κρίνεται απαραίτητος.
Επιμέλεια: Γιώργος Κόκουβας
