Tips για υγιή δόντια

του Γιώργου Κόκουβα

Κάθε φορά που μιλάμε, κάθε φορά που τρώμε, όταν γελάμε με ένα αστείο, όταν θυμώνουμε ή όταν απλώς χαμογελάμε, δείχνουμε τα δόντια μας. Δεν είναι όμως μόνο η εικόνα τους ο λόγος που πρέπει να τα προσέχουμε... σαν τα μάτια μας. Γι’ αυτό και οι παρακάτω πληροφορίες, οδηγίες και συμβουλές των ειδικών ιατρών – συνεργατών του Iatronet.gr θα μας βοηθήσουν να νικήσουμε τις οδοντικές μας αδυναμίες και να κρατήσουμε τα δόντια μας υγιή.

*Τα SOS
Όταν μιλάμε για υγιεινή του στόματος, δεν μπορούμε παρά να ξεκινήσουμε από το σωστό βούρτσισμα των δοντιών. Η χειρούργος οδοντίατρος κ. Δέσποινα Κωστομοίρη αναφέρει σχετικά:



Κρατάμε την οδοντόβουρτσα τοποθετώντας τις τρίχες υπό γωνία περίπου 45 μοιρών και προς την γραμμή των ούλων εκτελώντας μικρή κυκλική κίνηση έτσι ώστε να απομακρύνονται τα υπολείμματα των τροφών από το όριο ούλων - δοντιού. Ξεκινάμε από αριστερά προς τα δεξιά βουρτσίζοντας από τους γομφίους πίσω προς τα εμπρός.

Στην επάνω γνάθο έχουμε 3 επιφάνειες δοντιών να βουρτσίσουμε . Μία απ’ έξω προς τις παρειές και τα χείλη, μία από μέσα και την, μασητική επιφάνεια. Και στην εσωτερική επιφάνεια των δοντιών ( προς την υπερώα) πάλι η θέση της οδοντόβουρτσας σε σχέση με τα ούλα πρέπει να είναι σε γωνία 45 μοιρών. Όσον αφορά τις μασητικές επιφάνειες η οδοντόβουρτσα είναι κάθετη. Η ίδια διαδικασία ισχύει και για τις 3 επιφάνειες δοντιών της κάτω γνάθου, με ιδιαίτερη μέριμνα στα κάτω πρόσθια δόντια προς την εσωτερική επιφάνεια, όπου λόγω της γλώσσας συγκεντρώνεται περισσότερο σάλιο.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε και την γλώσσα. Βουρτσίζοντάς την κατά το πλύσιμο των δοντιών απομακρύνονται τα βακτήρια που συγκεντρώνονται στη θηλή της γλώσσας. Έτσι αποφεύγουμε και την κακοσμία. Βουρτσίζουμε τοποθετώντας την οδοντόβουρτσα όσο πιο πίσω γίνεται στη βάση της γλώσσας, τόσο ώστε να μην έχουμε τάση για εμετό και την φέρνουμε προς τα εμπρός τουλάχιστον 6-7 φορές. Ολοκληρώνουμε τον καθαρισμό με χρήση οδοντικού νήματος.

Η κ. Κωστομοίρη μάλιστα συμβουλεύει να αποφεύγουμε τις σκληρές οδοντόβουρτσες, γιατί μπορεί να δημιουργήσουν φθορές στα δόντια και στα ούλα με αποτέλεσμα να έχουμε ευαισθησίες, καθώς και να αλλάζουμε την οδοντόβουρτσά μας κάθε 3-4 μήνες ή όταν «ανοίγουν» οι τρίχες.

Ο Επίκουρος καθηγητής της Οδοντιατρικής Σχολής Αθηνών κ. Νικόλαος Κουβελάς υπογραμμίζει πως η συνήθεια του βουρτσίσματος το πρωί όταν ξυπνάμε και το βράδυ πριν κοιμηθούμε είναι ένας από τους «μύθους» της στοματικής κοιλότητας, καθώς όπως λέει, πρέπει να πλένουμε τα δόντια μας τρεις φορές την ημέρα μετά τα κύρια γεύματα. «Έχει τεράστια σημασία το πώς πλένουμε τα δόντια. Κάθε δόντι χρειάζεται βούρτσισμα 10 φορές προς 3 διαφορετικές κατευθύνσεις, γι’ αυτό μέχρι 7 ετών το βούρτσισμα πρέπει να γίνεται από τον γονιό», αναφέρει ο καθηγητής. Επιπλέον, επισημαίνει πως αν φάμε ένα γλυκό κατά τη διάρκεια του κυρίου γεύματος, είναι καλύτερα από το να το φάμε ανάμεσα στα γεύματα.

*Διατροφή για λαμπερά δόντια

Ο κλινικός διαιτολόγος-διατροφολόγος κ. Χάρης Δημοσθενόπουλος επισημαίνει τις τροφές που ωφελούν τα δόντια μας, αλλά και αυτές που τις καταστρέφουν (δείτε αναλυτικά τους λόγους που το κάθε τρόφιμο είναι ωφέλιμο ή βλαπτικό για τα δόντια εδώ). 

Η «άσπρη» λίστα: Σέλερι, τυρί, πράσινο τσάι, ακτινίδια και φράουλες, κρεμμύδι, σουσάμι, νερό, χαμομήλι, ενώ δεν βλάπτουν τα δόντια όσα τρόφιμα δεν έχουν κολλώδη ή σκληρή υφή, ζάχαρη και καφεΐνη.
Η «μαύρη» λίστα: Τα γλυκά, οι καραμέλες και το σιρόπι καραμέλας, τα ροφήματα με ανθρακικό ή καφεΐνη, το λεμόνι και οι χυμοί φρούτων-φρουτοποτά.

Η κ. Ελισάβετ Κουκοπούλου, DDS, Msc χειρούργος οδοντίατρος συμβουλεύει σχετικά: «Πιείτε με καλαμάκι τα ποτά που προσδίδουν στα δόντια χρωστικές, και ξεπλύνετε το στόμα σας αμέσως μετά το τσιγάρο ή τον καφέ».

*Κακοσμία
Ένας από τους λόγους που η αυτοπεποίθησή μας συχνά πέφτει κατακόρυφα είναι η περίπτωση που ταλαιπωρούμαστε από κακοσμία του στόματος. Αυτή μπορεί να οφείλεται σε ξηροστομία, σε χαλασμένα από την τερηδόνα δόντια, σε εμφάνιση ουλίτιδας ή περιοδοντίτιδας, αλλά και σε προβλήματα με «πηγή» εκτός στοματικής κοιλότητας, όπως στις αμυγδαλές ή στο στομάχι. Επίσης, το φαινόμενο εντείνεται από την αδιαφορία σχετικά με την υγιεινή του στόματος. Ας δούμε τι προτείνουν οι ειδικοί για να απαλλαγείτε από την «ρίζα» του κακού και όχι να την καλύψετε απλώς με ένα στοματικό διάλυμα:

Σχετικά με την ξηροστομία, προτείνονται τα εξής:
-Πίνετε άφθονα υγρά και κυρίως νερό το οποίο είναι απαραίτητο για την υγεία γενικότερα του ανθρώπου.
-Προτιμήστε τσίχλες και καραμέλες χωρίς ζάχαρη.
-Περιορίστε τη ζάχαρη γενικά στη ζωή σας. Χαλάει τα δόντια.
-Αποφεύγετε το κάπνισμα, το αλκοόλ, τον καφέ και τον πολύ ήλιο ιδιαίτερα το καλοκαίρι (για να μην αφυδατωθείτε).
-Χρησιμοποιείτε σε καθημερινή βάση μαζί με το βούρτσισμα και νήμα με φθόριο. Ειδικά μασελάκια ανάλογα με αυτά που χρησιμοποιούμε για λεύκανση τα χρησιμοποιούμε με φθόριο.
-Χρησιμοποιείτε οδοντόπαστα με φθόριο.

Σημαντικοί εχθροί των δοντιών μας είναι επίσης η τερηδόνα, η ουλίτιδα και η περιοδοντίτιδα. Τα οξέα, τα υπολείμματα τροφών, το σάλιο και οι μικροοργανισμοί στο στόμα μας είναι ένας συνδυασμός που συμβάλλει στην δημιουργία της λεγόμενης «πλάκας», η οποία αν παραμείνει και σκληρύνει μετατρέπεται σε «πέτρα», ερεθίζοντας τα ούλα και προκαλώντας ουλίτιδα ή και περιοδοντίτιδα. Τα οξέα της πλάκας δημιουργούν επίσης τερηδόνα, η οποία καταστρέφει το σμάλτο του δοντιού.

Για να προληφθούν όλα τα παραπάνω, οφείλουμε να ακολουθούμε τις συμβουλές που δόθηκαν παραπάνω, καθώς και να επισκεπτόμαστε τον οδοντίατρο δύο φορές τον χρόνο για «check up». Επίσης, πρέπει να προσέχουμε κατά το βούρτσισμα, να μην κάνουμε πολύ δυνατές κινήσεις, για να μην φθαρεί η αδαμαντίνη των δοντιών.

*Λεύκανση
Η σύγχρονη οδοντιατρική δεν αρκείται στο να μας χαρίζει υγιή δόντια: Χρειαζόμαστε και ομορφότερα δόντια – άλλωστε είπαμε, αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της εικόνας μας. Έτσι, η αισθητική οδοντιατρική προτείνει ασφαλείς λύσεις λεύκανσης, για δόντια που έχουν χάσει το χρώμα τους και έχουν για κάποιο λόγο κιτρινίσει (συνήθως έλλειψη φθορίου).

Η λεύκανση μπορεί να γίνει από τον οδοντίατρο ή από εσάς τους ίδιους στο σπίτι, καθώς επίσης και με συνδυασμό των δύο πρακτικών. Συνήθως, η αρχή γίνεται στο οδοντιατρείο, είτε με ειδικό λευκαντικό gel, το οποίο εναποτίθεται στα δόντια σας για λίγα λεπτά, είτε με laser, με ακόμη ταχύτερη διαδικασία. Προτείνεται η συνέχιση της λεύκανσης στο σπίτι, με ειδικά μασελάκια με λευκαντικό υλικό, τα οποία θα φοράτε για συγκεκριμένες ώρες για λίγες ημέρες, πάντα με τις οδηγίες του οδοντιάτρου.

Οι μέθοδοι θεωρούνται ασφαλείς, ενώ η διάρκεια των αποτελεσμάτων τους κυμαίνεται από μερικούς μήνες μέχρι και 2-3 χρόνια. Θεαματικά αποτελέσματα έχει η λεύκανση για τους καπνιστές, αλλά δεδομένου πως συνεχίζουν να καπνίζουν, το κίτρινο χρώμα επανέρχεται συντομότερα. Για να σας λυθούν όλες οι απορίες σχετικά με την λεύκανση laser, διαβάστε το εξειδικευμένο δημοσίευμα του iatronet.gr.