Αποσμητικά: Όσα πρέπει να γνωρίζετε
Ιδρώσαμε, αλλά τα καταφέραμε: Μάθαμε τα πάντα γύρω από τα αποσμητικά προϊόντα. Δείτε πώς, γιατί και τι χρησιμοποιούμε ως όπλο ενάντια στον καθημερινό μπελά της εφίδρωσης.
Ολόκληροι διάδρομοι στα καταστήματα καλλυντικών, αλλά και στα supermarket και τα φαρμακεία είναι αφιερωμένοι σε αυτά τα μικρά μπουκαλάκια. «Deodorant», «antiperspirant», «alcohol free»... Τι σημαίνουν πρακτικά όλα αυτά που αναγράφουν; Προτού επιλέξετε στην τύχη κάποιο από τα παραταγμένα στην σειρά αποσμητικά, μάθετε τα πάντα γι’ αυτά.
Γιατί χρειαζόμαστε αποσμητικό;
Η απάντηση είναι απλή: επειδή ιδρώνουμε. Το γιατί ιδρώνουμε είναι μια άλλη ιστορία, την οποία σας "αφηγηθήκαμε" σε παλιότερο δημοσίευμά μας. Συνοπτικά, οι ιδρωτοποιοί αδένες μας εκκρίνουν ιδρώτα για να διατηρούν την θερμοκρασία του σώματος στα σωστά επίπεδα, όταν «υπερθερμαινόμαστε».
Σε σημεία, όμως, όπως οι μασχάλες, όπου ο ιδρώτας εγκλωβίζεται και υπάρχει σχετική υγρασία, είναι ευκολότερο να συγκεντρωθούν βακτήρια. Αυτά είναι υπεύθυνα για την κακοσμία που έχουμε συνδέσει με τον ιδρώτα. Γι’ αυτό, λοιπόν, χρειαζόμαστε τα αποσμητικά, ώστε να αντιμετωπίσουμε την δυσάρεστη οσμή που προκαλείται.
Αποσμητική… ιστορία
Τα πρώτα –και πρωτόγονα- αποσμητικά προϊόντα δημιουργήθηκαν στον αραβικό κόσμο κατά την διάρκεια του 9ου αιώνα μ.Χ. Το πρώτο επώνυμο αποσμητικό εμφανίστηκε το 1888 στις ΗΠΑ με το όνομα Mum, έχοντας την υφή κέρινης κρέμας, γεγονός που την έκανε όχι και τόσο εύχρηστη. Μέσα στα επόμενα χρόνια, εμφανίστηκαν τα πρώτα προϊόντα με βάση το αργίλιο τα οποία μέχρι τα μέσα του 20ου αιώνα γνώρισαν επιτυχία.
Κάπου στα ‘50s, τα αποσμητικά πέρασαν στην εποχή των spray. Μέχρι το 1980 επικράτησαν στην αγορά και ήταν εξαιρετικά δημοφιλή. Η παντοδυναμία τους έλαβε τέλος, μόλις έγιναν οι πρώτες έρευνες για πιθανά προβλήματα υγείας και για την τρύπα του όζοντος, με την οποία σχετίζονταν τα προϊόντα τύπου aerosol. Κάπως έτσι, περάσαμε στην εποχή των sticks, η οποία φτάνει μέχρι και τις μέρες μας.
Ποια είδη αποσμητικών υπάρχουν και πώς «λειτουργούν»;
Ένας πρώτος σημαντικός διαχωρισμός των προϊόντων είναι αυτός που αντιλαμβανόμαστε και με μια πρόχειρη ματιά στις συσκευασίες τους: deodorant και antiperspirant. Στην ουσία, ενώ χρησιμοποιούμε τον όρο «αποσμητικά» για όλα τα σχετικά προϊόντα, είναι σωστός μόνο για τα «deodorant», ενώ τα «antiperspirant» χαρακτηρίζονται πιο ορθώς ανθιδρωτικά. Με άλλα λόγια, η πρώτη κατηγορία καταπολεμά την οσμή, ενώ η δεύτερη την προλαμβάνει, σταματώντας εν μέρει την εφίδρωση.
Ας δούμε πώς δρα το καθένα: Τα αποσμητικά προϊόντα βασίζονται σε αντιμικροβιακή σύσταση. Τέτοια μπορεί να είναι το αλκοόλ, το οποίο κινητοποιεί μεν τους ιδρωτοποιούς αδένες, αλλά σκοτώνει προσωρινά τα βακτήρια. Εκτός από το αλκοόλ, χρησιμοποιούνται και άλλες αντιμικροβιακές ουσίες, όπως το triclosan, επιβραδύνοντας την ανάπτυξη των βακτηρίων. Στην σύστασή τους, τέλος, συμπεριλαμβάνεται άρωμα ή φυσικά έλαια, τα οποία επικαλύπτουν την οσμή του ιδρώτα.
Τα ανθιδρωτικά προϊόντα από την άλλη, είναι στην ουσία αποσμητικά συνδυασμένα με ουσίες που σταματούν ή μειώνουν την εφίδρωση, ώστε να μην υπάρχει η "δελεαστική" για τα βακτήρια υγρασία. Συνήθως, τέτοιες ουσίες είναι χημικές ενώσεις του αργιλίου, οι οποίες αλληλεπιδρούν με τους ηλεκτρολύτες του ιδρώτα, δημιουργώντας ένα είδος gel, που φράσσει τους ιδρωτοποιούς αδένες για να μην εκκρίνουν υγρά. Τελικά, το gel αυτό αποβάλλεται με την φυσική απολέπιση της επιδερμίδας.
Παράλληλα, τα άλατα του αργιλίου εμποδίζουν τον ιδρώτα να φτάσει στην επιφάνεια της επιδερμίδας με την στυπτική τους δράση. Κάπως έτσι, μειώνεται ως και 20% ο ιδρώτας που παράγουμε και μειώνεται κατ’ αυτόν τον τρόπο το ενδεχόμενο της κακοσμίας.
Ενδεικτικό της διαφοράς deodorant και antiperspirant είναι το γεγονός πως στις ΗΠΑ, τα αποσμητικά θεωρούνται καλλυντικά, ενώ τα ανθιδρωτικά χαρακτηρίζονται ως φαρμακευτικά προϊόντα. Σε κάθε περίπτωση, αφού παραχθούν και προτού κυκλοφορήσουν στο εμπόριο, όλα τα σχετικά παρασκευάσματα οφείλουν να περάσουν από ελέγχους ασφάλειας για την υγεία και την αποτελεσματικότητά τους, σύμφωνα με τους γενικούς κανόνες της CTFA (Cosmetics, Toiletries and Fragrance Association).
Όσον αφορά τον διαχωρισμό των αποσμητικών με βάση την μορφή τους, τα προϊόντα σε stick και roll-on, σε μορφή κρέμας και σε spray επικρατούν στην ευρωπαϊκή αγορά, ενώ στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού προτιμώνται οι στερεές και gel εκδοχές.
Υπάρχουν κίνδυνοι τοξικότητας;
Πολύς λόγος γίνεται μεταξύ των επιστημονικών κοινοτήτων αλλά και των απλών ανθρώπων για τους κινδύνους που κρύβει η παρουσία του αργιλίου στα αποσμητικά. Κατά καιρούς δημοσιεύονται έρευνες, που αναιρούν τις προηγούμενες, και κάθε φορά εγείρουν συζήτηση γύρω από κάποιο νέο ζήτημα υγείας: το αργίλιο εντοπίζεται στους ασθενείς της νόσου Αλτσχάιμερ, μπορεί να σχετίζεται με την εμφάνιση καρκίνου του μαστού, και σε εξαιρετικά μεγάλες ποσότητες, προκαλεί ζημιά στο γενετικό υλικό.
Ωστόσο, για την μικρή ποσότητα αργιλίου που περιέχουν τα ανθιδρωτικά, δεν έχει αποδειχθεί με στοιχεία η «ενοχή» του για κάτι από όλα αυτά. Βέβαια, για να έχουν το κεφάλι τους ήσυχο, οι καταναλωτές τα τελευταία χρόνια δείχνουν να προτιμούν προϊόντα «aluminium free», που δεν επιβαρύνουν με κανέναν τρόπο το δέρμα και την υγεία του οργανισμού.
Πέντε καλές επιλογές σε αυτήν την κατηγορία μπορείτε να δείτε εδώ, με όλες τις πληροφορίες για τις ιδιότητες και το κόστος του κάθε αποσμητικού.
Ακολουθούν μερικές ακόμη επιλογές από την ευρεία γκάμα αποσμητικών που κυκλοφορούν στο εμπόριο:
- Sanex Dermo Extra Control Deodorant Roll-on: από τα βαριά «όπλα» της Sanex, το συγκεκριμένο roll-on βασίζεται σε σύνθεση Micro Talk, ελέγχοντας την υγρασία της μασχάλης όλη την ημέρα, αφήνοντας παράλληλα το δέρμα να αναπνέει. Δεν περιέχει καθόλου αλκοόλ.
- Dove Men+Care: Εξειδικευμένη σειρά προϊόντων για τον άνδρα, η Men+Care της Dove περιλαμβάνει spray και roll-on επιλογές. Το Clean Comfort Roll-on εστιάζει στην αίσθηση φρεσκάδας και την προστασία από την εφίδρωση, ενώ το Cool Fresh roll-on βοηθά ενάντια στην ξηροδερμία και έχει αναζωογονητικό άρωμα για διαρκή φρεσκάδα.
- Nivea Pure: Η τελευταία σειρά της Nivea ενσωμάτωσε γαλάκτωμα νερού σε λάδι και προστατεύει την επιδερμίδα, χωρίς να αφήνει άσπρα σημάδια. Διατίθεται σε roll-on και spray.
- Palmolive Citrus Fresh: Σε συσκευασία stick, το Citrus Fresh της Palmolive περιέχει φυσικά εκχυλίσματα Aloe Vera, συνδυάζοντάς τα με λουλουδάτο άρωμα με νότες από εσπεριδοειδή.
Εσείς τι αποσμητικό χρησιμοποιείτε; Είστε ικανοποιημένοι από αυτό; Μοιραστείτε την «αποσμητική» σας πείρα μαζί μας σχολιάζοντας στο κάτω μέρος του δημοσιεύματος.
Γιατί χρειαζόμαστε αποσμητικό;
Η απάντηση είναι απλή: επειδή ιδρώνουμε. Το γιατί ιδρώνουμε είναι μια άλλη ιστορία, την οποία σας "αφηγηθήκαμε" σε παλιότερο δημοσίευμά μας. Συνοπτικά, οι ιδρωτοποιοί αδένες μας εκκρίνουν ιδρώτα για να διατηρούν την θερμοκρασία του σώματος στα σωστά επίπεδα, όταν «υπερθερμαινόμαστε».
Σε σημεία, όμως, όπως οι μασχάλες, όπου ο ιδρώτας εγκλωβίζεται και υπάρχει σχετική υγρασία, είναι ευκολότερο να συγκεντρωθούν βακτήρια. Αυτά είναι υπεύθυνα για την κακοσμία που έχουμε συνδέσει με τον ιδρώτα. Γι’ αυτό, λοιπόν, χρειαζόμαστε τα αποσμητικά, ώστε να αντιμετωπίσουμε την δυσάρεστη οσμή που προκαλείται.
Αποσμητική… ιστορία
Τα πρώτα –και πρωτόγονα- αποσμητικά προϊόντα δημιουργήθηκαν στον αραβικό κόσμο κατά την διάρκεια του 9ου αιώνα μ.Χ. Το πρώτο επώνυμο αποσμητικό εμφανίστηκε το 1888 στις ΗΠΑ με το όνομα Mum, έχοντας την υφή κέρινης κρέμας, γεγονός που την έκανε όχι και τόσο εύχρηστη. Μέσα στα επόμενα χρόνια, εμφανίστηκαν τα πρώτα προϊόντα με βάση το αργίλιο τα οποία μέχρι τα μέσα του 20ου αιώνα γνώρισαν επιτυχία.
Κάπου στα ‘50s, τα αποσμητικά πέρασαν στην εποχή των spray. Μέχρι το 1980 επικράτησαν στην αγορά και ήταν εξαιρετικά δημοφιλή. Η παντοδυναμία τους έλαβε τέλος, μόλις έγιναν οι πρώτες έρευνες για πιθανά προβλήματα υγείας και για την τρύπα του όζοντος, με την οποία σχετίζονταν τα προϊόντα τύπου aerosol. Κάπως έτσι, περάσαμε στην εποχή των sticks, η οποία φτάνει μέχρι και τις μέρες μας.
Ποια είδη αποσμητικών υπάρχουν και πώς «λειτουργούν»;
Ένας πρώτος σημαντικός διαχωρισμός των προϊόντων είναι αυτός που αντιλαμβανόμαστε και με μια πρόχειρη ματιά στις συσκευασίες τους: deodorant και antiperspirant. Στην ουσία, ενώ χρησιμοποιούμε τον όρο «αποσμητικά» για όλα τα σχετικά προϊόντα, είναι σωστός μόνο για τα «deodorant», ενώ τα «antiperspirant» χαρακτηρίζονται πιο ορθώς ανθιδρωτικά. Με άλλα λόγια, η πρώτη κατηγορία καταπολεμά την οσμή, ενώ η δεύτερη την προλαμβάνει, σταματώντας εν μέρει την εφίδρωση.
Ας δούμε πώς δρα το καθένα: Τα αποσμητικά προϊόντα βασίζονται σε αντιμικροβιακή σύσταση. Τέτοια μπορεί να είναι το αλκοόλ, το οποίο κινητοποιεί μεν τους ιδρωτοποιούς αδένες, αλλά σκοτώνει προσωρινά τα βακτήρια. Εκτός από το αλκοόλ, χρησιμοποιούνται και άλλες αντιμικροβιακές ουσίες, όπως το triclosan, επιβραδύνοντας την ανάπτυξη των βακτηρίων. Στην σύστασή τους, τέλος, συμπεριλαμβάνεται άρωμα ή φυσικά έλαια, τα οποία επικαλύπτουν την οσμή του ιδρώτα.
Τα ανθιδρωτικά προϊόντα από την άλλη, είναι στην ουσία αποσμητικά συνδυασμένα με ουσίες που σταματούν ή μειώνουν την εφίδρωση, ώστε να μην υπάρχει η "δελεαστική" για τα βακτήρια υγρασία. Συνήθως, τέτοιες ουσίες είναι χημικές ενώσεις του αργιλίου, οι οποίες αλληλεπιδρούν με τους ηλεκτρολύτες του ιδρώτα, δημιουργώντας ένα είδος gel, που φράσσει τους ιδρωτοποιούς αδένες για να μην εκκρίνουν υγρά. Τελικά, το gel αυτό αποβάλλεται με την φυσική απολέπιση της επιδερμίδας.
Παράλληλα, τα άλατα του αργιλίου εμποδίζουν τον ιδρώτα να φτάσει στην επιφάνεια της επιδερμίδας με την στυπτική τους δράση. Κάπως έτσι, μειώνεται ως και 20% ο ιδρώτας που παράγουμε και μειώνεται κατ’ αυτόν τον τρόπο το ενδεχόμενο της κακοσμίας.
Ενδεικτικό της διαφοράς deodorant και antiperspirant είναι το γεγονός πως στις ΗΠΑ, τα αποσμητικά θεωρούνται καλλυντικά, ενώ τα ανθιδρωτικά χαρακτηρίζονται ως φαρμακευτικά προϊόντα. Σε κάθε περίπτωση, αφού παραχθούν και προτού κυκλοφορήσουν στο εμπόριο, όλα τα σχετικά παρασκευάσματα οφείλουν να περάσουν από ελέγχους ασφάλειας για την υγεία και την αποτελεσματικότητά τους, σύμφωνα με τους γενικούς κανόνες της CTFA (Cosmetics, Toiletries and Fragrance Association).
Όσον αφορά τον διαχωρισμό των αποσμητικών με βάση την μορφή τους, τα προϊόντα σε stick και roll-on, σε μορφή κρέμας και σε spray επικρατούν στην ευρωπαϊκή αγορά, ενώ στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού προτιμώνται οι στερεές και gel εκδοχές.
Υπάρχουν κίνδυνοι τοξικότητας;
Πολύς λόγος γίνεται μεταξύ των επιστημονικών κοινοτήτων αλλά και των απλών ανθρώπων για τους κινδύνους που κρύβει η παρουσία του αργιλίου στα αποσμητικά. Κατά καιρούς δημοσιεύονται έρευνες, που αναιρούν τις προηγούμενες, και κάθε φορά εγείρουν συζήτηση γύρω από κάποιο νέο ζήτημα υγείας: το αργίλιο εντοπίζεται στους ασθενείς της νόσου Αλτσχάιμερ, μπορεί να σχετίζεται με την εμφάνιση καρκίνου του μαστού, και σε εξαιρετικά μεγάλες ποσότητες, προκαλεί ζημιά στο γενετικό υλικό.
Ωστόσο, για την μικρή ποσότητα αργιλίου που περιέχουν τα ανθιδρωτικά, δεν έχει αποδειχθεί με στοιχεία η «ενοχή» του για κάτι από όλα αυτά. Βέβαια, για να έχουν το κεφάλι τους ήσυχο, οι καταναλωτές τα τελευταία χρόνια δείχνουν να προτιμούν προϊόντα «aluminium free», που δεν επιβαρύνουν με κανέναν τρόπο το δέρμα και την υγεία του οργανισμού.
Πέντε καλές επιλογές σε αυτήν την κατηγορία μπορείτε να δείτε εδώ, με όλες τις πληροφορίες για τις ιδιότητες και το κόστος του κάθε αποσμητικού.
Ακολουθούν μερικές ακόμη επιλογές από την ευρεία γκάμα αποσμητικών που κυκλοφορούν στο εμπόριο:
- Sanex Dermo Extra Control Deodorant Roll-on: από τα βαριά «όπλα» της Sanex, το συγκεκριμένο roll-on βασίζεται σε σύνθεση Micro Talk, ελέγχοντας την υγρασία της μασχάλης όλη την ημέρα, αφήνοντας παράλληλα το δέρμα να αναπνέει. Δεν περιέχει καθόλου αλκοόλ.
- Dove Men+Care: Εξειδικευμένη σειρά προϊόντων για τον άνδρα, η Men+Care της Dove περιλαμβάνει spray και roll-on επιλογές. Το Clean Comfort Roll-on εστιάζει στην αίσθηση φρεσκάδας και την προστασία από την εφίδρωση, ενώ το Cool Fresh roll-on βοηθά ενάντια στην ξηροδερμία και έχει αναζωογονητικό άρωμα για διαρκή φρεσκάδα.
- Nivea Pure: Η τελευταία σειρά της Nivea ενσωμάτωσε γαλάκτωμα νερού σε λάδι και προστατεύει την επιδερμίδα, χωρίς να αφήνει άσπρα σημάδια. Διατίθεται σε roll-on και spray.
- Palmolive Citrus Fresh: Σε συσκευασία stick, το Citrus Fresh της Palmolive περιέχει φυσικά εκχυλίσματα Aloe Vera, συνδυάζοντάς τα με λουλουδάτο άρωμα με νότες από εσπεριδοειδή.
Εσείς τι αποσμητικό χρησιμοποιείτε; Είστε ικανοποιημένοι από αυτό; Μοιραστείτε την «αποσμητική» σας πείρα μαζί μας σχολιάζοντας στο κάτω μέρος του δημοσιεύματος.
