Πώς θα μάθεις στον σκύλο σου τα βασικά

Γράφει η Ιωάννα Καλογέρου, Κτηνίατρος, DVM University of Bucharest, Department of Agronomical Sciences and Veterinary Medicine

Η εκπαίδευση ενός σκύλου μπορεί να ξεκινήσει σε κάθε ηλικία, αλλά όσο νωρίτερα την αρχίσεις τόσο το καλύτερο. Οι μεγαλύτεροι σκύλοι φυσικά και μπορούν να εκπαιδευτούν, αλλά μπορεί να μην είναι τόσο δεκτικοί ή εύκολοι στην εκμάθηση.

Με τον σωστό τρόπο, η εκπαίδευση του θα γίνει παιχνίδι και διασκέδαση και για τους δυο σας, ενισχύοντας τις καλές σχέσεις μεταξύ σας.

Έχε λοιπόν κατά νου τα εξής:

* Η εκπαίδευση πρέπει να είναι διασκεδαστική και για τους δυο σας

* Η εκπαίδευση ασκεί το μυαλό του σκύλου

* Η εκπαίδευση θα χτίσει μια καλή σχέση πάνω σε γερά θεμέλια

* Η εκπαίδευση βασίζεται στη θετική επιβράβευση

* Μην τιμωρείς τον σκύλο σου, θα τον μάθεις να σε φοβάται

* Δείξε στον σκύλο σου ό,τι προσπαθείς να του μάθεις. Ποτέ μην τον αναγκάσεις φυσικά να το κάνει

* Να έχεις υπομονή και οι εντολές σου να είναι σταθερές και ξεκάθαρες

* Μην προσπαθείς να τον εκπαιδεύσεις σε πολυσύχναστα μέρη. Ξεκίνα να εισάγεις τους αντιπερισπασμούς σταδιακά, αφού έχει μάθει τις εντολές πολύ καλά.

* Μην τον αφήσεις να βαρεθεί και φρόντισε οι περίοδοι εκπαίδευσης να είναι μικρής διάρκειας.

Θετική επιβράβευση

Για να έχεις αποτελέσματα, όλη η εκπαίδευση πρέπει να βασίζεται στην θετική επιβράβευση. Κάτι τέτοιο δουλεύει, γιατί εάν επιβραβεύσεις τον σκύλο με κάτι που θέλει και του αρέσει, τη στιγμή που κάνει αυτό που θέλεις, είναι περισσότερο πιθανό να το ξανακάνει. Η θετική επιβράβευση μπορεί να είναι οτιδήποτε αγαπά πολύ ο σκύλος σου: λιχουδιές, το αγαπημένο του παιχνίδι ή ένα χάδι. Συνήθως, οι νόστιμες λιχουδιές δουλεύουν καλύτερα, όμως αν τις χρησιμοποιείς συχνά, θα πρέπει να μειώσεις την ποσότητα του φαγητού, για να αποφύγεις την πρόσληψη βάρους.

Όταν ξεκινάς να μαθαίνεις μια νέα εντολή, πρέπει κάθε φορά που ο σκύλος κάνει αυτό που του ζητάς σωστά να τον επιβραβεύεις. Μόλις καταλάβει τι του ζητάς όμως, πρέπει να αλλάξεις τον τρόπο επιβράβευσης και να το κάνεις πιο αραιά. Αυτό θα τον κάνει να προσπαθεί περισσότερο για την επιβράβευση. Πάντα όμως να τον επαινείς λεκτικά, ακόμα και αν δεν πάρει λιχουδιά.

Γιατί δεν δουλεύει η τιμωρία;

Η τιμωρία δεν πρέπει να χρησιμοποιείται για εκπαίδευση. Αν τον τιμωρήσεις, τον μαθαίνεις να σε φοβάται και εν τέλει μπορεί να μάθει να ανταποκρίνεται επιθετικά. Δεν θα σε εμπιστεύεται και μπορεί η σχέση σας να χαλάσει ολοκληρωτικά. Απόφυγε λοιπόν την τιμωρία στην εκπαίδευση και στην καθημερινότητα με τους παρακάτω τρόπους:

* Επιβράβευσε κάθε επιθυμητή συμπεριφορά έτσι ώστε ο σκύλος να την επαναλάβει στο μέλλον

*Αγνόησε την ανεπιθύμητη συμπεριφορά έτσι ώστε να μην την επαναλάβει στο μέλλον

* Απόφυγε την πυροδότηση ανεπιθύμητης συμπεριφοράς. Φυσικά, η αποφυγή προλαμβάνει την ανεπιθύμητη συμπεριφορά πριν καν συμβεί.

* Όταν η ανεπιθύμητη συμπεριφορά δεν μπορεί να αποφευχθεί, τότε εκπαίδευσε τον σκύλο σου σε μια εναλλακτική αποδεκτή συμπεριφορά. Είναι ευκολότερο να κάνει μια διαφορετική ανταπόκριση που δεν ενοχλεί, παρά να σταματήσει να κάνει κάτι που δεν το θες. Για παράδειγμα, εάν ο σκύλος πηδάει πάνω στους ανθρώπους, μάθε του πολύ καλά την εντολή «κάτσε» και ζήτα του να κάτσει όταν συναντάει κόσμο. Αν επιβραβευθεί με προσοχή και λιχουδιές, κάθε φορά που θα κάθεται, σύντομα θα το κάνει αυτόματα όταν βλέπει κόσμο, αντί να πηδάει πάνω τους.

Οι τρεις βασικές εντολές: Κάτσε, κάτω, μείνε

Για το «κάτσε»

Ξεκίνα με τον σκύλο να στέκεται μπροστά σου. Δείξε του τη λιχουδιά στο χέρι σου. Κούνα σιγά το χέρι με τη λιχουδιά, πάνω και προς τα πίσω προς την ουρά, καθώς δίνεις την εντολή κάτσε. Το κεφάλι του θα πάει προς τη λιχουδιά και τα πίσω πόδια θα κάτσουν κάτω. Μπορεί να χρειαστούν αρκετές φορές μέχρι να δεις το αποτέλεσμα που θες. Όταν έχεις το αποτέλεσμα που θες, δώσε του τη λιχουδιά και επαίνεσέ τον.

Μην τον σπρώξεις να κάτσει με το χέρι γιατί θα βάλει κόντρα και μπορεί να βάλεις υπερβολική δύναμη με ανεπιθύμητα αποτελέσματα. Όταν δίνεις την εντολή «κάτσε», θα πρέπει να είναι συνεχώς «κάτσε» και όχι «κάτσε κάτω» ή κάτι διαφορετικό γιατί θα μπερδευτεί.

Για το «κάτω»

Ζήτα από τον σκύλο σου να κάτσει και δείξ’του τη λιχουδιά. Σιγά σιγά, κούνα το χέρι προς τα κάτω, ακριβώς μπροστά από τα πόδια του, καθώς δίνεις την εντολή «κάτω». Θα ακολουθήσει το χέρι σου με τη μύτη του και θα κάτσει κάτω. Μην του πεις «κάτσε κάτω», μόνο «κάτω». Δώσε τη λιχουδιά και παίνεψέ τον όταν κάνει σωστά την εντολή.

Ξανά, μην σπρώξεις την πλάτη του γιατί είναι πιο πιθανό να βάλει κόντρα και να βάλεις πολύ δύναμη με ανεπιθύμητα αποτελέσματα.

Για το «μείνε»

Ζήτα να κάτσει ή να μείνει κάτω. Κάνε ένα βήμα μακριά του, καθώς δίνεις την εντολή «μείνε». Μέτρα από μέσα σου ως το 3 και πήγαινε πάλι κοντά του, δωσ’του τη λιχουδιά και παίνεψέ τον. Αν σηκωθεί και δεν εκτελέσει σωστά την εντολή, ζήτα του πάλι να κάτσει ή να μείνει κάτω και επανάλαβε τη διαδικασία.

Μόλις μάθει την εντολή, σταδιακά αύξησε την απόσταση και τον χρόνο που θα τον επιβραβεύσεις. Αν δεν εκτελεί σωστά όταν αυξάνεις την απόσταση και τον χρόνο, πήγαινε πάλι πίσω σε αυτά που εκτελούσε σωστά και δοκίμασε πάλι με μικρότερη απόσταση και μικρότερο χρόνο. Επιβραβεύεις μόνο όταν εκτελεί την εντολή σωστά κάθε φορά.

Σημαντικές συμβουλές

* Προπονηθείτε πρώτα στο σπίτι και μετά σε δημόσια μέρη

* Ξεκίνα όσο το δυνατόν νωρίτερα

* Κράτα τις προπονήσεις σύντομες, περίπου 5-10 λεπτά

* Επιβράβευσε πάντα λεκτικά και όταν πρέπει και με λιχουδιές

* Χρησιμοποίησε μαζί με την λεκτική εντολή και χειρονομίες. Μπορεί να είναι πιο εύκολο να τις ακολουθήσει.

* Οι εντολές πρέπει να είναι ξεκάθαρες και σταθερές. Μην τις αλλάζεις κάθε φορά σε κάθε προπόνηση.

* Πάρε τον χρόνο σου και οπλίσου με υπομονή

* Μην κάνεις πολλά πράγματα μαζί, μια εντολή ανά προπόνηση ειδικά στην αρχή

* Μην αφήσεις το σκύλο να βαρεθεί. Σταμάτα την προπόνηση αν δεις ότι δεν τραβάει

* Μην τον μαλώνεις όταν κάνει λάθη

* Μη φωνάζεις ή τιμωρείς γιατί θα μάθει να σε φοβάται

* Μην τον εκπαιδεύεις αν είναι πεινασμένος ή κουρασμένος- θα εκνευριστεί και δεν θα το απολαύσει

* Μην ξεκινήσεις την εκπαίδευση σε μέρη με θορύβους, άλλους σκύλους και πολλούς ανθρώπους

* Μην περιμένεις πολλά αποτελέσματα πολύ γρήγορα

* Μην περιμένεις να καταλάβει μια εντολή αν δεν έχεις εξηγήσει τι σημαίνει ακριβώς