Όσα πρέπει να ξέρεις για την πρώτη σου γάτα
Σκέφτεσαι να πάρεις γάτα; Συγχαρητήρια. Δες όσα πρέπει να ξέρεις και πώς να εξοπλιστείς για το νέο σου παιδί.
του Νικόλα Γεωργιακώδη
Μπορεί να γίνει υπέροχη σύντροφος, είναι αυτόνομη και δεν έχει ανάγκη από βόλτα κατά τη διάρκεια της ημέρας. Είναι ήσυχη– συνήθως- και με χαρά θα ξαπλώσει στα πόδια σου για χάδια. Επίσης συνήθως.
Αν αποφάσισες να πάρεις γάτα, αρχικά μπράβο σου. Ελπίζουμε να επιλέξεις φυσικά να υιοθετήσεις ένα αδεσποτάκι. Όμως πριν το κάνεις, διάβασε παρακάτω μερικές σημαντικές πληροφορίες για τα επτάψυχα (ή εννιάψυχα) αυτά πλασματάκια.
Όσον αφορά τη συμπεριφορά της, η γάτα αρέσκεται να ζει σε διάφορα επίπεδα, πράγμα που σημαίνει ότι δεν έχει τόση σημασία τι συμβαίνει στο πάτωμα του σπιτιού σου, αλλά πώς θα ενισχύσεις τον χώρο με μέρη όπου θα μπορεί να ανεβαίνει και να παρατηρεί… αφ’ υψηλού.
Παρατήρησε, για παράδειγμα, στη φωτογραφία σε πόσα σημεία έχουν αράξει:
Στα του φαγητού, θα πρέπει να τις δίνεις τροφή καλής ποιότητας για να προλάβεις τυχόν προβλήματα υγείας. Η τροφή στους ανθρώπους είναι το παν, στις γάτες είναι κάτι παραπάνω από αυτό. Επίσης, όσον αφορά το είδος της τροφής, οι γάτες από τη φύση τους τρέφονται με μικρά θηλαστικά και έντομα, τα οποία έχουν ποσοστό νερού περί το 70-80%. Η ξηρά τροφή είναι μεν εύκολη στην αποθήκευση και πλέον δημοφιλής, όμως δεν είναι απόλυτα επαρκής για τις ανάγκες της.
Σκέψου λοιπόν το ενδεχόμενο να της δίνεις μια μείξη ξηρής και υγρής τροφής, και ρώτα τον κτηνίατρό σου για το μοντέλο BARF (Biologically Appropriate Raw Feeding), το οποίο βασίζεται στο μοντέλο του θηράματος που αναφέραμε πιο πάνω, και περιλαμβάνει ωμό κρέας από κοτόπουλο, μοσχάρι ή πάπια και άλλα είδη όπως εντόσθια και κόκκαλα στις ίδιες αναλογίες με εκείνες ενός θηράματος. Θα τα βρεις σε εξειδικευμένα μαγαζιά ή μπορείς και να τα φτιάξεις στο σπίτι όταν μάθεις την ακριβή σύνθεση.
Πέρα από το φαγητό, το νερό (ιδανικά μια πηγή) και την άμμο της, θα πρέπει να αγοράσεις και ένα ονυχοδρόμιο ή κάτι αντίστοιχο για να… λιμάρει τα νύχια της και να μην σου καταστρέψει τους καναπέδες. Αν και κάτι τέτοιο δεν είναι απόλυτα βέβαιο πως θα το γλιτώσεις.
Τα παράθυρα σου θα πρέπει να έχουν προστατευτικό δίχτυ ώστε να μην πηδήξει απ'έξω, το ίδιο και το μπαλκόνι αν μένεις σε όροφο. Δεν είναι λίγες οι γάτες που έχουν πεθάνει ή τραυματιστεί σοβαρά μετά από ελεύθερη πτώση από μπαλκόνια. Επίσης δώσε ιδιαίτερη βάση στα παράθυρα με ανάκλιση, είναι πολύ εύκολο να κολλήσουν εκεί και να πεθάνουν από πνιγμό.
Τα γατάκια θα πρέπει να μένουν με τη μητέρα τους τουλάχιστον τρεις μήνες, όχι μόνο για να θηλάσουν, αλλά και για να αποκτήσουν κοινωνικές δεξιότητες και να μάθουν να αλληλεπιδρούν σωστά. Το παιχνίδι με τη μαμά και τα αδερφάκια τους, θα τα μάθει να μην δαγκώνουν δυνατά, να μην σε πονάνε και να μην χρησιμοποιούν έντονα τα νύχια τους.
Ο εμβολιασμός είναι απαραίτητος για την υγεία μιας γάτας. Το πρώτο εμβόλιο γίνεται μεταξύ 8-12 εβδομάδες και το δεύτερο 3 με 4 εβδομάδες μετά. Το βασικό εμβόλιο περιλαμβάνει τρία είδη ιών (καλυκοϊός, έρπης και παρβοϊός). Ο τελευταίος είναι θανατηφόρος και ο μοναδικός τρόπος προστασίας είναι το εμβόλιο. Το ετήσιο τσεκ απ για εμβόλια και λοιπές γενικές εξετάσεις είναι επίσης πολύ σημαντικό για την υγεία της.
Οι γάτες, και ειδικά τα γατάκια, χρειάζονται απαραιτήτως παιχνίδια και χρόνο για παιχνίδι. Επίσης, ένα μαλακό κρεβάτι για να κοιμούνται, αν και τελικά όπως φαίνεται ένα απλό χαρτόκουτο μπορεί να τα τρελάνει και να κάθονται συνέχεια εκεί μέσα. Άβυσσος η ψυχή τους.
Το φαγητό και το νερό θα πρέπει να είναι σε διαφορετικό μέρος από την άμμο τους: όπως κι εμείς δεν συνηθίζουμε να τρώμε στην τουαλέτα – αν το κάνεις είσαι μερακλής – έτσι και αυτά δεν γουστάρουν καθόλου.
Το «ψέκασμα» στις γάτες, δηλαδή το μαρκάρισμα της περιοχής, μπορεί να ξεκινήσει από την ηλικία των τριών μηνών και είναι αρκετά ενοχλητικό κυρίως λόγω μυρωδιάς. Γι’ αυτό καλό είναι η στείρωση να γίνεται αρκετά νωρίς, πριν εμφανιστεί οποιαδήποτε σεξουαλική συμπεριφορά, συνοδευόμενη από ουρλιαχτά το βράδυ, τόσο για τα αρσενικά όσο και τα θηλυκά. Επίσης η στείρωση αποτρέπει τη γάτα από το να προσπαθήσει να δραπετεύσει για να βρει ταίρι, αλλά και από ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες που γεμίζουν τον δρόμο με αδέσποτα γατάκια με λίγες ελπίδες επιβίωσης.
Επίσης, οι «μάχες» για τον έλεγχο μιας περιοχής μπορούν να τραυματίσουν σοβαρά μια γάτα και να την εκθέσουν σε σοβαρές και θανατηφόρες ασθένειες όπως το Fiv και το Felv, δηλαδή ο ιός του AIDS και ο ιός της λευχαιμίας.
Προσοχή στα φυτά! Κάποια είναι τοξικά για τη γάτα, όπως το χρυσάνθεμο, η αλόη, το κυκλάμινο, η τουλίπα, η πικροδάφνη, αλλά και το γνωστό Αλεξανδρινό που συχνά φέρνουμε στο σπίτι τα Χριστούγεννα – δες τα αναλυτικά εδώ. Επίσης τοξικά είναι το σκόρδο και το κρεμμύδι, αλλά και η παρακεταμόλη (Depon) και η σοκολάτα.
Οι γάτες αλλάζουν τα μωρουδιακά τους δόντια περίπου στους πέντε μήνες, επομένως μην εκπλαγείς αν δεις στο στόμα της «διπλά δόντια», ιδιαιτερα στους κυνόδοντες ή βρεις κάποιο στο πάτωμα, είναι απόλυτα φυσιολογικό.
Στα του… μπάνιου, οι γάτες δεν χρειάζονται πλύσιμο, εκτός και αν πέσουν μέσα σε κάτι πολύ βρωμερό. Οι μακρύτριχες γάτες επίσης ωφελούνται από το συχνό βούρτσισμα, το οποίο θα απομακρύνει τις νεκρές τρίχες από πάνω τους και θα προλάβει τυχόν ενοχλήσεις στο στομάχι από τις τριχόμπαλες που μπορεί να καταπιούν όταν αυτοκαθαρίζονται.
Σε κάθε περίπτωση, ετοιμάσου για αρκετές τρίχες σε κάθε πιθανό και απίθανο σημείο.
Προσοχή στο γαστρεντερικό της. Προβλήματα σε αυτό το κομμάτι είναι πολύ συχνά, δεν απειλούν μεν τη ζωή της, όμως θα πρέπει να εξετάζονται από τον κτηνίατρο, ο οποίος θα προτείνει τυχόν εξετάσεις ή θεραπεία.
Πολύ προσοχή χρειάζεται και στις καθημερινές συνήθειες… τουαλέτας. Αν παρατηρήσεις ότι κάνει την ανάγκη της εκτός τουαλέτας απευθύνσου σε κτηνίατρο γιατί αποτελεί σύνηθες σύμπτωμα προβλήματος. Σε κάποιες περιπτώσεις βέβαια, μπορεί να είναι καθαρά θέμα συμπεριφοράς, π.χ. αντιπάθεια με κάποια άλλη γάτα ή σκύλο που βρίσκεται στο σπίτι. Δε σε συμπαθώ; Θα χέσω στον καναπέ ένα πράμα.
Αν ταξιδεύεις συχνά και δεν έχεις κάποιον να τη φροντίσει θα πρέπει να βρεις. Οι μετακινήσεις προκαλούν έντονο στρες στις γάτες και είναι πολύ πιο σύνθετες απ’ ό,τι για τους σκύλους.
Τέλος, έχε υπόψη σου ότι η γάτα είναι νυχτερινός κυνηγός. Τρέφεται, κυνηγά και παίζει το βράδυ, ενώ κοιμάται περίπου 16 με 18 ώρες τη μέρα. Όπως κάθε σωστός ξενύχτης δηλαδή.
Μπορεί να γίνει υπέροχη σύντροφος, είναι αυτόνομη και δεν έχει ανάγκη από βόλτα κατά τη διάρκεια της ημέρας. Είναι ήσυχη– συνήθως- και με χαρά θα ξαπλώσει στα πόδια σου για χάδια. Επίσης συνήθως.
Αν αποφάσισες να πάρεις γάτα, αρχικά μπράβο σου. Ελπίζουμε να επιλέξεις φυσικά να υιοθετήσεις ένα αδεσποτάκι. Όμως πριν το κάνεις, διάβασε παρακάτω μερικές σημαντικές πληροφορίες για τα επτάψυχα (ή εννιάψυχα) αυτά πλασματάκια.
Όσον αφορά τη συμπεριφορά της, η γάτα αρέσκεται να ζει σε διάφορα επίπεδα, πράγμα που σημαίνει ότι δεν έχει τόση σημασία τι συμβαίνει στο πάτωμα του σπιτιού σου, αλλά πώς θα ενισχύσεις τον χώρο με μέρη όπου θα μπορεί να ανεβαίνει και να παρατηρεί… αφ’ υψηλού.
Παρατήρησε, για παράδειγμα, στη φωτογραφία σε πόσα σημεία έχουν αράξει:
Στα του φαγητού, θα πρέπει να τις δίνεις τροφή καλής ποιότητας για να προλάβεις τυχόν προβλήματα υγείας. Η τροφή στους ανθρώπους είναι το παν, στις γάτες είναι κάτι παραπάνω από αυτό. Επίσης, όσον αφορά το είδος της τροφής, οι γάτες από τη φύση τους τρέφονται με μικρά θηλαστικά και έντομα, τα οποία έχουν ποσοστό νερού περί το 70-80%. Η ξηρά τροφή είναι μεν εύκολη στην αποθήκευση και πλέον δημοφιλής, όμως δεν είναι απόλυτα επαρκής για τις ανάγκες της.
Σκέψου λοιπόν το ενδεχόμενο να της δίνεις μια μείξη ξηρής και υγρής τροφής, και ρώτα τον κτηνίατρό σου για το μοντέλο BARF (Biologically Appropriate Raw Feeding), το οποίο βασίζεται στο μοντέλο του θηράματος που αναφέραμε πιο πάνω, και περιλαμβάνει ωμό κρέας από κοτόπουλο, μοσχάρι ή πάπια και άλλα είδη όπως εντόσθια και κόκκαλα στις ίδιες αναλογίες με εκείνες ενός θηράματος. Θα τα βρεις σε εξειδικευμένα μαγαζιά ή μπορείς και να τα φτιάξεις στο σπίτι όταν μάθεις την ακριβή σύνθεση.
Πέρα από το φαγητό, το νερό (ιδανικά μια πηγή) και την άμμο της, θα πρέπει να αγοράσεις και ένα ονυχοδρόμιο ή κάτι αντίστοιχο για να… λιμάρει τα νύχια της και να μην σου καταστρέψει τους καναπέδες. Αν και κάτι τέτοιο δεν είναι απόλυτα βέβαιο πως θα το γλιτώσεις.
Τα παράθυρα σου θα πρέπει να έχουν προστατευτικό δίχτυ ώστε να μην πηδήξει απ'έξω, το ίδιο και το μπαλκόνι αν μένεις σε όροφο. Δεν είναι λίγες οι γάτες που έχουν πεθάνει ή τραυματιστεί σοβαρά μετά από ελεύθερη πτώση από μπαλκόνια. Επίσης δώσε ιδιαίτερη βάση στα παράθυρα με ανάκλιση, είναι πολύ εύκολο να κολλήσουν εκεί και να πεθάνουν από πνιγμό.
Τα γατάκια θα πρέπει να μένουν με τη μητέρα τους τουλάχιστον τρεις μήνες, όχι μόνο για να θηλάσουν, αλλά και για να αποκτήσουν κοινωνικές δεξιότητες και να μάθουν να αλληλεπιδρούν σωστά. Το παιχνίδι με τη μαμά και τα αδερφάκια τους, θα τα μάθει να μην δαγκώνουν δυνατά, να μην σε πονάνε και να μην χρησιμοποιούν έντονα τα νύχια τους.
Ο εμβολιασμός είναι απαραίτητος για την υγεία μιας γάτας. Το πρώτο εμβόλιο γίνεται μεταξύ 8-12 εβδομάδες και το δεύτερο 3 με 4 εβδομάδες μετά. Το βασικό εμβόλιο περιλαμβάνει τρία είδη ιών (καλυκοϊός, έρπης και παρβοϊός). Ο τελευταίος είναι θανατηφόρος και ο μοναδικός τρόπος προστασίας είναι το εμβόλιο. Το ετήσιο τσεκ απ για εμβόλια και λοιπές γενικές εξετάσεις είναι επίσης πολύ σημαντικό για την υγεία της.
Οι γάτες, και ειδικά τα γατάκια, χρειάζονται απαραιτήτως παιχνίδια και χρόνο για παιχνίδι. Επίσης, ένα μαλακό κρεβάτι για να κοιμούνται, αν και τελικά όπως φαίνεται ένα απλό χαρτόκουτο μπορεί να τα τρελάνει και να κάθονται συνέχεια εκεί μέσα. Άβυσσος η ψυχή τους.
Το φαγητό και το νερό θα πρέπει να είναι σε διαφορετικό μέρος από την άμμο τους: όπως κι εμείς δεν συνηθίζουμε να τρώμε στην τουαλέτα – αν το κάνεις είσαι μερακλής – έτσι και αυτά δεν γουστάρουν καθόλου.
Το «ψέκασμα» στις γάτες, δηλαδή το μαρκάρισμα της περιοχής, μπορεί να ξεκινήσει από την ηλικία των τριών μηνών και είναι αρκετά ενοχλητικό κυρίως λόγω μυρωδιάς. Γι’ αυτό καλό είναι η στείρωση να γίνεται αρκετά νωρίς, πριν εμφανιστεί οποιαδήποτε σεξουαλική συμπεριφορά, συνοδευόμενη από ουρλιαχτά το βράδυ, τόσο για τα αρσενικά όσο και τα θηλυκά. Επίσης η στείρωση αποτρέπει τη γάτα από το να προσπαθήσει να δραπετεύσει για να βρει ταίρι, αλλά και από ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες που γεμίζουν τον δρόμο με αδέσποτα γατάκια με λίγες ελπίδες επιβίωσης.
Επίσης, οι «μάχες» για τον έλεγχο μιας περιοχής μπορούν να τραυματίσουν σοβαρά μια γάτα και να την εκθέσουν σε σοβαρές και θανατηφόρες ασθένειες όπως το Fiv και το Felv, δηλαδή ο ιός του AIDS και ο ιός της λευχαιμίας.
Προσοχή στα φυτά! Κάποια είναι τοξικά για τη γάτα, όπως το χρυσάνθεμο, η αλόη, το κυκλάμινο, η τουλίπα, η πικροδάφνη, αλλά και το γνωστό Αλεξανδρινό που συχνά φέρνουμε στο σπίτι τα Χριστούγεννα – δες τα αναλυτικά εδώ. Επίσης τοξικά είναι το σκόρδο και το κρεμμύδι, αλλά και η παρακεταμόλη (Depon) και η σοκολάτα.
Οι γάτες αλλάζουν τα μωρουδιακά τους δόντια περίπου στους πέντε μήνες, επομένως μην εκπλαγείς αν δεις στο στόμα της «διπλά δόντια», ιδιαιτερα στους κυνόδοντες ή βρεις κάποιο στο πάτωμα, είναι απόλυτα φυσιολογικό.
Στα του… μπάνιου, οι γάτες δεν χρειάζονται πλύσιμο, εκτός και αν πέσουν μέσα σε κάτι πολύ βρωμερό. Οι μακρύτριχες γάτες επίσης ωφελούνται από το συχνό βούρτσισμα, το οποίο θα απομακρύνει τις νεκρές τρίχες από πάνω τους και θα προλάβει τυχόν ενοχλήσεις στο στομάχι από τις τριχόμπαλες που μπορεί να καταπιούν όταν αυτοκαθαρίζονται.
Σε κάθε περίπτωση, ετοιμάσου για αρκετές τρίχες σε κάθε πιθανό και απίθανο σημείο.
Προσοχή στο γαστρεντερικό της. Προβλήματα σε αυτό το κομμάτι είναι πολύ συχνά, δεν απειλούν μεν τη ζωή της, όμως θα πρέπει να εξετάζονται από τον κτηνίατρο, ο οποίος θα προτείνει τυχόν εξετάσεις ή θεραπεία.
Πολύ προσοχή χρειάζεται και στις καθημερινές συνήθειες… τουαλέτας. Αν παρατηρήσεις ότι κάνει την ανάγκη της εκτός τουαλέτας απευθύνσου σε κτηνίατρο γιατί αποτελεί σύνηθες σύμπτωμα προβλήματος. Σε κάποιες περιπτώσεις βέβαια, μπορεί να είναι καθαρά θέμα συμπεριφοράς, π.χ. αντιπάθεια με κάποια άλλη γάτα ή σκύλο που βρίσκεται στο σπίτι. Δε σε συμπαθώ; Θα χέσω στον καναπέ ένα πράμα.
Αν ταξιδεύεις συχνά και δεν έχεις κάποιον να τη φροντίσει θα πρέπει να βρεις. Οι μετακινήσεις προκαλούν έντονο στρες στις γάτες και είναι πολύ πιο σύνθετες απ’ ό,τι για τους σκύλους.
Τέλος, έχε υπόψη σου ότι η γάτα είναι νυχτερινός κυνηγός. Τρέφεται, κυνηγά και παίζει το βράδυ, ενώ κοιμάται περίπου 16 με 18 ώρες τη μέρα. Όπως κάθε σωστός ξενύχτης δηλαδή.
