Παιδικό check up: Όσα χρειάζεται να ξέρετε
Ποιες εξετάσεις θα πρέπει να κάνουν τα παιδιά μας ανά ηλικία και σε ποιες περιπτώσεις οι γονείς θα πρέπει να είναι σε επαγρύπνηση; Η ειδικός απαντά.
του Νικόλα Γεωργιακώδη
Η φθινοπωρινή περίοδος συνήθως συνδέεται με τη διενέργεια προληπτικών εξετάσεων για τους ενήλικες. Όμως οι μεγάλοι δεν είναι οι μόνοι που πρέπει να κάνουν προληπτικά check up αυτόν τον καιρό. Τα πιτσιρίκια που ξεκινούν ή έχουν ήδη ξεκινήσει το σχολείο, ακόμα και όσα δεν έχουν ακόμα πατήσει το πόδι τους σε παιδικούς σταθμούς θα πρέπει, σύμφωνα με τους παιδιάτρους, να περάσουν σε κάποιους βασικούς ιατρικούς ελέγχους.
Φυσικά οι έλεγχοι αυτοί διαφοροποιούνται ανάλογα με την κατάσταση της υγείας του παιδιού, αλλά και το οικογενειακό ιστορικό.
«Υπάρχουν παιδιά τα οποία είναι υγιέστατα, επομένως οι εξετάσεις που συνιστούμε είναι καθαρά προληπτικές. Υπάρχουν παιδιά που μπορεί να μην έχουν ιστορικό κάποιας ασθένειας, αλλά να υπάρχει στην οικογένεια ιστορικό και ενδεχομένως να εμφανίσουν κάποιες παθήσεις και υπάρχουν παιδιά τα οποία χρήζουν έλεγχο για την πάθησή τους είτε προληπτικό είτε ετήσιο, τον οποίο καθορίζει ο θεράπων ιατρός τους», μας λέει η κ. Μαρία Παπαδάκη, Παιδίατρος, για τις «κατηγοριοποιήσεις» που υφίστανται όσον αφορά την αντιμετώπιση του εκάστοτε περιστατικού.
Στο παρόν άρθρο θα αναφερθούμε στις προληπτικές εξετάσεις που πρέπει να κάνουν τα παιδιά που δεν έχουν κάποιο προϋπάρχον πρόβλημα υγείας.
Αρχικά λοιπόν, οι πρώτες εξετάσεις που θα πρέπει να γίνουν όταν το παιδί είναι έξι μηνών ή ενός έτος και αφορούν γενική αίματος, έτσι ώστε να ελεγχθούν τα επίπεδα σιδήρου και να εντοπιστεί τυχόν αναιμία. «Στην ηλικία των δύο χρόνων, καλό θα ήταν να γίνει ένας γενικός προληπτικός έλεγχος, πάλι μέσω γενικής αιματολογικής εξέτασης, έτσι ώστε να ελέγξουμε τη λειτουργία των νεφρών, του ήπατος και του θυρεοειδή, εφ’ όσον υπάρχει κάποιο οικογενειακό ιστορικό. Επίσης, γίνεται και μια γενική εξέταση ούρων», επισημαίνει η κ. Παπαδάκη και προσθέτει: «Από εκεί και πέρα ανάλογα με τα ευρήματα που θα υπάρξουν, αν δεν προκύψει κάτι δεν χρειάζεται να ελέγξουμε ξανά το παιδί, ούτε να του κάνουμε κάθε χρόνο αιματολογικές εξετάσεις».
Στην ηλικία των 9-11 ετών, μπορεί να επαναληφθεί σύμφωνα με την κ. Παπαδάκη ένας γενικός προληπτικός αιματολογικός έλεγχος. «Ανάλογα με το οικογενειακό ιστορικό βέβαια, ο έλεγχος αυτός μπορεί να γίνει και νωρίτερα. Για παράδειγμα αν υπάρχει οικογενειακή υπερχοληστεριναιμία ή οικογενειακό ιστορικό σε κάποιο καρδιαγγειακό νόσημα, τότε το παιδί θα πρέπει να ελεγχθεί πριν την ηλικία των 9 χρονών», σημειώνει η ίδια και συνιστά στους γονείς να συνεννοούνται με τον παιδίατρό τους για το τι θα πρέπει να ελεγχθεί και τι όχι.
Στις γενικότερες εξετάσεις, η ηλικία των 2-3 είναι μια καλή περίοδος για να κάνουν τα πιτσιρίκια έναν οφθαλμολογικό έλεγχο, ώστε ο οφθαλμίατρος να εντοπίσει τυχόν προβλήματα οράσεως και να προτείνει πώς μπορούν να διορθωθούν (π.χ. αμβλυωπία, στραβισμός).
Στην ηλικία των 3 ετών γίνεται ο πρώτος οδοντιατρικός έλεγχος για να εξεταστεί η κατάσταση των δοντιών του και να δοθούν από τον οδοντίατρο οι γενικές κατευθυντήριες γραμμές για την υγιεινή των δοντιών. Ενδεχομένως να χρειαστεί να γίνει και κάποια φθορίωση ή σφράγισμα σε αυτήν την ηλικία.
Όσον αφορά τον καρδιολογικό έλεγχο, μέχρι πρότινος ήταν υποχρεωτικός στην πρώτη δημοτικού, όμως πλέον οι γονείς δεν υποχρεούνται να προσκομίσουν χαρτί για να πάει το παιδί σχολείο. Πριν από την πρώτη δημοτικού όμως, η κ. Παπαδάκη συνιστά να γίνει ένας καρδιολογικός έλεγχος, αφού τα παιδιά στο δημοτικό ξεκινούν έντονες αθλητικές δραστηριότητες και συμμετέχουν σε διάφορα ανταγωνιστικά αθλήματα, τα οποία απαιτούν περισσότερη ενέργεια από το καρδιαγγειακό σύστημα.
Ο καρδιαγγειακός έλεγχος περιλαμβάνει ηλεκτροκαρδιογράφημα, έλεγχο πίεσης, και ηχοκαρδιογράφημα (πιο λεπτομερές και αξιόπιστο από το «απλό») έτσι ώστε ο γιατρός να δει την ανατομία της καρδιάς. Επίσης, στον καρδιολογικό έλεγχο συμπεριλαμβάνεται και το τρίπλεξ.
«Από εκεί και πέρα τα παιδιά που θα ασχοληθούν με πιο απαιτητικά αθλήματα αργότερα, επιβάλλεται να κάνουν και τότε καρδιολογικό έλεγχο, αφού θα τους ζητηθεί ούτως η άλλως από τους προπονητές τους», επισημαίνει.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, να έχετε κατά νου πως δε χρειάζεται να κάνετε ένα σωρό προληπτικές εξετάσεις στο παιδί για να εξασφαλίσετε ότι θα είναι υγιές. Συμβουλευτείτε τον παιδίατρό σας και εκείνος θα σας κατευθύνει στοχευμένα σε συγκεκριμένους ελέγχους ανάλογα με το ιστορικό του και τις «υποψίες» που αυτό θα εμφανίσει.
Η φθινοπωρινή περίοδος συνήθως συνδέεται με τη διενέργεια προληπτικών εξετάσεων για τους ενήλικες. Όμως οι μεγάλοι δεν είναι οι μόνοι που πρέπει να κάνουν προληπτικά check up αυτόν τον καιρό. Τα πιτσιρίκια που ξεκινούν ή έχουν ήδη ξεκινήσει το σχολείο, ακόμα και όσα δεν έχουν ακόμα πατήσει το πόδι τους σε παιδικούς σταθμούς θα πρέπει, σύμφωνα με τους παιδιάτρους, να περάσουν σε κάποιους βασικούς ιατρικούς ελέγχους.
Φυσικά οι έλεγχοι αυτοί διαφοροποιούνται ανάλογα με την κατάσταση της υγείας του παιδιού, αλλά και το οικογενειακό ιστορικό.
«Υπάρχουν παιδιά τα οποία είναι υγιέστατα, επομένως οι εξετάσεις που συνιστούμε είναι καθαρά προληπτικές. Υπάρχουν παιδιά που μπορεί να μην έχουν ιστορικό κάποιας ασθένειας, αλλά να υπάρχει στην οικογένεια ιστορικό και ενδεχομένως να εμφανίσουν κάποιες παθήσεις και υπάρχουν παιδιά τα οποία χρήζουν έλεγχο για την πάθησή τους είτε προληπτικό είτε ετήσιο, τον οποίο καθορίζει ο θεράπων ιατρός τους», μας λέει η κ. Μαρία Παπαδάκη, Παιδίατρος, για τις «κατηγοριοποιήσεις» που υφίστανται όσον αφορά την αντιμετώπιση του εκάστοτε περιστατικού.
Στο παρόν άρθρο θα αναφερθούμε στις προληπτικές εξετάσεις που πρέπει να κάνουν τα παιδιά που δεν έχουν κάποιο προϋπάρχον πρόβλημα υγείας.
Αρχικά λοιπόν, οι πρώτες εξετάσεις που θα πρέπει να γίνουν όταν το παιδί είναι έξι μηνών ή ενός έτος και αφορούν γενική αίματος, έτσι ώστε να ελεγχθούν τα επίπεδα σιδήρου και να εντοπιστεί τυχόν αναιμία. «Στην ηλικία των δύο χρόνων, καλό θα ήταν να γίνει ένας γενικός προληπτικός έλεγχος, πάλι μέσω γενικής αιματολογικής εξέτασης, έτσι ώστε να ελέγξουμε τη λειτουργία των νεφρών, του ήπατος και του θυρεοειδή, εφ’ όσον υπάρχει κάποιο οικογενειακό ιστορικό. Επίσης, γίνεται και μια γενική εξέταση ούρων», επισημαίνει η κ. Παπαδάκη και προσθέτει: «Από εκεί και πέρα ανάλογα με τα ευρήματα που θα υπάρξουν, αν δεν προκύψει κάτι δεν χρειάζεται να ελέγξουμε ξανά το παιδί, ούτε να του κάνουμε κάθε χρόνο αιματολογικές εξετάσεις». Στην ηλικία των 9-11 ετών, μπορεί να επαναληφθεί σύμφωνα με την κ. Παπαδάκη ένας γενικός προληπτικός αιματολογικός έλεγχος. «Ανάλογα με το οικογενειακό ιστορικό βέβαια, ο έλεγχος αυτός μπορεί να γίνει και νωρίτερα. Για παράδειγμα αν υπάρχει οικογενειακή υπερχοληστεριναιμία ή οικογενειακό ιστορικό σε κάποιο καρδιαγγειακό νόσημα, τότε το παιδί θα πρέπει να ελεγχθεί πριν την ηλικία των 9 χρονών», σημειώνει η ίδια και συνιστά στους γονείς να συνεννοούνται με τον παιδίατρό τους για το τι θα πρέπει να ελεγχθεί και τι όχι.
Στις γενικότερες εξετάσεις, η ηλικία των 2-3 είναι μια καλή περίοδος για να κάνουν τα πιτσιρίκια έναν οφθαλμολογικό έλεγχο, ώστε ο οφθαλμίατρος να εντοπίσει τυχόν προβλήματα οράσεως και να προτείνει πώς μπορούν να διορθωθούν (π.χ. αμβλυωπία, στραβισμός).
Στην ηλικία των 3 ετών γίνεται ο πρώτος οδοντιατρικός έλεγχος για να εξεταστεί η κατάσταση των δοντιών του και να δοθούν από τον οδοντίατρο οι γενικές κατευθυντήριες γραμμές για την υγιεινή των δοντιών. Ενδεχομένως να χρειαστεί να γίνει και κάποια φθορίωση ή σφράγισμα σε αυτήν την ηλικία. Όσον αφορά τον καρδιολογικό έλεγχο, μέχρι πρότινος ήταν υποχρεωτικός στην πρώτη δημοτικού, όμως πλέον οι γονείς δεν υποχρεούνται να προσκομίσουν χαρτί για να πάει το παιδί σχολείο. Πριν από την πρώτη δημοτικού όμως, η κ. Παπαδάκη συνιστά να γίνει ένας καρδιολογικός έλεγχος, αφού τα παιδιά στο δημοτικό ξεκινούν έντονες αθλητικές δραστηριότητες και συμμετέχουν σε διάφορα ανταγωνιστικά αθλήματα, τα οποία απαιτούν περισσότερη ενέργεια από το καρδιαγγειακό σύστημα.
Ο καρδιαγγειακός έλεγχος περιλαμβάνει ηλεκτροκαρδιογράφημα, έλεγχο πίεσης, και ηχοκαρδιογράφημα (πιο λεπτομερές και αξιόπιστο από το «απλό») έτσι ώστε ο γιατρός να δει την ανατομία της καρδιάς. Επίσης, στον καρδιολογικό έλεγχο συμπεριλαμβάνεται και το τρίπλεξ.
«Από εκεί και πέρα τα παιδιά που θα ασχοληθούν με πιο απαιτητικά αθλήματα αργότερα, επιβάλλεται να κάνουν και τότε καρδιολογικό έλεγχο, αφού θα τους ζητηθεί ούτως η άλλως από τους προπονητές τους», επισημαίνει.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, να έχετε κατά νου πως δε χρειάζεται να κάνετε ένα σωρό προληπτικές εξετάσεις στο παιδί για να εξασφαλίσετε ότι θα είναι υγιές. Συμβουλευτείτε τον παιδίατρό σας και εκείνος θα σας κατευθύνει στοχευμένα σε συγκεκριμένους ελέγχους ανάλογα με το ιστορικό του και τις «υποψίες» που αυτό θα εμφανίσει.
