10 φράσεις που μας κάνουν να νιώθουμε... παππούδες
Πάτα το μηδέν. Πόσες στάσεις έμειναν στο φιλμ; Θα το γράψω στο βίντεο. Και άλλες επτά φράσεις που μας θυμίζουν ότι… μεγαλώσαμε.
Παλαιότερο των 360 ημερών
του Γιώργου Κόκουβα
Είτε επειδή κάποιες συνήθειες τις… σκότωσε η τεχνολογία, είτε επειδή ορισμένες ατάκες ανήκουν στο μακρινό καλτ παρελθόν, οι παρακάτω φράσεις είναι σίγουρα άγνωστες για την γενιά που γεννήθηκε τα τελευταία 20 χρόνια. Η αλήθεια είναι πως ακόμη κι εμείς οι υπόλοιποι τις έχουμε ξεχάσει, γιατί δεν έχουν πλέον καμιά θέση στην καθημερινότητά μας. Διαβάστε τις όμως, και είμαστε σίγουροι ότι θα σας έρθουν πολλές αναμνήσεις και ένα μειδίαμα στο πρόσωπό σας. Και ναι, ίσως να αισθανθούμε ελαφρώς… «παππούδες» που προλάβαμε τις παρακάτω ατάκες όσο ακόμα η χρήση τους έβγαζε νόημα:
«Πιάσε ένα μολύβι, τη μάσησε πάλι την κασέτα» Ναι, η κασέτα και το μολύβι είχαν στενή σχέση μέχρι τα μέσα των ‘90s, πριν έρθει το CD και μας αναγκάσει να τα επιστρέψουμε… στις μολυβοθήκες. Το κασετόφωνο συχνά-πυκνά «μασούσε» την κασέτα, η ταινία της οποίας «ερχόταν στα ίσια» της με το πέρασμα του μολυβιού από τις τρύπες της. Διαφορετικά, αντί για το τραγούδι, ακούγαμε μια απόκοσμη φωνή να μιλάει σε τρομακτικά αργή κίνηση.
«Δεν σ’ ακούω, πάρε το μηδέν» Προτού τα σταθερά μας τηλέφωνα γίνουν «ψηφιακά», οι γραμμές ήταν επιρρεπείς σε βλάβες. Αλλά δεν υπήρχε πρόβλημα. Είχαμε πάντα το θαυματουργό «0» πάνω στο καντράν του τηλεφώνου, που ως διά μαγείας έλυνε τα προβλήματα και τα παράσιτα.
«Το μηδενίζετε λίγο για να ξαναπάρω;» Είναι η προ ‘90s εποχή. Ένας παράξενος κόσμος, που οι άνθρωποι ακόμα δεν έχουν κινητά, αλλά παρ’ όλα αυτά κατορθώνουν να κυκλοφορούν χωρίς να χάνουν ο ένας τον άλλον και να συνεννοούνται «από το σπίτι». Κι αν πάλι συνέβαινε κάτι έκτακτο στο δρόμο, υπήρχαν τα περίπτερα, και τα κόκκινα τηλέφωνα με κερματοδέκτη. Η παραπάνω φράση απευθυνόταν στον περιπτερά, που έπρεπε να μηδενίσει το καντράν για να μπορέσει ο πελάτης να καλέσει εκ νέου.
«Πόσες στάσεις έμειναν στο φιλμ;» Πόσο επαναστατικό ήταν όταν ήρθαν στη ζωή μας οι ψηφιακές φωτογραφικές μηχανές στις οποίες δεν υπήρχε ουσιαστικά περιορισμός αριθμού φωτογραφιών! Ως τότε, έπρεπε να πορευθούμε με τα καρούλια του φιλμ, το καθένα από τα οποία είχε μέχρι 36 «στάσεις» ή «πόζες» και κάθε φορά έπρεπε να κοιτάζουμε στην σχετική ένδειξη της μηχανής-μπαγκατέλας μας για να δούμε πόσες μας απομένουν. Και φυσικά, αντιλαμβανόμασταν κατά την εμφάνιση ότι στις μισές έχουμε κόκκινα μάτια, κοιτάμε αλλού ή έχουμε βγει σαν το τέρας του Φρανκενστάιν, αλλά δεν μπορούσαμε πια να κάνουμε τίποτα γι’ αυτό.
«Σε αφήνω, τελειώνει η τηλεκάρτα» Όχι μόνο τις συλλέγαμε, αλλά τις χρησιμοποιούσαμε κιόλας! Και μπορεί τα καρτοτηλέφωνα που στήθηκαν στις πλατείες κάθε πόλης να μας απάλλαξαν από το «μηδένισμα» του περιπτερά, αλλά έπρεπε να έχουμε συνεχώς το νου μας στις μονάδες που έπεφταν βροχή.
«Πρόσεχε μη σου ρίξουν τίποτα στην πορτοκαλάδα» Κάποτε οι μανάδες μας πίστευαν πως η βραδινή μας έξοδος περιλάμβανε πορτοκαλάδα μπλε. Και επίσης, πως στις «ντισκοτέκ» με την έξαλλη νεολαία, υπήρχε πάντα κάποιος επιτήδειος που θα μας έριχνε ουσίες στο ποτήρι, γιατί προφανώς οι ουσίες παρέχονταν τζάμπα σε αυτά τα καταγώγια. Σήμερα, η ελληνίδα μάνα ακόμα ανησυχεί όταν το παιδί της ξενυχτά, αλλά τουλάχιστον ξέρει αφενός ότι τα μπαρ δεν λέγονται ντισκοτέκ και αφετέρου ότι σίγουρα το «bestseller» σε αυτά δεν είναι η Φάντα.
«Θα το γράψω στο βίντεο» Σήμερα, μοιάζει σαν το YouTube να υπήρχε ανέκαθεν και όλες οι σειρές που θέλουμε να δούμε να υπάρχουν διαθέσιμες ανά πάσα ώρα και στιγμή στο internet για να τις δούμε. Μέχρι το millennium όμως, η συσκευή του βίντεο που συνόδευε απαραίτητα την τηλεόρασή μας, έπαιρνε φωτιά και οι άδειες κασέτες VHS γέμιζαν με σειρές και προγράμματα της τηλεόρασης που «γράφαμε» για να τις δούμε αργότερα. Μπορεί βέβαια αυτό να μας φαίνεται αναχρονιστικό, αλλά η αλήθεια είναι πως αν δεν υπήρχαν αυτές οι συστηματικές εγγραφές σε κασέτες, δεν θα υπήρχε και αυτό το πλούσιο αρχείο σήμερα στο internet. Δεν έπεσαν από τον ουρανό όλες αυτές οι εκπομπές που μπορείτε να βρείτε σήμερα στο Youtube – κάποιος χρήστης φρόντισε ευτυχώς να ψηφιοποιήσει την… κασετοθήκη του.
«Πού συχνάζει η νεολαία;» Δύο λέξεις που μάλλον προδίδουν την ηλικία (φυσική η πνευματική) αυτού που τις εκστομίζει, τα «συχνάζω» και «νεολαία» δεν θα λέγαμε πως μπορούν πλέον να χρησιμοποιηθούν χωρίς να σκορπίσουν ένα ελαφρό κύμα γέλωτα ή έστω μειδιάματος.
«Θα το κοιτάξω στην εγκυκλοπαίδεια» Αυτή η φράση χρησιμοποιείται και σήμερα, αλλά με μια μικρή διαφοροποίηση: Πλέον «το κοιτάμε στην Wikipedia». Ή έστω το γκουγκλάρουμε. Τέρμα τα «τούβλα» των δεκαεξάτομων «θησαυρών της γνώσης» που βάραιναν την βιβλιοθήκη μας, τέρμα στους πλασιέ που πουλούσαν εγκυκλοπαίδειες, τέρμα και στο ξεφύλλισμα με το χέρι μέχρι να βρούμε το σωστό λήμμα. Κάποιο δάσος πλέον… τρίβει τα χέρια του από ανακούφιση.
«Άντε σπάσε, ρε μ**άκα» Είναι η καλτ ατάκα που κατέκτησε τα ‘80s και έκανε «φίρμα» τον Σταμάτη Γαρδέλη και που μας δίνει την αφορμή να θυμηθούμε όλες τις ρετρό εκφράσεις περασμένων δεκαετιών, όπως τις συγκεντρώσαμε σε παλαιότερο αφιέρωμα του in2life.