15 πράγματα που δεν ξέρατε για το Βατικανό

της Ηρώς Κουνάδη

Πόσα (νομίζετε ότι) ξέρετε για το… κράτος του θεού; Όχι, δεν σκοπεύουμε να σας βομβαρδίσουμε με σενάρια συνωμοσιολογίας –όχι γιατί δεν μας γοητεύουν, όπως όλον τον υπόλοιπο κόσμο, αλλά γιατί ενέχουν πάντα τον κίνδυνο να αποτελούν κυήματα της φαντασίας κάποιου «ευπώλητου» συγγραφέα. Σε αντίθεση με τις πολύ ενδιαφέρουσες πληροφορίες που ακολουθούν, οι οποίες είναι επιβεβαιωμένες και διατυπωμένες σε δελτία τύπου και συνεντεύξεις, από τα επίσημα χείλη των παροικούντων τα ψηλά τείχη που χωρίζουν το παπικό κρατίδιο από την υπόλοιπη Ρώμη.

Εγκληματικότητα στην πόλη του θεού

Δύσκολα το πιστεύει κανείς, αλλά το Βατικανό έχει τον υψηλότερο δείκτη εγκληματικότητας στον κόσμο: 1,5 εγκλήματα ανά κάτοικο. Προφανώς, δεν είναι καρδινάλιοι με μάσκες που ληστεύουν τράπεζες, αλλά ο τεράστιος αριθμός (συνήθως αφηρημένων) τουριστών που κάνει το κρατίδιο παράδεισο των πορτοφολάδων. Η μεγάλη συχνότητα τέτοιου τύπου μικρο-εγκλημάτων, σε συνδυασμό με τον λιγοστό πληθυσμό, ανεβάζουν τους δείκτες στα ύψη.

Δεν είναι, όμως, οι κλοπές η μοναδική αμαρτία η οποία συντελείται πίσω από τα ευλογημένα τείχη: Το 2007, το Βατικανό εξέδωσε την πρώτη του καταδίκη για κατοχή ναρκωτικών, αφότου ένας υπάλληλος πιάστηκε με μερικά γραμμάρια κοκαΐνης στο γραφείο του.

Παρ’ όλα αυτά, στο Βατικανό υπάρχει μόνο ένας δικαστής, και καμία φυλακή.

Ο ποινικός κώδικας του κρατιδίου βασίζεται σε εκείνον της Ιταλίας, με μερικές παραλλαγές στα θέματα που δεν εγκρίνουν οι Πεφωτισμένοι –αν αναρωτιέστε ποια είναι αυτά, σκεφτείτε εκτρώσεις και διαζύγια.

Ύπαγε οπίσω…

Αν πιστεύατε ότι η επίσημη εκκλησία του 21ου αιώνα δεν πιστεύει σε τέτοιων αποχρώσεων μαγείες, θα σας σοκάρουμε: Ο πατήρ Gabriele Amorth, αρχι-εξορκιστής της Αγίας Έδρας, «διώχνει» 300 δαίμονες τον χρόνο από τα σώματα άτυχων ανθρώπων, στο προσωπικό του γραφείο εντός του Βατικανού. Στον χρόνο που του μένει ελεύθερος, διδάσκει τους κληρικούς πώς να ξεχωρίζουν την κατοχή από δαίμονα, από την ψυχιατρική ασθένεια.

Τριακόσιοι πενήντα εξορκιστές κάνουν τα μαγικά τους με τις ευλογίες της Καθολικής Εκκλησίας, στην Ιταλία μόνο.

Ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β’ ανέλαβε ο ίδιος τρεις εξορκισμούς κατά τη διάρκεια της θητείας του.



Αμαρτία εξομολογουμένη…

Υπάρχει η κανονική εξομολόγηση, εκείνη που μπορεί να δεχθεί αμαρτίες τόσο σοβαρές όσο ένας φόνος, και την οποία μπορεί να ακούσει ένας οποιοσδήποτε κληρικός. Και υπάρχουν και πέντε συγκεκριμένες αμαρτίες, τις οποίες μπορείς να εξομολογηθείς μόνο στο Αποστολικό Σωφρονιστήριο. Αυτό το μυστηριώδες δικαστήριο, μετά από 830 χρόνια ακροάσεων, έδωσε το 2009 την πρώτη του συνέντευξη τύπου, για να εξηγήσει τη δουλειά του.

Αναρωτιέστε ποιες είναι αυτές οι σοβαρότερες-από-τον-φόνο αμαρτίες; Τρεις εξ αυτών μπορεί να τις διαπράξει μόνο μέλος του κλήρου: Το να σπάσει τη σφραγίδα της εξομολόγησης, το να εξομολογήσει άνθρωπο με τον οποίο είχε ή έχει σεξουαλικές επαφές, και το να εμπλακεί άμεσα σε διαδικασία έκτρωσης. Και οι άλλες δύο; Η βεβήλωση της Θείας Ευχαριστίας –που ισούται με βεβήλωση του σώματος και του αίματος του Χριστού– και η απόπειρα δολοφονίας ενός πάπα. (Ναι, στην παραπάνω πρόταση διαβάσατε ότι το να ρίξετε πχ κόκα κόλα μέσα σε ένα δοχείο με ψωμί και κρασί είναι σοβαρότερο από το να σκοτώσετε άνθρωπο).

Οι συναντήσεις του Αποστολικού Σωφρονιστηρίου είναι μυστικές, ο αμαρτωλός αναφέρεται με ένα ψευδώνυμο, και όχι με το όνομά του, και μόνο ο Μέγας Σωφρονιστής, ο καρδινάλιος James Francis Stafford, έχει το δικαίωμα να αποφασίσει πώς θα αντιμετωπιστεί η αμαρτία. Προφανώς, όχι με είκοσι Άβε Μαρία και δώδεκα Πάτερ Ημών.

Μυστικά αρχεία… ή περίπου

Τα περίφημα μυστικά αρχεία του Βατικανού δεν είναι και τόσο μυστικά, από τότε που ο πάπας Λέων ΙΓ’ επέτρεψε την πρόσβαση ακαδημαϊκών σε αυτά, το 1881. Σήμερα, τα αρχεία παραμένουν προσβάσιμα στους πάντες. Η αλληλογραφία κάθε πάπα που πέρασε από το Βατικανό την τελευταία χιλιετία μπορεί να διαβαστεί από κάθε επισκέπτη της Ιερής Πόλης. Αναρωτιέστε πού είναι η παγίδα; Εδώ: Οι επισκέπτες πρέπει να ξέρουν ακριβώς τι είναι αυτό που ψάχνουν, καθότι τα ράφια ανέρχονται στο φαντασμαγορικό μήκος των 83,6 χιλιομέτρων, και ακόμη κι αν είχατε μερικά χρόνια διαθέσιμα για να ξεφυλλίσετε τα πάντα οι βιβλιοθηκάριοι δεν σας επιτρέπουν να χαζέψετε στους διαδρόμους μόνοι σας –πρέπει να ζητήσετε κάτι για να σας το φέρουν.



Δεσμοί με τη Μαφία (;)

Στο τρίτο μέρος του Νονού, μία σκιώδης συμφωνία ανάμεσα στη μαφία και το Βατικανό οδηγεί στη δολοφονία του πάπα. Η ταινία δεν βγήκε ακριβώς με tagline “based on a true story”, αλλά δεν απείχε και πολύ: Στις 29 Σεπτεμβρίου του 1978, ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Α’ βρέθηκε νεκρός, καθισμένος στο κρεβάτι του, και έχοντας υπηρετήσει μόλις 33 μέρες. Η επίσημη ανακοίνωση από το Βατικανό έλεγε ότι ο 65χρονος πάπας πέθανε από καρδιακή προσβολή, αλλά αυτοψία δεν έγινε ποτέ.

Τρία χρόνια αργότερα, το 1982, ο Πρόεδρος της Τράπεζας του Βατικανού, πάτερ Paul Marcinkus, παραιτείται από τη θέση του καθώς μια σειρά σκανδάλων που βλέπουν το φως της δημοσιότητας συνδέουν και αυτόν και την τράπεζα τόσο με την ιταλική μαφία, όσο και με μια σειρά μυστηριωδών θανάτων –εκείνου του Πάπα Ιωάννη Παύλου Α’ περιλαμβανομένου. Παρ’ όλα αυτά, ο πάτερ Marcinkus δεν δικάστηκε ποτέ –ζήτησε διπλωματική ασυλία στις ΗΠΑ και πέθανε στην Αριζόνα το 2006.

Ο πάπας τα λατινικά αγαπάει

Η Τράπεζα του Βατικανού είναι η μόνη τράπεζα στον κόσμο τα ΑΤΜ της οποίας έχουν προεπιλεγμένη γλώσσα τα λατινικά. Ο απερχόμενος Πάπας Βενέδικτος ΙΖ’, μάλιστα, λέγεται ότι χρησιμοποιούσε τα λατινικά ακόμα και για τις ανεπίσημες συζητήσεις του –σε αντίθεση με τον προκάτοχό του, Ιωάννη Παύλο Β’, που γενικώς προτιμούσε να μιλά πολωνικά.

Το Ίδρυμα Λατινικής Γλώσσας του Βατικανού, στην προσπάθειά του να κρατήσει τη γλώσσα ζωντανή, εξέδωσε το 2003 ένα σύγχρονο λεξικό, που περιείχε λήμματα όπως η ώρα αιχμής (tempus maximae frequentiae) και το πλυντήριο πιάτων (escariorum lavatory).