Ελληνικές καινοτομίες: Πατέντες… made in Greece

του Γιώργου Κόκουβα

Πώς μπορεί μία καινοτομία να μας αλλάξει την ζωή; Όταν ακούμε τόσο «βαρύγδουπες» φράσεις, μας έρχονται αμέσως στο μυαλό μνημειώδεις εφευρέσεις και ανακαλύψεις που στέλνουν τον άνθρωπο στο διάστημα, θεραπεύουν τον καρκίνο ή μετατρέπουν παλιοσίδερα σε χρυσάφι. Ωστόσο, η ζωή και η καθημερινότητά μας επηρεάζονται και από απλά πράγματα που μπορούν να την κάνουν ευκολότερη ή πιο διασκεδαστική.

Και αν βιαστείτε να πείτε ότι οι σημαντικότερες ελληνικές πατέντες ανήκουν στην αρχαία Ιστορία μας, είναι γιατί συχνά δεν ενημερωνόμαστε για τα καινοτόμα ελληνικά «λιθαράκια» στην σύγχρονη ζωή. Μπορεί οι χάρτες, τα συστήματα ύδρευσης, οι καταπέλτες, οι γεωμετρικές εφαρμογές να έκαναν «διάσημους» τους αρχαίους ημών, αλλά έχουν και οι… σύγχρονοι ημών την χάρη τους.

*Επιστημονικές καινοτομίες

Ξεκινώντας την «περιήγηση» των ελληνικών καινοτομιών, αναιρούμε τα όσα είπαμε προηγουμένως και παραθέτουμε επιστήμονες και ερευνητές που όντως αξίζουν βαρύγδουπες δηλώσεις θαυμασμού.

- Τεστ Παπ – Γεώργιος Παπανικολάου
Αρχίζουμε από τα… SOS, καθώς δεν θα μπορούσαμε να μην αναφέρουμε την ιατρική εξέταση που εξέλιξε ο μεγάλος Έλληνας επιστήμονας Γεώργιος Παπανικολάου τον περασμένο αιώνα και μπήκε στην ιατρική ρουτίνα κάθε γυναίκας. Το τεστ Παπ αποτέλεσε σταθμό στην διάγνωση του καρκίνου της μήτρας, καθώς μέχρι τότε ο έλεγχος μπορούσε να γίνει μόνο με επώδυνες μεθόδους που περιλάμβαναν τομή των γεννητικών οργάνων. Η πρώτη εφαρμογή του τεστ έγινε το 1923, ενώ ο Έλληνας ερευνητής τιμήθηκε με το Μετάλλιο της Αμερικανικής Εταιρίας Καρκινολογίας το 1952 για την προσφορά του στην Ιατρική.

- Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή
Κορυφαίος Έλληνας μαθηματικός της σύγχρονης εποχής, ο Κ. Καραθεοδωρή διακρίθηκε παγκοσμίως και συνέβαλε με τα θεωρήματα και τις αποδείξεις του στον Λογισμό των Μεταβολών, που ουσιαστικά έδωσε τις βάσεις για την Θεωρία της Σχετικότητας κατά το πρώτο μισό του 20ου αιώνα. Ο ίδιος ο Άλμπερτ Αϊνστάιν, που όπως αποκαλύφθηκε το 2005 είχε ανταλλάξει τουλάχιστον δέκα επιστολές με τον Έλληνα επιστήμονα, του είχε επανειλημμένως εκφράσει τον θαυμασμό του. «Αν θέλετε να μπείτε στον κόπο να μου εξηγήσετε ακόμα και τους κανονικούς μετασχηματισμούς θα βρείτε έναν ευγνώμονα και ευσυνείδητο ακροατή. Αν όμως λύσετε και το πρόβλημα των κλειστών γραμμών του χρόνου, θα σταθώ μπροστά σας με σταυρωμένα χέρια. Πίσω από αυτό υπάρχει κρυμμένο κάτι που είναι αντάξιο του ιδρώτα των καλυτέρων», είχε γράψει ο Αϊνστάιν στον Καραθεοδωρή το 1916.

- Η πιο πρόσφατη «αναγνώριση» - Δημήτριος Χριστοδούλου
Το «ασιατικό Νόμπελ» κατέκτησε ο Έλληνας μαθηματικός Δημήτριος Χριστοδούλου την περασμένη εβδομάδα. Το Shaw Award για τις μαθηματικές επιστήμες μοιράστηκε ο Έλληνας που διδάσκει Γεωμετρία στην Ζυρίχη τα τελευταία δέκα χρόνια, με τον Αμερικανό φίλο του, Ρίτσαρντ Χάμιλτον. Μαζί άλλωστε θα μοιραστούν το ένα εκατομμύριο δολάρια που συνοδεύει το τρόπαιο. Σύμφωνα με το Ίδρυμα των βραβείων Shaw, ο Δημήτριος Χριστοδούλου βραβεύεται για το εξαιρετικά καινοτόμο ερευνητικό του έργο στην εφαρμοσμένη Γεωμετρία. Δείτε περισσότερα για την βράβευση του Έλληνα ερευνητή εδώ. 

*Οι κάδοι που κάνουν την (οικολογική) διαφορά

Ένας κάδος που στέκεται σαν δέντρο, σας μιλά, ανοίγει αυτόματα την ειδική υποδοχή και δέχεται τα απορρίμματά σας σχεδίασε η ελληνική εταιρία Soukos Robots που εδρεύει στην Λάρισα. Ήδη η θεσσαλική πόλη, το Κιλκίς, η Καβάλα, το Χαλάνδρι, η Ηλιούπολη και πολλοί ακόμα δήμοι της Αττικής και όλης της Ελλάδας έχουν προχωρήσει στην τοποθέτηση των κάδων αυτοματοποιημένης συγκομιδής απορριμμάτων της εταιρίας. Η πρωτοποριακή στήλη ανιχνεύει αυτόματα την κίνηση, και έτσι, όταν πλησιάσετε με τα απορρίμματά σας, ανοίγει ειδική υποδοχή και με αυτοματοποιημένες φωνητικές οδηγίες τοποθετείτε τα σκουπίδια. Ειδικός μηχανισμός ωθεί προς τα μέσα τον αέρα ώστε να μην βγαίνουν προς τα έξω μυρωδιές, ενώ στην συνέχεια, μέσα στην στήλη, τα απορρίμματα συμπιέζονται ώστε να μειωθεί μέχρι και 80% ο όγκος τους. Ταυτόχρονα, όλη η εγκατάσταση μπορεί να χρησιμεύσει ως στήλη με φως για το βράδυ ή να μεταμορφωθεί σε δέντρο, χάρη στην ειδική υποδοχή για… φοίνικα στην κορυφή της. Δείτε περισσότερα εδώ. 

*Οι Έλληνες που «ξύπνησαν» την Fiat και την Mercedes

Κόντρα στην αντίληψη ότι η χώρα μας μένει σταθερά πίσω από τις τεχνολογικές εξελίξεις, οι Έλληνες ερευνητές του Ινστιτούτου Μεταφορών (Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης) ανέλαβαν πριν από περίπου δέκα χρόνια να… αυξήσουν το IQ των αυτοκινήτων. Σε συνεργασία με άλλους ευρωπαϊκούς φορείς αλλά και μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες, «έχτισαν» στα εργαστήρια της χώρας μας το σύστημα AWAKE, που εκτιμά την ενάργεια του οδηγού. Με άλλα λόγια, δημιούργησαν μια εφαρμογή που ανιχνεύει το πότε ο οδηγός νυστάζει ή οδηγείται στον ύπνο λόγω κούρασης και τον προειδοποιεί ώστε να αποφευχθεί το σχεδόν βέβαιο ατύχημα. Η υπνηλία κατά την οδήγηση είναι υπεύθυνη περίπου για το 10-20% των οδικών ατυχημάτων και γι’ αυτό, αρκετές εταιρίες παραγωγής αυτοκινήτων, όπως η Fiat και η Mercedes έσπευσαν να εφοδιάσουν τα μοντέλα τους με την πρωτοποριακή εφαρμογή. Δείτε περισσότερες πληροφορίες για το project του IMET αλλά και για το «έξυπνο όχημα» που ερευνά η ομάδα του εδώ. 

*MegaPlast

Η εταιρία που αποδεικνύει ότι οι ελληνικές πατέντες πουλάνε (κυρίως) στο εξωτερικό έχει την έδρα της στο Ηράκλειο της Κρήτης και ασχολείται με την έρευνα και την παραγωγή συσκευασίας για ευπαθή προϊόντα. Συγκεκριμένα, η MegaPlast έχει λανσάρει το ειδικό υλικό AirOPlast Flex, το οποίο είναι ιδανικό για την μεταφορά φορτίων όπως τρόφιμα, ποτά και κατεψυγένα προϊόντα που χρειάζονται επαρκή αερισμό κατά την μεταφορά της. Η MegaPlast εξάγει σε όλη την Ευρώπη, στις ΗΠΑ, στην Λατινική Αμερική, στην Νότια Αφρική, στην Ιαπωνία και συνεχώς διευρύνει τους επιχειρηματικούς της ορίζοντες, επενδύοντας πάντα στην καινοτομία. Μήπως θα έπρεπε να βρει μιμητές;

*Προϊόντα Κορρές 

Από το παλιότερο Ομοιοπαθητικό Φαρμακείο της Αθήνας και την ίδρυση της Korres το 2005 μέχρι σήμερα, η εταιρία φυσικών προϊόντων κατάφερε να γίνει ένα από τα πιο αξιόλογα και αξιόπιστα ονόματα στον τομέα της, απλώνοντας την φήμη της σε ολόκληρο τον κόσμο. Αυτό που κάνει την Korres να ξεχωρίζει είναι η επένδυσή της στην εφαρμοσμένη εργαστηριακή έρευνα ουσιών, ώστε να επιτυγχάνονται νέες φόρμουλες ευεξίας και αντιγήρανσης, χωρίς την προσθήκη χημικών ουσιών όπως mineral oil, σιλικόνες και parabens. Αντ’ αυτών, η εταιρία προτιμά τα φυσικά –και κατά προτεραιότητα ελληνικά- βότανα και απ’ ό,τι όλα δείχνουν, κερδίζει την μάχη.

*Η «ελληνικότητα» των Blackberry

Η γνωστή εταιρία τηλεπικοινωνιών Research In Motion, στην οποία οφείλονται οι συσκευές BlackBerry που έχουν κατακλύσει τον κόσμο και αποτελούν το αντίπαλο δέος των iPhones έχει… ελληνικές ρίζες. Ο ιδρυτής της εταιρίας, Mike Lazaridis, γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη από Έλληνες γονείς και μετανάστευσαν στον Καναδά όταν ο Lazaridis ήταν πέντε ετών. Πλέον, ο Καναδός επιχειρηματίας θεωρείται ο 17ος πλουσιότερος άνδρας της βορειοαμερικανικής χώρας και ανάμεσα στους 700 πλουσιότερους του πλανήτη. Η RIM τα τελευταία δεκαπέντε περίπου χρόνια έχει λανσάρει προγράμματα όπως mail server software, spam firewall υπηρεσίες, αλλά και τα γνωστά smartphones BlackBerry και τα tablet PCs PlayBook.

*Η πράσινη ενέργεια έχει χρώμα… γαλανόλευκο

Αυτοκίνητο πόλης που τροφοδοτείται με υδρογόνο. Οικολογικές γεννήτριες ηλεκτρικής ενέργειας που μετατρέπουν τα σπίτια σε… ανακυκλωτές ενέργειας. Εφαρμογές της νανοτεχνολογίας που μοιάζει με άγνωστη γλώσσα για εμάς και θα περιμέναμε να αναπτύσσονται στην Ελβετία ή την Γερρμανία. Κι όμως, όλα τα παραπάνω projects ανήκουν στην εταιρία Tropical Green Technologies, που μελετά αργά αλλά σταθερά τα προϊόντα και τις τεχνολογίες του μέλλοντος. Το 2008 βραβεύθηκε από τον Bill Gates και το ερευνητικό κέντρο της Microsoft για τα προϊόντα της, ενώ κάθε χρόνο συμμετέχει σε διεθνείς εκθέσεις, όπου προβάλλεται η… ελληνική πλευρά της οικολογίας. 

*Ο Σήφης Σηφάκης και το «Νόμπελ» της Πληροφορικής

Ο ελληνισμός της διασποράς συνεχίζει να μας χαρίζει αφορμές υπερηφάνειας, παρ’ ότι συχνά αντιμετωπίζεται με αδιαφορία. Μία από αυτές τις περιπτώσεις είναι ο Σήφης Σηφάκης, ο οποίος το 2008 κατέκτησε το Βραβείο Τούρινγκ, δηλαδή το αντίστοιχο «Νόμπελ» του τομέα της Πληροφορικής. Ο Έλληνας επιστήμονας που ζει και εργάζεται στην Γαλλία είναι υπεύθυνος μαζί με δύο συναδέλφους του για το «Model Checking», μια πρωτοποριακή διαδικασία ανίχνευσης σφαλμάτων σε πολύπλοκα συστήματα hardware και software. Ο Σήφης Σηφάκης μεταξύ άλλων ίδρυσε το ερευνητικό εργαστήριο Verimag στην Γκρενόμπλ της Γαλλίας και έχει διατελέσει διευθυντής ερευνών στο Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών της Γαλλίας.

*Ο Μιχαήλ Δερτούζος και τα τρία “w”

Μεγαλωμένος στην Αθήνα, ο Μιχαήλ Δερτούζος άφησε την Ελλάδα για να γίνει βασικό στέλεχος του ΜΙΤ και διευθυντής του Εργαστηρίου των επιστημών της Πληροφορικής στις ΗΠΑ στα μέσα του περασμένου αιώνα. Ο Έλληνας καθηγητής έγινε γνωστός για την επιμονή του να συνδυάζει την τεχνολογία με τον ανθρωπισμό. Αυτό που λίγοι γνωρίζουμε είναι πως ο Δερτούζος, που απεβίωσε το 2001 είναι ο βασικός υπεύθυνος για τα τρία γράμματα που πληκτρολογούμε κατά κόρον καθημερινά στους υπολογιστές μας. Αυτός ήταν που «έφερε» το “www” του παγκόσμιου ιστού στο Εργαστήριό του και, όπως έχει αναφέρει και ο εφευρέτης του World Wide Web Consortium, Tim Berners-Lee «Αν δεν ήταν ο Μιχάλης, όλο αυτό δεν θα υπήρχε καν. Ήταν μια πηγή ενθουσιασμού, ικανοτήτων, διορατικότητας και εμπειρίας…».