Τεστ μέχρι να σβήσει ο ήλιος, απαγορεύσεις κυκλοφορίας, και η πολυθρύλητη εξαίρεση της Σουηδίας. Τι συμβαίνει στον υπόλοιπο κόσμο;
Παλαιότερο των 360 ημερών
Να ξεκαθαρίζουμε, για να μην παρεξηγούμαστε: Ποιος έχει δίκιο και ποιος άδικο, ποιος το χειρίστηκε σωστά και ποιος όχι, θα μάθουμε –αν μάθουμε– πολύ, πολύ καιρό αργότερα. Και πιθανότατα όχι με σιγουριά, καθότι τα αποτελέσματα (ας λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, το κόστος σε ανθρώπινες ζωές) κάθε χώρας εξαρτώνται και από παράγοντες που δεν άπτονται των μέτρων: την οικονομία, τα δημογραφικά στοιχεία, όπως είναι τα ποσοστά γερασμένου πληθυσμού, την ανθρωπογεωγραφία (μένουν εφτά γενιές μαζί στο ίδιο σπίτι, ας πούμε, ή όχι;), το κλίμα, την ύπαρξη ή όχι εθνικού συστήματος υγείας, και πάει λέγοντας.
Τώρα που το ξεκαθαρίσαμε αυτό, πάμε να δούμε ποιος κάνει τι για το κακό που μας βρήκε.
Η Γαλλία
Ήταν μια από τις πρώτες χώρες που επέβαλαν απαγόρευση κυκλοφορίας, με το γνωστό έντυπο με το οποίο κυκλοφορούμε κι εμείς, και τις ίδιες πάνω-κάτω εξαιρέσεις (για φαρμακείο, σούπερ μάρκετ, επείγουσα οικογενειακή ανάγκη, βόλτα του σκύλου ή σωματική άσκηση γύρω από το σπίτι) και πρόστιμο 135€ για τους παραβάτες.
Δεν έμεινε, όμως, μόνο εκεί, σε αντίθεση με κάποιους, ονόματα δε λέμε: Πέντε εκατομμύρια τεστ αγοράστηκαν το προηγούμενο Σάββατο, με τον Υπουργό Υγείας να εξαγγέλει πως στόχος είναι τον Απρίλιο να γίνονται 30.000 τεστ την ημέρα, κάθε μέρα.
Τα γαλλικά νούμερα στις 2 Απριλίου 2020 έχουν ως εξής: 57.763 επιβεβαιωμένα κρούσματα, 4.043 θάνατοι, 11.055 ασθενείς που γιατρεύτηκαν.
Η Ιταλία
Η χώρα που χτυπήθηκε πρώτη και χειρότερα απ’ όλες τις ευρωπαϊκές χώρες έχει την Πέμπτη 2 Απριλίου 110.574 κρούσματα, 13.155 θανάτους και 16.847 περιπτώσεις που γιατρεύτηκαν. Η απαγόρευση κυκλοφορίας επιβλήθηκε σε ολόκληρη την χώρα στις 9 Μαρτίου –μέχρι τότε ίσχυε μόνο σε κάποιες επαρχίες του βορρά.
Χαρτιά και sms εδώ δεν υπάρχουν, οι έλεγχοι της αστυνομίας όμως είναι αυστηρότατοι: Αν βγεις από το σπίτι για να πας στο σούπερ μάρκετ ή το φαρμακείο θα σου ζητήσουν την απόδειξη όταν επιστρέφεις, αν πεις ότι πας στη δουλειά θα πάρουν τηλέφωνο τον προϊστάμενό σου να το επιβεβαιώσει, και για τη βόλτα του σκύλου δεν μπορείς να απομακρυνθείς περισσότερα από 300 μέτρα από το σπίτι σου.
Την προηγούμενη εβδομάδα, στις εξαιρέσεις προστέθηκε η βόλτα των παιδιών, μετά από πίεση των ψυχολόγων, οι οποίοι διαπίστωσαν ανησυχητικά σημάδια σε πολύ υψηλά ποσοστά των παιδιών που έχουν μείνει κλεισμένα στα σπίτια εδώ και σχεδόν ένα μήνα. «Ο 3 ετών ανιψιός μου άρχισε πριν από δύο εβδομάδες να ξυπνά τη νύχτα κλαίγοντας, και να ζωγραφίζει τέρατα» μας λέει η Σερένα, κάτοικος Ρώμης, υποστηρίζοντας την απόφαση να επιτραπεί στους γονείς να βγάζουν βόλτα τα παιδιά έστω γύρω από το τετράγωνο.
Ο αριθμός των τεστ δεν επαρκεί, οπότε η γενική οδηγία είναι αν έχεις συμπτώματα να μείνεις σπίτι και να πάρεις παρακεταμόλη –ό,τι θα έκανες σε ένα απλό κρυολόγημα. Στη Λομβαρδία γίνονται μόνο κάποια τεστ σε ευπαθείς ομάδες, με πολύ σοβαρά συμπτώματα.
Η Βρετανία
Ο Μπόρις Τζόνσον έκανε στροφή 180 μοιρών, από την περίφημη «ανοσία της αγέλης» (που έλεγε βασικά να κολλήσουν όσοι κολλήσουν, και να πεθάνουν όσοι πεθάνουν, για να φτιάξουμε αντισώματα) όταν ο αριθμός των κρουσμάτων άρχισε να αυξάνεται δραματικά. Επέβαλλε εθνική απαγόρευση κυκλοφορίας στις 23 Μαρτίου, για τρεις εβδομάδες, με πιθανότητα επέκτασης.
Έγγραφα και sms εδώ δεν υπάρχουν, μπορείς όμως να βγεις από το σπίτι για να πας στο σούπερ μάρκετ, το φαρμακείο ή για σωματική άσκηση, υπό την προϋπόθεση πως παραμένεις σε απόσταση δύο μέτρων από οποιονδήποτε δεν μένει στο ίδιο σπίτι μαζί σου. Αν σε πιάσουν να παραβαίνεις την απαγόρευση, το πρόστιμο την πρώτη φορά ανέρχεται στις 60 λίρες, τη δεύτερη στις 120 και από εκεί και πέρα διπλασιάζεται κάθε φορά.
Το σχέδιο για τα τεστ είναι να γίνονται 25.000 την ημέρα, προς το παρόν όμως υπάρχει έλλειψη, και η οδηγία είναι όπως και στα καθ’ ημάς, αν εμφανίσεις συμπτώματα και δεν ανήκεις σε ευπαθή ομάδα, μην πας να κάνεις το τεστ, μείνε σπίτι. Ο Guardian έγραψε την προηγούμενη εβδομάδα ένα δριμύτατο κατηγορώ ενάντια στην κυβέρνηση, πως η καραντίνα το μόνο που κάνει είναι να μας κερδίζει χρόνο –για να νικήσουμε τον κορωνοϊό χρειαζόμαστε τεστ, όχι απαγορεύσεις. Οι αριθμοί είναι: 29.872 κρούσματα, 2.357 θάνατοι, 179 αναρρωθέντες.
Οι ΗΠΑ
Είναι αυτή τη στιγμή η πρώτη σε κρούσματα χώρα του πλανήτη (έχει βέβαια και τεράστιο πληθυσμό σε σχέση με τις χώρες της Ευρώπης): Μετρά 216.722 επιβεβαιωμένες περιπτώσεις, 5.137 θανάτους και 8.672 ανθρώπους που ξεπέρασαν την ασθένεια. Αυτή τη στιγμή, 32 από τις 50 πολιτείες έχουν επιβάλει κάποιας μορφής απαγόρευση κυκλοφορίας, ενώ και στις υπόλοιπες το ενδεχόμενο δεν φαίνεται καθόλου μακρινό.
Όπως μεταδίδει το BBC, ο Πρόεδρος Τραμπ λέει πως δεν υπάρχουν ελλείψεις σε τεστ, ενώ οι κυβερνήτες πολλών πολιτειών έχουν σοβαρές αντιρρήσεις επ’ αυτού –με αρκετούς να λένε ευθέως ότι δεν έχουν καθόλου διαθέσιμα τεστ. Η συμβουλή προς τον κόσμο είναι κι εδώ να μην κάνει το τεστ αν έχει συμπτώματα (και δεν ανήκει σε ευπαθή ομάδα) αλλά να μείνει σπίτι.
Δεδομένης, δε, της απουσίας οποιασδήποτε μορφής κρατικής παρέμβασης για την προστασία του εργατικού δυναμικού της χώρας, η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ εκτιμά ότι 47 εκατομμύρια Αμερικάνοι θα χάσουν τις δουλειές τους μέσα στους επόμενους μήνες.
Η Γερμανία
Πολύ υψηλό αριθμό κρουσμάτων (77.981, πράγμα που την τοποθετεί πέμπτη στον κόσμο) πολύ χαμηλό αριθμό θανάτων (944) και 19.175 περιπτώσεις που ανέρρωσαν μετρά η Γερμανία, με την απαγόρευση της κυκλοφορίας να εφαρμόζεται μόνο σε δύο από τα 16 ομόσπονδα κρατίδια, τη Βαυαρία και το Σάαρλαντ. Σε όλη την υπόλοιπη χώρα απαγορεύονται οι συναθροίσεις άνω των δύο ατόμων (εκτός αν πρόκειται για άτομα που ζουν στο ίδιο σπίτι) ενώ παραμένουν κλειστά σχολεία, café και εστιατόρια.
Να πούμε, επίσης, εδώ πως πολύ πιθανό το γεγονός ότι το ποσοστό των κρουσμάτων είναι το τρίτο υψηλότερο στην Ευρώπη να οφείλεται εν μέρει και στο γεγονός ότι η Γερμανία κάνει μαζικά τεστ (περισσότερα από 50.000 την ημέρα, και αυξάνονται) σε αντίθεση με πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες, υπολήψεις ας μην θίγουμε.
(*) Εδώ έχει η Deutsche Welle ένα πολύ ενδιαφέρον κομμάτι με τα μέτρα σε διάφορες χώρες της Ευρώπης. Μερικά από τα αυστηρότερα, αν αναρωτιέσαι, τα έχει λάβει η Ισπανία, που επίσης χτυπήθηκε σκληρά, και δεν επιτρέπει ούτε την έξοδο για σωματική άσκηση, και η Σερβία που απαγόρευσε εντελώς την έξοδο για όλους τους πολίτες άνω των 65 ετών, όλες τις μέρες και τις ώρες της εβδομάδας, πλην της Κυριακής.
Η χιλιοσυζητημένη εξαίρεση της Σουηδίας
Η πολυθρύλητη ψυχραιμία των Σουηδών, αυτή στην οποία αναφερόμαστε όταν λέμε πως «Σουηδία γίναμε» (για γκομενικά κυρίως) βρίσκει εφαρμογή ακόμα και τώρα που ο πλανήτης καίγεται, και πολλοί Σουηδοί ναι μεν δουλεύουν από το σπίτι, αλλά café και εστιατόρια παραμένουν κανονικά ανοιχτά, όπως και τα δημοτικά σχολεία (λύκεια και πανεπιστήμια έκλεισαν πρόσφατα, πολύ αργότερα απ’ ό,τι στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες).
Παρ’ όλο που η χώρα είναι πέμπτη σε ποσοστό θανάτων επί του πληθυσμού της, έχει ταυτόχρονα ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά ανησυχίας στον κόσμο. Μόλις το 31% των ερωτηθέντων απάντησαν πως ανησυχούν ότι θα προσβληθούν από τον κορωνοϊό, σε σχέση με το 87% των Ελλήνων και το 90% των Μαλαισιανών, που βρίσκονται στην κορυφή του παγκόσμιου… ανησυχιόμετρου.
Τώρα, θέση είπαμε πως δεν θα πάρουμε, αλλά παράλογο δεν μας φαίνεται το να ανησυχείς λιγότερο όταν δε βλέπεις την κυβέρνησή σου να εφαρμόζει πανικόβλητα μέτρα απαγόρευσης της κυκλοφορίας. Το αν κάνει καλά ή όχι, βέβαια, μένει να φανεί. Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, η Σουηδία έχει 4.947 επιβεβαιωμένα κρούσματα, 239 θανάτους και 103 γιατρεμένους από τον κορωνοϊό.