Άστεγοι: Ιστορίες του δρόμου
Έζησαν την απόλυτη φτώχια, δεν το έβαλαν κάτω και σήμερα στέκονται στα πόδια τους και σχεδιάζουν το μέλλον. Οι άστεγοι του περιοδικού «Σχεδία» μιλούν στο In2life.
του Νικόλα Γεωργιακώδη
Έχουν περάσει περίπου οκτώ μήνες από την ημέρα που το πρώτο περιοδικό δρόμου της Αθήνας, η Σχεδία, ξεκίνησε το ταξίδι του προσφέροντας την ευκαιρία σε αστέγους και απόρους συμπολίτες μας να ορθοποδήσουν και να ονειρεύονται. Ανθρώπους που μέσα σε μερικές ημέρες έχασαν τα πάντα και κατέληξαν να κοιμούνται στον δρόμο ή σε εγκαταλειμμένα κτίρια, ζώντας τον προσωπικό τους εφιάλτη.
Σήμερα, οι περισσότεροι από αυτούς ατενίζουν το μέλλον με αισιοδοξία. Όμως δεν ξεχνούν από πού ξεκίνησαν.
Ο κ. Χρήστος Μπακογιάννης, 43 χρονών, πωλητής του περιοδικού από το 2ο τεύχος, είναι εδώ και ενάμισι χρόνο χωρίς στέγη για οικονομικούς λόγους. «Στην αρχή με φιλοξενούσαν διάφοροι φίλοι, όταν σταμάτησε αυτό είχα ήδη κουραστεί και δεν ήξερα που να απευθυνθώ. Βρήκα μια αποθήκη σε έναν κεντρικό χώρο και μένω εκεί», λέει. Με τον γιο του, ο οποίος είναι 26 χρονών συναντιέται στον χώρο του γιατί δεν θέλει, όπως λέει, να τον φέρει σε επαφή με την κατάστασή του. «Τον έχω αφήσει απ’ έξω από όλο αυτό. Από όλες τις δυσκολίες», αναφέρει.
«Τα προβλήματα είναι τεράστια για τους άστεγους. Είναι οι αντίξοες συνθήκες, το ότι δεν μπορείς να κάνεις ένα μπάνιο σαν άνθρωπος, να καλύψεις τις ανάγκες σου, να φας ένα πιάτο φαί. Σιτιζόμουν από την εκκλησία και από τον δήμο. Μου ήταν δύσκολο να πάω σε ξενώνα. Γενικά είμαι αρκετά εσωστρεφής και μοναχικός. Δυσκολευόμουν και δεν ήθελα», προσθέτει
Η κ. Ευαγγελία Γεωργουδάκη, 60 χρονών, άπορη έμεινε για αρκετό καιρό σε ξενώνα του Δήμου Αθηναίων, μην μπορώντας να πληρώσει το ενοίκιο για το διαμέρισμά της. Πρόσφατα, κατάφερε δουλεύοντας ευκαιριακά να συγκεντρώσει χρήματα και πλέον απέκτησε στέγη. Με την «Σχεδία» ξεκίνησε να συνεργάζεται και εκείνη στα πρώτα τεύχη.
«Ήμουν άπορη, χωρίς κανένα εισόδημα. Παρ’ όλα αυτά τα καταφέρνω. Αν και παιδεύομαι πολύ. Είμαι γύρω στις δέκα ώρες στον δρόμο, αλλά δεν με πειράζει. Με ικανοποιεί με γεμίζει χαρά, γιατί μπορώ να ανταπεξέλθω στα καθημερινά προβλήματα», μας λέει.
Ο κ. Γιάννης Φωκάς, 57 χρονών, είναι εδώ και εννέα μήνες πωλητής του περιοδικού. Έχασε τα πάντα όταν το 2000 η εταιρεία του έπεσε έξω και φυλακίστηκε τέσσερεις φορές λόγω χρεών. Όλη αυτήν την περίοδο έμενε στον δρόμο, μέχρι που αποφάσισε να φιλοξενηθεί σε ξενώνα για άστεγους. «Την τελευταία φορά που αποφυλακίστηκα πήγα στον ξενώνα του Δήμου Αθηναίων και έκανα εκεί διάφορες εθελοντικές εργασίες για τρία χρόνια. Εκεί γνώρισα και τα παιδιά του περιοδικού και ξεκίνησα να συνεργάζομαι.
»Είναι μεγάλη υπόθεση να είσαι άστεγος. Άλλο να στο λέω και άλλο να το βιώνεις. Έχω κοιμηθεί σε οικοδομή. Ξέρω πάρα πολύ καλά πόσο δύσκολο είναι να μην έχεις στέγη, έναν καφέ, ένα φαγητό. Είναι τραγικό», λέει χαρακτηριστικά.
Ξεφυλλίζοντας την αλληλεγγύη
Η ανταπόκριση και η αλληλεγγύη του κόσμου αποτέλεσαν μια ευχάριστη έκπληξη για όλους αυτούς τους ανθρώπους. «Υπάρχει αλληλεγγύη και πιστεύω θα δυναμώσει ακόμα πιο πολύ. Αυτή η Σχεδία κρατάει 130 άτομα, μέχρι στιγμής. Όμως αυτά τα άτομα έχουν οικογένειες και παιδιά να αναθρέψουν. Σχεδόν όλες τις ημέρες έχω κάτι ευχάριστο να θυμάμαι. Και μόνο η καλημέρα που ακούμε μας αρκεί», λέει η κ. Ευαγγελία.
«Βλέπω μεγάλες γυναίκες 80 χρονών να έρχονται και να αγοράζουν το περιοδικό, βλέπω πιτσιρίκια 15χρονα να μετράνε τα εικοσάλεπτα για να πάρουν τη Σχεδία. Κάθε μέρα υπάρχει και κάτι όμορφο να θυμάμαι. Ακόμα και όσοι δεν αγοράζουν το περιοδικό, έρχονται και μου δίνουν κάτι να φάω. Πάρα πολύ αγάπη. Και μου έχει λείψει να σου πω την αλήθεια η αγάπη στη ζωή μου…», παραδέχεται η ίδια.
«Μου έχει κάνει εντύπωση πως έχει αγκαλιάσει ο κόσμος αυτήν την προσπάθεια», λέει ο κ. Γιάννης. «Η κατανόηση που δείχνουν, η συμπαράσταση από αυτούς τους ανθρώπους. Άλλο να στο λέω και άλλο να το ζεις. Ξέρει ο κόσμος τι περνάμε, αλλά η αλληλεγγύη είναι κάτι που ανέκαθεν είχαμε σαν Έλληνες, απλά για κάποιον καιρό το είχαμε ξεχάσει. Τώρα στον καιρό της κρίσης ενωνόμαστε σιγά σιγά και ξαναβρίσκουμε την ταυτότητα και τον εαυτό μας», προσθέτει.
«Η αποδοχή του κόσμου σε κάνει να νοιώθεις όμορφα. Όχι μόνο αυτοί που αγοράζουν το περιοδικό, αλλά και όσοι σε βλέπουν, σου χαμογελάνε, σου λένε καλημέρα, κουράγιο. Σου εύχονται καλή δύναμη, σου λένε μη το βάζεις κάτω θα έρθουν καλύτερες μέρες. Αυτό δεν υπήρχε παλαιότερα», λέει ο κ. Χρήστος και θυμάται ένα ευχάριστο περιστατικό:
«Μια μέρα έρχεται μια γιαγιά 76 χρονών και μου λέει ότι την έστειλε η ανιψιά της να αγοράσει το περιοδικό, η οποία ζει στη Δράμα. Χαίρομαι να βλέπω την Σχεδία να ταξιδεύει από στόμα σε στόμα σε όλη την Ελλάδα».
Σχεδιάζοντας το μέλλον
Πώς βλέπουν την ζωή τους από δω και στο εξής αυτοί οι άνθρωποι; Όπως μας λένε, μπορούν πλέον και ελπίζουν για καλύτερες μέρες.
«Κατά κάποιον τρόπο έχω αρχίσει και πατάω στα πόδια μου. Θέλω να συνεχίσω να δουλεύω και να προσπαθώ για το καλύτερο. Τι άλλο μπορώ να προσδοκώ; Κοιτάζω να βρω κάτι παράλληλα με το περιοδικό για να μπορώ να καλύπτω τις καθημερινές μου ανάγκες. Ελπίζω
κάποια στιγμή η χώρα μου να βρει τον δρόμο της και να ξεφύγει από όλη αυτή την κατάσταση», λέει ο κ. Γιάννης.
Η κ. Ευαγγελία συνεχίζει να ψάχνει για δουλειά. Όπως λέει «πάντα προσπαθούσα να βρίσκω δουλίτσες. Να εργάζομαι, να καθαρίζω σπίτια. Ποτέ δεν καθόμουν. Είμαι άνθρωπος και μέχρι να κλείσω τα μάτια μου εύχομαι να είμαι όρθια και να έχω κάτι να κάνω. Θέλω να εργάζομαι. Αν με ευχαριστεί; Πολύ!»
«Θέλω να κάνω λίγο καλύτερη την ζωή μου», λέει ο κ. Γιάννης, «έχω βάλει στόχο να βρω έναν χώρο. Και απορώ γιατί υπάρχουν τόσα εγκαταλειμμένα σπίτια, παρατημένα που έχει το κράτος και τα οποία θα μπορούσαν να τα παραχωρήσουν στον κόσμο. Θα μπορούσαμε να πάμε σε κάποιο από αυτά και να πληρώνουμε εμείς τα βασικά έξοδα.
» Είμαι αισιόδοξος για το μέλλον. Γι’ αυτό έχω επιβιώσει άλλωστε και δεν έχω καταρρεύσει. Θα ήθελα όμως να μάθει ακόμα περισσότερος κόσμος για το περιοδικό μας. Όχι να μας λυπηθεί, αλλά να τους αρέσει πραγματικά. Προσπαθούμε πολύ να έχουμε ένα αξιοπρεπές περιοδικό. Αν δεν το πίστευα, δεν θα το πουλούσα».
Έχουν περάσει περίπου οκτώ μήνες από την ημέρα που το πρώτο περιοδικό δρόμου της Αθήνας, η Σχεδία, ξεκίνησε το ταξίδι του προσφέροντας την ευκαιρία σε αστέγους και απόρους συμπολίτες μας να ορθοποδήσουν και να ονειρεύονται. Ανθρώπους που μέσα σε μερικές ημέρες έχασαν τα πάντα και κατέληξαν να κοιμούνται στον δρόμο ή σε εγκαταλειμμένα κτίρια, ζώντας τον προσωπικό τους εφιάλτη.
Σήμερα, οι περισσότεροι από αυτούς ατενίζουν το μέλλον με αισιοδοξία. Όμως δεν ξεχνούν από πού ξεκίνησαν.
Ο κ. Χρήστος Μπακογιάννης, 43 χρονών, πωλητής του περιοδικού από το 2ο τεύχος, είναι εδώ και ενάμισι χρόνο χωρίς στέγη για οικονομικούς λόγους. «Στην αρχή με φιλοξενούσαν διάφοροι φίλοι, όταν σταμάτησε αυτό είχα ήδη κουραστεί και δεν ήξερα που να απευθυνθώ. Βρήκα μια αποθήκη σε έναν κεντρικό χώρο και μένω εκεί», λέει. Με τον γιο του, ο οποίος είναι 26 χρονών συναντιέται στον χώρο του γιατί δεν θέλει, όπως λέει, να τον φέρει σε επαφή με την κατάστασή του. «Τον έχω αφήσει απ’ έξω από όλο αυτό. Από όλες τις δυσκολίες», αναφέρει.
«Τα προβλήματα είναι τεράστια για τους άστεγους. Είναι οι αντίξοες συνθήκες, το ότι δεν μπορείς να κάνεις ένα μπάνιο σαν άνθρωπος, να καλύψεις τις ανάγκες σου, να φας ένα πιάτο φαί. Σιτιζόμουν από την εκκλησία και από τον δήμο. Μου ήταν δύσκολο να πάω σε ξενώνα. Γενικά είμαι αρκετά εσωστρεφής και μοναχικός. Δυσκολευόμουν και δεν ήθελα», προσθέτει Η κ. Ευαγγελία Γεωργουδάκη, 60 χρονών, άπορη έμεινε για αρκετό καιρό σε ξενώνα του Δήμου Αθηναίων, μην μπορώντας να πληρώσει το ενοίκιο για το διαμέρισμά της. Πρόσφατα, κατάφερε δουλεύοντας ευκαιριακά να συγκεντρώσει χρήματα και πλέον απέκτησε στέγη. Με την «Σχεδία» ξεκίνησε να συνεργάζεται και εκείνη στα πρώτα τεύχη.
«Ήμουν άπορη, χωρίς κανένα εισόδημα. Παρ’ όλα αυτά τα καταφέρνω. Αν και παιδεύομαι πολύ. Είμαι γύρω στις δέκα ώρες στον δρόμο, αλλά δεν με πειράζει. Με ικανοποιεί με γεμίζει χαρά, γιατί μπορώ να ανταπεξέλθω στα καθημερινά προβλήματα», μας λέει.
Ο κ. Γιάννης Φωκάς, 57 χρονών, είναι εδώ και εννέα μήνες πωλητής του περιοδικού. Έχασε τα πάντα όταν το 2000 η εταιρεία του έπεσε έξω και φυλακίστηκε τέσσερεις φορές λόγω χρεών. Όλη αυτήν την περίοδο έμενε στον δρόμο, μέχρι που αποφάσισε να φιλοξενηθεί σε ξενώνα για άστεγους. «Την τελευταία φορά που αποφυλακίστηκα πήγα στον ξενώνα του Δήμου Αθηναίων και έκανα εκεί διάφορες εθελοντικές εργασίες για τρία χρόνια. Εκεί γνώρισα και τα παιδιά του περιοδικού και ξεκίνησα να συνεργάζομαι.
»Είναι μεγάλη υπόθεση να είσαι άστεγος. Άλλο να στο λέω και άλλο να το βιώνεις. Έχω κοιμηθεί σε οικοδομή. Ξέρω πάρα πολύ καλά πόσο δύσκολο είναι να μην έχεις στέγη, έναν καφέ, ένα φαγητό. Είναι τραγικό», λέει χαρακτηριστικά.
Ξεφυλλίζοντας την αλληλεγγύη
Η ανταπόκριση και η αλληλεγγύη του κόσμου αποτέλεσαν μια ευχάριστη έκπληξη για όλους αυτούς τους ανθρώπους. «Υπάρχει αλληλεγγύη και πιστεύω θα δυναμώσει ακόμα πιο πολύ. Αυτή η Σχεδία κρατάει 130 άτομα, μέχρι στιγμής. Όμως αυτά τα άτομα έχουν οικογένειες και παιδιά να αναθρέψουν. Σχεδόν όλες τις ημέρες έχω κάτι ευχάριστο να θυμάμαι. Και μόνο η καλημέρα που ακούμε μας αρκεί», λέει η κ. Ευαγγελία.
«Βλέπω μεγάλες γυναίκες 80 χρονών να έρχονται και να αγοράζουν το περιοδικό, βλέπω πιτσιρίκια 15χρονα να μετράνε τα εικοσάλεπτα για να πάρουν τη Σχεδία. Κάθε μέρα υπάρχει και κάτι όμορφο να θυμάμαι. Ακόμα και όσοι δεν αγοράζουν το περιοδικό, έρχονται και μου δίνουν κάτι να φάω. Πάρα πολύ αγάπη. Και μου έχει λείψει να σου πω την αλήθεια η αγάπη στη ζωή μου…», παραδέχεται η ίδια.
«Μου έχει κάνει εντύπωση πως έχει αγκαλιάσει ο κόσμος αυτήν την προσπάθεια», λέει ο κ. Γιάννης. «Η κατανόηση που δείχνουν, η συμπαράσταση από αυτούς τους ανθρώπους. Άλλο να στο λέω και άλλο να το ζεις. Ξέρει ο κόσμος τι περνάμε, αλλά η αλληλεγγύη είναι κάτι που ανέκαθεν είχαμε σαν Έλληνες, απλά για κάποιον καιρό το είχαμε ξεχάσει. Τώρα στον καιρό της κρίσης ενωνόμαστε σιγά σιγά και ξαναβρίσκουμε την ταυτότητα και τον εαυτό μας», προσθέτει. «Η αποδοχή του κόσμου σε κάνει να νοιώθεις όμορφα. Όχι μόνο αυτοί που αγοράζουν το περιοδικό, αλλά και όσοι σε βλέπουν, σου χαμογελάνε, σου λένε καλημέρα, κουράγιο. Σου εύχονται καλή δύναμη, σου λένε μη το βάζεις κάτω θα έρθουν καλύτερες μέρες. Αυτό δεν υπήρχε παλαιότερα», λέει ο κ. Χρήστος και θυμάται ένα ευχάριστο περιστατικό:
«Μια μέρα έρχεται μια γιαγιά 76 χρονών και μου λέει ότι την έστειλε η ανιψιά της να αγοράσει το περιοδικό, η οποία ζει στη Δράμα. Χαίρομαι να βλέπω την Σχεδία να ταξιδεύει από στόμα σε στόμα σε όλη την Ελλάδα».
Σχεδιάζοντας το μέλλον
Πώς βλέπουν την ζωή τους από δω και στο εξής αυτοί οι άνθρωποι; Όπως μας λένε, μπορούν πλέον και ελπίζουν για καλύτερες μέρες.
«Κατά κάποιον τρόπο έχω αρχίσει και πατάω στα πόδια μου. Θέλω να συνεχίσω να δουλεύω και να προσπαθώ για το καλύτερο. Τι άλλο μπορώ να προσδοκώ; Κοιτάζω να βρω κάτι παράλληλα με το περιοδικό για να μπορώ να καλύπτω τις καθημερινές μου ανάγκες. Ελπίζω
κάποια στιγμή η χώρα μου να βρει τον δρόμο της και να ξεφύγει από όλη αυτή την κατάσταση», λέει ο κ. Γιάννης.
Η κ. Ευαγγελία συνεχίζει να ψάχνει για δουλειά. Όπως λέει «πάντα προσπαθούσα να βρίσκω δουλίτσες. Να εργάζομαι, να καθαρίζω σπίτια. Ποτέ δεν καθόμουν. Είμαι άνθρωπος και μέχρι να κλείσω τα μάτια μου εύχομαι να είμαι όρθια και να έχω κάτι να κάνω. Θέλω να εργάζομαι. Αν με ευχαριστεί; Πολύ!»
«Θέλω να κάνω λίγο καλύτερη την ζωή μου», λέει ο κ. Γιάννης, «έχω βάλει στόχο να βρω έναν χώρο. Και απορώ γιατί υπάρχουν τόσα εγκαταλειμμένα σπίτια, παρατημένα που έχει το κράτος και τα οποία θα μπορούσαν να τα παραχωρήσουν στον κόσμο. Θα μπορούσαμε να πάμε σε κάποιο από αυτά και να πληρώνουμε εμείς τα βασικά έξοδα.
» Είμαι αισιόδοξος για το μέλλον. Γι’ αυτό έχω επιβιώσει άλλωστε και δεν έχω καταρρεύσει. Θα ήθελα όμως να μάθει ακόμα περισσότερος κόσμος για το περιοδικό μας. Όχι να μας λυπηθεί, αλλά να τους αρέσει πραγματικά. Προσπαθούμε πολύ να έχουμε ένα αξιοπρεπές περιοδικό. Αν δεν το πίστευα, δεν θα το πουλούσα».
