6 συνήθειες που μας κάνουν δυστυχισμένους

του Γιώργου Κόκουβα

Οι συνθήκες, οι κακοτοπιές, η κρίση, οι άλλοι, κυρίως οι άλλοι – πολλούς υπευθύνους μπορούμε να βρούμε για να δικαιολογήσουμε τα αρνητικά αισθήματα που βιώνουμε στην ζωή μας. Ξεχνάμε όμως κάτι βασικό: Το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης για την «δυστυχία» ή την «ευτυχία» μας το έχουμε εμείς οι ίδιοι, που επιτρέπουμε σε όλους τους παραπάνω παράγοντες να επεμβαίνουν στην ψυχολογία και την νοοτροπία μας. 

Με άλλα λόγια, υπάρχουν μερικές συνήθειες που μπορούν να οδηγήσουν με μαθηματική ακρίβεια σε μια πιο μίζερη, λιγότερο χαρούμενη καθημερινότητα. Παρακάτω τις απαριθμούμε, προτείνουμε τρόπους να τις απομακρύνουμε από την ζωή μας και αφήνουμε στην δική σας κρίση αν έχουν μερίδιο ευθύνης στην δική σας πραγματικότητα, ώστε να τις ξεφορτωθείτε.

Αν ο ορισμός που έχετε θέσει για την ευτυχία είναι «θα είμαι ευτυχισμένος όταν αγγίξω το τέλειο», μας συγχωρείτε που θα σας χαλάσουμε το «τέλειο» συννεφάκι, αλλά δεν θα ευτυχήσετε ποτέ. Κι αυτό γιατί, ως γνωστόν, κανείς δεν είναι τέλειος, κι ούτε η τελειότητα είναι εφικτός στόχος. Με αυτό το δεδομένο, είναι σχεδόν σίγουρο πως η αυτοεκτίμησή σας κάθε τόσο θα δέχεται καίρια πλήγματα, ενώ θα πιέζετε συνεχώς τον εαυτό σας για κάτι πολύ καλύτερο, την στιγμή που ήδη έχετε καταφέρει πολλά. 

Η λύση: Είναι οι πιο ρεαλιστικοί στόχοι, πάντα στα πλαίσια του εφικτού, χωρίς απαραίτητα να συμβιβάζεστε με την μετριότητα. 

*Ο κύκλος της μιζέριας

Καλώς ή κακώς, ζούμε ως μέρη ενός κοινωνικού συνόλου και επηρεαζόμαστε άμεσα και έμμεσα από τα υπόλοιπα μέλη του. Αν τα μέλη που επιλέγουμε να ακούμε, να έχουμε γύρω μας και να μιμούμαστε είναι εκείνα που σπεύδουν να δουν το ποτήρι μισοάδειο, να γκρινιάξουν με το παραμικρό, να αγανακτούν από κεκτημένη ταχύτητα και να σπέρνουν γύρω τους αρνητική αύρα, τότε μάλλον και η δική σας καθημερινότητα θα αποκτήσει μεγάλο μέρος αυτής της αρνητικής ενέργειας. 

Η λύση: Εντοπίστε τους ανθρώπους, τις φωνές, τα είδη τέχνης και ενημέρωσης που σας φτιάχνουν την διάθεση και δεν σας στεναχωρούν χωρίς λόγο, και χτίστε γύρω τους την δική σας καθημερινότητα. Σε δύσκολες περιόδους, προτιμήστε ένα ευχάριστο βιβλίο, μία κωμωδία, έναν φίλο που ξέρει πώς να σας παρασύρει στην διασκέδαση και μην αφήσετε κανέναν να σας βάλει με το ζόρι στην διαδικασία να φοράτε το προσωπείο της «κρίσης» στην ψυχολογία σας.

*Χαμένοι ανάμεσα στο παρελθόν και στο μέλλον

Όλοι μας το κάνουμε. Κάποιοι από εμάς, όμως, έχουν πλέον εθιστεί σε αυτή τη συνήθεια. Να επιδίδονται δηλαδή στην αναπόληση του παρελθόντος, στα λάθη που διέπραξαν, ή ακόμα χειρότερα, στο πόσο καλύτερο ήταν το παρελθόν και επομένως το παρόν μοιάζει άθλιο. Να επιδίδονται επίσης στις ατέρμονες θεωρίες για το μέλλον, στο άγχος για τα αυριανά σχέδια και τις δυσοίωνες προοπτικές. Κι αυτοί οι άνθρωποι, καθόλου τυχαία, είναι εκείνοι που νιώθουν την μεγαλύτερη απογοήτευση από την ζωή τους, γιατί προφανώς το παρόν δεν τους ικανοποιεί ποτέ.

Η λύση : Το παλιό κλασικό και πάντα ισχύον «carpe diem». Όσο κλισέ κι αν ακούγεται, το παρελθόν πρέπει να αξιοποιείται μόνο για την απόκτηση εμπειρίας και το μέλλον μόνο για την έμπνευση, ώστε να κάνουμε καλύτερο το παρόν μας και όχι για να το υποβιβάζουμε. 

Ο γείτονας έχει καλύτερο αυτοκίνητο, η φίλη μου βγάζει περισσότερα χρήματα, ο τάδε είναι πιο όμορφος και η δείνα δείχνει πιο επιτυχημένη από εμένα. Να μερικές σκέψεις που μπορούν να προκαλέσουν σύνδρομο κατωτερότητας και ένα άσκοπο κυνήγι ανταγωνισμού με τους γύρω μας. 

Η λύση: Συγκρίνετε τον εαυτό σας κυρίως με τον εαυτό σας. Πώς δηλαδή μπορείτε να βελτιώσετε τον εαυτό σας σε σχέση με αυτό που είστε τώρα και όχι σε σχέση με αυτό που είναι οι άλλοι τώρα. Αποφύγετε να ασκείτε άσκοπη και κακοπροαίρετη κριτική στους γύρω σας. Σιγά-σιγά θα διαπιστώσετε ότι θα ασκείτε λιγότερη κακοπροαίρετη κριτική και στον εαυτό σας. 

*Εστιάζοντας στην μία όψη του νομίσματος

Αντιμετωπίζετε μία πρόκληση, στην δουλειά σας για παράδειγμα. Αν το πρώτο που σκέφτεστε είναι το άγχος που θα σας προκαλέσει, οι κίνδυνοι, το ρίσκο, ο επιπλέον χρόνος που θα χάσετε από την οικογένειά σας ή η κούραση που θα αναγκαστείτε να υποστείτε, τότε μάλλον έχετε συνηθίσει να εστιάζετε στην «σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού». 

Η λύση: Αναλογιστείτε τα θετικά της υπόθεσης και φροντίστε να θυμάστε κάθε φορά τα πιθανά οφέλη της προσπάθειάς σας. Δημιουργικότητα, επιτυχία, προαγωγή, προσωπική εξέλιξη είναι λίγα μόνο από τα «φωτεινά» σημεία μιας επαγγελματικής πρόκλησης.

Η αίσθηση ότι είμαστε το κέντρο του κόσμου δεν είναι ξένη σε κανέναν μας, αφού όλοι έχουμε λιγότερο ή περισσότερο συχνά «λογοκρίνει» τον εαυτό μας με την σκέψη «τι θα πουν οι γύρω», νομίζοντας πως όλοι περιμένουν κάτι συγκεκριμένο από εμάς και έχουν την προσοχή τους στραμμένη στο πρόσωπό μας. Έτσι, διστάζουμε να δοκιμάσουμε καινούρια πράγματα, υιοθετώντας μια εσωστρεφή νοοτροπία που μας παγιδεύει σε στενά όρια.

Η λύση: Αναλογιστείτε την «μεγαλύτερη εικόνα» και θέστε στον εαυτό σας τα όρια που του υπαγορεύουν οι δυνατότητες, οι στόχοι και η φαντασία σας. Κι αν υπάρξει και κάποιο στραβοπάτημα, δεν ήρθε και το τέλος του κόσμου. Ακόμη κι αν οι άλλοι σπεύσουν να σας κατακρίνουν, σύντομα θα το ξεχάσουν και θα στραφούν στον δικό τους μικρόκοσμο.