Ρωτήσαμε κόσμο γιατί η νυχτερινή απαγόρευση κυκλοφορίας έχει αυξήσει κατακόρυφα τις διανυκτερεύσεις σε ξένα σπίτια. Και μάθαμε πολλά.
Παλαιότερο των 360 ημερών
Λέγαμε πρόσφατα πως ένα από τα πιο συνηθισμένα λάθη που κάνουμε οι άνθρωποι σε αυτή την πανδημία (παγκοσμίως, όχι μόνο εδώ, τα έλεγε πρόσφατα και ο Guardian) είναι πως έχουμε στρέψει την προσοχή μας από το «πώς δεν θα κολλήσω κορωνοϊό» στο «πώς δεν θα φάω πρόστιμο». Οι κανόνες του λοκντάουν έχουν γίνει στη συνείδηση πολλών πιο σημαντικοί από τους υγειονομικούς, κι αυτό είναι κάτι για το οποίο σε μια άλλη ζωή θα ελπίζαμε οι κυβερνήσεις να λογοδοτήσουν μετά το τέλος αυτού του εφιάλτη.
Γιατί, αντί να αποφεύγουμε τα στοιβαγμένα μέσα μαζικής μεταφοράςκαι τα γραφεία για τα οποία ο κανόνας του «υποχρεωτική τηλεργασία για το 50% των εργαζομένων» μπορεί άνετα να σημαίνει 30 άνθρωποι σε έναν κλειστό χώρο, αυτό που μας νοιάζει είναι να μην ξεχαστούμε και φύγουμε στις 20.55 από το σπίτι του φίλου/ της μαμάς/ του ξάδερφου/ της σχέσης μας. Γιατί αν φεύγαμε στις 20.25, όλα καλά.
Μοιραία, αυτό είχε ως αποτέλεσμα από την αρχή του δεύτερου, πιο αλλοπρόσαλλου λοκντάουν και μέχρι τώρα, απλώς να μένουμε περισσότερο ο ένας στο σπίτι του άλλου. «Είμαστε όλοι εκείνη η συμμαθήτρια στην εφηβεία, που είχε παράλογα αυστηρούς γονείς, κι έπρεπε πάντα κάποια από την παρέα να την καλύπτει για να βγει βράδυ ή για να δει το αγόρι της» λέει η Άννα, 31 χρονών. «Αναρωτιέμαι τι επιπτώσεις θα έχει μακροπρόθεσμα αυτό στην ψυχοσύνθεση όλων μας –και ειδικά στους ανθρώπους που μεγάλωσαν όντως έτσι, και τους ξυπνάει σκοτεινές αναμνήσεις».
«Την πρώτη φορά που έμεινα βράδυ στο σπίτι μιας φίλης, τον Νοέμβρη, είχα αυτή την αίσθηση της παρανομίας, του καινούριου, του ‘τι ζούμε’ που λέγαμε και το 2015» λέει από την πλευρά του ο 29χρονος Κώστας. «Τώρα έχει σταματήσει πια να έχει πλάκα. Δεν γίνεται να σηκώνομαι το πρωί και να παίρνω το μετρό για να πάω στη δουλειά μου, να ανοίγουν τα μαγαζιά για δυο εβδομάδες και να γίνεται στην Ερμού λαϊκό προσκύνημα, και όλο κι όλο το πρόβλημα της κυβέρνησης να είναι το τι ώρα θα γυρίσω εγώ στο σπίτι μου. Δεν είναι υγειονομικό μέτρο αυτό. Είναι καταστολή».
Θεωρητικά, οι συναντήσεις σε σπίτια δεν επιτρέπονται ούτε πριν τις 21.00 που ξεκινά η απαγόρευση κυκλοφορίας. Δεν υπάρχει στη λίστα με τους 6 λόγους μετακίνησης η επιλογή «επίσκεψη σε φίλο ή συγγενή». Το τι συμβαίνει στην πράξη, βέβαια, είναι ένα άλλο θέμα. Οι άνθρωποι που προσέχουν έχουν επιλέξει ένα-δυο άτομα του στενού τους περιβάλλοντος και έχουν φτιάξει αυτό που λέμε «κοινωνική φούσκα». Στη Βρετανία επιτρέπονται οι μεταξύ τους επισκέψεις. Κι εδώ, όμως, η καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Βάνα Παπαευαγγέλου είχε δηλώσει στα τέλη Νοεμβρίου «κι εγώ επισκέπτομαι την μητέρα μου μια φορά την βδομάδα, φροντίζω όμως και οι δύο να φοράμε την μάσκα μας».
«Άκου εδώ τέλειο παραλογισμό» μου λέει ο Βαγγέλης, 37 χρονών. «Με την κοπέλα μου δουλεύουμε μαζί. Όχι τηλεργασία, μαζί. Στον ίδιο χώρο. Είμαστε 8 ώρες τη μέρα δίπλα-δίπλα στη δουλειά, αλλά επειδή δε συγκατοικούμε, δεν επιτρέπεται να κοιμηθούμε μαζί το βράδυ» γελάει. «Εννοείται πως στέλνουμε 4, βοήθεια σε άτομο που βρίσκεται σε ανάγκη, για να πάμε μετά τη δουλειά ο ένας στο σπίτι του άλλου και να μείνουμε εκεί κάποιες μέρες τη βδομάδα. Απλά νιώθω γελοίος στην ηλικία μου να κάθομαι να λέω ψέματα στα μπλόκα».
«Καλά, για τα πιτσιρίκια είναι η καλύτερή τους, νομίζω αν τα ρωτούσες θα σου έλεγαν μακάρι να συνεχιστεί για πάντα, να μη χάσουμε τα σληπόβερ» λέει η 39χρονη Ζωή, που έχει φτιάξει κοινωνική φούσκα με ένα φιλικό ζευγάρι και τα παιδιά τους, που είναι συμμαθητές στο δημοτικό. «Πιστεύω το σωστό θα ήταν να μάθουμε πώς θα είμαστε όσο γίνεται πιο ασφαλείς, πώς ελαχιστοποιούμε τις πιθανότητες να κολλήσουμε, πώς και με ποιους φτιάχνουμε κοινωνικές φούσκες. Κι αντί γι’ αυτό, μαθαίνουμε απέξω κωδικούς sms και φτιάχνουμε σενάρια τι θα πούμε στην αστυνομία αν μας σταματήσει για έλεγχο. Στην αρχή είχα ενδοιασμούς, τι παράδειγμα είναι αυτό που δίνουμε στα μικρά, πώς τους εξηγείς ότι μερικές φορές είναι οκέι να λες ψέματα; Και ποιες φορές είναι αυτές; Αλλά όταν ξαναέκλεισαν τα δημοτικά τον Νοέμβρη, εκεί πια το έχασα. Λέω καλύτερα ψεύτες παρά με ψυχολογικά. Χρειάζονται τους φίλους τους, χρειάζονται το παιχνίδι, χρειάζονται συναναστροφή. Κι εμείς τη χρειαζόμαστε» εξηγεί την απόφασή της.
Την Παρασκευή 5 Φεβρουαρίου, μετά την μαραθώνια συνεδρίαση της επιτροπής που τελικά ανακοίνωσε την απαγόρευση κυκλοφορίας από τις 18.00 το απόγευμα τα Σαββατοκύριακα, μίλησε πριν τον Νίκο Χαρδαλιά και τον Γκίκα Μαγιορκίνη η καθηγήτρια Βάνα Παπαευγγέλου, λέγοντας μεταξύ άλλων «γνωρίζουμε πως γίνονται κρυφές συναντήσεις σε σπίτια», προκαλώντας δίκαιες αντιδράσεις και συζητήσεις στα social media σχετικά με την ατομική ευθύνη που επιλέγει να επιρρίψει η κυβέρνηση σε κάθε ευκαιρία, αρνούμενη να αναλάβει τη δική της. «Παίρνουν πανικόβλητοι το ένα ημίμετρο μετά το άλλο κάθε πέντε μέρες, ανοιγοκλείνουν μαγαζιά και εκκλησίες, αφήνουν τα μέσα μαζικής μεταφοράς στη μοίρα τους, προσλαμβάνουν αστυνόμους αντί για γιατρούς, κι έχουν το θράσος να μου λένε ότι για τη διασπορά φταίω εγώ που κοιμήθηκα προχτές στον φίλο μου. Ε, όχι» καταλήγει η Άννα.