Γιατί θα είναι απαιτητικός αυτός ο μήνας;
Σίγουρα η αίσθηση γλυκιάς ελευθερίας μόλις τέλειωσε. Η καραντίνα επισκιάζεται από κάτι όχι και τόσο ευχάριστο. Τι είναι όμως αυτό, και γιατί;
Η καραντίνα ήταν μια πολύ κακή περίοδος για όλους μας, και περιμέναμε πώς και πώς να τελειώσει, να ξεμπερδεύουμε. Αν όμως κι εσύ, μετά τις 4 Μαΐου νιώθεις πως... δεν άλλαξε και κάτι, ή ότι η ψυχολογία σου δεν έφτιαξε και τόσο, σε καταλαβαίνουμε. Και πιστεύουμε πως ο επόμενος μήνας θα είναι ιδιαίτερα δύσκολος, ακριβώς επειδή κανείς μας δεν ήξερε τι ακριβώς να περιμένει.
Μιλήσαμε με δύο ψυχολόγους, τους Ευθυμία Τσιγαρίδα και Δημοσθένη Τσαπέκο, και αυτές είναι οι πιο πιθανές αιτίες που προέκυψαν πάνω στην κουβέντα μας.
1. Η απλή απογοήτευση
Με πολύ απλά λόγια, πολλά άτομα περίμεναν πώς και πώς να βγουν από το σπίτι, και η αναμονή αυτή τους έκανε να μην βλέπουν την κατάσταση τόσο ρεαλιστικά. Η πραγματικότητα πάντα βρίσκει τρόπους να ρίξει μερικά χαστουκάκια.
2. Το αίσθημα αβεβαιότητας
Και μόλις ξεπεράσεις την αρχική σου αισιοδοξία ότι έληξε το μαρτύριο, αρχίζεις να σκέφτεσαι όλα τα πράγματα που θα μπορούσαν να συμβούν στο μέλλον, να έχεις απορίες για το πώς θα κινηθούν τα πάντα—απορίες που δεν λύνονται, επειδή όλος ο πλανήτης αυτή τη στιγμή πορεύεται... βλέποντας και κάνοντας.
3. Το πολιτικά φορτισμένο κλίμα προκαλεί στρες
Πέρα από το γεγονός ότι ο καθένας έχει την δική του άποψη για το ποιος φταίει, πόσο σωστά το χειριστήκαμε και... τι μας κρύβουν, όλη αυτή η υπερβολική πληροφορία μπαίνει στον εγκέφαλό μας. Και η πολλή πληροφορία αγχώνει.
4. Η εσωτερική μας μετρονόμος
Σωστό, λάθος, σωστό, λάθος. Από την στιγμή που έληξε η καραντίνα και αποκτήσαμε ξανά κάποιες ελευθερίες, είναι πολύ λογικό να ξεκινά και μια εσωτερική ηθική διαμάχη. Τι μπορούμε να κάνουμε εναντίον τι θα ήταν σωστό να κάνουμε.
5. Το ζήτημα της εργασίας
Κάποιοι έχασαν την δουλειά τους. Άλλοι είναι σε αναστολή και δεν ξέρουν πότε θα επιστρέψουν, άλλοι δουλεύουν απ’ το σπίτι και άλλοι δεν έπαψαν να δουλεύουν ποτέ κανονικότατα. Ο κοινός παρονομαστής που έχουν όλα αυτά τα σενάρια είναι η πανδημία. Και για να είμαστε ειλικρινείς, το ζήτημα της δουλειάς μπορεί να είναι από μόνο του αρκετά αγχωτικό, χωρίς να βάλουμε στην εξίσωση και τον κορωνοϊό.
6. Η οικονομική ανασφάλεια
Δεν χρειάζεται να το εξηγήσουμε αυτό, σωστά;
7. Η ανάγκη για αυτοκαραντίνα
Δεν είναι καθόλου σπάνιο να δεις άτομα που δεν επιθυμούν να βγουν από το σπίτι ακόμα και μετά την λήξη των μέτρων. Είτε αυτό έχει να κάνει με το ότι αγχώνονται σχετικά με τον κορωνοϊό, είτε με δικά τους, προσωπικά προβλήματα που τους έχουν κάνει να μην θέλουν να ξεμυτίσουν, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο: Η αίσθηση ότι πρέπει να μείνουν μέσα περισσότερο, εντείνοντας την καραντίνα και όλες τις ψυχολογικές επιπτώσεις που έχει.
8. Η έλλειψη κοινωνικότητας
Περάσαμε πολύ καιρό χωρίς να έχουμε ουσιώδεις σχέσεις με άλλους ανθρώπους – και συνειδητοποιούμε τώρα ότι ακόμα και μια αγκαλιά σε έναν φίλο είναι επίφοβη. Το να έχουμε επαφές με ανθρώπους δεν είναι μόνο κάτι που κάνουμε επειδή μας αρέσει· το έχουμε ανάγκη, ο άνθρωπος είναι ιδιαίτερα κοινωνικό ζώο. Αυτή, λοιπόν, η έλλειψη μπορεί να οδηγήσει σε...
9. Έλλειψη κινήτρου
Μια ληθαργική κατάσταση (όπως μια καραντίνα), η οποία ταυτόχρονα δεν είναι ωφέλιμη, αλλά είναι και πολύ εύκολη να την συνηθίσουμε και να την αφήνουμε να ορίζει την ζωή μας. Αν αυτό σου ακούγεται πάνω-κάτω σαν τον τρόπο που λειτουργεί η κατάθλιψη, μπίνγκο.
10. Η έλλειψη ήλιου
Αν νομίζεις πως αυτή η μιζέρια έχει αίτια μόνο ψυχολογικά, γελιέσαι. Η ψυχολογία μας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το σώμα μας, και όταν το σώμα μας δεν λαμβάνει αρκετή βιταμίνη D μέσω της έκθεσης στον ήλιο, αρχίζουν να υποφέρουν και τα επίπεδα μελατονίνης μας, και ο οργανισμός μας γεμίζει στρες. Με απλά λόγια.
11. Αν έτρωγες άσχημα στην καραντίνα...
...μάλλον τώρα ο οργανισμός σου βιώνει ένα υδατανθρακικό χανγκόβερ, το οποίο είναι λογικό να σε κάνει να νιώθεις κουρασμένος και πεσμένος ψυχολογικά. Παρομοίως...
12. Αν έκανες καταχρήσεις στην καραντίνα...
...το ίδιο. Το πρόβλημα εδώ είναι μεγαλύτερο, όμως, μιας και ακόμα και με την άρση των μέτρων είναι δύσκολο να ελέγξεις κάπως την κατάσταση. Για παράδειγμα, αν ο εγκλεισμός σε έκανε να καταφεύγεις στο αλκοόλ, θα ήταν εύκολο να επιστρέψεις σιγά-σιγά σε πιο «κοινωνικά» επίπεδα κατανάλωσης, με το να βγαίνεις χαλαρά με φίλους σου σε μπαρ. Έλα όμως που τα μπαρ είναι κλειστά. Παρομοίως και με τα γυμναστήρια, που είναι ένας άλλος εξαιρετικός τρόπος να ελέγξουμε τα επίπεδα του στρες. Σου λέμε εμμέσως να πάρεις τηλέφωνο δυο φίλους να πάτε για τρέξιμο, ή για (μία, άντε δύο) μπύρες σε παγκάκι. Το ‘χεις ανάγκη, μάλλον.
13. Η προσωπική ζωή μπαίνει σε φρένο
Είτε είσαι σε σχέση και συγκατοικείς, είτε μένετε χωριστά. Είτε είσαι single, είτε κάνεις πολυσυντροφικά ζογκλερικά με άλλα πέντε άτομα. Κανείς δεν πρόκειται να βγει κερδισμένος από αυτή την φάση, μιας και κάθε διαφορετική κατάσταση εμφανίζει άλλα προβλήματα. Ένας άνθρωπος που συζεί με την σχέση του μπορεί να παρατηρήσει φθορά από το πόσες ώρες περνούν μαζί. Κάποιος που περνάει την καραντίνα μακριά από το ταίρι του νιώθει πολύ πιο άσχημα την μοναξιά. Κάποιος χωρίς σχέση αυτή τη στιγμή μπορεί να αναρωτιέται αν θα ήταν σοφό αυτή την περίοδο να ξεκινήσει κάτι.
Ζούμε μια πολύ μεγάλη αλλαγή. Και οι μεγάλες αλλαγές φέρνουν καινούριες προκλήσεις. Το θέμα είναι εμείς να τις αντιμετωπίζουμε με ψυχραιμία, να ερχόμαστε σε επαφή με αυτά που νιώθουμε και να αναγνωρίζουμε τις ανάγκες μας.
Μιλήσαμε με δύο ψυχολόγους, τους Ευθυμία Τσιγαρίδα και Δημοσθένη Τσαπέκο, και αυτές είναι οι πιο πιθανές αιτίες που προέκυψαν πάνω στην κουβέντα μας.
1. Η απλή απογοήτευση
Με πολύ απλά λόγια, πολλά άτομα περίμεναν πώς και πώς να βγουν από το σπίτι, και η αναμονή αυτή τους έκανε να μην βλέπουν την κατάσταση τόσο ρεαλιστικά. Η πραγματικότητα πάντα βρίσκει τρόπους να ρίξει μερικά χαστουκάκια.
2. Το αίσθημα αβεβαιότητας
Και μόλις ξεπεράσεις την αρχική σου αισιοδοξία ότι έληξε το μαρτύριο, αρχίζεις να σκέφτεσαι όλα τα πράγματα που θα μπορούσαν να συμβούν στο μέλλον, να έχεις απορίες για το πώς θα κινηθούν τα πάντα—απορίες που δεν λύνονται, επειδή όλος ο πλανήτης αυτή τη στιγμή πορεύεται... βλέποντας και κάνοντας.
3. Το πολιτικά φορτισμένο κλίμα προκαλεί στρες
Πέρα από το γεγονός ότι ο καθένας έχει την δική του άποψη για το ποιος φταίει, πόσο σωστά το χειριστήκαμε και... τι μας κρύβουν, όλη αυτή η υπερβολική πληροφορία μπαίνει στον εγκέφαλό μας. Και η πολλή πληροφορία αγχώνει.
4. Η εσωτερική μας μετρονόμος
Σωστό, λάθος, σωστό, λάθος. Από την στιγμή που έληξε η καραντίνα και αποκτήσαμε ξανά κάποιες ελευθερίες, είναι πολύ λογικό να ξεκινά και μια εσωτερική ηθική διαμάχη. Τι μπορούμε να κάνουμε εναντίον τι θα ήταν σωστό να κάνουμε.
5. Το ζήτημα της εργασίας
Κάποιοι έχασαν την δουλειά τους. Άλλοι είναι σε αναστολή και δεν ξέρουν πότε θα επιστρέψουν, άλλοι δουλεύουν απ’ το σπίτι και άλλοι δεν έπαψαν να δουλεύουν ποτέ κανονικότατα. Ο κοινός παρονομαστής που έχουν όλα αυτά τα σενάρια είναι η πανδημία. Και για να είμαστε ειλικρινείς, το ζήτημα της δουλειάς μπορεί να είναι από μόνο του αρκετά αγχωτικό, χωρίς να βάλουμε στην εξίσωση και τον κορωνοϊό.
6. Η οικονομική ανασφάλεια
Δεν χρειάζεται να το εξηγήσουμε αυτό, σωστά;
7. Η ανάγκη για αυτοκαραντίνα
Δεν είναι καθόλου σπάνιο να δεις άτομα που δεν επιθυμούν να βγουν από το σπίτι ακόμα και μετά την λήξη των μέτρων. Είτε αυτό έχει να κάνει με το ότι αγχώνονται σχετικά με τον κορωνοϊό, είτε με δικά τους, προσωπικά προβλήματα που τους έχουν κάνει να μην θέλουν να ξεμυτίσουν, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο: Η αίσθηση ότι πρέπει να μείνουν μέσα περισσότερο, εντείνοντας την καραντίνα και όλες τις ψυχολογικές επιπτώσεις που έχει.
8. Η έλλειψη κοινωνικότητας
Περάσαμε πολύ καιρό χωρίς να έχουμε ουσιώδεις σχέσεις με άλλους ανθρώπους – και συνειδητοποιούμε τώρα ότι ακόμα και μια αγκαλιά σε έναν φίλο είναι επίφοβη. Το να έχουμε επαφές με ανθρώπους δεν είναι μόνο κάτι που κάνουμε επειδή μας αρέσει· το έχουμε ανάγκη, ο άνθρωπος είναι ιδιαίτερα κοινωνικό ζώο. Αυτή, λοιπόν, η έλλειψη μπορεί να οδηγήσει σε...
9. Έλλειψη κινήτρου
Μια ληθαργική κατάσταση (όπως μια καραντίνα), η οποία ταυτόχρονα δεν είναι ωφέλιμη, αλλά είναι και πολύ εύκολη να την συνηθίσουμε και να την αφήνουμε να ορίζει την ζωή μας. Αν αυτό σου ακούγεται πάνω-κάτω σαν τον τρόπο που λειτουργεί η κατάθλιψη, μπίνγκο.
10. Η έλλειψη ήλιου
Αν νομίζεις πως αυτή η μιζέρια έχει αίτια μόνο ψυχολογικά, γελιέσαι. Η ψυχολογία μας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το σώμα μας, και όταν το σώμα μας δεν λαμβάνει αρκετή βιταμίνη D μέσω της έκθεσης στον ήλιο, αρχίζουν να υποφέρουν και τα επίπεδα μελατονίνης μας, και ο οργανισμός μας γεμίζει στρες. Με απλά λόγια.
11. Αν έτρωγες άσχημα στην καραντίνα...
...μάλλον τώρα ο οργανισμός σου βιώνει ένα υδατανθρακικό χανγκόβερ, το οποίο είναι λογικό να σε κάνει να νιώθεις κουρασμένος και πεσμένος ψυχολογικά. Παρομοίως...
12. Αν έκανες καταχρήσεις στην καραντίνα...
...το ίδιο. Το πρόβλημα εδώ είναι μεγαλύτερο, όμως, μιας και ακόμα και με την άρση των μέτρων είναι δύσκολο να ελέγξεις κάπως την κατάσταση. Για παράδειγμα, αν ο εγκλεισμός σε έκανε να καταφεύγεις στο αλκοόλ, θα ήταν εύκολο να επιστρέψεις σιγά-σιγά σε πιο «κοινωνικά» επίπεδα κατανάλωσης, με το να βγαίνεις χαλαρά με φίλους σου σε μπαρ. Έλα όμως που τα μπαρ είναι κλειστά. Παρομοίως και με τα γυμναστήρια, που είναι ένας άλλος εξαιρετικός τρόπος να ελέγξουμε τα επίπεδα του στρες. Σου λέμε εμμέσως να πάρεις τηλέφωνο δυο φίλους να πάτε για τρέξιμο, ή για (μία, άντε δύο) μπύρες σε παγκάκι. Το ‘χεις ανάγκη, μάλλον.
13. Η προσωπική ζωή μπαίνει σε φρένο
Είτε είσαι σε σχέση και συγκατοικείς, είτε μένετε χωριστά. Είτε είσαι single, είτε κάνεις πολυσυντροφικά ζογκλερικά με άλλα πέντε άτομα. Κανείς δεν πρόκειται να βγει κερδισμένος από αυτή την φάση, μιας και κάθε διαφορετική κατάσταση εμφανίζει άλλα προβλήματα. Ένας άνθρωπος που συζεί με την σχέση του μπορεί να παρατηρήσει φθορά από το πόσες ώρες περνούν μαζί. Κάποιος που περνάει την καραντίνα μακριά από το ταίρι του νιώθει πολύ πιο άσχημα την μοναξιά. Κάποιος χωρίς σχέση αυτή τη στιγμή μπορεί να αναρωτιέται αν θα ήταν σοφό αυτή την περίοδο να ξεκινήσει κάτι.
Ζούμε μια πολύ μεγάλη αλλαγή. Και οι μεγάλες αλλαγές φέρνουν καινούριες προκλήσεις. Το θέμα είναι εμείς να τις αντιμετωπίζουμε με ψυχραιμία, να ερχόμαστε σε επαφή με αυτά που νιώθουμε και να αναγνωρίζουμε τις ανάγκες μας.
