Διακοπές τέλος: Πώς θα ξεπεράσεις την μελαγχολία
Η άδεια τελείωσε, το γραφείο σας κλείνει το μάτι και εσείς είστε στα πρόθυρα της βαριάς μελαγχολίας. Χαλαρώστε και δείτε πώς θα την… παλέψετε.
Η περίοδος μετά τις διακοπές δεν είναι και ό,τι καλύτερο. Τις ραστώνες στις παραλίες παρέα με μπυρόνια ακολουθούν πάκοι με χαρτιά πάνω στο γραφείο, τηλεφωνήματα, e-mail, βάρδιες και γενικότερα «πήξιμο».
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η επιστροφή αυτή οδηγεί κατά κανόνα ένα μεγάλο ποσοστό ατόμων σε διαταραχές στον ύπνο, αίσθηση σωματικής και ψυχικής κόπωσης, ευμεταβλητότητα της ψυχολογικής διάθεσης και έλλειψη κινήτρου για εργασία.
Μην σας παίρνει όμως από κάτω. Η μελαγχολία που προκαλεί η επιστροφή από τις διακοπές είναι εντελώς φυσιολογική, αφού από μόνη της η καθημερινότητα είναι ένας ακόμη ψυχοπιεστικός παράγοντας.
Τι μπορούμε να κάνουμε για να μη μελαγχολήσουμε με την επιστροφή μας στην πραγματηκότητα; «Το κλειδί που θα μας ανοίξει για να βγούμε από αυτόν τον φαύλο κύκλο είναι να αναγνωρίσουμε ποιοι από τους παραπάνω παράγοντες ενεργοποιούν σε μας τη «μελαγχολία» και να αντιμετωπίσουμε τα συναισθήματα άγχους και θλίψης τροποποιώντας το σκεπτικό μας, θέτοντας ρεαλιστικούς στόχους», αναφέρει στο Iatronet η κ. Άννα Χατζηδημητρίου Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια τονίζοντας πως στην καθημερινότητά μας κρύβεται μια διέξοδος μικρών απολαύσεων και στιγμών που ο καθένας μπορεί να προσπαθήσει να βιώσει ανεξάρτητα από τους ψυχοκοινωνικούς, οικονομικούς και οργανικούς παράγοντες.
Επί το πρακτικότερον:
* Μην αναλαμβάνετε βουνά υποχρεώσεων που θα σας στρεσάρουν, ειδικά όταν όλη η υπόλοιπη πόλη κινείται ακόμα σε ρυθμούς θερινής ραστώνης. Οργανώστε τη δουλειά έτσι ώστε να τελειώνετε εντός της προθεσμίας οτιδήποτε σημαντικό έχετε αναλάβει, ασχοληθείτε με ό,τι επείγει νωρίς το πρωί, όταν το μυαλό είναι καθαρότερο, και προγραμματίστε τις μη επείγουσες εκκρεμότητες ανά εβδομάδα.
* Ιεραρχήστε τις δραστηριότητές σας. Καταγράψτε όσα θέλετε να κάνετε και αφιερώστε ανάλογα τον χρόνο και την ενέργεια που αντιστοιχούν στην κάθε δραστηριότητα.
* Μη διοχετεύετε όλη σας την ενέργεια σε ένα γεγονός για να βγει όσο πιο «τέλειο», απλά ζήστε την παρούσα στιγμή και να θυμάστε πως θα υπάρξουν και άλλες ευκαιρίες.
* Κάντε τον οικονομικό σας απολογισμό και κινηθείτε στο πλαίσιο που μπορείτε, μην κάνετε υπερβάσεις αν κρίνετε πως θα σας αγχώσουν στο μέλλον.
* Κάντε μια αντικειμενική ανασκόπηση του χειμώνα που πέρασε, γράψτε σε δύο λίστες οτιδήποτε σας έκανε να χαρείτε και οτιδήποτε σας στεναχώρησε, ή θα θέλατε να αλλάξετε, και ξεκινήστε με μικρά βήματα να προσθέτετε στοιχεία από την πρώτη λίστα στην καθημερινότητά σας: επικοινωνήστε συχνότερα με παλιούς φίλους, βγείτε περισσότερο έξω, ασχοληθείτε πιο εντατικά με μια αγαπημένη δραστηριότητα.
* Αφιερώστε χρόνο για να κάνετε απλά καθημερινά πράγματα για τον εαυτό σας και τους δικούς σας χωρίς να σκέφτεστε συνέχεια τις εκκρεμότητες
Σημειώστε πάντως πως οι ενδείξεις της «μελαγχολίας της επιστροφής» εύκολα μπορεί να μπερδευτούν με αυτές της δυσθυμίας, ακόμα και της κατάθλιψης. Όπως αναφέρει η κ. Χατζηδημητρίου, η δυσθυμία χαρακτηρίζεται από συμπτώματα ελαφρότερα από αυτά της κατάθλιψης, αλλά επίμονα, που διαρκούν για μεγάλο χρονικό διάστημα και περιορίζουν τις βασικές λειτουργίες, δραστηριότητες και τη διάθεση του ανθρώπου.
Αν κάτι τέτοιο ισχύει στην περίπτωσή σας, η θεραπευτική προσέγγιση στη δυσθυμία ή την κατάθλιψη έχει στόχο να τροποποιήσει τον αρνητικό τρόπο σκέψης για τα γεγονότα και τον εαυτό, να αποκαταστήσει τις συμπεριφορές και τις δραστηριότητες του ατόμου έτσι ώστε να εξαλείψει τα συναισθήματα δυσφορίας. Ζητήστε την, εφ’ όσον θεωρείτε πως κάτι τέτοιο ισχύει στην περίπτωσή σας.
Ν.Γ.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η επιστροφή αυτή οδηγεί κατά κανόνα ένα μεγάλο ποσοστό ατόμων σε διαταραχές στον ύπνο, αίσθηση σωματικής και ψυχικής κόπωσης, ευμεταβλητότητα της ψυχολογικής διάθεσης και έλλειψη κινήτρου για εργασία.
Μην σας παίρνει όμως από κάτω. Η μελαγχολία που προκαλεί η επιστροφή από τις διακοπές είναι εντελώς φυσιολογική, αφού από μόνη της η καθημερινότητα είναι ένας ακόμη ψυχοπιεστικός παράγοντας.
Τι μπορούμε να κάνουμε για να μη μελαγχολήσουμε με την επιστροφή μας στην πραγματηκότητα; «Το κλειδί που θα μας ανοίξει για να βγούμε από αυτόν τον φαύλο κύκλο είναι να αναγνωρίσουμε ποιοι από τους παραπάνω παράγοντες ενεργοποιούν σε μας τη «μελαγχολία» και να αντιμετωπίσουμε τα συναισθήματα άγχους και θλίψης τροποποιώντας το σκεπτικό μας, θέτοντας ρεαλιστικούς στόχους», αναφέρει στο Iatronet η κ. Άννα Χατζηδημητρίου Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια τονίζοντας πως στην καθημερινότητά μας κρύβεται μια διέξοδος μικρών απολαύσεων και στιγμών που ο καθένας μπορεί να προσπαθήσει να βιώσει ανεξάρτητα από τους ψυχοκοινωνικούς, οικονομικούς και οργανικούς παράγοντες.
Επί το πρακτικότερον:
* Μην αναλαμβάνετε βουνά υποχρεώσεων που θα σας στρεσάρουν, ειδικά όταν όλη η υπόλοιπη πόλη κινείται ακόμα σε ρυθμούς θερινής ραστώνης. Οργανώστε τη δουλειά έτσι ώστε να τελειώνετε εντός της προθεσμίας οτιδήποτε σημαντικό έχετε αναλάβει, ασχοληθείτε με ό,τι επείγει νωρίς το πρωί, όταν το μυαλό είναι καθαρότερο, και προγραμματίστε τις μη επείγουσες εκκρεμότητες ανά εβδομάδα.
* Ιεραρχήστε τις δραστηριότητές σας. Καταγράψτε όσα θέλετε να κάνετε και αφιερώστε ανάλογα τον χρόνο και την ενέργεια που αντιστοιχούν στην κάθε δραστηριότητα.
* Μη διοχετεύετε όλη σας την ενέργεια σε ένα γεγονός για να βγει όσο πιο «τέλειο», απλά ζήστε την παρούσα στιγμή και να θυμάστε πως θα υπάρξουν και άλλες ευκαιρίες.
* Κάντε τον οικονομικό σας απολογισμό και κινηθείτε στο πλαίσιο που μπορείτε, μην κάνετε υπερβάσεις αν κρίνετε πως θα σας αγχώσουν στο μέλλον.
* Κάντε μια αντικειμενική ανασκόπηση του χειμώνα που πέρασε, γράψτε σε δύο λίστες οτιδήποτε σας έκανε να χαρείτε και οτιδήποτε σας στεναχώρησε, ή θα θέλατε να αλλάξετε, και ξεκινήστε με μικρά βήματα να προσθέτετε στοιχεία από την πρώτη λίστα στην καθημερινότητά σας: επικοινωνήστε συχνότερα με παλιούς φίλους, βγείτε περισσότερο έξω, ασχοληθείτε πιο εντατικά με μια αγαπημένη δραστηριότητα.
* Αφιερώστε χρόνο για να κάνετε απλά καθημερινά πράγματα για τον εαυτό σας και τους δικούς σας χωρίς να σκέφτεστε συνέχεια τις εκκρεμότητες
Σημειώστε πάντως πως οι ενδείξεις της «μελαγχολίας της επιστροφής» εύκολα μπορεί να μπερδευτούν με αυτές της δυσθυμίας, ακόμα και της κατάθλιψης. Όπως αναφέρει η κ. Χατζηδημητρίου, η δυσθυμία χαρακτηρίζεται από συμπτώματα ελαφρότερα από αυτά της κατάθλιψης, αλλά επίμονα, που διαρκούν για μεγάλο χρονικό διάστημα και περιορίζουν τις βασικές λειτουργίες, δραστηριότητες και τη διάθεση του ανθρώπου.
Αν κάτι τέτοιο ισχύει στην περίπτωσή σας, η θεραπευτική προσέγγιση στη δυσθυμία ή την κατάθλιψη έχει στόχο να τροποποιήσει τον αρνητικό τρόπο σκέψης για τα γεγονότα και τον εαυτό, να αποκαταστήσει τις συμπεριφορές και τις δραστηριότητες του ατόμου έτσι ώστε να εξαλείψει τα συναισθήματα δυσφορίας. Ζητήστε την, εφ’ όσον θεωρείτε πως κάτι τέτοιο ισχύει στην περίπτωσή σας.
Ν.Γ.
