Αναγνωρίζοντας τις ευκαιρίες

Σε μία περίοδο οικονομικής κρίσης, με τον φόβο της ανεργίας να αιωρείται σαν γκιλοτίνα πάνω από το κεφάλι του μέσου εργαζόμενου, τα όποια όνειρα και σχέδια μπορεί να έχει ο καθένας από εμάς για επαγγελματική ανέλιξη, για αλλαγή καριέρας, για οικονομική επιβράβευση και αναγνώριση δείχνουν να παίρνουν παράταση μέχρι... νεωτέρας. Θέλει αρετή και τόλμη η απόφαση ενός νέου επαγγελματικού βήματος στις μέρες μας, και δεν είναι πολλοί αυτοί που το επιδιώκουν. Κι όμως, κάποτε ξεκινάγαμε την ζωή μας πιστεύοντας ότι ευκαιρίες μάς περιμένουν στην γωνία. Μήπως απλά χάσαμε τον δρόμο;

Μήπως απλά αποφασίσαμε να επιλέξουμε την ασφαλέστερη "ευκαιρία" και αφεθήκαμε στην ρουτίνα του «βολέματος», της ολιγάρκειας, της συνήθειας που με τον καιρό, και χωρίς καν να το καταλάβουμε, έσπρωχνε τις όποιες ευκαιρίες μπορεί να εμφανίζονταν βαθιά μέσα στο ντουλάπι των ελπίδων μας; Μήπως, όμως, τελικά όλα αυτά τα χρόνια μάθαμε αυτό που τότε δεν ξέραμε ότι θέλουμε, ότι μας ταιριάζει, ότι μπορούμε; Και μήπως, αντί να κατηγορούμε τον εαυτό μας και την μοίρα μας για τις επιλογές που κάποτε κάναμε, ήρθε τώρα η στιγμή να ξεπεράσουμε τους δισταγμούς και να αναγνωρίσουμε τις ευκαιρίες που πάντα υπάρχουν στην ζωή μας (και όχι μόνο την επαγγελματική) και αυτήν την φορά να τις κυνηγήσουμε; Ο αμερικανός συγγραφέας-καθηγητής Stress Management (διαχείρισης άγχους) Ross Bonander προτείνει τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουμε προκειμένου να αναγνωρίσουμε τις ευκαιρίες της ζωής μας.

Βήμα 1ο: Παραδεχόμαστε την ανάγκη μιας νέας ευκαιρίας
Είμαστε σίγουροι πως όταν η πραγματική ευκαιρία βρεθεί μπροστά μας θα την εκτιμήσουμε ως τέτοια; Στην πραγματικότητα οι περισσότεροι από εμάς περνάμε το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου μας προσπαθώντας να ρυθμίσουμε την προσωπική και επαγγελματική μας ζωή στην καθημερινότητά της, χωρίς να αφήνουμε έτσι ανοιχτό το μυαλό μας σε ευκαιρίες. Έτσι, δεν είμαστε ούτε συνειδητά ούτε υποσυνείδητα σε εγρήγορση ως προς αυτές. Σύμφωνα με την λαϊκή σοφία, η τύχη ευνοεί τους τολμηρούς. Είμαστε έτοιμοι για αυτήν;

Το πρώτο βήμα, λοιπόν, στο να αναγνωρίσουμε τις ευκαιρίες της ζωής μας είναι να πάρουμε απόφαση ότι τα πράγματα, είτε στην καριέρα ή στην προσωπική μας ζωή, δεν είναι όπως θα έπρεπε ή θα θέλαμε να είναι και ότι ήρθε η στιγμή να βρούμε κάτι καινούργιο. Και θέλει κουράγιο για να παραδεχτούμε, έστω και στον ίδιο μας τον εαυτό, ότι η ζωή μας αυτήν την στιγμή επιδέχεται βελτιώσεις. Οι νέες ευκαιρίες είναι ένα μέσο προς τις βελτιώσεις αυτές.

Βήμα 2ο: Εμπνευστείτε από άλλους
Το δεύτερο βήμα προς την αναγνώριση των ευκαιριών είναι κοιτώντας τις ζωές άλλων ανθρώπων. Κάντε μία έρευνα στις συνθήκες υπό τις οποίες κάποιοι γνωστοί και φίλοι κυνήγησαν τις ευκαιρίες τους. Πίσω από κάθε επιτυχημένο άνθρωπο υπάρχει μία ιστορία σκληρής δουλειάς, καλής τύχης και οπωσδήποτε θάρρους και σωστής εκτίμησης όταν άρπαζε την σπάνια ευκαιρία για την οποία λίγο ή πολύ είχε προετοιμαστεί.

Για παράδειγμα, πώς κατάφερε ο τάδε φίλος σας να βρει την τρομερή δουλειά που βρήκε ή να στήσει την επιχείρηση των ονείρων του; Μπορεί να μην υπάρχουν βιβλία που να δίνουν την απάντηση σε αυτό. Ο πραγματικός, δοκιμασμένος τρόπος, όμως, αποτελεί αρκετή έμπνευση για να ξεκινήσουμε. Και ένα βασικό χαρακτηριστικό του «τρόπου» αυτού είναι η ανάληψη ενός -έξυπνου κατά βάθος- ρίσκου.

Βήμα 3ο: Βγείτε από την ζώνη ασφαλείας
Οι νέες ευκαιρίες είναι σχεδόν αόρατες όταν βρισκόμαστε μονίμως κλεισμένοι στο ασφαλές καβούκι μας –ειδικά αν το καβούκι αυτό αποτελείται από δικούς μας δισταγμούς, ντροπές και παθητική συμπεριφορά. Υπάρχουν άνθρωποι που κάθονται και περιμένουν να έρθουν οι ευκαιρίες σε αυτούς, χωρίς να χρειαστεί εκείνοι να τις κυνηγήσουν. Και ενώ μπορεί σπάνια να συμβαίνει κάτι τέτοιο σε κάποιους τυχερούς, η ιστορία έχει δείξει πως στην πλειοψηφία των εργαζομένων κάτι τέτοιο είναι σχεδόν απίθανο να συμβεί.

Είναι πάντως τρομερό το πόσο εύκολα συμβιβαζόμαστε στην μονοτονία μιας δουλειάς όταν αυτή μας προσφέρει μία σχετική ασφάλεια. Νιώθουμε κάποιου είδους ανακούφιση σε αυτήν και μόνο στην σκέψη ότι μπορεί να αλλάξει μιας πιάνει πανικός, ενώ στην πραγματικότητα, αν είχαμε το κουράγιο να παρατηρήσουμε την επαγγελματική ζωή μας σαν εξωτερικοί θεατές θα βλέπαμε τον εαυτό μας σε μία θέση που δεν θέλαμε καν να διανοηθούμε μερικά χρόνια πριν. Αυτόν τον ρόλο παίζει η «ζώνη ασφαλείας»: Μας σκεπάζει με έναν προστατευτικό μανδύα και μας καθησυχάζει με μία παραπλανητική αίσθηση ικανοποίησης. Και είναι αδύνατο να βγούμε από αυτήν την ζώνη ασφαλείας αν δεν αναγνωρίσουμε πρώτα ότι βρισκόμαστε σε αυτήν. Τα πρώτα βήματα για να βγούμε θα είναι άβολα αλλά και ανακουφιστικά αν είμαστε συνειδητοποιημένοι.

Βήμα 4ο: Αποδεσμευτείτε από τις προκαταλήψεις
Μία νέα ευκαιρία μπορεί να είναι εντελώς άσχετη με τη «νόρμα» σας, με αυτά που έχετε μέχρι τώρα συνηθίσει. Στην περίπτωση αυτήν το ένστικτό μας αυτόματα αναζητά τους λόγους για να μην την κυνηγήσουμε: Είναι πολύ ακριβή, πολύ επικίνδυνη, εμπεριέχει πολλούς κινδύνους εξευτελισμού. Είναι αδύνατο, όμως, να αναγνωρίσουμε μία τέτοια ευκαιρία αν δεν διώξουμε τις στιγμιαίες αυτές προκαταλήψεις, αν δεν αποστομώσουμε αυτήν την αντιδραστική μας επιρρέπεια και δεν δούμε την ευκαιρία που βρίσκεται μπροστά μας όπως ακριβώς είναι: Μία ευκαιρία.

Αν, λοιπόν, πιστεύετε πως η δουλειά σας δεν είναι ιδανική για εσάς, αλλά η δυσάρεστη οικονομική κατάσταση στην αγορά εργασίας επιτάσσει ελαφρυντικά τύπου: «θα έπρεπε να είσαι ευγνώμων που έχεις αυτήν την δουλειά την στιγμή που άλλοι είναι άνεργοι», φυσήξτε δυνατά και ξεθολώστε το τοπίο. Χωρίς φαινομενικά να υπάρχει κάποιο λάθος στην παραπάνω στάση, σας προκαταβάλει, χωρίς να το καταλαβαίνετε, να απορρίπτετε τις όποιες ευκαιρίες και μάλιστα την στιγμή που αυτές προκύπτουν, απλά και μόνο επειδή η ιδέα του να αφήσετε την δουλειά σας σάς φαίνεται τρομακτική. Αντί να συμπεραίνετε ότι η τωρινή σας δουλειά είναι η σανίδα σωτηρίας σας κατά την διάρκεια της οικονομικής κρίσης, και πως οτιδήποτε άλλο είναι πολύ επικίνδυνο ακόμα και για να το σκέφτεστε, τι θα λέγατε να σκεφτείτε ότι οι νέες ευκαιρίες δημιουργούνται στα πλαίσια μίας επερχόμενης νέας οικονομίας; Και ότι μία από αυτές τις ευκαιρίες μπορεί να περιμένει εσάς. Εσάς ακριβώς.

Ε.Μ.