Εθνικοί Δρυμοί: Η πράσινη πλευρά της Ευρώπης

της Ηρώς Κουνάδη

Σύμφωνα με την Wikipedia, ως εθνικός δρυμός ορίζεται «ένα οικοσύστημα ή βιότοπος με ιδιαίτερη οικολογική αξία, που παραμένει ανεπηρέαστο ή έχει επηρεαστεί ελάχιστα από ανθρώπινες δραστηριότητες και στο οποίο διατηρείται ποικιλομορφία […] αισθητικών στοιχείων». Χρειάζεται κάτι περισσότερο για να θεωρήσουμε έναν προορισμό ειδυλλιακό;

Ταξιδεύουμε νοερά –και βάζουμε στο πρόγραμμα να το κάνουμε σύντομα και στην πράξη– σε οκτώ ευρωπαϊκούς δρυμούς, όπου το μεγαλείο της φύσης έχει τον πρωταγωνιστικό ρόλο.

Εθνικό Πάρκο Bükk, Ουγγαρία

Η Οροσειρά Bükk στην Βόρεια Ουγγαρία ανακηρύχθηκε εθνικός δρυμός το 1976. Τα 431 τετραγωνικά χιλιόμετρά της την καθιστούν τον μεγαλύτερο δρυμό της χώρας. Πέρα από τα εντυπωσιακά δάση του, το σημαντικότερο χαρακτηριστικό του δρυμού είναι οι καρστικοί σχηματισμοί των ασβεστολιθικών πετρωμάτων του, που σχηματίζουν υπερμεγέθη σπήλαια, στα οποία είχαν αναπτυχθεί παλαιολιθικοί οικισμοί. Μελλοντική προσθήκη στον Δρυμό Bükk είναι το Κλιματικό Δάσος του Βατικανού, το οποίο σχεδιάζεται από μια εταιρεία απόσβεσης των αποτυπωμάτων του άνθρακα, για να αντισταθμίσει τις εκπομπές ρύπων του κρατιδίου.

Kopaonik, Σερβία

Η οροσειρά του Kopaonik, στην Κεντρική Σερβία, είναι μια από τις μεγαλύτερες της χώρας. Η υψηλότερη κορυφή της, το Pančić, αγγίζει τα 2.017 μέτρα. Ο εθνικός δρυμός, ανακυρηχθείς το 1981, περιλαμβάνει τα 118 τετραγωνικά χιλιόμετρα του οροπεδίου Suvo Rudište, σε υψόμετρο 1.171 μέτρων. Φυλλοβόλα και κωνοφόρα δέντρα συνθέτουν επί το πλείστον τα δάση του. Στα πόδια του οροπεδίου απλώνεται η πανέμορφη κοιλάδα του ποταμού Samokovska, του οποίου τα αναρίθμητα φαράγγια και σημεία ορμητικής ροής τον καθιστούν παράδεισο για τους φίλους του rafting.

Λίμνες Plitvice, Κροατία

Δεκάξι λίμνες που χωρίζονται μεταξύ τους από φυσικά φράγματα τραβερτίνη (γεωλογικού σχηματισμού, που δημιουργείται από την καθίζηση βρύων και βακτηρίων) συναποτελούν τον Εθνικό Δρυμό των Λιμνών Plitvice στην περιοχή Lika, της Ανατολικής Κροατίας, κοντά στα βοσνιακά σύνορα. Οι λίμνες καλύπτουν συνολικά μία έκταση δύο τετραγωνικών χιλιομέτρων, ενώ σχηματίζουν «σκαλοπάτια» που κατεβαίνουν διαδοχικά από το υψόμετρο των 636 σε εκείνο των 503 μέτρων. Το νερό που βγαίνει από τη χαμηλότερη λίμνη δημιουργεί τον Ποταμό Korana. Το εντυπωσιακότερο ίσως χαρακτηριστικό του πάρκου είναι τα χρώματα των λιμνών, που ποικίλλουν από τιρκουάζ και πράσινο μέχρι μπλε και γκρι, και τα οποία αλλάζουν συνεχώς, ανάλογα με την συγκέντρωση ορυκτών και το φως του ήλιου.

Triglav, Σλοβενία

Παραδόξως για την εντυπωσιακή φύση της μικρής βαλκανικής χώρας, η Σλοβενία έχει μόνο έναν εθνικό δρυμό. Ίσως ακριβώς επειδή σχεδόν το σύνολο της χώρας είναι καλυμμένο από δάση, οι κυβερνήσεις του νεοσύστατου σχετικά κράτους να μην έχουν δει την ανάγκη να ανακηρύξουν συγκεκριμένες περιοχές υπό καθεστώς προστασίας. Ο Δρυμός του Triglav πήρε το όνομά του από την υψηλότερη κορυφή των Ιουλιανών Άλπεων, η οποία δεσπόζει στο κέντρο του, αγγίζοντας το υψόμετρο των 2.864 μέτρων. Στα πόδια της απλώνονται δύο καταπράσινες κοιλάδες, τις οποίες διατρέχουν τα ποτάμια Soča και Sava (παραπόταμος του Δούναβη) που καταλήγουν στην Αδριατική και τη Μαύρη Θάλασσα αντίστοιχα.

Ελβετικό Εθνικό Πάρκο, Ελβετία

Μόνο έναν εθνικό δρυμό έχει και η Ελβετία. Το Ελβετικό Εθνικό Πάρκο ανακηρύχθηκε προστατευόμενο την 1η Αυγούστου 1914, γεγονός που το καθιστά έναν από τους πρώτους εθνικούς δρυμούς της Ευρώπης. Βρίσκεται στο Graubünden, στην Ανατολική Ελβετία, και καλύπτει μία έκταση 174 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Οι επισκέπτες του πάρκου δεν επιτρέπεται να κινούνται εκτός του δρόμου, να ενοχλούν τα ζώα και τα φυτά του πάρκου, ή να περνούν τη νύχτα έξω από το καταφύγιο της Chamanna Cluozza. Δεν επιτρέπονται, επίσης, τα σκυλιά –με λουρί ή χωρίς. Εννοείται, βέβαια, πως για άναμμα φωτιάς δε γίνεται ούτε λόγος.

Gran Paradiso, Ιταλία

Το όνομά του σημαίνει Μεγάλος Παράδεισος, κι είναι με διαφορά το ωραιότερο όνομα δρυμού που ακούσαμε ποτέ. Ο Μέγας Παράδεισος, λοιπόν, βρίσκεται στον ιταλικό βορρά, και συγκεκριμένα στην περιοχή του Piemonte, κοντά στα σύνορα με τη Γαλλία, και αποτελεί μέρος των Ιταλικών Άλπεων. Είναι ο παλαιότερος και δημοφιλέστερος εθνικός δρυμός της χώρας: ανακηρύχτηκε το 1922, προκειμένου να προστατευθεί το αγριοκάτσικο των Άλπεων, ένα ενδημικό θηλαστικό της περιοχής με χαρακτηριστικά κέρατα. Στα δυτικά, το Gran Paradiso συνορεύει με τον γαλλικό εθνικό δρυμό Vanoise. Η έκταση που καλύπτουν συνολικά οι δύο δρυμοί αποτελεί τη μεγαλύτερη προστατευμένη περιοχή της Ευρώπης.

Πυρηναία, Γαλλία

Ο Εθνικός Δρυμός των Πυρηναίων καλύπτει ένα μικρό μόνο κομμάτι της γιγάντιας οροσειράς που διατρέχει τα ισπανογαλλικά σύνορα –συγκεκριμένα, τα τμήματα των Hautes-Pyrénées (Υψηλών Πυρηναίων) και Pyrénées-Atlantiques (Ατλαντικών Πυρηναίων) στη Νότια Γαλλία. Ο δρυμός, που καλύπτει συνολικά 457 τετραγωνικά χιλιόμετρα, ανακηρύχτηκε το 1967, και στερείται παντελώς οποιασδήποτε μορφής φραγμάτων, διαχωριστικών ή φρακτών, έτσι ώστε τα ζώα να κινούνται απολύτως ελεύθερα στο φυσικό τους περιβάλλον.



Picos de Europa, Ισπανία

Οι «Κορυφές της Ευρώπης», όπως θα μεταφραζόταν το όνομα της οροσειράς, βρίσκονται στην βορειοδυτική Ισπανία, στο Πριγκιπάτο της Αστούριας. Ο δρυμός ανακηρύχτηκε το 1918, ως η πρώτη προστατευόμενη περιοχή στην Ισπανία. Καλύπτει συνολική έκταση 646 τετραγωνικών χιλιομέτρων, και φιλοξενεί πολλά διαφορετικά ενδημικά είδη χλωρίδας και πανίδας –μεταξύ των οποίων ο ιβηρικός λύκος και η καφέ αρκούδα της Καντάμπρια. Το 2003 η UNESCO ανακήρυξε τον δρυμό προστατευόμενο βιότοπο, εντάσσοντάς τον στο πρόγραμμα Biosphere Reserve.