Ελεύθερο κάμπινγκ: Σκηνη(κό) ελευθερίας

της Ηρώς Κουνάδη

Στάση ζωής, φιλοσοφία διακοπών, ξεβόλεμα, ταλαιπωρία, καθημερινότητα κοντά στη φύση, απόλυτη ελευθερία, στέρηση πολυτέλειας, νεανικό καπρίτσιο. Υπάρχουν τόσες απόψεις για το ελεύθερο κάμπινγκ όσες και οι ιστορίες που έχουν να διηγηθούν όσοι το έζησαν έστω και για μία φορά στη ζωή τους –και είτε το λάτρεψαν είτε το μίσησαν.

Υπέρ και κατά στην περίπτωση αυτή δεν μπαίνουν στο ζύγι. Το αν θα το λατρέψεις εξαρτάται από το πόσο έχεις κουραστεί από την υπερβολή του δυτικού πολιτισμού, τι αισθήματα τρέφεις για την «αξιοποίηση» του φυσικού τοπίου και μέχρι ποιο σημείο φτάνει η αγάπη σου για τη φύση. Σίγουρα είναι ξεβόλεμα –αλλά τίποτα δε συγκρίνεται με την πρώτη βουτιά στη θάλασσα, αξημέρωτα και πριν την πρώτη γουλιά καφέ. Σίγουρα είναι απόλυτη ελευθερία –αλλά κάποιοι προτιμούν το room service και το air condition από την προσομοίωση του Survivor δίπλα σε φονικά έντομα και θερμοκρασίες βρασμού.

Πάνω –και πριν– από όλα, όμως, είναι σίγουρα εμπειρία, από εκείνες που θυμάσαι για πολλά χρόνια μετά. Διότι, όσο κι αν φοβάσαι τα έντομα, όσες φορές κι αν ξεμείνεις από κρύο νερό, ο έναστρος ουρανός πριν κοιμηθείς, η θάλασσα σε απόσταση λίγων μέτρων από το «κρεβάτι», η πρωινή βουτιά σε “prive” κρυστάλλινα νερά είναι εικόνες που δεν ξεχνιούνται εύκολα.

Αν, λοιπόν, φέτος πάρετε την απόφαση να απαρνηθείτε τα πολυτελή resorts και τα πεντάστερα ξενοδοχεία, εξοπλιστείτε κατάλληλα, πάρτε μαζί όλη την καλή σας διάθεση και τη «σωστή» παρέα και στήστε τη δική σας σουίτα στην prive παραλία που θα επιλέξετε –διότι, αν είναι να συμβιβαστείτε με την απουσία ιδιωτικότητας του οργανωμένου κάμπινγκ, προκειμένου για τις παροχές, καλύτερα να προτιμήσετε τη λύση των δωματίων. Εμείς συγκεντρώσαμε όλες τις λεπτομέρειες που θα σας βοηθήσουν να οργανωθείτε.

Κατ’ αρχάς, ο εξοπλισμός

Βασική… λεπτομέρεια που πρέπει να θυμάστε όταν αγοράζετε εξοπλισμό κάμπινγκ είναι ότι οι σκηνές δύο ατόμων χωράνε ακριβώς αυτό που υπόσχονται: δύο άτομα. Χωρίς τα πράγματά τους –ενίοτε δε χωρίς καν τα στρώματα. Αν η ιδέα να αφήσετε όλον τον υπόλοιπο εξοπλισμό έξω δε σας δελεάζει, αξίζει να πληρώσετε κάτι παραπάνω για μία σκηνή τριών ή τεσσάρων ατόμων.

Αν σκοπεύετε να περάσετε αρκετές ημέρες ως free campers, επενδύστε σε ένα φουσκωτό στρώμα ειδικά σχεδιασμένο για ύπνο και αποφύγετε τα –εξαιρετικά άβολα– στρώματα θαλάσσης. Μην πέσετε στην παγίδα των αρχαρίων και παραλείψετε το sleeping bag γιατί «είναι καλοκαίρι». Τα βράδια δίπλα στη θάλασσα κάνει ψύχρα.

«Κλασσικά» καταστήματα για όλο τον απαραίτητο εξοπλισμό –από σκηνές και στρώματα μέχρι αξεσουάρ υγραερίου και φορητά ψυγεία– είναι τα Κλαουδάτος και Δημητριάδης, με υποκαταστήματα σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Αράχοβα και άλλες πόλεις. Το βασικό τρίπτυχο –σκηνή, στρώμα, sleeping bag– θα το βρείτε αυτήν την εποχή και σε αρκετά καταστήματα ειδών σπιτιού, όπως το Planet Home, σε ανταγωνιστικές τιμές.

Και στη βαλίτσα (εχμ, σακίδιο);

* Πρώτο και βασικότερο είδος ο φακός, τόσο για το εσωτερικό της σκηνής όσο και για τα… νυχτοπερπατήματα στην παραλία και τη γύρω περιοχή.
* Γκαζάκι και shaker, γιατί –το ξαναείπαμε και θα το ξαναπούμε– τίποτα δε συγκρίνεται με την πρώτη γουλιά καφέ μετά την πρωινή βουτιά στη θάλασσα. Το γκαζάκι θα χρησιμεύσει και στους έχοντες γαστριμαργικές ανησυχίες –η φωτιά με ξύλα μπορεί να είναι επικίνδυνη.
* Θερμομονωτικά δοχεία νερού. Τι θα το κάνετε το προαναφερθέν shaker αν δεν έχετε κρύο νερό;
* Ένα μαύρο σάκο νερού, αν δε σας ενθουσιάζει η ιδέα του αλατιού σε δέρμα και μαλλιά.
* Φαρμακείο με τα απαραίτητα για την αντιμετώπιση ατυχήματος και –κυρίως– εντομοαπωθητικό εξοπλισμό.
* Ένα σουγιά ή ένα μαχαίρι, ακόμη κι αν δε βρίσκετε προφανή λόγο να το κουβαλάτε. Το ίδιο ισχύει και για το σχοινί –όχι πολύ χοντρό, περί τα 4-5 μέτρα.
* Σακούλες σκουπιδιών. Πολλές. Και μεγάλες. Δε χρειάζεται να γράψουμε για τον αυτονόητο σεβασμό στη φύση, έτσι;

Το γράμμα του νόμου

Ναι, δυστυχώς, το ελεύθερο κάμπινγκ είναι, σύμφωνα με τους ελληνικούς νόμους, παράνομο. «Για την προστασία του περιβάλλοντος» είναι η επίσημη αιτιολογία. «Για να μη χάνουν χρήματα τα ξενοδοχεία και τα οργανωμένα κάμπινγκ» ο αντίλογος. Οι ίδιοι –ελληνικοί πάντα– νόμοι προβλέπουν αυτόφωρο, 3 μήνες εξαγοράσιμη ποινή φυλάκισης ή/και χρηματική ποινή, καθώς και 150 ευρώ το πρόστιμο που εισπράττει ο δήμος ή η κοινότητα.

Σε διαφορετικές, βέβαια, περιπτώσεις υπάρχουν διαφορετικές ερμηνείες του νόμου. Σύμφωνα με μαρτυρίες, οι «κατηγορούμενοι» έχουν αθωωθεί σε αρκετά δικαστήρια, είτε γιατί δεν υπήρχε η σχετική ταμπέλα «απαγορεύεται η κατασκήνωση» στην παραλία, είτε γιατί είχαν την υποστήριξη των αντίστοιχων δήμων ή κοινοτήτων. Σε κάθε περίπτωση, η παραμονή το βράδυ στην παραλία με το sleeping bag χωρίς σκηνή δε θεωρείται παράνομη.

Η συνηθέστερη αντιμετώπιση των ελεύθερων κατασκηνωτών από την αστυνομία είναι οι απλές συστάσεις. Κάποιες φορές η δημοτική αστυνομία εισπράττει απλά το πρόστιμο, κάποιες ακολουθείται η διαδικασία του αυτόφωρου, με τη δίκη να πραγματοποιείται μετά από έναν περίπου χρόνο και κάποιες άλλες οι τοπικές αρχές επιλέγουν να κάνουν τα στραβά μάτια.

Πού στήνουμε άφοβα σκηνή;

* Στο Αγκίστρι, που έχει το πλεονέκτημα να βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από την Αθήνα, για όσους βαριούνται τις πολύωρες διαδρομές, να διαθέτει εξωτικές παραλίες μεγάλης έκτασης για να χωρέσουμε όλοι και να αποπνέει freestyle ατμόσφαιρα –προβλήματα με αστυνομία και τοπικές αρχές δεν έχουν αναφερθεί εδώ και πολλά χρόνια.
* Στην 50 χιλιομέτρων παραλία της Ηλείας, που οι περισσότεροι αποκαλούν «Καϊάφα», όχι τόσο χάριν συντομίας όσο γιατί απέναντι από τη λίμνη με τα ομώνυμα λουτρά βρίσκεται το καλύτερο σημείο της εν λόγω παραλίας. Καταπράσινα πευκόφυτα δάση πλαισιώνουν τη χρυσαφένια αμμουδιά, παρέχοντας το κατάλληλο καταφύγιο, αλλά και την απαραίτητη δροσιά στους κατασκηνωτές. Extra bonus το γεγονός ότι η περιοχή παραμένει μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας –και η τεράστια έκτασή της που εξασφαλίζει ιδιωτικότητα.
* Στην Τήλο, με την αμέριστη συμπαράσταση της τοπικής κοινότητας, που έχει φροντίσει να τοποθετήσει ντουζιέρες, τουαλέτες και κάδους σκουπιδιών στο hot spot των free campers που ακούει στο όνομα Έριστος. Το ταξίδι είναι μακρύ, αλλά αξίζει τον κόπο.
* Στη Σούγια της Κρήτης, για τα απίστευτα νερά του Λυβικού, τις δημόσιες ντουζιέρες και τη συμπαράσταση της κοινότητας σε αρκετά περιστατικά συλλήψεων κατασκηνωτών. Για ακόμη πιο… εναλλακτική κατάσταση, στη Γαύδο και στο Γαϊδουρονήσι.
* Στα μικρά, άγνωστα εν πολλοίς, νησάκια Αγαθονήσι, ανάμεσα στην Πάτμο και τη Σάμο, και Μαράθι, κοντά στους Λειψούς. Για το απίστευτο κέφι των κατοίκων, τις πανέμορφες, απάτητες παραλίες με τα κρυστάλλινα, πεντακάθαρα νερά και το γεγονός ότι στο δεύτερο δεν υπάρχουν δρόμοι, αυτοκίνητα και λοιπή τεχνολογική «πρόοδος».
* Στη Νίσυρο, που έχει το ηφαίστειο χωρίς τα αλαλάζοντα πλήθη της Σαντορίνης, και μια ταβέρνα για τις βασικές προμήθειες στην Παχιά Άμμο.
* Στο κάτω Κουφονήσι, την Ηρακλειά και τη Δονούσα, γιατί οι Μικρές Κυκλάδες διαθέτουν την ομορφιά των «μεγάλων» πολλαπλασιασμένη, χωρίς το κοσμοπολίτικο “hype” που την κρύβει. Η ταβέρνα στο Κάτω Κουφονήσι σερβίρει εξαιρετικά παϊδάκια και καταπληκτικό μιλφέιγ. Το πανηγύρι στις 15 Αυγούστου αποτελεί, επίσης, ένα βασικότατο λόγο.

Πού προσέχουμε;

* Στην Ανάφη, όπου όλες οι παραλίες διαθέτουν τη σχετική ταμπέλα που απαγορεύει την κατασκήνωση. Ο Ρούκουνας ήταν κάποτε hot spot για τους απανταχού free campers, αλλά τα περιστατικά που έχουν αναφερθεί τα τελευταία χρόνια –και από κατοίκους και από κατασκηνωτές, και όλοι έχουν το δίκιο τους– αποδεικνύουν πως, αν το αποφασίσετε, πρέπει να προσέχετε. Πολύ.
* Στη Σαμοθράκη, που ναι μεν διαθέτει τα ιδανικότερα σημεία για να στήσετε σκηνή πλάι σε απίστευτους καταρράκτες και κάτω από σκιερές φυλλωσιές, αλλά τα περιστατικά συλλήψεων που έχουν αναφερθεί είναι ουκ ολίγα. Παρ’ όλα αυτά, οι κρυψώνες στο δάσος είναι πολλές –και το τοπίο τόσο μαγευτικό, που αξίζει το ρίσκο.
* Στο Να, στην Ικαρία. Ξανά τα ίδια. Ιστορικό, κλασσικό και αγαπημένο σημείο για ελεύθερους κατασκηνωτές, που κάποια στιγμή έγινε τόσο διάσημο ώστε να το μάθει και η αστυνομία.