Λισαβόνα: Ταξίδι στην άκρη της Ευρώπης
Κάστρα και πύργοι, μελαγχολικά τραγούδια και σοκάκια με πολύχρωμες μπουγάδες, βόλτες και γεύσεις εκεί που η Μεσόγειος συναντά τον Ωκεανό: Στη Λισαβόνα.
του Γιώργου Κόκουβα
Μια πόλη που θέλεις να ξαναπάς. Μια πόλη που τη νιώθεις οικεία, μεσογειακή, φιλόξενη. Μια πόλη δική σου. Με αυτή την αίσθηση σε αφήνει η Λισαβόνα για καιρό αφού έχεις επιστρέψει από εκείνη, με τους μελαγχολικούς ήχους των fado ακόμα στα αφτιά σου και τις ηλιόλουστες βόλτες στα πλακόστρωτα σοκάκια, τους λόφους και τα κάστρα της καρφωμένες ακόμα στο μυαλό σου.
Ίσως γι’ αυτό και ο Οδυσσέας, που σύμφωνα με μία εκδοχή έκανε εδώ μια στάση στο γνωστό μεγάλο του ταξίδι, έδωσε στην πόλη το όνομά του – ονομάστηκε «Olissipona» (κατά το Ulisses) και στην συνέχεια «Λισαβόνα». Κάθε άλλο παρά βασανιστική είναι όμως η οδύσσεια που ζει ο επισκέπτης της πόλης ανάμεσα στους επτά λόφους της. Η δεύτερη αρχαιότερη πόλη της Ευρώπης μετά την Αθήνα συνδυάζει το μεσογειακό ταμπεραμέντο με την μυσταγωγία του Ατλαντικού, την γραφικότητα των παλιών γειτονιών με τον κοσμοπολιτισμό ενός λιμανιού που κούνησε το μαντίλι στους μεγαλύτερους εξερευνητές της υδρογείου, την μπαρόκ γοητεία της με την σύγχρονη ζωντάνια και το «τσαγανό» ενός τόπου που ενώ έχει χτυπηθεί από την κρίση και έχει χάσει την ιστορική του αίγλη, παλεύει να διατηρήσει το αλέγκρο στοιχείο της καλοπέρασης – αν αυτό σας θυμίζει κάτι, έχετε βρει και τον λόγο που νιώθουμε τη Λισαβόνα τόσο οικεία.
Ιδιαίτερα από την Άνοιξη και στο εξής, που ο ήλιος μετριάζει το κρύο αεράκι του Ατλαντικού και τονίζει το πολύχρωμο μωσαϊκό που συνθέτουν οι ψηφίδες της πορτογαλικής πρωτεύουσας, η Λισαβόνα μας προκαλεί για εξερευνήσεις από την «ακατέργαστη» παλιά της πόλη μέχρι το προστατευμένο από την UNESCO λιμάνι της Μπελέμ και από τα παρατηρητήρια στις πλαγιές των λόφων της μέχρι τα ψαροχώρια που φωλιάζουν στο δυτικότερο σημείο της Γηραιάς Ηπείρου.
Μικρές ψηφίδες γοητείας
Δεν είναι τα Μουσεία και οι μεγάλες λεωφόροι. Δεν είναι ούτε οι εμπορικοί δρόμοι ή τα εντυπωσιακά κτίρια αυτά που θα σου μείνουν ανεξίτηλα στη μνήμη, ταυτισμένα με την Λισαβόνα. Η ψυχή της πόλης βρίσκεται στις μικρές πινελιές που συνθέτουν την προσωπικότητά της και βρίσκονται διασκορπισμένες στην καθημερινή της ζωή και στους δημόσιους χώρους της.
Είναι τα περίφημα azulejos (διαβάζεται «αζουλέζου»), τα κεραμικά πλακάκια που κοσμούν κάθε κτίριο της παλιάς πόλης και αποτελούν μια τέχνη από μόνα τους – υπάρχει μάλιστα και σχετικό μουσείο γι’ αυτά. Είναι η απίστευτη γεύση του pasteis, του γλυκίσματος που υπάρχει παντού στην πόλη, ένα είδος σφολιάτας με γέμιση κρέμας που λυγίζει κάθε γλυκατζή. Είναι ο ήχος του fado, του λαϊκού τραγουδιού της Πορτογαλίας που ερμηνεύεται από εξειδικευμένους τραγουδιστές είτε στους δρόμους της πόλης είτε στα casa de fados, ταξιδεύοντας τους ακροατές στις αφρικανικές ρίζες του τόπου με διηγήσεις δακρύβρεχτων ιστοριών.
Τα γοτθικά, μπαρόκ και αρτ ντεκό στοιχεία των κτιρίων-στολιδιών της δημιουργούν το σκηνικό που συναντάς καθώς επιβιβάζεσαι στο παλιό κίτρινο τραμ, για να αποβιβαστείς μερικές ανηφορικές στροφές αργότερα σε ένα κάστρο ή σε ένα από τα miradouros, τις ανοιχτωσιές-«παρατηρητήρια» όπου οι κάτοικοι της πόλης αράζουν για να απολαύσουν τον ήλιο με άπλετη θέα προς τον ποταμό Τάγο, τον ωκεανό και τον κεραμιδένιο «κάμπο» ανάμεσά τους. Επειδή, όμως, κάθε περιοχή της Λισαβόνας έχει την δική της χάρη – και τα δικά της αξιοθέατα – παίρνουμε τις γειτονιές της με τη σειρά:
*Alfama: Στα σοκάκια της παλιάς πόλης
Είναι η παλαιότερη περιοχή της Λισαβόνας, αυτή που διασώθηκε από την μεγάλη καταστροφή της πόλης τον 18ο αιώνα γι’ αυτό και ακόμα φιλοξενεί αιωνόβια κτίρια, οι τοίχοι των οποίων κοσμούνται από πολλά… τετραγωνικά χιλιόμετρα azulejos. Τα μικρά και σκοτεινά ανηφορικά καλντερίμια φωτίζονται από τις πολύχρωμες μπουγάδες και τα περίτεχνα, σιδερένια φαναράκια. Πέρα από τις τοπικές ταβέρνες, τις λεγόμενες tascas, και τα casa de fados στις μικρές πλατείες και τα στενά της Αλφάμα, θα βρείτε και δύο ενδιαφέροντα μουσεία γεμάτα… κουλέρ λοκάλ, το Μουσείο των Fado και το Μουσείο των Azulejos.
Τα σημαντικότερα όμως αξιοθέατα της παλιάς μεσαιωνικής πόλης βρίσκονται ψηλά: Ανηφορίζοντας με το τραμ θα συναντήσετε τα Miradouros των Portas do Sol και της Santa Luzia, όπου θα κάνετε χάζι προς τις κεραμοσκεπές της Αλφάμα και προς το ποτάμι. Κάπου ανάμεσα, υψώνεται επιβλητικός και ο Καθεδρικός Ναός της Λισαβόνας, το παλαιότερο κτίριο της πόλης που οι ντόπιοι βολικά αποκαλούν απλώς «Sé», μία πιο εντυπωσιακή εκδοχή της Παναγίας των Παρισίων με την εξτρά γοητεία της υπέροχης θέας από τις μεσαιωνικές οχυρώσεις του. Ακόμη ψηλότερα βρίσκεται το Κάστρο του Αγίου Γεωργίου, μια μικρή πολιτεία μέσα στην πόλη, με οχυρώσεις και πλατώματα όπου θα μπορούσε να έχει κινηματογραφηθεί η στέψη του Άρχοντα των Δαχτυλιδιών, και μια σειρά από εντυπωσιακά δαιδαλώδη τείχη, κήπους, ναούς και ιστορικά κειμήλια που χρονολογούνται τουλάχιστον μία χιλιετία πίσω – οι οχυρώσεις θεμελιώθηκαν διαδοχικά από τους Ρωμαίους και τους Βησιγότθους ενώ στην συνέχεια αποτέλεσαν το λίκνο της αγγλοπορτογαλικής συμμαχίας, χάρη στην οποία δόθηκε στο Κάστρο το όνομα του προστάτη Αγίου της Αγγλίας.
*Belem: Στα ίχνη των Μεγάλων Εξερευνητών
Η πιο δημοφιλής στους επισκέπτες περιοχή της πόλης είναι αυτή που φιλοξενεί και τα δύο μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς, όπως έχρισε η UNESCO των Πύργο της Belem (ή αλλιώς της Βηθλεέμ) και το Μοναστήρι των Ιερωνυμιτών, το κολοσσιαίο κτίριο που χτίστηκε το 1502 για να τιμήσει το ταξίδι του Βάσκο ντα Γκάμα. Εκεί ζούσαν οι μοναχοί του Τάγματος του Αγίου Ιερώνυμου, δίνοντας πνευματική καθοδήγηση στους πορτογάλους εξερευνητές, και εκεί είναι που βρίσκονται σήμερα θαμμένες μορφές όπως ο ίδιος ο ντα Γκάμα και ο «εθνικός» πορτογάλος ποιητής, Φερνάντο Πεσσόα. Πλέον, το σπάνιας αρχιτεκτονικής γοητείας κτίριο (ο ρυθμός του ονομάστηκε μανουελικός, επειδή χτίστηκε από τον Βασιλιά Μανουέλ Α’) φιλοξενεί μουσεία με ενιαία είσοδο 6€. Στο παραλιακό μέτωπο της Belem, από την άλλη, δεσπόζει ο Πύργος της Βηθλεέμ, χτισμένος στο σημείο από όπου ξεκινούσαν το μακρύ τους ταξίδι οι θαλασσοπόροι του Μεσαίωνα (5€ για είσοδο στο μνημείο). Εξίσου εντυπωσιακό, και το Μνημείο των Εξερευνήσεων στέκει αγέρωχο εκεί που ο Τάγος συναντά τον Ατλαντικό, χτισμένο για να τιμήσει τους Εξερευνητές και συνδεόμενο με υπόγειες στοές με το Μοναστήρι των Ιερωνυμιτών. Στη θαλασσινή γειτονιά της Belem επιπλέον, θα βρείτε το Ναυτικό Μουσείο της πόλης, την γκαλερί μοντέρνας τέχνης Berardo, το Αρχαιολογικό Μουσείο της Λισαβόνας και πολλά εστιατόρια για φρέσκο ψάρι όταν τελειώσετε το sightseeing.
*Baixa: Λισαβόνα… downtown
Η καρδιά της σύγχρονης πόλης, η συνοικία της Baixa, χτυπά στους εμπορικούς της πεζόδρομους που εκτείνονται μεταξύ του ποταμού και των μεγάλων “avenidas”. Ολόκληρο το κέντρο χτίστηκε εκ του μηδενός μετά τον μεγάλο σεισμό του 18ου αιώνα και αποτέλεσε το πρώτο σχέδιο αστικού σχεδιασμού σε νεοκλασικό στιλ, περιλαμβάνοντας δεκάδες δροσερές πλατείες, ζαχαροπλαστεία που ξεφουρνίζουν pasteis κάτω από μεγάλες αψίδες και κοσμοπολίτικες περαντζάδες με ψηφιδωτούς πεζόδρομους, όπου θα βρείτε μουσικούς δρόμου, σουβενίρ και hip μπαράκια. Ετοιμαστείτε για shopping therapy στην Rua Augusta, περιπάτους στις πλατείες Comercio, Municipal, Rossio και Figueira, καφέ στα υπαίθρια μπιστρό της Avenida de Liberdade και πικνίκ στο μεγαλύτερο πάρκο της πόλης, αυτό του Εδουάρδου του Ζ’. Από τα «τουριστικά» highlights της περιοχής ξεχωρίζει ο ανελκυστήρας Santa Justa για άπλετη θέα στην πόλη, που συνίσταται όμως μόνο τις ώρες «μη αιχμής», όταν δεν συρρέουν σε αυτόν σμήνη τουριστών.
*Bairro Alto και Chiado: Η μποέμ πλευρά της πόλης
Παραδοσιακά «κοιτίδα» των καλλιτεχνών και της αστικής τάξης της Λισαβόνας, η περιοχή του Bairro Alto κατά την διάρκεια της ημέρας αποτελεί μια ήσυχη γειτονιά για να απολαύσεις τον καφέ σου σε κάποιον πεζόδρομο ή στα café που κρύβονται στις εσωτερικές αυλές των κτιρίων, αλλά το βράδυ, τα δρομάκια μεταμορφώνονται σε Μέκκα της νυχτερινής ζωής, με μπάρες να κάνουν την εμφάνισή τους κάτω από τα περίτεχνα γκράφιτι, hipster στέκια να σερβίρουν περίεργα κοκτέιλ και γαλλικά μπιστρό να κρύβονται σε σοκάκια ανάμεσα σε μουσικές σκηνές fado και mainstream clubs. Στο γειτονικό Chiado, βρίσκονται τα περισσότερα θέατρα, βιβλιοπωλεία, παλιομοδίτικα café και ακριβά εστιατόρια της πόλης, καθώς και τα miradouros του Sao Pedro και της Santa Catarina για καφεδάκι με θέα.
Στα αξιοθέατα αυτών των περιοχών συγκαταλέγονται το πιο πλούσιο εξωκκλήσι του κόσμου, το Sao Roque, οι Βοτανικοί Κήποι και οι Εξωτικοί Κήποι της Estrela και το café Brasileira, όπου σύχναζε ο Πεσόα – και συχνάζει ακόμη και σήμερα, ως άγαλμα στον πεζόδρομο, αλλά δυστυχώς, πλέον, παρέα με εκατοντάδες τουρίστες που το καθιστούν μια εμπορική «παγίδα».
Τι άλλο να δείτε
Αν έχετε αρκετό χρόνο στη διάθεσή σας, αξίζει να κάνετε μια μίνι εκδρομή με το τρένο, καθώς διανύοντας διαδρομή περίπου μισής ώρας θα βρεθείτε στα παράλια της Λισαβόνας. Τα χωριά Cascais και Sintra, που έχουν το προνόμιο να βρέχονται από τον Ατλαντικό στο δυτικότερο σημείο όχι μόνο της Ιβηρικής αλλά και ολόκληρης της Γηραιάς Ηπείρου, αποτελούν ωραιότατους προορισμούς για θαλασσινές αποδράσεις – το καλοκαίρι μάλιστα οι πιο τολμηροί μπορούν να επιχειρήσουν παγωμένες βουτιές στα παράλια του ωκεανού. Στις βραχώδεις ακτές των οικισμών θα βρείτε γραφικές ταβέρνες αλλά και σύγχρονα εμπορικά κέντρα για το επιούσιο shopping therapy.
Προς την άλλη πλευρά της πόλης, βρίσκεται το πιο σύγχρονο «καμάρι» της, το Parque de Nacoes, ή αλλιώς το σύγχρονο πάρκο που φιλοξένησε την Παγκόσμια Εμπορική Έκθεση του 1998 και πλέον στεγάζει ένα τεράστιο εμπορικό κέντρο, ένα επιβλητικό Ενυδρείο, καζίνο, θεματικά υπαίθρια πάρκα, μια μαρίνα με εστιατόρια και café και ένα τελεφερίκ που διασχίζει όλη την περιοχή, χωρίς ωστόσο να προσφέρει σπουδαία θέα – καλύτερο είναι να το αποφύγετε. Τέλος, στα βόρεια της πόλης, εκεί που το ιστορικό κέντρο δίνει τη σκυτάλη στα προάστια, επιχειρήστε μια πολιτισμική εξόρμηση στο μεγάλο Μουσείο του Ιδρύματος Gulbenkian στην περιοχή του Campo Pequeno – η τεράστια συλλογή σπουδαίων πινάκων ζωγραφικής και άλλων τεχνουργημάτων αξίζει τον κόπο.
Πού να φάτε
Στο Pois, ένα υπέροχο μικρό café restaurant στα στενά κάτω από τον Καθεδρικό ναό της πόλης, που σερβίρει σούπες και πιάτα ημέρας, φρέσκες σαλάτες και veggie συνταγές – περί τα 10€ κατ’ άτομο. Θα βρείτε επίσης γωνιές απασχόλησης για το παιδί καθώς και πληροφορίες για ξεναγήσεις στην πόλη από ντόπιους εθελοντές.
Στο BA Wine Bar στο Bairro Alto, ένα από τα πιο φημισμένα wine bars της πόλης με εξαιρετικά tapas πορτογαλικών τυριών και θαλασσινών εδεσμάτων για να συνοδεύσετε κάποια από τις 150 ετικέτες κρασιού, οι οποίες σερβίρονται και με το ποτήρι – υπολογίστε περί τα 20€ κατ’ άτομο.
Στο μικρό και χαριτωμένο Cantinho Lusitano σε ένα ήσυχο δρομάκι, όπου θα απολαύσετε σπιτικά πορτογαλικά tapas, από fish cakes μέχρι γαρίδες και από χταπόδι μέχρι σπιτικές πατάτες – υπολογίστε περί τα 15€ κατ’ άτομο.
Στο Xapuri Bistrot, μια καλή επιλογή στο Chiado για να δοκιμάσετε τα petiscos, τα μικρά δηλαδή πορτογαλικά μεζεδάκια, στη συγκεκριμένη περίπτωση με βραζιλιάνικες πινελιές και γκουρμέ, fusion επιρροές – υπολογίστε περί τα 20€ κατ’ άτομο.
Στο Laurentina o rei do Bacalhau, για να δοκιμάσετε το εθνικό πιάτο της χώρας, τον μπακαλιάρο σε διάφορες εκδοχές του και σε γιγάντιες μερίδες – υπολογίστε περί τα 20€ κατ’ άτομο.
Πού να μείνετε
Στα μικρά αλλά περιποιημένα δωμάτια του Residencial o Paradouro κοντά στο εμπορικό κέντρο της πόλης, από 40€ ανά διανυκτέρευση για το δίκλινο δωμάτιο.
Στα ιδιωτικά δωμάτια του hostel Famous Crows σε βολική τοποθεσία της περιοχής Belem, από 45€ ανά διανυκτέρευση στο πλήρως εξοπλισμένο δίκλινο δωμάτιο.
Στο Lisbon Lounge Hostel στην Baixa, ένα από τα καλύτερα hostels του κόσμου σύμφωνα με τα διεθνή βραβεία που έχει λάβει, που διαθέτει και ιδιωτικά δίκλινα δωμάτια ως 60€.
Στα ατμοσφαιρικά δωμάτια του VIP Inn Veneza στο κέντρο της Λισαβόνας, στην Avenida da Libertade, με περιποιημένα δίκλινα δωμάτια που στοιχίζουν περί τα 60-70€.
Πώς θα πάτε
Οι απευθείας πτήσεις από Αθήνα είναι το μελανό σημείο του ταξιδιού, καθώς προς τη Λισαβόνα πετά μόνο η Aegean, με φθηνότερο μετ’ επιστροφής ναύλο στα 445€. Ωστόσο, υπάρχουν οι πτήσεις της Swiss με ανταπόκριση, από 226€ για τον προσεχή Μάιο, καθώς και της TAP του εθνικού αερομεταφορέα της Πορτογαλίας, από 246€.
Μια πόλη που θέλεις να ξαναπάς. Μια πόλη που τη νιώθεις οικεία, μεσογειακή, φιλόξενη. Μια πόλη δική σου. Με αυτή την αίσθηση σε αφήνει η Λισαβόνα για καιρό αφού έχεις επιστρέψει από εκείνη, με τους μελαγχολικούς ήχους των fado ακόμα στα αφτιά σου και τις ηλιόλουστες βόλτες στα πλακόστρωτα σοκάκια, τους λόφους και τα κάστρα της καρφωμένες ακόμα στο μυαλό σου.
Ίσως γι’ αυτό και ο Οδυσσέας, που σύμφωνα με μία εκδοχή έκανε εδώ μια στάση στο γνωστό μεγάλο του ταξίδι, έδωσε στην πόλη το όνομά του – ονομάστηκε «Olissipona» (κατά το Ulisses) και στην συνέχεια «Λισαβόνα». Κάθε άλλο παρά βασανιστική είναι όμως η οδύσσεια που ζει ο επισκέπτης της πόλης ανάμεσα στους επτά λόφους της. Η δεύτερη αρχαιότερη πόλη της Ευρώπης μετά την Αθήνα συνδυάζει το μεσογειακό ταμπεραμέντο με την μυσταγωγία του Ατλαντικού, την γραφικότητα των παλιών γειτονιών με τον κοσμοπολιτισμό ενός λιμανιού που κούνησε το μαντίλι στους μεγαλύτερους εξερευνητές της υδρογείου, την μπαρόκ γοητεία της με την σύγχρονη ζωντάνια και το «τσαγανό» ενός τόπου που ενώ έχει χτυπηθεί από την κρίση και έχει χάσει την ιστορική του αίγλη, παλεύει να διατηρήσει το αλέγκρο στοιχείο της καλοπέρασης – αν αυτό σας θυμίζει κάτι, έχετε βρει και τον λόγο που νιώθουμε τη Λισαβόνα τόσο οικεία.
Ιδιαίτερα από την Άνοιξη και στο εξής, που ο ήλιος μετριάζει το κρύο αεράκι του Ατλαντικού και τονίζει το πολύχρωμο μωσαϊκό που συνθέτουν οι ψηφίδες της πορτογαλικής πρωτεύουσας, η Λισαβόνα μας προκαλεί για εξερευνήσεις από την «ακατέργαστη» παλιά της πόλη μέχρι το προστατευμένο από την UNESCO λιμάνι της Μπελέμ και από τα παρατηρητήρια στις πλαγιές των λόφων της μέχρι τα ψαροχώρια που φωλιάζουν στο δυτικότερο σημείο της Γηραιάς Ηπείρου.
Μικρές ψηφίδες γοητείας
Δεν είναι τα Μουσεία και οι μεγάλες λεωφόροι. Δεν είναι ούτε οι εμπορικοί δρόμοι ή τα εντυπωσιακά κτίρια αυτά που θα σου μείνουν ανεξίτηλα στη μνήμη, ταυτισμένα με την Λισαβόνα. Η ψυχή της πόλης βρίσκεται στις μικρές πινελιές που συνθέτουν την προσωπικότητά της και βρίσκονται διασκορπισμένες στην καθημερινή της ζωή και στους δημόσιους χώρους της.
Είναι τα περίφημα azulejos (διαβάζεται «αζουλέζου»), τα κεραμικά πλακάκια που κοσμούν κάθε κτίριο της παλιάς πόλης και αποτελούν μια τέχνη από μόνα τους – υπάρχει μάλιστα και σχετικό μουσείο γι’ αυτά. Είναι η απίστευτη γεύση του pasteis, του γλυκίσματος που υπάρχει παντού στην πόλη, ένα είδος σφολιάτας με γέμιση κρέμας που λυγίζει κάθε γλυκατζή. Είναι ο ήχος του fado, του λαϊκού τραγουδιού της Πορτογαλίας που ερμηνεύεται από εξειδικευμένους τραγουδιστές είτε στους δρόμους της πόλης είτε στα casa de fados, ταξιδεύοντας τους ακροατές στις αφρικανικές ρίζες του τόπου με διηγήσεις δακρύβρεχτων ιστοριών.
Τα γοτθικά, μπαρόκ και αρτ ντεκό στοιχεία των κτιρίων-στολιδιών της δημιουργούν το σκηνικό που συναντάς καθώς επιβιβάζεσαι στο παλιό κίτρινο τραμ, για να αποβιβαστείς μερικές ανηφορικές στροφές αργότερα σε ένα κάστρο ή σε ένα από τα miradouros, τις ανοιχτωσιές-«παρατηρητήρια» όπου οι κάτοικοι της πόλης αράζουν για να απολαύσουν τον ήλιο με άπλετη θέα προς τον ποταμό Τάγο, τον ωκεανό και τον κεραμιδένιο «κάμπο» ανάμεσά τους. Επειδή, όμως, κάθε περιοχή της Λισαβόνας έχει την δική της χάρη – και τα δικά της αξιοθέατα – παίρνουμε τις γειτονιές της με τη σειρά:
*Alfama: Στα σοκάκια της παλιάς πόλης
Είναι η παλαιότερη περιοχή της Λισαβόνας, αυτή που διασώθηκε από την μεγάλη καταστροφή της πόλης τον 18ο αιώνα γι’ αυτό και ακόμα φιλοξενεί αιωνόβια κτίρια, οι τοίχοι των οποίων κοσμούνται από πολλά… τετραγωνικά χιλιόμετρα azulejos. Τα μικρά και σκοτεινά ανηφορικά καλντερίμια φωτίζονται από τις πολύχρωμες μπουγάδες και τα περίτεχνα, σιδερένια φαναράκια. Πέρα από τις τοπικές ταβέρνες, τις λεγόμενες tascas, και τα casa de fados στις μικρές πλατείες και τα στενά της Αλφάμα, θα βρείτε και δύο ενδιαφέροντα μουσεία γεμάτα… κουλέρ λοκάλ, το Μουσείο των Fado και το Μουσείο των Azulejos.
Τα σημαντικότερα όμως αξιοθέατα της παλιάς μεσαιωνικής πόλης βρίσκονται ψηλά: Ανηφορίζοντας με το τραμ θα συναντήσετε τα Miradouros των Portas do Sol και της Santa Luzia, όπου θα κάνετε χάζι προς τις κεραμοσκεπές της Αλφάμα και προς το ποτάμι. Κάπου ανάμεσα, υψώνεται επιβλητικός και ο Καθεδρικός Ναός της Λισαβόνας, το παλαιότερο κτίριο της πόλης που οι ντόπιοι βολικά αποκαλούν απλώς «Sé», μία πιο εντυπωσιακή εκδοχή της Παναγίας των Παρισίων με την εξτρά γοητεία της υπέροχης θέας από τις μεσαιωνικές οχυρώσεις του. Ακόμη ψηλότερα βρίσκεται το Κάστρο του Αγίου Γεωργίου, μια μικρή πολιτεία μέσα στην πόλη, με οχυρώσεις και πλατώματα όπου θα μπορούσε να έχει κινηματογραφηθεί η στέψη του Άρχοντα των Δαχτυλιδιών, και μια σειρά από εντυπωσιακά δαιδαλώδη τείχη, κήπους, ναούς και ιστορικά κειμήλια που χρονολογούνται τουλάχιστον μία χιλιετία πίσω – οι οχυρώσεις θεμελιώθηκαν διαδοχικά από τους Ρωμαίους και τους Βησιγότθους ενώ στην συνέχεια αποτέλεσαν το λίκνο της αγγλοπορτογαλικής συμμαχίας, χάρη στην οποία δόθηκε στο Κάστρο το όνομα του προστάτη Αγίου της Αγγλίας.
*Belem: Στα ίχνη των Μεγάλων Εξερευνητών
Η πιο δημοφιλής στους επισκέπτες περιοχή της πόλης είναι αυτή που φιλοξενεί και τα δύο μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς, όπως έχρισε η UNESCO των Πύργο της Belem (ή αλλιώς της Βηθλεέμ) και το Μοναστήρι των Ιερωνυμιτών, το κολοσσιαίο κτίριο που χτίστηκε το 1502 για να τιμήσει το ταξίδι του Βάσκο ντα Γκάμα. Εκεί ζούσαν οι μοναχοί του Τάγματος του Αγίου Ιερώνυμου, δίνοντας πνευματική καθοδήγηση στους πορτογάλους εξερευνητές, και εκεί είναι που βρίσκονται σήμερα θαμμένες μορφές όπως ο ίδιος ο ντα Γκάμα και ο «εθνικός» πορτογάλος ποιητής, Φερνάντο Πεσσόα. Πλέον, το σπάνιας αρχιτεκτονικής γοητείας κτίριο (ο ρυθμός του ονομάστηκε μανουελικός, επειδή χτίστηκε από τον Βασιλιά Μανουέλ Α’) φιλοξενεί μουσεία με ενιαία είσοδο 6€. Στο παραλιακό μέτωπο της Belem, από την άλλη, δεσπόζει ο Πύργος της Βηθλεέμ, χτισμένος στο σημείο από όπου ξεκινούσαν το μακρύ τους ταξίδι οι θαλασσοπόροι του Μεσαίωνα (5€ για είσοδο στο μνημείο). Εξίσου εντυπωσιακό, και το Μνημείο των Εξερευνήσεων στέκει αγέρωχο εκεί που ο Τάγος συναντά τον Ατλαντικό, χτισμένο για να τιμήσει τους Εξερευνητές και συνδεόμενο με υπόγειες στοές με το Μοναστήρι των Ιερωνυμιτών. Στη θαλασσινή γειτονιά της Belem επιπλέον, θα βρείτε το Ναυτικό Μουσείο της πόλης, την γκαλερί μοντέρνας τέχνης Berardo, το Αρχαιολογικό Μουσείο της Λισαβόνας και πολλά εστιατόρια για φρέσκο ψάρι όταν τελειώσετε το sightseeing.
*Baixa: Λισαβόνα… downtown
Η καρδιά της σύγχρονης πόλης, η συνοικία της Baixa, χτυπά στους εμπορικούς της πεζόδρομους που εκτείνονται μεταξύ του ποταμού και των μεγάλων “avenidas”. Ολόκληρο το κέντρο χτίστηκε εκ του μηδενός μετά τον μεγάλο σεισμό του 18ου αιώνα και αποτέλεσε το πρώτο σχέδιο αστικού σχεδιασμού σε νεοκλασικό στιλ, περιλαμβάνοντας δεκάδες δροσερές πλατείες, ζαχαροπλαστεία που ξεφουρνίζουν pasteis κάτω από μεγάλες αψίδες και κοσμοπολίτικες περαντζάδες με ψηφιδωτούς πεζόδρομους, όπου θα βρείτε μουσικούς δρόμου, σουβενίρ και hip μπαράκια. Ετοιμαστείτε για shopping therapy στην Rua Augusta, περιπάτους στις πλατείες Comercio, Municipal, Rossio και Figueira, καφέ στα υπαίθρια μπιστρό της Avenida de Liberdade και πικνίκ στο μεγαλύτερο πάρκο της πόλης, αυτό του Εδουάρδου του Ζ’. Από τα «τουριστικά» highlights της περιοχής ξεχωρίζει ο ανελκυστήρας Santa Justa για άπλετη θέα στην πόλη, που συνίσταται όμως μόνο τις ώρες «μη αιχμής», όταν δεν συρρέουν σε αυτόν σμήνη τουριστών.
*Bairro Alto και Chiado: Η μποέμ πλευρά της πόλης
Παραδοσιακά «κοιτίδα» των καλλιτεχνών και της αστικής τάξης της Λισαβόνας, η περιοχή του Bairro Alto κατά την διάρκεια της ημέρας αποτελεί μια ήσυχη γειτονιά για να απολαύσεις τον καφέ σου σε κάποιον πεζόδρομο ή στα café που κρύβονται στις εσωτερικές αυλές των κτιρίων, αλλά το βράδυ, τα δρομάκια μεταμορφώνονται σε Μέκκα της νυχτερινής ζωής, με μπάρες να κάνουν την εμφάνισή τους κάτω από τα περίτεχνα γκράφιτι, hipster στέκια να σερβίρουν περίεργα κοκτέιλ και γαλλικά μπιστρό να κρύβονται σε σοκάκια ανάμεσα σε μουσικές σκηνές fado και mainstream clubs. Στο γειτονικό Chiado, βρίσκονται τα περισσότερα θέατρα, βιβλιοπωλεία, παλιομοδίτικα café και ακριβά εστιατόρια της πόλης, καθώς και τα miradouros του Sao Pedro και της Santa Catarina για καφεδάκι με θέα.
Στα αξιοθέατα αυτών των περιοχών συγκαταλέγονται το πιο πλούσιο εξωκκλήσι του κόσμου, το Sao Roque, οι Βοτανικοί Κήποι και οι Εξωτικοί Κήποι της Estrela και το café Brasileira, όπου σύχναζε ο Πεσόα – και συχνάζει ακόμη και σήμερα, ως άγαλμα στον πεζόδρομο, αλλά δυστυχώς, πλέον, παρέα με εκατοντάδες τουρίστες που το καθιστούν μια εμπορική «παγίδα».
Τι άλλο να δείτε
Αν έχετε αρκετό χρόνο στη διάθεσή σας, αξίζει να κάνετε μια μίνι εκδρομή με το τρένο, καθώς διανύοντας διαδρομή περίπου μισής ώρας θα βρεθείτε στα παράλια της Λισαβόνας. Τα χωριά Cascais και Sintra, που έχουν το προνόμιο να βρέχονται από τον Ατλαντικό στο δυτικότερο σημείο όχι μόνο της Ιβηρικής αλλά και ολόκληρης της Γηραιάς Ηπείρου, αποτελούν ωραιότατους προορισμούς για θαλασσινές αποδράσεις – το καλοκαίρι μάλιστα οι πιο τολμηροί μπορούν να επιχειρήσουν παγωμένες βουτιές στα παράλια του ωκεανού. Στις βραχώδεις ακτές των οικισμών θα βρείτε γραφικές ταβέρνες αλλά και σύγχρονα εμπορικά κέντρα για το επιούσιο shopping therapy.
Προς την άλλη πλευρά της πόλης, βρίσκεται το πιο σύγχρονο «καμάρι» της, το Parque de Nacoes, ή αλλιώς το σύγχρονο πάρκο που φιλοξένησε την Παγκόσμια Εμπορική Έκθεση του 1998 και πλέον στεγάζει ένα τεράστιο εμπορικό κέντρο, ένα επιβλητικό Ενυδρείο, καζίνο, θεματικά υπαίθρια πάρκα, μια μαρίνα με εστιατόρια και café και ένα τελεφερίκ που διασχίζει όλη την περιοχή, χωρίς ωστόσο να προσφέρει σπουδαία θέα – καλύτερο είναι να το αποφύγετε. Τέλος, στα βόρεια της πόλης, εκεί που το ιστορικό κέντρο δίνει τη σκυτάλη στα προάστια, επιχειρήστε μια πολιτισμική εξόρμηση στο μεγάλο Μουσείο του Ιδρύματος Gulbenkian στην περιοχή του Campo Pequeno – η τεράστια συλλογή σπουδαίων πινάκων ζωγραφικής και άλλων τεχνουργημάτων αξίζει τον κόπο.
Πού να φάτε
Στο Pois, ένα υπέροχο μικρό café restaurant στα στενά κάτω από τον Καθεδρικό ναό της πόλης, που σερβίρει σούπες και πιάτα ημέρας, φρέσκες σαλάτες και veggie συνταγές – περί τα 10€ κατ’ άτομο. Θα βρείτε επίσης γωνιές απασχόλησης για το παιδί καθώς και πληροφορίες για ξεναγήσεις στην πόλη από ντόπιους εθελοντές.
Στο BA Wine Bar στο Bairro Alto, ένα από τα πιο φημισμένα wine bars της πόλης με εξαιρετικά tapas πορτογαλικών τυριών και θαλασσινών εδεσμάτων για να συνοδεύσετε κάποια από τις 150 ετικέτες κρασιού, οι οποίες σερβίρονται και με το ποτήρι – υπολογίστε περί τα 20€ κατ’ άτομο.
Στο μικρό και χαριτωμένο Cantinho Lusitano σε ένα ήσυχο δρομάκι, όπου θα απολαύσετε σπιτικά πορτογαλικά tapas, από fish cakes μέχρι γαρίδες και από χταπόδι μέχρι σπιτικές πατάτες – υπολογίστε περί τα 15€ κατ’ άτομο.
Στο Xapuri Bistrot, μια καλή επιλογή στο Chiado για να δοκιμάσετε τα petiscos, τα μικρά δηλαδή πορτογαλικά μεζεδάκια, στη συγκεκριμένη περίπτωση με βραζιλιάνικες πινελιές και γκουρμέ, fusion επιρροές – υπολογίστε περί τα 20€ κατ’ άτομο.
Στο Laurentina o rei do Bacalhau, για να δοκιμάσετε το εθνικό πιάτο της χώρας, τον μπακαλιάρο σε διάφορες εκδοχές του και σε γιγάντιες μερίδες – υπολογίστε περί τα 20€ κατ’ άτομο.
Πού να μείνετε
Στα μικρά αλλά περιποιημένα δωμάτια του Residencial o Paradouro κοντά στο εμπορικό κέντρο της πόλης, από 40€ ανά διανυκτέρευση για το δίκλινο δωμάτιο.
Στα ιδιωτικά δωμάτια του hostel Famous Crows σε βολική τοποθεσία της περιοχής Belem, από 45€ ανά διανυκτέρευση στο πλήρως εξοπλισμένο δίκλινο δωμάτιο.
Στο Lisbon Lounge Hostel στην Baixa, ένα από τα καλύτερα hostels του κόσμου σύμφωνα με τα διεθνή βραβεία που έχει λάβει, που διαθέτει και ιδιωτικά δίκλινα δωμάτια ως 60€.
Στα ατμοσφαιρικά δωμάτια του VIP Inn Veneza στο κέντρο της Λισαβόνας, στην Avenida da Libertade, με περιποιημένα δίκλινα δωμάτια που στοιχίζουν περί τα 60-70€.
Πώς θα πάτε
Οι απευθείας πτήσεις από Αθήνα είναι το μελανό σημείο του ταξιδιού, καθώς προς τη Λισαβόνα πετά μόνο η Aegean, με φθηνότερο μετ’ επιστροφής ναύλο στα 445€. Ωστόσο, υπάρχουν οι πτήσεις της Swiss με ανταπόκριση, από 226€ για τον προσεχή Μάιο, καθώς και της TAP του εθνικού αερομεταφορέα της Πορτογαλίας, από 246€.
