Διασχίζουμε ειδυλλιακά μονοπάτια, ανακαλύπτουμε μυστικά χωριά, δοκιμάζουμε λαχταριστές γεύσεις και εξερευνούμε τον Παρνασσό… από κάθε πλευρά.
Παλαιότερο των 360 ημερών
της Ηρώς Κουνάδη
Παρνασσός δεν είναι μόνο η Αράχωβα. Εξίσου… Παρνασσός είναι και οι έτερες σταρ του βουνού, Αμφίκλεια και Αγόριανη, αλλά και τα μικρά μυστικά χωριουδάκια της Βάριανης, της Σουβάλας και της Ελάτειας. Είναι, επίσης, το χιονοδρομικό κέντρο, που ετοιμάζεται σιγά-σιγά να εγκαινιάσει την χειμερινή του σαιζόν, είναι οι πεζοπορικές διαδρομές στις ελατόφυτες πλαγιές του βουνού, και είναι και τα αξιοθέατα όπως το Μεταλλευτικό Πάρκο Φωκίδας, που θα ενθουσιάσει τα πιτσιρίκια σας. Με όλα αυτά στο μυαλό μας, ξεκινάμε για άλλη μία εκδρομή στον Παρνασσό. Ακολουθείτε;
Εν αρχή ην το χιονοδρομικό
Τα πρώτα χιόνια έχουν κιόλας πέσει στον Παρνασσό, και παρ’ όλο που αυτό δε σημαίνει ότι το χιονοδρομικό κέντρο έχει κιόλας ανοίξει τις πόρτες του για φέτος, τα πρώτα μας σλάλομ δε φαίνεται να απέχουν πολύ. Ένα από τα μεγαλύτερα, δημοφιλέστερα και καλύτερα οργανωμένα χιονοδρομικά κέντρα της Ελλάδας, μετρά τα χρόνια του σε δεκαετίες (πρωτολειτούργησε το μακρινό 1976) και διαθέτει δεκαεννιά πίστες σε υψόμετρο 1.600 έως 2.300 μέτρων. Έχει επίσης επτά χιονοδρομικές διαδρομές, 10 μονοπάτια και τρεις μίνι πίστες αρχαρίων. Για να μπείτε στον «λευκό κόσμο» του Παρνασσού, θα πληρώσετε 30€ για το ημερήσιο πάσο τα σαββατοκύριακα και 15€ τις καθημερινές. Αν αγοράσετε το εισιτήριό σας online, έχετε έκπτωση 10%.
Περπατώ εις το βουνό
Αν νομίζετε ότι η δράση στον Παρνασσό αρχίζει και τελειώνει στο χιονοδρομικό κέντρο, σας έχουμε νέα: Ειδυλλιακά ορεινά μονοπάτια, δασικοί δρόμοι και πετρόχτιστα καλντερίμια σας προκαλούν να δοκιμάσετε τις πεζοπορικές σας αντοχές, περνώντας παράλληλα μέσα από φαντασμαγορικά δάση, πλάι σε τρεχούμενα νερά, δίπλα σε αρχαιολογικούς χώρους και έξω από μοναδικά σπήλαια.
Μία από τις δημοφιλέστερες –και ωραιότερες– διαδρομές του Παρνασσού είναι εκείνη που «ενώνει» την Αγόριανη με τους Δελφούς, μέσα από το Ευρωπαϊκό Μονοπάτι Ε4. Η διάρκεια της πεζοπορίας είναι… τρομακτική (γύρω στις 7 ώρες) όμως η διαδρομή είναι εύκολη, και ενδείκνυται για αρχάριους πεζοπόρους.
Πολύ μικρότερη σε διάρκεια, αλλά εξίσου ενδιαφέρουσα, είναι η διαδρομή από την Τιθορέα μέχρι τη σπηλιά του Οδυσσέα Ανδρούτσου, η οποία διαρκεί περί τη μιάμιση ώρα και οδηγεί τα βήματά μας πλάι στο φαντασμαγορικό φαράγγι του Καχάλα, και μέσα από το δάσος με τις βελανιδιές. Αναλυτικές οδηγίες για τις δύο αυτές διαδρομές έχει το Visit Greece, εδώ ενώ περισσότερα μονοπάτια και διαδρομές στον Παρνασσό θα βρείτε σε αυτόν εδώ τον χάρτη.
Από την Αγόριανη στην Αμφίκλεια
Η Αγόριανη, ή Επτάλοφος όπως αναφέρεται σε χάρτες και επίσημα έγγραφα, είναι ένα κουκλίστικο χωριουδάκι στην «πίσω» πλευρά του βουνού –αν θεωρήσουμε «μπροστινή» εκείνη όπου βρίσκεται η Αράχωβα. Είναι κτισμένη αμφιθεατρικά σε μια καταπράσινη πλαγιά, ανάμεσα σε έλατα και πλατάνια, και γύρω από μια λιθόκτιστη πλατεία (ακόμα και το περίπτερο της οποίας είναι πέτρινο) με τα δίδυμα, γιγάντια πλατάνια, τα ταβερνάκια και τα café της, που σερβίρουν γλυκό του κουταλιού σε τραπεζάκια έξω όταν ο καιρός είναι καλός. Από εδώ ξεκινά το πετρόχτιστο μονοπάτι που ανηφορίζει, κάνοντας ζιγκ ζαγκ πλάι σε ένα μικρό ποταμάκι, προς τον πανέμορφο, είκοσι μέτρων καταρράκτη - σήμα κατατεθέν του χωριού.
Αν χορτάσετε την ομορφιά της Αγόριανης, θα οδηγήσετε την όμορφη διαδρομή μέχρι την Αμφίκλεια, σταματώντας στα μισά περίπου της διαδρομής στο άλλο μυστικό χωριό-μπιζουδάκι του Παρνασσού, που λέγεται Σουβάλα ή Πολύδροσος. Εδώ, αν δεν πιάσετε τραπεζάκι για αχνιστό ελληνικό καφέ κάτω από τα πλατάνια της πλατείας, θα ανηφορίσετε προς την Πάνω Σουβάλα, πρώτον γιατί η διαδρομή μέσα στο δάσος είναι φαντασμαγορική, και δεύτερον για να θαυμάσετε τα παλιά αρχοντικά της και την πανοραμική θέα που προσφέρει στη γύρω περιοχή. Δύο χιλιόμετρα έξω από το χωριό, ο βυζαντινός ναός της Αγίας Ελεούσας είναι κτισμένος πλάι στις πηγές του βοιωτικού Κηφισού.
Η Αμφίκλεια, τώρα, είναι η ανερχόμενη ήρεμη δύναμη του Παρνασσού, που κλέβει πόντους από την Αράχωβα, χάρη στα πλακόστρωτα σοκάκια της, τα πέτρινα σπιτάκια και τα υπέροχα νεοκλασικά αρχοντικά. Στα αξιοθέατά της συγκαταλέγονται οι εξαιρετικά διατηρημένες πετρόχτιστες βρύσες, τα μεσαιωνικά εκκλησάκια και το μοναδικό στην Ελλάδα –και ιδιαίτερα καλοφτιαγμένο– Μουσείο Άρτου. Εργαλεία, εικόνες, σκεύη και ενδιαφέρουσες αναπαραστάσεις διηγούνται την ιστορία του δημοφιλέστερου εδέσματος από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Θα το βρείτε ανοιχτό Σαββατοκύριακα από τις 10.00 έως τις 16.00 και καθημερινές από τις 10.00 έως τις 14.00, με το εισιτήριο να κοστίζει 2€.
Το Μεταλλευτικό Πάρκο Φωκίδας
Μιλώντας για αξιοθέατα, εκείνο που δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να χάσετε –ειδικά οι έχοντες πιτσιρίκια– είναι το μοναδικό Βαγονέτο: Ένα πολύ ιδιαίτερο θεματικό πάρκο, διακόσια μέτρα κάτω (ναι, κάτω) από το διάσελο μεταξύ Γκιώνας και Παρνασσού. Δύο από τις στοές των ορυχείων της εταιρείας S&B που χρησιμοποιήθηκαν για την εξόρυξη βωξίτη από το 1967 μέχρι το 1972 έχουν μετατραπεί σε ένα υπόγειο μουσείο, που ξεναγεί τους επισκέπτες του στις διαδικασίες εξόρυξης, την ιστορία των μεταλλείων και τις χρήσεις του βωξίτη στην καθημερινή ζωή.
Ένα μικρό μουσείο, πολλά διαδραστικά παιχνίδια και, τέλος, το ίδιο το ορυχείο, στο οποίο μπαίνετε με ένα από τα αυθεντικά βαγονέτα που μετέφεραν τους μεταλλωρύχους στα έγκατα της γης, μας μυούν στα μυστικά των ορυχείων –και μας φέρνουν στο μυαλό κάτι από τη Μέση Γη του Τόλκιν. Το Vagonetto είναι ανοικτό καθημερινά, σαββατοκύριακα και αργίες (εκτός της Κυριακής του Πάσχα και του Δεκαπενταύγουστου) 9:00 – 17:00. Η επίσκεψη κοστίζει 15€ κατ’ άτομο, ή 12€ χωρίς τα διαδραστικά παιχνίδια. Αναλυτικός τιμοκατάλογος υπάρχει εδώ.
Από την Τιθορέα στην Ελάτεια
Δύο χωριουδάκια αντικριστά, «χωρισμένα» από τα κελαρυστά νερά του Κηφισού, αξίζουν όσο χρόνο μπορείτε να τους αφιερώσετε. Η πρώτη, η Τιθορέα, είναι «κρυμμένη» από τους προβολείς της δημοσιότητας, κάτω από το πανέμορφο Αισθητικό Δάσος Τιθορέας, με τα χιλιάδες πλατάνια και τις βελανιδιές, που την πλαισιώνει. Με τα πέτρινα καλντερίμια της και την κεντρική χωμάτινη πλατεία της με τον αιωνόβιο πλάτανο, αποτελεί ιδανική βάση για τις εξορμήσεις σας στον Παρνασσό. Οι λάτρεις των extreme sports, σημειώστε ότι το φαράγγι του ρέματος Καχάλα προσφέρεται για ορειβασία και άλλες δραστηριότητες στη φύση.
Η Ελάτεια, από την άλλη, απλωμένη στην κοιλάδα του Κηφισού, ενδείκνυται για ατελείωτες βόλτες στα γραφικά δρομάκια και τους πεζόδρομούς της, ανάμεσα σε σπιτάκια με κόκκινες κεραμιδοσκεπές και λουλουδιαστά μπαλκόνια. Η χαρά του πεζοπόρου είναι το γεγονός πως το χωριό (ή κωμόπολη, αν λάβουμε υπ’ όψιν τον αναλογικά μεγάλο πληθυσμό των 2.500 κατοίκων) είναι εντελώς επίπεδο, χωρίς ανηφοροκατηφόρες να δυσκολεύουν τα βήματά μας.
Στις πλατείες της συγκεντρώνονται γραφικά καφενεία, μοντέρνα café (κυρίως στην πλατεία του Αγίου Δημητρίου) και όμορφα ταβερνάκια, ενώ τα αξιοθέατα είναι τόσα που δεν τα προλαβαίνεις σε ένα Σαββατοκύριακο. Στα «οπωσδήποτε» σημειώστε την Αρχαιολογική Συλλογή Ελάτειας, που στεγάζεται στο υπέροχο κτίριο του παλιού σχολείου του 1920 (κάντε ένα τηλεφώνημα στο 22340 29992 πριν πάτε, καθότι τα ωράρια δεν είναι σταθερά) το μυκηναϊκό νεκροταφείο στο λιβάδι της Ελάτειας και τον Ναό της Κραναίας Αθηνάς, στην περιοχή Τσούκα, με την πιο φαντασμαγορική θέα στο χωριό.
Διευθύνσεις… εδώ να μείνετε
Ξενώνας Μαυροδήμος, Αγόριανη: Κουκλίστικα δωμάτια και σοφίτες, στο κέντρο του χωριού, πολύ κοντά στην πλατεία, σε τιμές που ξεκινούν από 55€ το δίκλινο.
Αρχοντόλιθος, Βάριανη: Πέτρινος ξενώνας με παραδοσιακά διακοσμημένα δωμάτια, πολλά εκ των οποίων διαθέτουν και τζάκι, σε ένα από τα μυστικά χωριουδάκια του Παρνασσού. Οι τιμές κυμαίνονται στα 70€ για το δίκλινο με πλούσιο, παραδοσιακό πρωινό.
Ξενώνας – Οινοποιείο Αργυρίου, Σουβάλα: Υπέροχα, country chic δωμάτια με πέτρινους τοίχους και ξύλινα ταβάνια, μέσα στο ατμοσφαιρικό οινοποιείο. Οι τιμές κυμαίνονται στα 80€ το δίκλινο με πλούσιο πρωινό.
Ξενώνας Κυριακή, Αμφίκλεια: Κουκλίστικα δωμάτια με παροχές που περιλαμβάνουν τηλεόραση επίπεδης οθόνης και δωρεάν wi-fi. Οι τιμές κυμαίνονται στα 75€ το δίκλινο με πλούσιο παραδοσιακό πρωινό.
Λαχταριστές γεύσεις σε ωραία ταβερνάκια
Στο Ρόδι και Κάστανο στην Αγόριανη, θα δοκιμάσετε εξαιρετική παραδοσιακή κουζίνα, μαγειρευτά αλλά και σχάρα: μην χάσετε τον κρασάτο κόκορα, την καπνιστή μπριζόλα και τις σπιτικές πίττες. Υπολογίστε περί τα 15-20€ το άτομο.
Στην ταβέρνα Δροσούλα, στη Βάριανη, θα απολαύσετε ζουμερά παϊδάκια και άλλα ντόπια κρέατα στη σχάρα, σε τιμές που δεν ξεπερνούν τα 15€ το άτομο. Εξαιρετικά ντόπια κρέατα στη σχάρα θα δοκιμάσετε επίσης στο Δαδί και την Ταβέρνα της Βάσως, στην Αμφίκλεια. Και για τα δύο, θα υπολογίσετε περί τα 15-20€ το άτομο.
Η ταβέρνα 1829 στην Τιθορέα σερβίρει εξαίσια τοπική κουζίνα στο υπέροχο ρουστίκ περιβάλλον της. Οι τιμές κυμαίνονται στα 15-20€ το άτομο. Τέλος, στην Ελάτεια, σπεσιαλιτέ της οποίας θεωρούνται τα παϊδάκια και η προβατίνα, θα πιάσετε θέση στην ψησταριά του Καραΐσκου ή την ταβέρνα του Πόντιου, για να αποκτήσετε… ιδία γνώμη για τις προαναφερθείσες σπεσιαλιτέ.