Η Ελλάδα στα όρια: Τέσσερεις «ακραίες» εξορμήσεις

του Νικόλα Γεωργιακώδη

"Οριακά" τοπία που συγκλονίζουν, ατίθαση φύση σε κάθε ματιά, ακριτικά χωριουδάκια χάρμα οφθαλμών, γεύσεις και αρώματα, μείγματα πολιτισμών που κεντρίζουν το ενδιαφέρον. Προσεγγίζοντας τα βορειοανατολικά και βορειοδυτικά σύνορα της χώρας ανακαλύπτουμε μικρούς και μεγάλους θησαυρούς που είτε δεν γνωρίζαμε καν είτε γνωρίζαμε αλλά δεν είχαμε ποτέ μπει στην διαδικασία να επισκεφτούμε. Αυτήν την περίοδο λοιπόν, που ούτως ή άλλως είμαστε στα όρια μας, αποφασίζουμε να γνωρίσουμε από κοντά την Ελλάδα των (γεωγραφικών) άκρων και να ακούσουμε τις ιστορίες που έχει να μας πει.

Πομακοχώρια Θράκης: Υéla na vótre *
* Σημαίνει «Έλα μέσα» στην γλώσσα των Πομάκων

Info: Ξεχασμένα στον χρόνο, σκαρφαλωμένα ψηλά στις πλαγιές της Ροδόπης κοντά στα βουλγαρικά σύνορα, τα Πομακοχώρια ζουν και κινούνται στους δικούς τους ρυθμούς. Αναμενόμενο, αν σκεφτεί κανείς πως μέχρι το 1995 ήταν αποκλεισμένα πίσω από «συνοριακές» μπάρες, που εμπόδιζαν την διέλευση από και προς την Ξάνθη και, κατά συνέπεια, την υπόλοιπη Ελλάδα. Οι Πομάκοι, ντυμένοι με παραδοσιακές φορεσιές, οργώνουν με άροτρα τις καπνοκαλλιέργειές τους, καπνίζουν ναργιλέ στα παραδοσιακά καφενεία και μιλούν (σπάνια) στους επισκέπτες τους για το πόσο όμορφα είναι τα χωριά τους.

Και δεν έχουν άδικο. Η Σμίνθη με τους περίτεχνους μιναρέδες της να υψώνονται προς τον ουρανό, ο Εχίνος με το τοξωτό γεφύρι του πάνω από το ρυάκι που τον χωρίζει από τον κεντρικό δρόμο, οι Θέρμες με τα ιαματικά λουτρά τους και την υπαίθρια πισίνα που αχνίζει από το φυσικά ζεστό νερό πλάι στον δρόμο, η Κοττάνη με το υπέροχο ταβερνάκι του Τζεμίλ που φτιάχνει ο ίδιος και σερβίρει ένα από τα καλύτερα γιαουρτλού κεμπάπ που φάγατε ποτέ.

Πού θα μείνετε: Η Σταυρούπολη αποτελεί ιδανική βάση για την εξόρμησή σας στα Πομακοχώρια, αλλά και γενικότερα στο βορειοδυτικό τμήμα του νομού Ξάνθης. Προτείνουμε το πανέμορφο Αρχοντικό, το οποίο στεγάζεται σε ένα παραδοσιακό αρχοντικό του 1920 και αγναντεύει από ψηλά τον Νέστο. Το πλούσιο, παραδοσιακό πρωινό σερβίρεται στην αυλίτσα, ανάμεσα στα δέντρα, ενώ ο Παντελής, ιδιοκτήτης και ψυχή του ξενώνα, είναι ένας πραγματικός θησαυρός πληροφοριών για την περιοχή. Οι τιμές κυμαίνονται στα 55-60€ το δίκλινο δωμάτιο με πρωινό (κρατήσεις μέσω του Booking, από εδώ).

Δέλτα Έβρου: Η… αλφαβήτα του φυσιολάτρη

Info: Ένα τεράστιο ποτάμι, ένας απέραντος υγριοβιότοπος με αμμοθίνες και λιμνοθάλασσες, λίμνες γλυκού νερού, βάλτοι, χιονισμένες βουνοκορφές, ερωδιοί και κορμοράνοι και ο παγωμένος αέρας να «σκάει» στο πρόσωπο γεμίζοντας γενναιόδωρα τα πνευμόνια με οξυγόνο. Είστε στο Δέλτα του Έβρου, στο ανατολικότερο ηπειρωτικό σημείο της Ελλάδας και τέτοιο τοπίο δύσκολα θα βρείτε σε κάποιο άλλο σημείο της χώρας. Το μεγαλύτερο ποτάμι της Βαλκανικής χερσονήσου, πηγάζει από τα όρη της Ρίλας στη Βουλγαρία και καταλήγει μετά από 404 χιλιόμετρα πορείας (εκ των οποίων τα 204 σε ελληνικό έδαφος) στο Θρακικό Πέλαγος. Στο βόρειο άκρο του νομού και για περίπου είκοσι χιλιόμετρα, ο Έβρος χωρίζει την Ελλάδα από τη Βουλγαρία. Η καλύτερη ώρα για βαρκάδα στα νερά του είναι νωρίς το πρωί ή, εναλλακτικά, αργά το απόγευμα, όταν το μόνο που διακόπτει την ηρεμία και την γαλήνη του τοπίου είναι το φτερούγισμα των πουλιών που φωλιάζουν στους καλαμιώνες.

Tip: Η πρόσβαση επιτρέπεται μόνο με ξεναγό οπότε ενημερωθείτε για τις οργανωμένες βαρκάδες στο ποτάμι από τα τουριστικά κέντρα των Φερών (τηλ. 255524310) και της Τραϊανούπολης (τηλ. 2551061000). Η όλη ξενάγηση θα διαρκέσει περί τις 3 με 4 ώρες και κοστίζει 70€.

Πού θα μείνετε: Η εξόρμησή σας μπορεί να ξεκινήσει από το χωρίο Φέρες, όπου προτείνουμε τον ξενώνα Αργορύττη με μοναδική θέα στο Δέλτα (από 55€ για ένα δίκλινο χωρίς πρωινό) και το ξενοδοχείο «Ανθή» (50€ για ένα δίκλινο με πρωινό).

Περισσότερα για το Δέλτα του Έβρου και την γύρω περιοχή εδώ.

Μαστοροχώρια: Best of Ήπειρος

Info: Μπορεί οι Ηπειρώτες μαστόροι να άφηναν την ομορφιά της περιοχής αυτής και να έφευγαν σε «μπουλούκια» στο εξωτερικό όπου… έχτιζαν τον κόσμο, όπως λένε σήμερα οι απόγονοί τους, αλλά πάντα επέστρεφαν εδώ. Μιλούσαν μια δική τους διάλεκτο, τα κουδαρίτικα, με λέξεις της οποίας βάφτιζαν τα όμορφα χωριά τους. Αργότερα, αυτά πήραν το όνομά τους. Κι έγιναν Μαστοροχώρια. Χωριά με πέτρινα καλντερίμια, τοξωτά γεφύρια, λαξευμένες στον βράχο πέτρινες κρήνες, κουκλίστικα αρχοντικά και καμινάδες που αχνίζουν. Χωριά κτισμένα στις πλαγιές του Γράμμου και του Σμόλικα, κοντά στα σύνορα με Αλβανία, φωλιασμένα μέσα σε δάση οξιάς, σημύδας, πεύκου και έλατου, που αγναντεύουν από ψηλά τα διάφανα νερά του Σαραντάπορου. Η Καστανέα με τα πέτρινα γεφύρια της, η Πυρσόγιαννη, η Βούρμπιανη, το πανέμορφο Πληκάτι (το πιο απομακρυσμένο Μαστοροχώρι), η γραφική Οξυά ή Σέλτση. Χωριά μοναδικά, χωριά μαγικά.

Tip: Μπορεί τεχνικά να μην ανήκουν στον Δήμο των Μαστοροχωρίων, αλλά αξίζει να επισκεφτείτε την Μόλιστα και το Γαναδιό, τα οποία αποτελούν την «πύλη» προς τα Μαστοροχώρια, σε μια παράκαμψη της διαδρομής ελάχιστα χιλιόμετρα από την Κόνιτσα.

Πού θα μείνετε: Στον ξενώνα Αρμολόι (τηλ.: 26550 31297) στην Πυρσόγιαννη, στα δωμάτια του οποίου είναι ευπρόσδεκτα και τα ζωάκια σας (40€ για ένα δίκλινο με πρωινό), στα παραδοσιακά δωμάτια του ξενώνα Βούρμπιανη (τηλ.: 26550 31340, 50€ για ένα δίκλινο) και στο πέτρινο Αρχοντικό του Σερίφη στην Μολίστα (από 50 για ένα δίκλινο με τζάκι και πρωινό). 

Περισσότερα για τις… μαστροεξορμήσεις σας εδώ.

Πρέσπες: Γλυκιά και… δίδυμη ηρεμία

Info: Διαχρονικός ταξιδιωτικός προορισμός για τους φυσιολάτρες και όχι μόνο, τα «υγρά» σύνορα της Ελλάδας με την Αλβανία και τη FYROM, οι Πρέσπες , ενδείκνυται για βαρκάδες στις όχθες τους, βόλτες στα δύο νησάκια που θαρρείς επιπλέουν στην Μικρή Πρέσπα, birdwatching (γιατί όχι), βαρκάδες σε σπήλαια και φυσικά φρέσκο ψάρι στα βουκολικά ταβερνάκια της γύρω περιοχής. Πρώτη στάση στο νησάκι του Αγίου Αχιλλείου με τα μόλις έντεκα σπίτια και τους διάφορους μύθους γύρω από τον αριθμό τους, ύστερα επίσκεψη στο δημοφιλέστερο χωριό της περιοχής, τον προστατευόμενο οικισμό των Ψαράδων και βαρκάδες στις όχθες του (πληροφορίες εδώ), μέχρι να φτάσουμε το λεγόμενο «τριεθνές», στο σημείο δηλαδή όπου τα νερά της Μεγάλης Πρέσπας ορίζουν τα σύνορα των τριών κρατών που την μοιράζονται: την Ελλάδα, την ΠΓΔΜ και την Αλβανία. Στις Πρέσπες δεν χρειάζεται να κάνετε πολλά ή να είστε συνέχεια στον δρόμο. Το τοπίο αρκεί από μόνο του για να σας πείσει πως βρίσκεστε σε μια εντελώς «έξω από αυτόν τον κόσμο» περιοχή. Εκμεταλλευτείτε το και αφεθείτε στην ενίοτε μελαγχολική του ηρεμία.

Πού θα μείνετε: Στον παραδοσιακό ξενώνα Άγιος Γερμανός στο ομώνυμο χωριό. Πρόκειται στην ουσία για μία γραφική «γειτονιά» του χωριού, αποτελούμενη από αναπαλαιωμένα διατηρητέα σπίτια (από 50€ για ένα δίκλινο), στον ξενώνα Mimallones στον οικισμό του Λαιμού (από 60 για ένα δίκλινο με πρωινό) και στο Lingos Hotel  στην πόλη της Φλώρινας, που αποτελεί ιδανική βάση αν θέλετε να απολαύσετε τις οργανωμένες ανέσεις της πόλης και των ρομαντικών του δωματίων με την εξερεύνηση της φύσης. Το δίκλινο ξεκινά από τα 75 ευρώ για κρατήσεις μέσω Booking.