Natura (2000) να φύγουμε!

της Ηρώς Κουνάδη

Τι είναι, επιτέλους, αυτό το δίκτυο Natura για το οποίο τόσος λόγος γίνεται τελευταία; «Ένα ευρωπαϊκό δίκτυο οικολογικών περιοχών που θεσμοθετήθηκε το 1992 με οδηγία της τότε ΕΟΚ για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας» διαβάζουμε στην επίσημη ιστοσελίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος. Από την ακαδημαϊκή αυτή περιγραφή μέχρι το γιγάντιο δάσος βελανιδιάς στη Φολόη, την παραμυθένια Κοιλάδα των Τεμπών και τα βαθυγάλαζα νερά της Κερκίνης η απόσταση είναι τεράστια.

Με αφορμή τις πρόσφατες διενέξεις, και για να διαπιστώσουμε ιδίοις όμασι πόσο δεν χρειάζονται την «ανάπτυξη» αυτοί οι επίγειοι παράδεισοι, επιλέγουμε –εντελώς αυθαίρετα– έξι υπέροχες χαρακτηρισμένες περιοχές Natura, και φεύγουμε για φυσιολατρικά weekends μακριά από πεντάστερα resorts και all inclusive θέρετρα. Εδώ αρκεί μόνο το τοπίο. Αν σας ανοίξαμε την όρεξη, οι υπόλοιπες 365 (!) περιοχές του ελληνικού δικτύου βρίσκονται στη δεξιά στήλη, Σχετικά Documents, ταξινομημένες γεωγραφικά. 

Οροπέδιο της Φολόης

Ένα από τα μεγαλύτερα δάση βελανιδιών στην Ελλάδα, αν όχι σε ολόκληρη την Ευρώπη, απλώνεται σε σαράντα και πλέον χιλιάδες στρέμματα, στα πόδια του όρους Ερύμανθος, εκεί που συναντιούνται τρεις από τους μεγαλύτερους νομούς της Πελοποννήσου: η Ηλεία, η Αρκαδία και η Αχαΐα. Το καταπράσινο Οροπέδιο της Φολόης, που οι ντόπιοι ονομάζουν Μπαλκόνι της Ηλείας, διασχίζουν τρία ποτάμια: ο Πηνειός, ο Ερύμανθος και ο Αλφειός. Μία από τις ωραιότερες διαδρομές στο εκπληκτικό, ομώνυμο δάσος είναι αυτή του μονοπατιού που ξεκινά από την Αχλαδινή, στον πάλαι ποτέ Δήμο Φολόης –τώρα μέρος του ευρύτερου Δήμου Αρχαίας Ολυμπίας– και καταλήγει στη Γέφυρα της Πετράδας, κατά μήκος της όχθης του Ερύμανθου.

Πού να μείνετε: Σε απόσταση αναπνοής από το δάσος, στον ξενώνα Λάμπεια Όρη (τηλ.: 26240 81323, 60€ το δίκλινο). Στα ατμοσφαιρικά δωμάτια του Bacchus στην Αρχαία Πίσσα (τηλ.: 26240 22298, από 65€ το δίκλινο αν κάνετε κράτηση μέσω του Booking) που στεγάζεται σε ένα παραδοσιακό αρχοντικό. Στον παραδοσιακό ξενώνα Αυγερινός & Συράκος (τηλ.: 26260 22314, 60€ το δίκλινο με πρωινό) στην λίγο πιο απομακρυσμένη, αλλά ιδιαίτερα γραφική Ανδρίτσαινα.

Πού να φάτε: Σπιτικά μαγειρευτά και ντόπια κρέατα στη σχάρα, στα ταβερνάκια των χωριών γύρω από το δάσος, αλλά και στα Πεύκα, στον δρόμο προς την παραλιακή Ζαχάρω. Τοπικές σπεσιαλιτέ στον Βάκχο, στην Ολυμπία, και στα Κοτόπουλα, στα Λινάρια στον δρόμο προς τον Πύργο. Ντόπια κρέατα στη σχάρα, στο Πεύκο, στην πανέμορφη πλατεία της Ανδρίτσαινας.

Κερκίνη

Ο χαρακτηρισμός «λίμνη» περιττεύει μπροστά από το όνομά της. Όλοι ξέρουν πως πρόκειται για λίμνη, και μάλιστα για μία από τις ομορφότερες λίμνες της Ελλάδας. Η σπάνια βλάστησή της, το πλήθος ζώων και πουλιών που την κατοικούν ή την επισκέπτονται, τα κουκλίστικα χωριά γύρω της και το κατάφυτο βουνό Μπελλές δίπλα της συνθέτουν ένα τοπίο εντυπωσιακό, όλες τις εποχές του χρόνου. Η λίμνη προσφέρεται για φυσιολατρικές εξορμήσεις και για έναν ακόμη λόγο: προσφέρει πληθώρα δραστηριοτήτων, από ποδηλατάδες και ιππασία στις όχθες της, μέχρι birdwatching και βαρκάδες στα νερά της.

Πού να μείνετε: Αναλόγως προτιμήσεως στο υδάτινο ή το… ορεινό στοιχείο, θα επιλέξετε για βάση κάποιο από τα χωριά της λίμνης (Κερκίνη, Λιθότοπο, Μανδράκι) ή τα Άνω και Κάτω Πορόια αντίστοιχα. Από τις καλύτερες επιλογές για τη διαμονή σας ο Οικοπεριηγητής (τηλ.: 23270 41450, 65€ το δίκλινο) στην Κερκίνη, το Ζείδωρον (τηλ.: 23230 71106, από 50€ το δίκλινο) στο Μανδράκι, ο Βιγλάτορας (τηλ.: 23270 51231, από 75€ το δίκλινο) στα Άνω Πορόια, και το Έπαυλις (τηλ.: 23270 28180, από 60€ το δίκλινο) στα Κάτω Πορόια.

Πού να φάτε: Τοπικές σπεσιαλιτέ όπως βουβάλι μαγειρευτό στη γάστρα και αγριογούρουνο με κυδώνι θα δοκιμάσετε στην Εβόρα στη Μακρινίτσα. Τα ψάρια της λίμνης αφθονούν και το μαγείρεμα/ ψήσιμό τους παίρνει… άριστα σε όλα τα χωριά γύρω της. 

Δάσος της Στενής στη Δίρφη

Το Δάσος της Στενής, που σκαρφαλώνει τις πλαγιές της Δίρφης σε μια έκταση σχεδόν επτά χιλιάδων στρεμμάτων είναι κατά γενική ομολογία ένα από τα ομορφότερα δάση της Ελλάδας. Το καταπράσινο, καρτποσταλικό τοπίο του συνθέτουν χιλιάδες πεύκα, καστανιές και έλατα, τα οποία, όσο αυξάνεται το υψόμετρο, δίνουν τη θέση τους σε βελανιδιές και πλάτανους. Κρυστάλλινα ρυάκια διασχίζουν το δάσος, δημιουργώντας μικρά φαράγγια σε ορισμένα σημεία, ενώ σπάνια αγριολούλουδα όπως η παιώνια και η πρίμουλα ξεπροβάλλουν κάτω από τα ψηλά δέντρα.

Πού να μείνετε: Οι λάτρεις της αυθεντικής «ατμόσφαιρας βουνού» αλλά και όσοι διαθέτουν περιορισμένο budget επιλέγουν σταθερά το Καταφύγιο Μ. Νικολάου (τηλ.: 6971502916 και 22280 25665, 12€ το άτομο η διανυκτέρευση) το οποίο προσεγγίζεται εύκολα από χωματόδρομο προσπελάσιμο και από μη 4x4 οχήματα. Αν επιλέξετε να μείνετε στη Στενή, εξαιρετική πρόταση για τη διαμονή σας αποτελεί το Μουσικό Πανδοχείο (τηλ.: 22280 51202, από 75€ το δίκλινο) για το οποίο μπορείτε να δείτε λεπτομέρειες σε παλαιότερο δημοσίευμα του in2life.

Πού να φάτε: Σε όλα τα φημισμένα ταβερνάκια της Στενής που σερβίρουν ασύγκριτη σχάρα –ένα μικρό προβάδισμα μόνο θα δώσουμε στον εξαιρετικό Πλάτανο.

Βάλια Κάλντα

Ή Εθνικός Δρυμός Πίνδου, αν προτιμάτε. Βουνοκορφές που αγγίζουν το υψόμετρο των 2.000 μέτρων, ορεινές λίμνες, ορμητικοί χείμαρροι, και μια «Ζεστή Κοιλάδα» στην καρδιά του, συνθέτουν έναν από τους γοητευτικότερους Εθνικούς Δρυμούς. Η Βάλια Κάλντα πήρε το όνομά της από τις εντυπωσιακές διακυμάνσεις της θερμοκρασίας της, που την καθιστούν μία από τις πιο κρύες περιοχές της Ελλάδας –οπότε το «ζεστή» πρόκειται μάλλον για ευφημισμό. Μην πτοήστε: ντυθείτε ζεστά και ετοιμαστείτε για πεζοπορία στα Κόκκινα Πεύκα, στο Αρκουδόρεμα και στα υπόλοιπα ρυάκια και μονοπάτια.

Πού να μείνετε: Έχετε να επιλέξετε ανάμεσα στα λιγότερο εξερευνημένα Γρεβενά και το κοντινότερο στον δρυμό Ανατολικό Ζαγόρι. Στην πρώτη περίπτωση έχουμε να προτείνουμε τα Αλώνι του Ήλιου (τηλ. 24620 83837, από 65€ το δίκλινο με πρωινό) και Breati (τηλ. 24620 86186, 60€ το δίκλινο με πρωινό). Στη δεύτερη περίπτωση, προτείνουμε τον ξενώνα Κερασιές (τηλ.: 26560 23003, 70 ευρώ το δίκλινο με πρωινό) στη Βωβούσα και το ξενοδοχείο Valia Calda στο Περιβόλι (τηλ.: 24620 82020, από 75 ευρώ το δίκλινο με πρωινό).

Πού να φάτε: Τοπικές σπεσιαλιτέ και νοστιμότατα κρέατα στη σχάρα, στην Ταβέρνα του Άγγελου και στου Ράπτη –αμφότερα στη Βωβούσα. Αν κινηθείτε προς τα Γρεβενά, κάντε οπωσδήποτε μια στάση στο Venetico, στον δρόμο προς το χιονοδρομικό κέντρο της Βασιλίτσας, για να δοκιμάσετε τοπικές σπεσιαλιτέ με βάση τα μανιτάρια. 

Δάσος των Καλαβρύτων και Φαράγγι Βουραϊκού

Χιλιόμετρα ολόκληρα σκεπασμένα από έλατα και μαυρόπευκα συνθέτουν το ανακηρυγμένο «αισθητικό» δάσος Καλαβρύτων. Αισθητικά λέγονται τα συνολικά δεκαεννιά δάση που προστατεύονταν και πριν την οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το δίκτυο Natura. Για παράδειγμα, το Δάσος των Καλαβρύτων ανακηρύχτηκε αισθητικό το 1977. Μαζί με το εκπληκτικό Φαράγγι του Βουραϊκού, όπου κάνει την περίφημη διαδρομή του ο Οδοντωτός Σιδηρόδρομος, αποτελούν δύο από τις σημαντικότερες περιοχές του δικτύου Natura στην Αχαΐα. Ένα ακόμη must στην περιοχή –εκτός δικτύου, αυτή τη φορά– είναι το Σπήλαιο των Λιμνών: λαβυρινθώδεις διαδρομές, απόκοσμες στοές, ιδιαίτεροι σχηματισμοί σταλακτιτών και σταλαγμιτών και δεκατρείς κλιμακωτές λίμνες σε τρία διαφορετικά επίπεδα απλώνονται στα 500 επισκέψιμα μέτρα του –από το σύνολο των σχεδόν δύο χιλιομέτρων που έχουν μέχρι στιγμής εξερευνηθεί.

Πού να μείνετε: Στο εντυπωσιακό Φίνταϋ Suites (τηλ.: 26920 24552, από 66,50€ το δίκλινο). Μέσα στα έλατα, στο ατμοσφαιρικό Georgio’s V Chalet (τηλ.: 26920 24600, από 85€ το δίκλινο με τζάκι). Στο κέντρο των Καλαβρύτων, στις κουκλίστικες Σοφίτες της Χαρούλας (τηλ.: 26920 22238, 65€ το δίκλινο με πρωινό).

Πού να φάτε: Τοπικές σπεσιαλιτέ και μεζεδάκια στην παραδοσιακή ταβέρνα Συμπόσιο, σπιτικά μαγειρευτά στο Καταφύγιο και το Σπιτικό και εξαίσια σχάρα στον Βαρβιτσιώτη και τον Θανάση, στο 17ο χιλιόμετρο Πούντας-Καλαβρύτων. 

Δάσος της Κοιλάδας των Τεμπών

«Αισθητικό δάσος», για να είμαστε ακριβείς. Στην καρδιά της υπέροχης Κοιλάδας των Τεμπών, που εκτείνεται σε μήκος δέκα χιλιομέτρων, το καταπράσινο δάσος που ξεκινά από τις πηγές της Αγίας Παρασκευής αποτελεί ίσως το ομορφότερο κομμάτι της. Καιρού επιτρέποντος, ένα ποταμόπλοιο αναλαμβάνει να σας ξεναγήσει στα νερά του Πηνειού, για να θαυμάσετε «εκ των έσω» την μαγευτική θέα στις κατάφυτες πλαγιές του Ολύμπου και της Όσσας, ενώ όλο τον υπόλοιπο χρόνο μπορείτε να περπατήσετε για όσα χιλιόμετρα αντέχετε στις όχθες του ποταμού. Όσο για άλλες δραστηριότητες; Όρεξη να έχετε, και οι υπεύθυνοι της Oylmpos Trek έχουν τις προτάσεις: από πεζοπορία και rafting (επιπέδου 1-2, ιδανικό για αρχάριους) μέχρι rappel και αναρρίχηση, εδώ όλα «παίζουν». Πληροφορίες στα 2410 921244, 6932545001.

Πού να μείνετε: Στον ξενώνα Ίσβορος (τηλ. 24950 61535, από 40€ το δίκλινο με πρωινό), και στον παραδοσιακό ξενώνα Βασίλης (τηλ.: 24950 61002, από 40€ το δίκλινο) και τα δύο στην Ραψάνη. Στον ξενώνα Εννέα Μούσες (τηλ.: 24950 93405, από 50€ το δίκλινο) και στον Ξενώνα Ντάσιου (τηλ.: 24950 93155, από 40€ το δίκλινο) στα Αμπελάκια. 

Πού να φάτε: Σπιτικά μαγειρευτά και τοπικές σπεσιαλιτέ στις ταβέρνες Ραψανόπολις, Καταφύγιο και Μουρτασάγας στη Ραψάνη, και στο Ριζάρι στα Αμπελάκια. Ζουμερή σχάρα (must τα παϊδάκια) στον Πλάτανο και τον Τάκη, στα Αμπελάκια.