Δεν είναι μόνο οι φυσαλίδες που κάνουν τη σαμπάνια να διαφέρει σε σχέση με τα άλλα κρασιά. Προφανέστατα, είναι και η τιμή της, αλλά αυτή αποτελεί μόνο μια υλική έκφραση των πιο αόριστων ιδιοτήτων της: Ο αέρας πολυτέλειας που αποπνέει, η μαγεία, η εορταστική ατμόσφαιρα που δημιουργεί είναι τα πραγματικά της προτερήματα.
Γι’ αυτό η σαμπάνια πωλείται, όχι σαν τα άλλα κρασιά, αλλά ως προϊόν πολυτέλειας. Ο τρόπος που πωλείται έχει περισσότερα κοινά με άλλα αγαθά πολυτέλειας, όπως την υψηλή ραπτική και τα αρώματα παρά με τα κρασιά, ακόμη και τα καλύτερα του κόσμου.
Ως εκ τούτου, δεν είναι σύμπτωση που δύο από τις κορυφαίες μάρκες σαμπάνιας, η Krug και η Dom Perignon, δεν ανήκουν σε κάποιον από τους μεγάλους ομίλους τροφίμων και ποτών, αλλά στον γαλλικό όμιλο προϊόντων πολυτέλειας Louis Vuitton Moet Hennessy.
Ναι, η κανονική σαμπάνια είναι ακριβή. Ένα συνηθισμένο μπουκάλι, όχι εκλεκτής ποιότητας, μπορεί εύκολα να κοστίσει 40 ευρώ, ενώ η ακριβή σαμπάνια είναι σχεδόν απλησίαστη.
Όμως στην τιμή της σαμπάνιας υπάρχουν πολύ περισσότερα από τους οικονομικούς νόμους της ζήτησης, της προσφοράς και του κόστους. Όπως ένα single malt με περιορισμένα μπουκάλια ή μια τσάντα Herme’s, η τιμή της καλύτερης σαμπάνιας δεν σχετίζεται άμεσα με το πραγματικό της κόστος.
Ένας πολύ σημαντικότερος υπολογισμός στα μυαλά των marketing managers είναι η εκτίμηση του τι επίπεδα τιμών μπορεί να αντέξει η αγορά. Αυτό που πουλάνε οι παραγωγοί είναι περισσότερο image παρά το περιεχόμενο του μπουκαλιού.
Πρόσφατα, ανώτερο στέλεχος ενός κορυφαίου οίκου σαμπάνιας αποκάλυψε μια διαφωτιστική διαμάχη μεταξύ του τμήματος πωλήσεων και του τμήματος marketing. Τα στελέχη του τμήματος πωλήσεων ήθελαν περισσότερη ροζέ σαμπάνια. Δεν υπήρχε κάποιο τεχνικό πρόβλημα στην αύξηση της παραγωγής των ρομαντικών ροζ φυσαλίδων, και δεδομένης της ισχυρής ζήτησης, υπήρχε ευελιξία στην τιμολόγηση, δηλαδή θα μπορούσαν να αυξήσουν την παραγωγή, αλλά και την τιμή της.
Όμως οι άνθρωποι του marketing απάντησαν αρνητικά. Τους άρεσε το γεγονός ότι η ροζέ σαμπάνια είναι σπάνια, καθώς αυτό ενισχύει την ελκυστικότητά της και ταυτόχρονα, βελτίωνε και την εικόνα του οίκου, ως παροχέα σπάνιων και σπέσιαλ προϊόντων. Έτσι, θυσίασαν μια βραχυπρόθεσμη άνοδο στα κέρδη σε αντάλλαγμα για μια στρατηγική που ενισχύει την εικόνα του εμπορικού σήματος.
Μετά, είναι η απόφαση του πώς θα τιμολογηθεί μια καινούρια παραγωγή. Η Krug μόλις λάνσαρε στην αγορά τον πιό πρόσφατο τρύγο του αμπελώνα τους, το Clos du Mesnil του 1995, περιορισμένης παραγωγής, στην επιβλητική τιμή των 610 ευρώ. Ναι, η τιμή είναι ανά μπουκάλι. H προηγούμενη παραγωγή του Clos du Mesnil του 1992, είχε τιμή 405 ευρώ.
Αυτή η αύξηση 50% στην τιμή δεν έχει καμία απολύτως σχέση με υψηλότερες δαπάνες. Άλλωστε, ο αμπελώνας ανήκει στην ίδια την Krug. Όλα στην τιμολόγηση έχουν να κάνουν με τις εκτιμήσεις τους, για το τι επίπεδα τιμών μπορεί να αντέξει η αγορά.
Φυσικά, το κόστος παραγωγής συμβάλλει στην ακριβή τιμή μιας σαμπάνιας. Άλλωστε, δεσμεύουν τα καλύτερα σταφύλια από τους καλύτερους αμπελώνες της Γαλλίας. Μετά, είναι και ο τρόπος παραγωγής της σαμπάνιας, η Méthode Champenoise, που χρειάζεται πολλά εργατικά χέρια. Τέλος, υπάρχει η ανάγκη παλαίωσης των μπουκαλιών για τουλάχιστον 10 χρόνια προτού βγουν στην αγορά. Η όλη διαδικασία είναι ο χειρότερος εφιάλτης ενός συμβούλου επιχειρήσεων.
Όμως, όταν πουλάς πολυτέλεια και φινέτσα, όπως οι παρακάτω σαμπάνιες, τα υψηλά κόστη παραγωγής είναι δεδομένα και σίγουρα, δεν μπορείς να τα πουλήσεις με έκπτωση.
Krug, Clos du Mesnil 1995
610 ευρώ
Στις σαμπάνιες πολυτελείας, η Clos du Mesnil είναι η κορυφή της κορυφής, το ”tête du tête”. Προέρχεται από έναν μικρό περιτοιχισμένο αμπελώνα 4,5 στρεμμάτων ακριβώς, που φυτεύεται εξ ολοκλήρου με chardonnay, έτσι η σαμπάνια είναι γνωστή ως Blanc de Blanc. Είναι επίσης εξαιρετικά σπάνια, καθώς ο τρύγος του 1995 απέδωσε μόλις 12.624 μπουκάλια. Η τρέχουσα παραγωγή είναι ήπια και εντυπωσιακά
φίνα. (δείτε το site της Κrug).
Bollinger Blanc de Noirs Vieilles Vignes Francaises 1997 (Η πιο ακριβή Blanc De Noir)
325 ευρώ
Η Blanc de Noire είναι η σπανιότερη ποικιλία σαμπάνιας, παραγόμενη εξ’ ολοκλήρου από μαύρα σταφύλια τύπου Pinot Noir. Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι κόκκινη, ή ακόμα και ροζέ, αλλά έχει ένα λεπτό χρυσό χρώμα, λίγο σκοτεινότερο από την κανονική σαμπάνια.
Εντούτοις, το κλειδί είναι εδώ το ”Vieilles Vignes” στο όνομα, που σημαίνει ότι τα σταφύλια παράγονται από πολύ παλαιές αμπέλους. Είναι μικρά και υπάρχουν πολύ λίγα, αλλά ο χυμός τους έχει τόσο μεγάλη συγκέντρωση, που παράγεται μια σαμπάνια με εξαιρετικά έντονη γεύση. (δείτε το site της Bollinger)
Dom Pérignon Rosé 1995 (Η πιο ακριβή ροζέ σαμπάνια)
285 ευρώ
Η ροζέ σαμπάνια κάποτε δεν θεωρούταν καν σοβαρή σαμπάνια. Όχι πια. Οι πωλήσεις της έχουν εκτιναχθεί στα ύψη, ενώ διαπιστώνεται μια γενικευμένη έλλειψη, κάτι που δικαιολογεί και το premium του 50% και του 100% που πληρώνει κανείς για να τις αποκτήσει. Η ροζέ του Dom Perignon είναι μια από τις καλύτερες, με έντονη οσμή φράουλας και κρέμας, σε μια φίνα επίδειξη του ύφους της Dom Perignon. (Δείτε το site της Moet).
Krug 1990 (Η πιο ακριβή σαμπάνια Vintage)
185 ευρώ
Αυτή η σαμπάνια είναι... ”απάτη”, καθώς ενώ η Krug τιμολογεί την μοναδική vintage σαμπάνια της σαν να είναι μια φυσιολογική σαμπάνια εκλεκτής ποιότητας (vintage), στην πραγματικότητα, χρησιμοποιεί τα καλύτερα ποιοτικά σταφύλια στον κόσμο, που άλλοι οίκοι κρατούν για τις ιδιωτικές τους κάβες. Μια σαμπάνια με πλούσια και έντονη γεύση. (Δείτε το site της Krug).
Ca’Del Bosco, Cuvée Annamaria Clementi 1993 (ο πιο ακριβός αφρώδης οίνος)
125 ευρώ
Ξεχάστε την Prosecco και την Franciacorta. Στα βορειοανατολικά της Ιταλίας αναδύεται το νέο αστέρι στον ιταλικό αφρώδη οίνο.
Χρησιμοποιούν την ίδια χρονοβόρα και ακριβή τεχνική Methodé Champenoise που χρησιμοποιείται και στις σαμπάνιες, και αυτό δίνει έναν πολύ ανώτερο αφρίζοντα οίνο. Δυστυχώς, συναγωνίζεται την σαμπάνια και στην τιμή. (Δείτε το site της Paterno).