Claudio Tolcachir: Ένας Αργεντίνος - φαινόμενο μιλά στο in2life

της Ιωάννας Κλεφτόγιαννη

Χτές ο πρόεδρος του Ελληνικού Φεστιβάλ, Γιώργος Λούκος, πήρε τον Κλαούντιο Τολκατσίρ, το νέο θεατρικό σταρ της Αργεντινής, και τον «ξενάγησε» στην Επίδαυρο, ακολουθώντας το εθιμοτυπικό της ελληνικής φιλοξενίας. Λίγες ώρες μετά, ο τριανταεπτάχρονος σκηνοθέτης, που βρίσκεται στη χώρα μας με τη δεύτερη τεράστια διεθνή γκροτέσκα καφκική επιτυχία του, το «Τρίτο σώμα - Η ιστορία ενός παράλογου εγχειρήματος» (παίζεται και απόψε στο Από Μηχανής Θέατρο του Μεταξουργείου. Προλαβαίνετε!), με λάμψη στα μάτια που δεν μπορούσε να κρύψει τον ενθουσιασμό του, μιλούσε στο in2life για την Ελλάδα.

«Είναι η πρώτη φορά που έρχομαι στη χώρα σας. Δεν περίμενα ότι θα συμβεί και μάλιστα με ένα έργο μου. Είναι όνειρο όλων των ανθρώπων του θεάτρου στην Αργεντινή να έρθουν να παίξουν θέατρο στην Ελλάδα, τη χώρα που το γέννησε. Ακόμη μεγαλύτερο όνειρο είναι η Επίδαυρος», εξομολογείται.

Πώς του φάνηκε; « Είναι κάτι υπερφυσικό», διαπιστώνει για το αρχαίο θέατρο του Πολυκλείτου. «Σκεφτόμουν ότι από εδώ ακριβώς ξεκίνησε αυτό που είναι η ζωή μου. Το θέατρο. Εδώ είναι οι ρίζες μου. Η παιδεία μας όλη στην Αργεντινή ξεκίνησε από τους αρχαίους Ελληνες κλασικούς, τον Αριστοφάνη... Δεν φαντάζεστε πόσο συγκινητικό είναι να είμαι εδώ που ξεκίνησαν όλα».

Θα μπορούσε να αντισταθεί σε μια πρόταση που θα τον έφερνε στην τεράστια ανοικτή επιδαυρική κλίμακα; «Όχι. Πρώτα απ’όλα πρέπει να «παίξεις» με τον χώρο. Γιατί ο χώρος είναι ο πρωταγωνιστής στην Επίδαυρο. Το ότι βρίσκεσαι κάτω από τον ανοικτό ουρανό, κάτω από τα άστρα είναι καθοριστικό. Ενας άλλος μεγάλος πρωταγωνιστής είναι ο ήχος και η δυνατότητα να δουλέψεις μ’αυτόν και με τη μουσική των φωνών. Θα ήθελα να κάνω μια παράσταση που θα είναι μια εμπειρία κοινή με αυτό που βλέπω, ακούω και αισθάνομαι στο χώρο».



Με αρχαίο δράμα; «Όχι απαραίτητα. Θα έγραφα ο ίδιος κάτι», αποκαλύπτει ο τολμηρός Αργεντίνος. Αν και θα ήθελε να φέρει στην Επίδαυρο και κάτι «βαθιά αργεντίνικο». Ντισέπολο ή κάποια σύγχρονη βερσιόν αρχαίου ελληνικού δράματος. «Έχουμε πολλές σύγχρονες αργεντίνικες Αντιγόνες», λέει.

Ο Τολκατσίρ ξεκίνησε το αξιοθαύμαστο προσωπικό ταξίδι του στο θέατρο, εν μέσω κρίσης, μετατρέποντας το διαμέρισμά του, σε μια πολυκατοικία-λουκάνικο στην καρδιά μιας υποβαθμισμένης συνοικίας του Μπουένος Αιρες, σε σκηνή 50 μόλις θέσεων. Το Timbre 4. Αμέσως προκάλεσε αίσθηση γράφοντας και σκηνοθετώντας το La Omision de la familia Coleman.

Ο χώρος, από τότε που έπρεπε να προσαρμόσετε τις παραστάσεις σας στο διαμέρισμά σας, πόσο καθοριστικός είναι στο έργο σας;
Πολύ, αν και αρχίζω πάντα από μια ιστορία που με συγκινεί και με διασκεδάζει ταυτόχρονα. Μια ιστορία πιθανή που όμως κινείται και στα όρια του απίθανου. Αμέσως μετά σκέφτομαι πώς θα κάνω στους ήρωές μου τη ζωή δύσκολη, βάζοντάς τους σε καταστάσεις θεατρικά ελκυστικές. Για μένα το ιδανικό είναι οι παραστάσεις να είναι 50-50. 50% συγκίνηση και 50% χαρά.

Εστιάζετε στη μικροϊστορία. Η πολιτική πώς εισβάλει στο έργο σας;
Η πολιτική εισχωρεί σε οτιδήποτε κάνω. Δεν με ενδιαφέρει να καταθέτω με τις παραστάσεις μου μια πολιτική άποψη ή να παραδώσω ένα πολιτικό μάθημα. Θέλω να δημιουργήσω ένα κόσμο ζωής πάνω στη σκηνή, με πλάσματα γεμάτα από τις αντιφάσεις της ζωής! Μιλώ για τη ζωή αλλά και η πολιτική επίσης για τη ζωή μιλάει.



Με το Τρίτο Σώμα τι θέλετε να μεταδώσετε στο θεατή;
Είναι ένα έργο που μιλά για τη μοναξιά στις πόλεις. Γι’αυτό το λόγο οι πέντε χαρακτήρες είναι στριμωγμένοι σε ένα τόσο μικρό χώρο. Πάντοτε υπάρχει κάποιος άλλος μαζί τους αλλά στην ουσία είναι βαθύτατα μόνοι τους. Είναι ήρωες με ένα άλφα βιοτικό επίπεδο, μια δουλίτσα, έχουν μια ρουτίνα μέσα στο γραφείο που εργάζονται, αν και το γραφείο αυτό έχει σταματήσει να λειτουργεί! Στην Αργεντινή οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι ισόβιοι. Δεν μπορούν να σε πετάξουν από το γραφείο σου ποτέ».

Το ίδιο ισχύει με το δημόσιο και στην Ελλάδα.
Αλήθεια; Μέχρι τη σύνταξή τους αυτοί οι άνθρωποι θα κάνουν το ίδιο πράγμα. Έτσι και η δουλειά και η ζωή τους δεν έχουν κανένα νόημα.

Οπότε η παράστασή σας σχολιάζει αυτή την κατάσταση. Οι ήρωές σας συνδέονται και με την κρίση, την πτώχευση της Αργεντινής; Έχουν βγει, δηλαδή, μέσα απ’ αυτήν; 
Πολύ πιθανό. Κάθε συγγραφέας γράφει για αυτό που ζει και αναπνέει. Έτσι και η πρώτη μου δουλειά, η «Οικογένεια Κόλεμαν» οδηγούσε στο χάος τα πρόσωπα. Εδώ οι ήρωες προσπαθούν να βρουν πώς θα ξεπεράσουν το κενό μέσα στο οποίο ζουν και ασφυκτιούν. Δεν έχουν τις ικανότητες για να τα βγάλουν πέρα στη ζωή. Έχουν όμως την αίσθηση ότι όλοι οι άλλοι ξέρουν να ζουν. Ό,τι κάνουν είναι πολύ άτσαλο, πολύ άγαρμπο, γιατί κρύβουν αυτό που τους συμβαίνει. Αυτό που συνδέεται πραγματικά με την κρίση στην Αργεντινή είναι το ότι κάτι που λειτουργούσε, το γραφείο, έχει πάψει να λειτουργεί, όπως και η χώρα τα πρόσωπα.

Η Αργεντινή ακόμα, δώδεκα χρόνια μετά την κατάρρευσή της, δεν έχει ξεπεράσει την κρίση;
Αυτό που άλλαξε από το 2001 είναι ότι τις μεγάλες αποφάσεις αρχίσαμε να τις παίρνουμε εμείς. Ο λαός ο ίδιος. Υπάρχει μικρότερη εξάρτηση από την αγορά και, αν και είναι δύσκολο, προσπαθούμε να στηριχθούμε στις δικές μας δυνάμεις και στην παραγωγή. Ρίχνοντας το βάρος στον πολιτισμό και στην παιδεία αλλά και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Προσπαθούμε να αναδημιουργήσουμε τον πλούτο μας. Υπάρχουν ακόμη τα μεγάλα συμφέροντα που εναντιώνονται. Όσοι είχαν στα χέρια τους τον πλούτο και τα media δυσαρεστούνται με τις αλλαγές. Ζούμε μια πολύ αργή και δύσκολη αλλαγή. Αλλά αλλάζουμε.

Γιατί λένε ότι η Ελλάδα θα γίνει Αργεντινή;
Είναι παρόμοια η κρίση που ζήσαμε το 2001 στην Αργεντινή με αυτό που ζείτε εσείς τώρα. Μιλώ για τη διαρκή πίεση προκειμένου να πληρώσεις το χρέος σου. Δεν ξέρω αν ο δρόμος που ακολουθήσαμε ήταν και ο καλύτερος. Εύχομαι πάντως η Ελλάδα να ξεπεράσει τα προβλήματά της. Δεν θα είναι εύκολο.

Info:
Τρίτο Σώμα από τον αργεντίνικο θίασο Timbre 4.
«Από Μηχανής Θέατρο», Ακαδήμου 13, Κεραμεικός, τηλέφωνο: 210 5231131
Εισιτήρια 25, 20, 10 ευρώ.
Απόψε τελευταία παράσταση. Στις 9μ.μ.

Ευχαριστούμε την Μαρία Χατζηεμμανουήλ για την μετάφραση της συνέντευξης.