της Δώρας Μαλανδρινού
Με την ”Ιφιγένεια εν Ταύροις” του Ευριπίδη θα σφραγίσει τη φετινή συμμετοχή του στο Φεστιβάλ Επιδαύρου το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, στις 28 και 29 Ιουλίου.
Η πρώτη παράσταση της τραγωδίας τοποθετείται χρονικά μεταξύ 414 και 412 π.χ., σίγουρα μετά την καταστροφή του αθηναϊκού στρατού και στόλου στη Σικελική εκστρατεία και αφού είχε μεσολαβήσει η υπόθεση των Ερμοκοπιδών που συντάραξε την κοινωνία των Αθηναίων.
Το έργο διαδραματίζεται στη βάρβαρη χώρα των Ταύρων (σημερινή Ουκρανία), τόπο όπου μετέφερε την Ιφιγένεια η Άρτεμη αφού την απέσπασε με τρόπο θαυμαστό από το βωμό της θυσίας στην Αυλίδα. Εκεί υποχρεώνεται από το βασιλιά Θόα να τελεί ανθρωποθυσίες οδηγώντας στη σφαγή Έλληνες αιχμαλώτους. Έτσι το θύμα γίνεται θύτης.
Ο Ορέστης, καταδιωκόμενος από τις Ερινύες για το φόνο της Κλυταιμνήστρας, φθάνει στην Ταυρίδα μαζί με τον Πυλάδη με την εντολή από τον Απόλλωνα να κλέψει από το ναό το ιερό ξόανο της θεάς και να το παραδώσει στη χώρα των Αθηναίων προσδοκώντας να βρει ανακούφιση από τα βάσανα. Ωστόσο συλλαμβάνεται μαζί με τον Πυλάδη και κινδυνεύουν να θυσιαστούν από την Ιφιγένεια.
Ο ποιητής οδηγεί για άλλη μια φορά τους τραγικούς ήρωες στα όριά τους θέτοντας σε κίνδυνο όχι μόνο τη ζωή αλλά την ίδια την ανθρώπινη υπόσταση και την αξία του πολιτισμού. Η τάξη έχει διαταραχθεί, έχει χαθεί η ισορροπία στον κόσμο και οι άνθρωποι πιστεύουν ότι οι θεοί τους οδηγούν σε λάθος αποφάσεις και αποτρόπαια εγκλήματα.
Παγιδευμένοι στην ”τύχη” και την ”ανάγκη”, οι ήρωες παλεύουν να επιβιώσουν. Ύστερα από σειρά ανατροπών και δύο περίτεχνες αναγνωρίσεις, δείγμα της υψηλής τέχνης του Ευριπίδη, η τραγωδία θα οδηγηθεί στη λύση της με αίσιο τέλος.
Το γεγονός αυτό (οι ήρωες σώζονται και επιστρέφουν στην πατρίδα) οδήγησε αρκετούς μελετητές να θεωρήσουν το έργο μελόδραμα, περιπέτεια, σατυρικό δράμα, όπως την Άλκηστη ή την Ελένη, ή ακόμα και να δηλώσουν αδυναμία να το εντάξουν σε κάποιο θεατρικό είδος.
Με την Ελένη δε υπάρχουν πολύ μεγάλες ομοιότητες όχι μόνο στη δράση αλλά και στην αρχιτεκτονική δομή. Και στα δύο έργα ένα ζευγάρι βρίσκεται σε μακρινή και εχθρική χώρα για ξένους και πρέπει να σωθεί με τεχνάσματα και θάρρος. Η συμφωνία μάλιστα σε ένα ορισμένο τμήμα του τραγουδιού αυτών που ξανασμίγουν είναι τόσο μεγάλη, που ο αριθμός των στίχων και μερικές εκφράσεις αντιστοιχούν.
Ωστόσο, τα θεολογικά προβλήματα που θέτει, οι αντιφάσεις που βιώνουν οι ήρωες αμφιβάλλοντας για το δίκαιο ή την ύπαρξη των θεών δημιουργούν τουλάχιστον μια τραγική αίσθηση, σημειώνει ο σκηνοθέτης της παράστασης στο εισαγωγικό του σημείωμα.
Το ζητούμενο για τον Γιώργο Μιχαηλίδη είναι να αποδοθεί η έντονη εσωτερική και εξωτερική κινητικότητα του έργου, η αίσθηση μιας αιματηρής τελετουργίας, η εικόνα ενός βάρβαρου τόπου όπου κυριαρχούν αρχέγονες δοξασίες. Η μουσική, αντλημένη από ανατολίτικα και δικά μας παραδοσιακά μοτίβα, θα λειτουργήσει ως υπογράμμιση και σχόλιο, σύμφωνα με τον σκηνοθέτη, ενώ με εξαιρετικό ενδιαφέρον η αναμένεται η παρουσία της ιέρειας του δημοτικού τραγουδιού Ξανθίππης Καραθανάση σε ρόλο πρώτης κορυφαίας.
Συντελεστές
Μετάφραση: Κ.Χ. Μύρης
Σκηνοθεσία - κίνηση: Γιώργος Μιχαηλίδης
Σκηνικά - κοστούμια: Αγνή Ντούτση
Μουσική: Γιώργος Χριστιανάκης
Φωτισμοί: Στέλιος Τζολόπουλος
Μουσική διδασκαλία: Νίκος Βουδούρης
Παίζουν: Μαρία Ναυπλιώτου, Νίκος Ψαρράς, Οδυσσέας Σταμούλης, Κώστας Μπάσης, Δημήτρης Καμπερίδης, Αλέξης Σταυράκης, Ιφιγένεια Δεληγιαννίδη
Κορυφαίες χορού: Ξανθίππη Καραθανάση, Κατερίνα Γιαμαλή
Χορός: Τίνα Γιωτοπούλου, Χρύσα Διαμαντοπούλου, Μαρία Καραμήτρη, Βίβιαν Κοντομάρη, Πάολα Μυλωνά, Λίλιαν Παλαντζά, Ερατώ Πίσση κ.ά.
Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, ώρα έναρξης: 21.00
Εισιτήρια: 50 ευρώ (διακεκριμένη ζώνη), 40 ευρώ (ζώνη Α), 30 ευρώ (ζώνη Β), 15 ευρώ (άνω διάζωμα)
Επόμενοι σταθμοί της περιοδείας
31/7: Βεάκειο Θέατρο Πειραιά, 3/8: Θέατρο Μεσαιωνικής Τάφρου ”Μελίνα Μερκούρη” (Ρόδος), 7-8/8: Μυτιλήνη, 11/8: Αρχαίο Θέατρο Θάσου, 13/8: Λιμάνι Θερμών (Σαμοθράκη), 17/8: Θέατρο Λόφου (Κιλκίς), 19/8: Αρχαίο Θέατρο Δίου, 24/8: Θερινό Δημοτικό Θέατρο Βόλου ”Μελίνα Μερκούρη”,
26/8: Χώρος ΑΚΕΛ (Λαύριο), 27/8: Ανοιχτό Θέατρο Άλσους Βεΐκου, 30/8: Θέατρο Πέτρας, 31/8: Κηποθέατρο Παπάγου, 3/9: Αρχαίο Ωδείο Πάτρας.
* Όλες οι παραστάσεις αρχίζουν στις 21.00, εκτός από αυτή στο Θέατρο Πέτρας που αρχίζει στις 21.30.
Ο Μουσικός Ιούλιος στο Μικρό Θέατρο της Επιδαύρου θα κλείσει τον φετινό του κύκλο με μια παράσταση αμιγώς μουσική από το Piandaemonium 6 πιάνα - 12 πιανίστες.
Το Piandaemonium είναι ένα ιδιότυπο ”συγκρότημα” που δημιουργήθηκε το 1998 από την ανάγκη της πιανίστριας Δόμνας Ευνουχίδου να ξαναβρεί τους παλιούς μαθητές της, κάνοντας μαζί τους μουσική με έναν ”διαφορετικό” τρόπο. Έναν τρόπο που θα τους βοηθούσε να ξεφύγουν από τη μοναχικότητα του πιανίστα - σολίστα, φτιάχνοντας μια παρέα στο κλίμα παλαιότερων εποχών, όπως λέει η ίδια. Η πρόκληση είναι ο συντονισμός ήχων και προσωπικοτήτων, αφού 12 σολίστες ”σολάρουν” επί σκηνής από κοινού.
Τα μέλη του Piandaemonium, αν και ακολουθούν ανεξάρτητες πορείες στην κλασική ή τη σύγχρονη μουσική και ζουν σε διαφορετικές χώρες της Ευρώπης, συναντιόνται κάθε χρόνο στη Θεσσαλονίκη και ετοιμάζουν καινούργια προγράμματα για τις συναυλίες τους, κυρίως με έργα που γράφτηκαν από Έλληνες συνθέτες ειδικά γι’ αυτό.
Φέτος θα παρουσιάσουν έργα των Θόδωρου Αντωνίου (Τρία πορτρέτα για 12 πιανίστες και 6 πιάνα), Βάσου Νικολάου (Quandra για 4 πιανίστες και 4 πιάνα), Γιώργου Κουμεντάκη (Typewriter tune για 12 πιανίστες και 6 πιάνα - παραγγελία του Φεστιβάλ Αθηνών 2006), Νίκου Σκαλκώτα (6 ελληνικοί χοροί -μεταγραφή Θ. Κοτεπάνου- για 6 πιανίστες και 6 πιάνα), Albert Lavignac (Gallop-Marche για 4 πιανίστες και 1 πιάνo), Μack Willberg (Φαντασία πάνω σε 4 θέματα της ”Κάρμεν” του Μπιζέ για 4 πιανίστες και 2 πιάνα) και Γιώργου - Εμμανουήλ Λαζαρίδη (Νόστος για 12 πιανίστες και 6 πιάνα).
Το Piandaemonium αποτελείται από τους σολίστες: Χαράλαμπο Αγγελόπουλο, Ευτυχία Βενιωτά, Δόμνα Ευνουχίδου, Νίκο Ζαφρανά, Στέφανο Θωμόπουλο, Αντώνη Ανισέγκος, Λενιώ Λιάτσου, Maya Luscher, Ειρήνη Μαύρου, Χρήστο Νούλη, Θόδωρο Τζοβανάκη και Κώστα Χάρδα.
Στο Μικρό Θέατρο της Επιδαύρου, ώρα έναρξης 21.30.
Εισιτήρια: 40, 25 ευρώ
